Rezolucja 2025/1611 zawierająca uwagi stanowiące integralną część decyzji w sprawie absolutorium z wykonania budżetu ogólnego Unii Europejskiej za rok budżetowy 2023, sekcja X - Europejska Służba Działań Zewnętrznych

REZOLUCJA PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO (UE) 2025/1611
z dnia 7 maja 2025 r.
zawierająca uwagi stanowiące integralną część decyzji w sprawie absolutorium z wykonania budżetu ogólnego Unii Europejskiej za rok budżetowy 2023, sekcja X - Europejska Służba Działań Zewnętrznych

PARLAMENT EUROPEJSKI,

- uwzględniając swoją decyzję w sprawie absolutorium z wykonania budżetu ogólnego Unii Europejskiej za rok budżetowy 2023, sekcja X - Europejska Służba Działań Zewnętrznych,

- uwzględniając art. 102 Regulaminu i załącznik V do Regulaminu,

- uwzględniając opinię przedstawioną przez Komisję Spraw Zagranicznych,

- uwzględniając sprawozdanie Komisji Kontroli Budżetowej (A10-0069/2025),

A. mając na uwadze, że w ramach procedury udzielania absolutorium organ udzielający absolutorium pragnie podkreślić szczególne znaczenie dalszego wzmacniania legitymacji demokratycznej instytucji Unii w drodze zwiększania przejrzystości i odpowiedzialności oraz wdrażania koncepcji budżetowania celowego i dobrego zarządzania zasobami ludzkimi;

B. mając na uwadze, że Europejska Służba Działań Zewnętrznych (ESDZ) jest odpowiedzialna za zarządzanie wydatkami administracyjnymi swojej siedziby głównej w Brukseli oraz sieci 144 delegatur i biur Unii;

C. mając na uwadze, że zakres odpowiedzialności ESDZ został rozszerzony na zarządzanie administracyjne personelem Komisji w delegaturach poprzez szereg umów o gwarantowanym poziomie świadczenia usług;

D. mając na uwadze, że rola delegatur polega na reprezentowaniu Unii i jej obywateli na całym świecie w oparciu o sieci i partnerstwa oraz na propagowaniu wartości Unii;

E. mając na uwadze, że cechą szczególną ESDZ pozostaje nadal jej charakter i pierwotna struktura, takie same jak w chwili jej utworzenia, kiedy połączono personel należący do dawnych departamentów stosunków zewnętrznych Rady i Komisji i dołączono do niego dyplomatów z państw członkowskich;

F. mając na uwadze, że zgodnie z przepisami wewnętrznymi ESDZ sekretarz generalny ESDZ pełni funkcję delegowanego urzędnika zatwierdzającego dla instytucji, a dyrektor generalny ds. zarządzania zasobami pełni rolę głównego subdelegowanego urzędnika zatwierdzającego;

G. mając na uwadze, że uprawnienia w odniesieniu do personelu ESDZ powierzone na mocy regulaminu pracowniczego organowi powołującemu są wykonywane przez Wiceprzewodniczącego Komisji / Wysokiego Przedstawiciela Unii do Spraw Zagranicznych i Polityki Bezpieczeństwa ("wiceprzewodniczącego / wysokiego przedstawiciela");

H. mając na uwadze, że wykonanie budżetu jest regulowane rozporządzeniem finansowym i przepisami wewnętrznymi dotyczącymi wykonania budżetu ESDZ;

1. zauważa, że budżet ESDZ jest objęty działem 7 WRF "Europejska administracja publiczna", który w 2023 r. wyniósł łącznie 12,3 mld EUR (co stanowi 6,4 % łącznych wydatków z budżetu Unii); zauważa, że budżet ESDZ wynoszący około 1,1 mld EUR stanowi około 9,2 % całkowitych wydatków administracyjnych Unii;

2. zauważa, że Trybunał Obrachunkowy ("Trybunał") w swoim sprawozdaniu rocznym za rok budżetowy 2023 zbadał próbę 70 transakcji poddawanych przeglądowi w dziale "Administracja", czyli o 10 więcej niż zbadano w 2022 r.; zauważa ponadto, że według Trybunału wydatki administracyjne obejmują wydatki na zasoby ludzkie, w tym wydatki na emerytury, które w 2023 r. stanowiły około 70 % całkowitych wydatków administracyjnych, oraz wydatki na budynki, wyposażenie, energię, łączność i technologie informacyjne, a także że z kontroli prowadzanych przez Trybunał od wielu lat wynika, że - ogólnie rzecz biorąc - wydatki administracyjne są obarczone niskim ryzykiem;

3. zauważa, że na 70 zbadanych transakcji błędy wystąpiły w 21 (30 %), lecz na podstawie pięciu skwantyfikowanych błędów Trybunał szacuje, iż poziom błędu znajduje się poniżej progu istotności;

