Obsługa kasowa budżetu Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.

INSTRUKCJA
MINISTRA FINANSÓW
z dnia 23 grudnia 1950 r.
w sprawie obsługi kasowej budżetu Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.

Na podstawie § 1 ust. 1 pkt 7 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 1 kwietnia 1950 r. w sprawie zakresu działania Ministra Finansów i zmiany zakresu działania Państwowej Komisji Planowania Gospodarczego (Dz. U. R. P. Nr 22, poz. 188) oraz w związku z postanowieniami pkt 11 instrukcji Ministra Finansów z dnia 11 września 1950 r. w sprawie szczegółowych zasad systemu budżetowania ubezpieczeń społecznych na rok 1951 zarządza się, co następuje:
1.
Zakład Ubezpieczeń Społecznych (Z.U.S.) wykonuje budżet na zasadach ustalonych w zarządzeniu Ministra Finansów z dnia 25 listopada 1950 r. w sprawie przepisów o wykonywaniu budżetu Państwa oraz o rachunkowości budżetowej, z uwzględnieniem postanowień niniejszej instrukcji.
2.
Dla centrali Zakładu Ubezpieczeń Społecznych i jego oddziałów obwodowych prowadzą właściwe oddziały Narodowego Banku Polskiego (N.B.P.) pomocniczy rachunek rozliczeniowy, na którym grupowane będą wpłaty zakładów pracy na ubezpieczenia społeczne.
3.
Wypłacone przez zakłady pracy świadczenia pieniężne na poczet należnych Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych składek - centrala Z.U.S. bądź jego oddział obwodowy pokrywa z właściwych kredytów budżetowych, a ogólną kwotę wydatków oddział N.B.P. zapisuje na pomocniczym rachunku rozliczeniowym wymienionej instytucji.
4.
Każdomiesięczne wpływy należności od zakładów pracy, grupowane na pomocniczym rachunku rozliczeniowym, ulegają przeksięgowaniu na właściwe dochody budżetowe. Opłaty na rzecz akcji socjalnej, zainkasowane od zakładów pracy gospodarki nieuspołecznionej, podlegają przeksięgowaniu na rachunek Centralnej Rady Związków Zawodowych.
5.
Z sum podlegających przeksięgowaniu na dochody budżetowe pokrywa się w całości przypisane (po potrąceniu odpisów) sumy opłat i składek na akcję socjalną oraz na Fundusz Pracy, sumę kosztów egzekucyjnych i dodatków za zwłokę, sumy grzywien i kar pieniężnych oraz sumy innych należności (druki, opłaty manipulacyjne itp.). Pozostałą sumę wpływów zalicza się na poczet należnych składek ubezpieczeniowych.
6.
Oddziały obwodowe Z.U.S. prowadzą kasy specjalne poborowo-płatnicze dla przyjmowania wpłat należności od zakładów pracy i dla dokonywania wypłat ustawowych świadczeń pieniężnych oraz drobnych wypłat w rozumieniu § 60 przepisów o wykonywaniu budżetu Państwa oraz o rachunkowości budżetowej.
7.
Wypłaty, dokonane przez kasy specjalne poborowo-płatnicze, powinny być dnia następnego zlikwidowane z właściwych kredytów budżetowych, a ogólna kwota dokonanych wypłat - zapisana we właściwym oddziale N.B.P. na pomocniczym rachunku rozliczeniowym.
8.
Nadwyżkę pogotowia kasy specjalnej poborowo-płatniczej, przekraczającą wyznaczoną przez N.B.P. górną granicę pogotowia, należy najpóźniej dnia następnego odprowadzić na pomocniczy rachunek rozliczeniowy we właściwym oddziale N.B.P.
9.
Jeżeli wpływy do kasy specjalnej poborowo-płatniczej nie wystarczają na bieżące wypłaty, oddziały obwodowe Z.U.S. zasilają tę kasę z pomocniczego rachunku rozliczeniowego. W razie braku pokrycia na pomocniczym rachunku rozliczeniowym oddziały obwodowe Z.U.S. zasilą kasę specjalną poborowo-płatniczą zaliczką, pobraną z właściwych kredytów budżetowych, którą po uzyskaniu pokrycia na pomocniczym rachunku rozliczeniowym wpłacają na wznowienie kredytu.
10.
Oddziały obwodowe Z.U.S. posiadają pomocniczy rachunek w Powszechnej Kasie Oszczędności (P.K.O.) dla wpłat zakładów pracy z tytułu należności składkowych. Codzienne wpływy na te rachunki P.K.O. odprowadza do właściwego oddziału N.B.P. na pomocniczy rachunek rozliczeniowy oddziału obwodowego Z.U.S.
11.
Oddziały wojewódzkie i obwodowe Z.U.S. posiadają w P.K.O. rachunki pomocnicze dla wypłaty ustawowych świadczeń pieniężnych. Kwoty wypłacane przez P.K.O. pokrywa właściwy oddział Z.U.S. z kredytów budżetowych otwartych w N.B.P.
12.
Zwroty nie doręczonych świadczeń pieniężnych, wypłacanych przez P.K.O., ulegają przelewowi z pomocniczego rachunku oddziału Z.U.S. w P.K.O. na zlecenie tego oddziału do właściwego oddziału N.B.P. na te kredyty budżetowe, z których wypłaty zostały dokonane.
13.
Oddział wojewódzki Z.U.S. w Warszawie posiada rachunek Polska Kasa Opieki Paryż - dla wpłat rent francuskich instytucji ubezpieczeniowych dla ubezpieczonych zamieszkałych w Polsce. Codzienne wpłaty na ten rachunek podlegają automatycznie zamianie z franków francuskich na złote polskie i zarachowaniu na rachunek dochodów budżetowych tego oddziału.
14.
Oddziały wojewódzkie i obwodowe Z.U.S., przy których działają lokalne administracje nieruchomości mieszkalnych, posiadają w P.K.O. pomocniczy rachunek dla opłat czynszowych. Wpływy na te rachunki przelewa P.K.O. automatycznie, codziennie na właściwy rachunek budżetowy dochodów danego oddziału Z.U.S.
15.
Zasoby pieniężne, znajdujące się w dniu 31 grudnia 1950 r. w kasach Zakładu Ubezpieczeń Społecznych lub jego oddziałów, podlegają odprowadzeniu na dotychczasowe rachunki tych instytucji w N.B.P. Do tego terminu powinny ulec likwidacji wszelkie zaliczki pracowników, wypłacone im na wykonanie zleceń służbowych (zaliczki na koszty podróży, drobne wydatki gospodarcze itp.).
16.
W terminie do dnia 30 czerwca 1951 r. centrala Z.U.S. i jego oddziały mogą dysponować funduszami na rachunkach, wskazanych w pkt 15, jako rachunkach likwidacyjnych, jednak tylko w zakresie likwidacji zobowiązań dotyczących wykonania budżetu 1950 r. bądź zobowiązań i wierzytelności z okresów ubiegłych. Po tym terminie pozostałe salda gotówkowe na tych rachunkach podlegają zarachowaniu na budżet dochodów, a niezrealizowane zobowiązania powinny znaleźć pokrycie w budżecie Z.U.S. na 1951 r.
17.
Instrukcja wchodzi w życie z dniem ogłoszenia z mocą obowiązującą od dnia 23 grudnia 1950 r.

