Zasady wynagradzania członków spółdzielni pracy.

UCHWAŁA NR 55
PREZYDIUM RZĄDU
z dnia 16 lutego 1952 r.
w sprawie zasad wynagradzania członków spółdzielni pracy.

W celu ustalenia jednolitych zasad wynagradzania członków spółdzielni pracy, stworzenia warunków sprzyjających wzrostowi wydajności pracy, obniżenia kosztów własnych i zapewnienia rentowności przedsiębiorstw spółdzielni pracy - Prezydium Rządu na wniosek Centralnego Związku Spółdzielczego uchwala, co następuje:
§  1.
Uchwała niniejsza dotyczy członków wszystkich spółdzielni pracy.
§  2.
Członkowie spółdzielni pracy z tytułu pracy spółdzielni otrzymują:
a)
zaliczkowe wynagrodzenie bieżące i
b)
udział w części czystej nadwyżki, wynikającej z zatwierdzonego bilansu rocznego spółdzielni, przeznaczonej do podziału między członków.
§  3.
Wynagrodzenie bieżące członków spółdzielni z tytułu pracy powinno być oparte na normowanej pracy, zgodnie z socjalistyczną zasadą wynagradzania zależnie od ilości i jakości pracy.
§  4.
1.
Podstawowym systemem wynagrodzenia bieżącego członków spółdzielni, wykonujących czynności pracowników fizycznych, jest płaca akordowa. System płacy akordowej powinien być oparty na indywidualnych lub zespołowych normach pracy, zatwierdzonych przez jednostkę bezpośrednio nadrzędną - jeśli chodzi o normy zakładowe, a przez centralę spółdzielni, za zgodą właściwego ministra - jeśli chodzi o normy ogólnobranżowe.
2.
Obok systemu akordowego może być stosowany przy pracach nie normowanych:
a)
system dniówki z premią,
b)
system dniówki bądź stawki godzinowej.
3.
Przy pracach niepowtarzalnych może być stosowany system wynagrodzenia za dzieło.
§  5.
Członkowie spółdzielni, wykonujący czynności pracowników umysłowych, otrzymują ustalone dla okresu miesięcznego bieżące wynagrodzenie z premią lub bez premii.
§  6.
Czas pracy członków spółdzielni nie może być krótszy od powszechnie obowiązujących norm czasu pracy w przemyśle i handlu. Członkowie spółdzielni, zatrudnieni w czasie przekraczającym te normy, otrzymywać będą wynagrodzenie bieżące według stawek obowiązujących za pracę w normalnym czasie pracy.

W wyjątkowych przypadkach za zgodą jednostki nadrzędnej zaliczkowe wynagrodzenie za pracę w czasie przekraczającym normalny czas pracy może być podwyższone o 50%, a za zgodą ministra sprawującego nadzór nad gospodarczą działalnością spółdzielni - do wysokości przewidzianej w powszechnie obowiązujących przepisach o czasie pracy w przemyśle i handlu.

Jeżeli przestrzeganie normalnego czasu pracy nie jest celowe z uwagi na chwilowy brak możliwości produkcyjnych, członkowie spółdzielni za zgodą zarządu nie są obowiązani pozostawać w swym miejscu pracy.

§  7.
Za pracę nocną w rozumieniu obowiązujących przepisów członkom spółdzielni pracy przysługuje dodatek w wysokości 10% stawki godzinowej.
§  8.
Członkowie spółdzielni pracy nie otrzymują wynagrodzenia za czas stracony z powodu przestojów zarządzonych przez zarząd spółdzielni.

W uzasadnionych przypadkach za zgodą jednostki nadrzędnej członkowie spółdzielni pracy mogą otrzymywać za czas przestojów wynagrodzenie w wysokości 50% stawki zasadniczej, nie więcej jednak niż za 6 dni w miesiącu, o ile zezwala na to stan finansowy spółdzielni.

Postanowienia ust. 1 i 2 nie odnoszą się do przestojów w ciągu dnia pracy, nie zawinionych przez danego członka spółdzielni. Za czas tych przestojów członek spółdzielni otrzymuje normalne dniówkowe wynagrodzenie bieżące.