4. z zaniepokojeniem zauważa, że w sprawozdaniu rocznym za rok budżetowy 2023 Trybunał stwierdził błąd kwantyfikowalny w jednej z 13 zbadanych płatności i sformułował sześć niekwantyfikowalnych ustaleń dotyczących ESDZ; zauważa, że błąd kwantyfikowalny polegał na tym, że przed podpisaniem umowy najmu przez jedną z delegatur Unii nie przeprowadzono prawidłowego postępowania o udzielenie zamówienia; zauważa, że w 2023 r. ESDZ podjęła działania w celu zaradzenia dwóm błędom kwantyfikowalnym stwierdzonym przez Trybunał w sprawozdaniu rocznym za rok 2022 i zastosowała środki w celu uniknięcia takich problemów w przyszłości;

Zarządzanie budżetem i finansami

5. zauważa, że ostateczny budżet ESDZ na 2023 r. wyniósł 821 900 280 EUR, co stanowi wzrost o 4,45 % w porównaniu z 2022 r.; zauważa, że ESDZ dysponowała również kwotą 259,7 mln EUR (w tym dochodami przeznaczonymi na określony cel i kwotami przeniesionymi) z Komisji na pokrycie kosztów administracyjnych personelu Komisji pracującego w delegaturach Unii; zauważa ponadto, że ESDZ otrzymała dodatkowe wkłady ryczałtowe na pokrycie wspólnych kosztów personelu Europejskiego Funduszu Rozwoju w delegaturach i wspólnych lokalizacjach, a także inne kwoty otrzymane w ramach współużytkowania i innych umów; zauważa, że całkowita kwota budżetu zarządzana przez ESDZ w 2023 r. wyniosła zatem 1 198,2 mln EUR (środki na zobowiązania), co stanowi wzrost o 4,8 % w porównaniu z rokiem poprzednim;

6. zauważa, że w 2023 r. wskaźnik wykonania budżetu w odniesieniu do środków na zobowiązania wyniósł 100 %, natomiast wskaźnik wykonania w przypadku płatności wyniósł 91,9 % w porównaniu z 90,6 % w 2022 r.; zauważa, że średni termin płatności wynosił 13,57 dni, zauważa jednak, że 8,63 % całkowitej kwoty wypłacono z opóźnieniem, co doprowadziło do płatności odsetek za zwłokę w wysokości 50 253,91 EUR w 2023 r.; wzywa ESDZ do terminowego regulowania swoich zobowiązań; nalega, aby ESDZ kontynuowała wysiłki na rzecz zwiększenia liczby płatności elektronicznych i poprawy cyfryzacji przepływów pracy, w szczególności w delegaturach;

7. zauważa, że ESDZ poinformowała władzę budżetową o dwóch przesunięciach budżetowych zgodnie z art. 29 ust. 1 rozporządzenia finansowego oraz że dokonała 11 niezależnych przesunięć zgodnie z art. 29 ust. 4 na łączną kwotę 55,7 mln EUR; zauważa, że głównym celem przesunięć było zwiększenie środków w linii budżetowej 3 0 0 3 dotyczącej wydatków na budynki i wydatki powiązane w delegaturach o 18,97 mln EUR oraz w linii budżetowej 3 0 0 1 dotyczącej personelu zewnętrznego i usług zewnętrznych w delegaturach o 5,6 mln EUR; zauważa, że po przesunięciach ostateczny budżet siedziby głównej ESDZ wyniósł 327,8 mln EUR, a ostateczny budżet delegatur - 494,1 mln EUR;