Zmiany w prawie

Od stycznia nowe zasady prowadzenia PKPiR

Od 1 stycznia 2026 r. zasadą będzie prowadzenie podatkowej księgi przychodów i rozchodów przy użyciu programu komputerowego. Nie będzie już można dokumentować zakupów, np. środków czystości lub materiałów biurowych, za pomocą paragonów bez NIP nabywcy. Takie zmiany przewiduje nowe rozporządzenie w sprawie PKPiR.

Marcin Szymankiewicz 15.12.2025
Senat poprawia reformę orzecznictwa lekarskiego w ZUS

Senat zgłosił w środę poprawki do reformy orzecznictwa lekarskiego w ZUS. Zaproponował, aby w sprawach szczególnie skomplikowanych możliwe było orzekanie w drugiej instancji przez grupę trzech lekarzy orzeczników. W pozostałych sprawach, zgodnie z ustawą, orzekać będzie jeden. Teraz ustawa wróci do Sejmu.

Grażyna J. Leśniak 10.12.2025
Co się zmieni w podatkach w 2026 roku? Wciąż wiele niewiadomych

Mimo iż do 1 stycznia zostały trzy tygodnie, przedsiębiorcy wciąż nie mają pewności, które zmiany wejdą w życie w nowym roku. Brakuje m.in. rozporządzeń wykonawczych do KSeF i rozporządzenia w sprawie JPK VAT. Część ustaw nadal jest na etapie prac parlamentu lub czeka na podpis prezydenta. Wiadomo już jednak, że nie będzie dużej nowelizacji ustaw o PIT i CIT. W 2026 r. nadal będzie można korzystać na starych zasadach z ulgi mieszkaniowej i IP Box oraz sprzedać bez podatku poleasingowy samochód.

Monika Pogroszewska 10.12.2025
Maciej Berek: Do projektu MRPiPS o PIP wprowadziliśmy bardzo istotne zmiany

Komitet Stały Rady Ministrów wprowadził bardzo istotne zmiany do projektu ustawy przygotowanego przez Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej – poinformował minister Maciej Berek w czwartek wieczorem, w programie „Pytanie dnia” na antenie TVP Info. Jak poinformował, projekt nowelizacji ustawy o PIP powinien trafić do Sejmu w grudniu 2025 roku, aby prace nad nim w Parlamencie trwały w I kwartale 2026 r.

Grażyna J. Leśniak 05.12.2025
Lekarze i pielęgniarki na kontraktach „uratują” firmy przed przekształcaniem umów?

4 grudnia Komitet Stały Rady Ministrów przyjął projekt zmian w ustawie o PIP - przekazało w czwartek MRPiPS. Nie wiadomo jednak, jaki jest jego ostateczny kształt. Jeszcze w środę Ministerstwo Zdrowia informowało Komitet, że zgadza się na propozycję, by skutki rozstrzygnięć PIP i ich zakres działał na przyszłość, a skutkiem polecenia inspektora pracy nie było ustalenie istnienia stosunku pracy między stronami umowy B2B, ale ustalenie zgodności jej z prawem. Zdaniem prawników, to byłaby kontrrewolucja w stosunku do projektu resortu pracy.

Grażyna J. Leśniak 05.12.2025
Klub parlamentarny PSL-TD przeciwko projektowi ustawy o PIP

Przygotowany przez ministerstwo pracy projekt zmian w ustawie o PIP, przyznający inspektorom pracy uprawnienie do przekształcania umów cywilnoprawnych i B2B w umowy o pracę, łamie konstytucję i szkodzi polskiej gospodarce – ogłosili posłowie PSL na zorganizowanej w czwartek w Sejmie konferencji prasowej. I zażądali zdjęcia tego projektu z dzisiejszego porządku posiedzenia Komitetu Stałego Rady Ministrów.

Grażyna J. Leśniak 04.12.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

M.P.1951.A-7.109

Rodzaj: Instrukcja
Tytuł: Obsługa kasowa budżetu Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.
Data aktu: 23/12/1950
Data ogłoszenia: 02/02/1951
Data wejścia w życie: 23/12/1950, 02/02/1951