§  9.
Za pracę w warunkach szczególnie uciążliwych i szkodliwych dla zdrowia przysługuje członkom spółdzielni dodatkowe wynagrodzenie. Wykaz prac, za wykonanie których przysługiwać będzie dodatkowe wynagrodzenie, oraz jego wysokość określą zarządzenia ministrów, sprawujących nadzór nad gospodarczą działalnością spółdzielni, wydane w porozumieniu z Ministrem Pracy i Opieki Społecznej po zasięgnięciu opinii Centralnego Związku Spółdzielczego oraz za zgodą Przewodniczącego Państwowej Komisji Planowania Gospodarczego.
§  10.
Rodzaje prac i stanowisk pracy, przy których członkom spółdzielni przysługuje odzież ochronna, jak również rodzaje odzieży ochronnej określą zarządzenia ministrów, sprawujących nadzór nad działalnością gospodarczą spółdzielni, wydane w porozumieniu z Ministrem Pracy i Opieki Społecznej po zasięgnięciu opinii Centralnego Związku Spółdzielczego oraz za zgodą Przewodniczącego Państwowej Komisji Planowania Gospodarczego.
§  11.
Czas trwania płatnych urlopów wypoczynkowych członków spółdzielni nie może przekraczać norm przewidzianych dla pracowników odpowiednich kategorii, zgodnie z ustawowymi przepisami o urlopach dla pracowników zatrudnionych w przemyśle i handlu.
§  12.
W zakresie czasu i norm pracy oraz wynagradzania młodocianych członków spółdzielni pracy mają zastosowanie powszechnie obowiązujące przepisy o pracy młodocianych. To samo dotyczy stosowania powszechnie obowiązujących przepisów o pracy kobiet.
§  13.
Szczegółowe zasady wynagrodzeń bieżących, a w szczególności: wysokość stawek, tabele zaszeregowania członków spółdzielni, zasady wynagradzania członków wykonujących prace artystyczne lub wymagające kwalifikacji specjalnych, zasady premiowania oraz warunki wynagradzania za dzieło ustalą i zarządzą wprowadzenie ich w życie z dniem 1 kwietnia 1952 r. w porozumieniu z Centralnym Związkiem Spółdzielczym oraz za zgodą Przewodniczącego Państwowej Komisji Planowania Gospodarczego ministrowie sprawujący nadzór nad gospodarczą działalnością spółdzielni.
§  14.
Wszystkie wypłaty oraz świadczenia w zakresie objętym niniejszą uchwałą, niezgodne z jej postanowieniami oraz zarządzeniami ministrów wydanymi na jej podstawie, będą traktowane jako pozbawione podstaw prawnych.
§  15.
Wykonanie uchwały porucza się Przewodniczącemu Państwowej Komisji Planowania Gospodarczego oraz właściwym ministrom.
§  16.
Uchwała wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.

Zmiany w prawie

Od 2026 roku sześć nowych miast, zmiany granic gmin i wiele kontrowersji

Janów Podlaski, Stanisławów, Małkinia Górna, Staroźreby, Branice, Janów - te miejscowości 1 stycznia 2026 r. uzyskają status miast. Jedna z gmin zmieni nazwę, a w przypadku 21 gmin miejskich i wiejskich dojdzie do zmiany granic gmin. Rada Ministrów zmieniała w wielu wypadkach granice, mimo negatywnej opinii niektórych samorządów, których zmiany dotyczą. MSWiA zapowiedział nowelizację przepisów, tak aby ograniczyć konflikty.

Robert Horbaczewski 31.12.2025
Rosną opłaty za składniki krwi

Określenie wysokości opłat za krew i jej składniki wydawane przez jednostki organizacyjne publicznej służby krwi, obowiązujące przez cały kolejny rok zawiera rozporządzenie Ministra Zdrowia, które wchodzi w życie 1 stycznia 2026 r. Zakłada ono, że od przyszłego roku stawki za poszczególne składniki krwi znacznie wzrosną w porównaniu do 2025 r., przekraczając znacznie poziom inflacji.

Inga Stawicka 31.12.2025
W czwartek wchodzi w życie wiele nowych przepisów

Przełom roku to okres, kiedy wchodzi w życie wiele nowych regulacji prawnych. Dużo zmian czeka zarówno przedsiębiorców, jak i zwykłego Kowalskiego. Przybywa obowiązków podatkowych, ale za to biznes ma odczuć pozytywnie skutki tegorocznych wysiłków deregulacyjnych - albo znikną niektóre bariery, albo przynajmniej małe i średnie firmy będą nimi mniej ograniczane. Trendem jest większa ilość elektroniki, Polacy muszą też jednak zaktualizować sobie wiedzę o ojczystym języku.

Michał Kosiarski 31.12.2025
W Nowy Rok wejdziemy z nowym prawem dla pracowników i emerytów

Od 1 stycznia 2026 roku do stażu pracy, który ma wpływ na uprawnienia pracownicze takie jak np. długość urlopu wypoczynkowego, zaliczana będzie praca na umowie zleceniu czy prowadzenie działalności gospodarczej. Wzrośnie też minimalne wynagrodzenie za pracę oraz minimalna stawka godzinowa i wyniesie odpowiednio 4806 zł brutto i 31,40 zł brutto. Do 7 tys. zł wzrośnie zasiłek pogrzebowy, a ZUS przeliczy świadczenia emerytom czerwcowym. A to nie jedyne zmiany w prawie, które warto odnotować.

Grażyna J. Leśniak 31.12.2025
Ustawa o układach zbiorowych pracy i porozumieniach zbiorowych – ważne informacje dla pracodawcy i pracowników

13 grudnia 2025 r. weszła w życie ustawa o układach zbiorowych pracy i porozumieniach zbiorowych. Nowe przepisy upraszczają procedury zawierania i ewidencjonowania układów, przewidują możliwość skorzystania ze wsparcia mediatorki lub mediatora w rokowaniach oraz pozwalają regulować m.in. kwestie godzenia życia zawodowego i prywatnego, równości płci, procedur antymobbingowych czy wykorzystywania nowych technologii, w tym sztucznej inteligencji.

Grażyna J. Leśniak 30.12.2025
Wskaźnik POLSTR po raz pierwszy w przepisach

Wskaźnik referencyjny POLSTR, który za dwa lata ma definitywnie zastąpić WIBOR, po raz pierwszy pojawił się w powszechnie obowiązujących przepisach. Jego stawkę określił resort finansów w obwieszeniu dotyczącym tzw. safe harbour przy cenach transferowych obowiązującym od 1 stycznia 2026 r.

Michał Kosiarski 29.12.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

M.P.1952.A-17.204

Rodzaj: Uchwała
Tytuł: Zasady wynagradzania członków spółdzielni pracy.
Data aktu: 16/02/1952
Data ogłoszenia: 27/02/1952
Data wejścia w życie: 27/02/1952