8. zauważa, że w 2023 r. ESDZ stanęła w obliczu rosnących wyzwań politycznych i finansowych, a także wyzwań związanych z prawami człowieka i praworządnością; zauważa, że rosyjska wojna napastnicza przeciwko Ukrainie i jej konsekwencje geopolityczne nadal były kluczową kwestią w 2023 r., w związku z czym ESDZ zapewniała szerokie wsparcie dla Ukrainy, wywierała presję na Rosję i kontynuowała globalne działania informacyjne w celu zaradzenia szerszym konsekwencjom wojny, co obejmowało realizację planu działania w sprawie geopolitycznych skutków rosyjskiej agresji na Ukrainę; uznaje rolę ESDZ w gromadzeniu dowodów przeciwko objętym sankcjami UE rosyjskim mediom i osobom wspieranym przez państwo, które szerzą dezinformację i manipulują informacjami w celu uzasadnienia rosyjskiej wojny napastniczej; podkreśla potrzebę zapewnienia odpowiednich zasobów Wydziałowi Komunikacji Strategicznej i Prognoz Strategicznych ESDZ w celu skutecznego zwalczania kampanii dezinformacyjnych stosowanych jako narzędzia strategiczne przez reżimy autorytarne i nieliberalne; wzywa ESDZ do wzmocnienia delegatur Unii w krajach Partnerstwa Wschodniego, aby wesprzeć państwa silnie dotknięte agresją wojskową Rosji przeciwko Ukrainie; zauważa, że w 2023 r. pułap finansowy Europejskiego Instrumentu na rzecz Pokoju zarządzanego pod zwierzchnictwem wiceprzewodniczącego / wysokiego przedstawiciela zwiększono z 5,6 mln EUR do ponad 12 mln EUR; wzywa ESDZ do współpracy z Dyrekcją Generalną ds. Rozszerzenia i Wschodniego Sąsiedztwa w celu zapewnienia skutecznego nadzoru i monitorowania projektów finansowanych w ramach instrumentu; zwraca uwagę, że w wyniku ponownego wybuchu konfliktu izraelsko-palestyńskiego po ataku Hamasu z 7 października 2023 r. ESDZ musiała podjąć intensywne wysiłki dyplomatyczne, zachęcać instytucje Unii do apelowania o deeskalację w regionie, reagować na potrzeby humanitarne i wspierać regionalne wysiłki na rzecz pokoju; podkreśla, że pomoc Unii i ESDZ musi być zgodna z szerszymi celami w zakresie praw człowieka i pokoju w regionie, z uwzględnieniem solidnych zabezpieczeń, aby zagwarantować, że środki finansowe nie będą bezpośrednio ani pośrednio wspierać działań terrorystycznych lub działań z użyciem przemocy; podkreśla, że finansowanie przez Unię odbudowy Strefy Gazy powinno rozpocząć się dopiero po uwolnieniu wszystkich zakładników uprowadzonych przez Hamas; podkreśla znaczenie przejrzystości w przydzielaniu środków finansowych w państwach trzecich w celu zapewnienia rozliczalności w dysponowaniu budżetem Unii i nowymi instrumentami finansowymi;

9. wzywa ESDZ do ścisłej współpracy z Komisją w celu zapewnienia, aby pełna restytucja rumuńskiego skarbu narodowego, wraz z dziedzictwem narodowym innych państw członkowskich, znalazła się w programie wszelkich potencjalnych przyszłych działań dotyczących Federacji Rosyjskiej;

10. przypomina, że pojawiły się zarzuty dotyczące zaangażowania pracowników UNRWA zatrudnionych w Strefie Gazy w ataki terrorystyczne Hamasu na Izrael z 7 października 2023 r.; zauważa, że w odpowiedzi na te zarzuty UNRWA formalnie rozwiązała stosunek pracy z dziewięcioma pracownikami; podkreśla, że Komisja współpracuje z UNRWA w celu poprawy systemów kontroli zgodnie z zaleceniami Biura Nadzoru Wewnętrznego ONZ (OIOS), w tym w zakresie monitorowania personelu oraz wzmocnienia wewnętrznych ram dochodzeniowych i etycznych; podkreśla, że w związku z wielokrotnie zgłaszanymi przez Parlament obawami dotyczącymi niewłaściwego wykorzystania finansowania unijnego wszelka unijna pomoc nie powinna w żadnym wypadku służyć finansowaniu terroryzmu; apeluje o nieustanną czujność w celu zapewnienia, aby pieniądze podatników nie były wykorzystywane niezgodnie z przeznaczeniem; podkreśla znaczenie kontroli w celu zapewnienia przestrzegania przepisów unijnych i prawa międzynarodowego przez beneficjentów funduszy unijnych, a także potrzebę wzmocnienia środków przeciwdziałania niewłaściwemu wykorzystywaniu unijnego wsparcia finansowego; zachęca ESDZ, aby nasiliła działania na rzecz zabezpieczenia finansowania unijnego, i monitorowała realizację celów pośrednich określonych w porozumieniu z kwietnia 2024 r. między komisarzem Varhelyim a komisarzem generalnym UNRWA Lazzarinim, które zawiera przepisy dotyczące przeprowadzania unijnych audytów i wzmocnienia nadzoru wewnętrznego w UNRWA; podkreśla, że Autonomia Palestyńska musi dostosować wszystkie materiały edukacyjne do standardów Unesco, a w szczególności usunąć wszelkie treści zawierające elementy związane z antysemityzmem lub podżeganiem do przemocy; podkreśla, że wsparcie finansowe Unii dla Autonomii Palestyńskiej w dziedzinie edukacji powinno być udzielane pod warunkiem przestrzegania tych standardów; zachęca ESDZ do wspierania wysiłków dyplomatycznych na rzecz znalezienia kompleksowego i trwałego rozwiązania konfliktu izraelsko-palestyńskiego oraz do informowania Parlamentu o wszelkich zmianach we współpracy Unii z Autonomią Palestyńską;

11. zauważa, że w odniesieniu do 2023 r. ESDZ zgłosiła znaczne ograniczenia budżetowe, w związku z czym dokonywano drastycznych cięć i optymalizowano budżet, aby poradzić sobie z inflacją w państwach trzecich, wahaniami walut lokalnych i wzrostem cen, w szczególności kosztów wynajmu powierzchni biurowej, usług informatycznych, bezpieczeństwa i cen energii, co znacznie zwiększyło koszty operacyjne ESDZ w państwach trzecich, a tym samym wpłynęło na jej zdolność do skutecznego działania i wypełniania obowiązku dochowania należytej staranności wobec pracowników rozmieszczonych w delegaturach; ubolewa, że w wyniku presji budżetowej ESDZ odroczyła działania związane z utrzymaniem infrastruktury, odłożyła lub anulowała wydatki na bezpieczeństwo w delegaturach oraz dokonała cięć w pozycjach budżetowych, zmniejszając między innymi budżet na podróże służbowe i wydatki reprezentacyjne, materiały biurowe i szkolenia; ubolewa, że ze względów budżetowych ESDZ musiała nadać pierwszeństwo uczestnictwu personelu w misjach obserwacji wyborów przed innymi rodzajami misji, takimi jak misje powyborcze; podkreśla konieczność ustanowienia służby dyplomatycznej UE;

12. zauważa, że w 2023 r. ESDZ, zarówno w siedzibie głównej ESDZ, jak i w delegaturach, rozpoczęła łącznie 28 otwartych procedur udzielania zamówień publicznych, 27 procedur konkurencyjnych z negocjacjami, 14 procedur negocjacyjnych bez uprzedniej publikacji ogłoszenia o zamówieniu, 6 procedur ograniczonych i 2 procedury negocjacyjne dotyczące zamówień na roboty o średniej wartości, które zakończyły się powodzeniem i doprowadziły do udzielenia zamówień w średnio 52 % przypadków; zauważa, że wysokie standardy i złożoność unijnych przepisów dotyczących zamówień publicznych mogą być jedną z przyczyn stosunkowo dużej liczby nieudanych postępowań o udzielenie zamówienia, ponieważ stosowanie tych przepisów może stanowić wyzwanie dla oferentów, zwłaszcza w państwach trzecich; zwraca się do ESDZ o zbadanie przyczyn stosunkowo wysokiej liczby nieudanych procedur udzielania zamówień i zaproponowanie rozwiązań zapewniających ich skuteczne wdrożenie przy jednoczesnym utrzymaniu standardów określonych przez Unię; ubolewa, że w odniesieniu do działań zewnętrznych przepisy dotyczące zamówień publicznych zostały uproszczone w drodze przekształcenia rozporządzenia finansowego; podkreśla, że przepisy dotyczące zamówień publicznych mają na celu zapewnienie, aby finansowane projekty spełniały wysokie standardy i aby nie dochodziło przy ich realizacji do nadużyć finansowych; wzywa ESDZ, aby zawsze dążyła do jak najwyższego poziomu kontroli w każdym procesie przetargowym; uważa, że brak znajomości wysokich standardów unijnych przepisów dotyczących zamówień publicznych w państwach trzecich nigdy nie powinien być wykorzystywany jako pretekst ani wymówka do obniżania tych standardów;

13. z zadowoleniem przyjmuje fakt, że na koniec 2023 r. liczba wspólnych lokalizacji z państwami członkowskimi i innymi partnerami Unii w delegaturach Unii wynosiła 138, czyli o 12 więcej niż w 2022 r.; zauważa, że spośród całkowitej liczby wspólnych lokalizacji w 2023 r. 42 poczyniono z państwami członkowskimi i krajami partnerskimi, 91 z innymi partnerami Unii, a pięć było współużytkowaniem odwróconym; zauważa, że w 2023 r. wspólne lokalizacje stanowiły 8 % całkowitej powierzchni biurowej w delegaturach Unii i dotyczyły ponad połowy delegatur Unii(75), co można postrzegać jako przykład udanej optymalizacji zarządzania budynkami ESDZ, ale także jako wskaźnik rosnącego zainteresowania partnerów współdzieleniem przestrzeni w państwach trzecich oraz znaczenia wspólnej lokalizacji w stosunkach dyplomatycznych;

14. zauważa, że budżet na wyjazdy służbowe w 2023 r. wyniósł 18 948 650 EUR, co stanowi nieznaczny wzrost o 1,46 % w porównaniu z poprzednim rokiem, co miało zrekompensować wzrost kosztów spowodowany inflacją, ale nie było wystarczające w stosunku do faktycznego wzrostu kosztów podróży w 2023 r.; ubolewa, że ESDZ nie ma osobnej linii budżetowej na wyjazdy służbowe i przejazdy wiceprzewodniczącego / wysokiego przedstawiciela, oraz że koszty wyjazdów służbowych i przejazdów wiceprzewodniczącego / wysokiego przedstawiciela są dzielone pomiędzy ESDZ i Komisję w zależności od celu wyjazdu służbowego; zauważa ponadto, że w 2023 r. koszty ESDZ związane z sześcioma wyjazdami wiceprzewodniczącego / wysokiego przedstawiciela wyniosły 2 995,14 EUR, a koszty taksówek lotniczych - 288 145 EUR, co stanowi spadek o 51 % w porównaniu z 2022 r., kiedy koszt taksówek lotniczych wyniósł 588 103 EUR; podkreśla, że szefowie instytucji Unii powinni służyć za dobry przykład dla społeczeństwa i obywateli, zwłaszcza gdy wykorzystują zasoby Unii do wykonywania swoich zadań; podkreśla, że opcje lotu powinny być wybierane na podstawie kryteriów należytego zarządzania finansami, o ile takie rozwiązania alternatywne są dostępne i dostosowane do porządku obrad i miejsca posiedzeń; podkreśla, że przejrzystość i należyte zarządzanie finansami przy wykorzystywaniu unijnych środków publicznych muszą nadal stanowić podstawową zasadę obowiązującą wszystkie instytucje Unii;

15. zwraca uwagę na możliwy negatywny wpływ cięć na wdrażanie instrumentów spraw zewnętrznych, takich jak Instrument Sąsiedztwa oraz Współpracy Międzynarodowej i Rozwojowej - "Globalny wymiar Europy" (ISWMR - "Globalny wymiar Europy") i strategia Global Gateway; podkreśla potrzebę przydzielenia wystarczających zasobów Wydziałowi Komunikacji Strategicznej i Prognoz Strategicznych ESDZ, aby nadal skutecznie reagować na kampanie dezinformacyjne stosowane jako narzędzia strategiczne przez reżimy autorytarne i nieliberalne; z zadowoleniem przyjmuje ogłoszenie, że w Dyrekcji Generalnej ds. Komunikacji Społecznej Komisji powstanie grupa zadaniowa ds. komunikacji strategicznej i przeciwdziałania manipulacjom informacjami;

16. nalega na zwiększenie środków na działania w ramach wspólnej polityki zagranicznej i bezpieczeństwa (WPZiB) oraz na inne odpowiednie instrumenty na rzecz pokoju, reagowania na konflikty i reagowania w sytuacjach kryzysowych, a także na protokoły informatyczne i bezpieczeństwa, aby w pełni dostosować działania i zdolności Unii do obecnych wyzwań i konfliktów na całym świecie;

Zarządzanie wewnętrzne, wyniki i kontrola wewnętrzna

17. zauważa, że w następstwie wewnętrznej reorganizacji ESDZ ustanowiła w październiku 2023 r. nową służbę ds. zarządzania korporacyjnego, składającą się z trzech działów odpowiedzialnych za kontrole, audyt wewnętrzny oraz planowanie, sprawozdawczość i zgodność, aby umożliwić ESDZ osiągnięcie większej rozliczalności, lepszego zarządzania i lepszego monitorowania działań; z zadowoleniem przyjmuje fakt, że utworzono również radę ds. zarządzania korporacyjnego w celu zapewnienia spójności w kwestiach związanych z zarządzaniem korporacyjnym w ESDZ; zauważa ponadto, że ESDZ utworzyła dyrekcję zarządzającą odpowiedzialną za pokój, bezpieczeństwo i obronę, dyrekcję ds. pokoju, partnerstwa i zarządzania kryzysowego oraz dwa nowe działy ds. zagrożeń hybrydowych i cyberbezpieczeństwa oraz bezpieczeństwa morskiego, aby lepiej wspierać działania Unii w kwestiach bezpieczeństwa i obrony;

18. zauważa, że w 2023 r. służba ds. zarządzania korporacyjnego przeprowadziła ocenę adekwatności procedur i zasad zarządzania; z zadowoleniem przyjmuje fakt, że w ramach tego procesu ESDZ zaktualizowała zakres uprawnień Komitetu ds. Audytu i dokonała przeglądu swoich ram kontroli wewnętrznej, rocznego planu zarządzania i ram zarządzania ryzykiem;

19. zauważa, że zgodnie z planem audytu ESDZ na 2023 r. w 2023 r. zakończono trzy audyty, a mianowicie audyt zarządzania rejestrem odstępstw i przypadków niezgodności z przepisami oraz dwa audyty dotyczące zarządzania wynagrodzeniami pracowników miejscowych oraz rekrutacji pracowników miejscowych i równoważnego personelu miejscowego oraz zarządzania nimi; zauważa również z głębokim zaniepokojeniem, że ze względu na reorganizację struktury organizacyjnej i związaną z nią rotację personelu w funkcji audytu wewnętrznego nie można było rozpocząć planowanego audytu w zakresie bezpieczeństwa w 2023 r. oraz że taki audyt zostanie ponownie oceniony w kontekście przygotowywania wieloletniego strategicznego planu audytu wewnętrznego na lata 2025-2027; podkreśla znaczenie przeprowadzania audytów wewnętrznych w sposób rzetelny i regularny; wyraża głębokie ubolewanie, że 4 krytyczne i 49 bardzo ważnych zaleceń z audytu związanych z zakończonymi audytami pozostało otwartych w 2023 r.; wzywa do informowania Parlamentu o wdrażaniu zaleceń;

20. zauważa, że w grudniu 2023 r. Trybunał przyjął sprawozdanie końcowe po audycie dotyczącym funkcji koordynacyjnej ESDZ w celu oceny skuteczności koordynacji, w szczególności w odniesieniu do zarządzania informacjami, zarządzania zasobami ludzkimi i sprawozdawczości, zarówno wewnętrznie, jak i z Komisją i Radą; zauważa, że w 2023 r. niektóre zalecenia z audytu zostały już uwzględnione w bieżących inicjatywach, takich jak wysyłanie pism określających zadania do nowo mianowanych ambasadorów przed objęciem obowiązków, a także działania podejmowane przez ESDZ od 2019 r. w celu wdrożenia jej strategii zarządzania informacjami; wzywa ESDZ do pełnego wdrożenia zaleceń zawartych w sprawozdaniu Trybunału Obrachunkowego w celu zaradzenia stwierdzonym niedociągnięciom w zarządzaniu informacjami, zarówno w jej siedzibie głównej, jak i w delegaturach Unii w krajach trzecich, a także w gabinecie wiceprzewodniczącego / wysokiego przedstawiciela; apeluje o przekazywanie Parlamentowi informacji o działaniach następczych podejmowanych w związku z zaleceniami Trybunału;

21. zauważa, że na podstawie 26 kontroli przeprowadzonych w delegaturach w 2023 r. jako główne wyzwania dla delegatur wskazano bezpieczeństwo, budynki i obciążenia administracyjne; zauważa, że ESDZ wprowadziła w delegaturach środki zarządzania ryzykiem w zakresie bezpieczeństwa oparte na standardach międzynarodowych i najlepszych wzorcach; zauważa, że w 2023 r. służba kontrolna ESDZ sformułowała pięć krytycznych zaleceń i że wszystkie dotyczyły zarządzania trzema delegaturami; zauważa, że we wszystkich przypadkach zalecenia były realizowane przez zwiększony nadzór i wsparcie ze strony siedziby głównej ESDZ; z zadowoleniem przyjmuje zestaw narzędzi opracowany przez ESDZ w celu reagowania na sytuacje związane z zarządzaniem wewnętrznym;

22. zwraca uwagę, że w 2023 r. trzy delegatury Unii (Republika Środkowoafrykańska, Sierra Leone i Syria) przedstawiły zastrzeżenia w swoich poświadczeniach wiarygodności, głównie w odniesieniu do operacyjnych linii budżetowych zarządzanych przez Komisję; podkreśla, że zastrzeżenia te nie miały znaczącego wpływu finansowego na budżet administracyjny, za który odpowiada ESDZ;

23. wzywa ESDZ i Komisję do ścisłej współpracy z biurem EPLO w Waszyngtonie i delegaturą Unii w Stanach Zjednoczonych w celu określenia, sfinansowania i wdrożenia inicjatyw mających na celu wzmocnienie stosunków transatlantyckich, w tym programów wymiany dla specjalistów pracujących w instytucjach publicznych zarówno w UE, jak i w USA;

24. wzywa ESDZ i delegatury Unii do wzmożonego monitorowania stanu demokracji w różnych krajach oraz do zwiększenia wsparcia logistycznego i technologicznego dla obrońców praw człowieka i osób wywodzących się z ludów tubylczych, ze szczególnym uwzględnieniem kobiet;

25. przypomina, że kluczowe znaczenie ma dalsze wzmacnianie naszego wsparcia na rzecz praw człowieka, demokracji i rozwoju w państwach trzecich za pośrednictwem ISWMR - "Globalny wymiar Europy", ponieważ świat demokratyczny jest bezpieczniejszym światem; podkreśla, że biorąc pod uwagę obecną sytuację charakteryzującą się szybkim postępem technologicznym i konkurencją geopolityczną, należy jeszcze bardziej zwiększyć zasoby na unijną dyplomację cyfrową; nalega, aby w odniesieniu do państw trzecich działania zewnętrzne Unii wzmacniały "zieloną dyplomację" i transformację ekologiczną, które należą do priorytetów Unii; podkreśla, że ESDZ musi odgrywać zasadniczą rolę w propagowaniu pokoju i stabilności na Bliskim Wschodzie, że należy zwiększyć finansowanie, aby zapewnić pomoc humanitarną w Libanie, Gazie i Syrii, oraz lepiej monitorować prawa człowieka; zwraca uwagę na wsparcie finansowe dla delegatur ESDZ na Bliskim Wschodzie, w krajach Zatoki Perskiej i w Afryce, aby umożliwić im dalsze wdrażanie działań zewnętrznych Unii w regionie;

26. zauważa, że w sprawozdaniu specjalnym nr 14/2023 Trybunał stwierdził niedociągnięcia w stosowanych przez Komisję i ESDZ metodach przydziału finansowania krajom partnerskim i w koncepcji ram monitorowania oraz zalecił, by Komisja i ESDZ szczególnie udoskonaliły metodykę przydziału środków finansowych i oceny oddziaływania wsparcia unijnego, zawęziły zakres procesu programowania, a także uprościły i spójnie stosowały wskaźniki zawarte w wieloletnich programach indykatywnych;

27. z zadowoleniem przyjmuje mianowanie pierwszego Specjalnego Przedstawiciela UE w regionie Zatoki Perskiej;

28. podkreśla, że najnowsze wydarzenia, w szczególności pełnoskalowa inwazja Rosji na Ukrainę i wrogie rosyjskie próby wywierania wpływu na procesy demokratyczne w Europie oraz coraz większa niestabilność na Bliskim Wschodzie, sprawiły, że polityka zagraniczna Unii i jej realizacja znalazły się w centrum zainteresowania państw członkowskich i instytucji; zwraca uwagę na kluczową rolę ESDZ i jej delegatur w prowadzeniu polityki zewnętrznej Unii oraz w zwalczaniu zagranicznych manipulacji informacjami i ingerencji w informacje; podkreśla znaczenie ESDZ dla relacji Unii z 25-30 mln jej obywateli mieszkających poza Unią; przyznaje, że wyższe stopy inflacji i późniejszy kryzys energetyczny spowodowany rosyjską wojną napastniczą w Ukrainie wywarły niewspółmiernie duży wpływ na już strukturalnie niedofinansowany budżet ESDZ w porównaniu z innymi instytucjami unijnymi, i jest zaniepokojony tymi negatywnymi skutkami dla ESDZ i wyników instytucji unijnych oraz brakiem działań w celu naprawy obecnej sytuacji budżetowej, co może mieć poważny wpływ na stosunki Unii z państwami trzecimi;

29. z zadowoleniem przyjmuje niezachwiane wsparcie udzielane Ukrainie, w tym za pośrednictwem cywilnej misji doradczej UE (EUAM Ukraine) oraz szkolenia ukraińskich żołnierzy w ramach misji pomocy wojskowej UE (EUMAM);

30. podkreśla, że Unia musi zwiększyć finansowanie, aby wzmocnić specjalną linię budżetową dla działań związanych z polityką zagraniczną Unii, zwłaszcza na rzecz równouprawnienia płci oraz Agendy ONZ dotyczącej kobiet, pokoju i bezpieczeństwa, a także aby zapewnić spójne finansowanie inicjatyw promujących przywództwo ukierunkowane na aspekt płci, chroniących prawa kobiet oraz przeciwdziałających przemocy seksualnej i przemocy ze względu na płeć w sytuacjach konfliktu i po jego zakończeniu; podkreśla, że takie finansowanie ma zasadnicze znaczenie dla wsparcia lokalnych organizacji społeczeństwa obywatelskiego, zapewniania wsparcia ukierunkowanego na osoby, które doświadczyły przemocy uwarunkowanej płcią, oraz włączania perspektywy płci do wysiłków Unii w dziedzinie dyplomacji i bezpieczeństwa;

31. podkreśla, że według trzeciego unijnego planu działania w sprawie równości płci (GAP III) 85 % nowych działań Unii musi sprzyjać równości płci oraz wzmocnieniu pozycji kobiet i dziewcząt; wzywa ESDZ do przyspieszenia postępów w realizacji celów GAP III dzięki istotnemu skupieniu się w codziennej pracy na kluczowych obszarach zaangażowania określonych w GAP III, w tym na położeniu kresu przemocy ze względu na płeć, promowaniu zdrowia i praw seksualnych i reprodukcyjnych, praw gospodarczych i socjalnych, jak również upodmiotowieniu, równym udziale oraz przywództwie; zauważa, że GAP III wygaśnie w 2027 r., i w związku z tym wzywa ESDZ do opracowania bardziej ambitnego GAP IV, który zapewni silniejsze powiązanie między prawami kobiet i wzmocnieniem ich pozycji a unijną polityką zagraniczną i bezpieczeństwa i który będzie gotowy do wdrażania od 2028 r.;

32. zwraca uwagę na szczególnie trudną sytuację dzieci na świecie, zwłaszcza w konfliktach zbrojnych; wyraża poważne zaniepokojenie z powodu dziesiątek tysięcy dzieci, które w 2023 r. ucierpiały na skutek konfliktów zbrojnych na całym świecie oraz doświadczyły odrażających pogwałceń i naruszeń ich najbardziej podstawowych praw; wzywa ESDZ, by uczyniła prawa dzieci centralnym elementem swoich działań;

33. przypomina o krytycznej sytuacji w zakresie praw człowieka i praw osób LGBTQI+ w wielu częściach świata; podkreśla pilną potrzebę lepszej ochrony tych praw; zwraca uwagę na centralną rolę ESDZ w promowaniu praw człowieka na całym świecie; wzywa ESDZ do zwiększenia wysiłków w tej dziedzinie;

34. uważa misję obserwacji wyborów za praktyczne i skuteczne narzędzie polityki zagranicznej, które pozostaje kluczowe dla polityki i strategii Unii w obszarze wsparcia demokracji; wzywa Unię do zapewnienia odpowiednich środków na misje obserwacji wyborów, w tym w celu rozszerzenia ich na wybory w krajach kandydujących i sąsiadujących;

Zasoby ludzkie, równość i dobrostan pracowników

35. zauważa, że na koniec 2023 r. wskaźnik obsadzenia stanowisk w planie zatrudnienia wyniósł 96,7 %; zauważa, że ESDZ zatrudniała łącznie 2 812 pracowników, w tym 1 245 urzędników, 450 pracowników zatrudnionych na czas określony, 603 pracowników kontraktowych i 514 oddelegowanych ekspertów krajowych; zauważa, że z całkowitej liczby urzędników i pracowników zatrudnionych na czas określony przez ESDZ, zarówno w jej siedzibie głównej, jak i w delegaturach, 62,5 % stanowili administratorzy, 32,8 % - asystenci i 4,8 % - pracownicy na stanowiskach sekretarskich;

36. zauważa, że na koniec 2023 r. w ESDZ pracowały łącznie 5 252 osoby zatrudnione bezpośrednio przez ESDZ lub przez wykonawców zewnętrznych, z czego 46,2 % pracowało w siedzibie głównej ESDZ, a 53,8 % - w delegaturach; zauważa, że z całkowitej liczby osób pracujących w ESDZ 46,5 % stanowili pracownicy niestatutowi lub wykonawcy zewnętrzni; zwraca uwagę, że największa liczba pracowników zewnętrznych zatrudnionych przez wykonawcę zewnętrznego, ale pracujących w pomieszczeniach ESDZ, świadczy usługi w zakresie technologii informacyjnych, bezpieczeństwa i ochrony oraz opieki medycznej;

37. zauważa, że w 2023 r. ESDZ otrzymała od władzy budżetowej 36 ekwiwalentów pełnego czasu pracy, w tym 31 dotyczyło pracowników kontraktowych i pięć - oddelegowanych ekspertów krajowych opłacanych na zasadzie podziału kosztów; zauważa, że dodatkowe zasoby przydzielono na zadania związane z zarządzaniem kryzysowym, wdrażaniem Strategicznego kompasu i innymi priorytetami ESDZ; zauważa, że pod koniec 2023 r. ESDZ przydzielono dodatkowych 20 oddelegowanych ekspertów krajowych niegenerujących kosztów na potrzeby struktur Komórki Planowania i Prowadzenia Operacji Wojskowych;

38. zauważa, że do końca 2023 r. w statutowej kadrze ESDZ było 52,7 % mężczyzn i 47,3 % kobiet, co odzwierciedla niewielki wzrost reprezentacji kobiet w porównaniu z 2022 r., kiedy to 46,8 % personelu stanowiły kobiety; z zadowoleniem przyjmuje umiarkowany postęp w zakresie równowagi płci w kadrze kierowniczej wyższego szczebla, w której reprezentacja kobiet wzrosła z 6,3 % w 2022 r. do 7,6 % w 2023 r., oraz w kadrze kierowniczej średniego szczebla, w której reprezentacja kobiet wzrosła z 30,1 % w 2022 r. do 30,4 % w 2023 r.; wzywa ESDZ do zintensyfikowania starań na rzecz osiągnięcia bardziej znaczącej i widocznej równowagi płci na wszystkich szczeblach organizacji;

39. z zadowoleniem przyjmuje publikację przez wiceprzewodniczącego / wysokiego przedstawiciela i Komisję pod koniec 2023 r. sprawozdania śródokresowego z realizacji trzeciego unijnego planu działania w sprawie równości płci (GAP III), a także decyzję o przedłużeniu jego okresu obowiązywania do 2027 r. w celu dostosowania go do wieloletnich ram finansowych (WRF); uznaje znaczenie GAP III w propagowaniu równości płci jako strategicznego priorytetu w działaniach zewnętrznych Unii i zwiększaniu jego roli w tym obszarze; z zadowoleniem przyjmuje zorganizowanie pod koniec 2023 r. pierwszych szkoleń dla kadry kierowniczej wyższego szczebla z zakresu przywództwa uwzględniającego aspekt płci przez zespół ambasadora ds. płci i różnorodności;

40. z zadowoleniem przyjmuje pierwsze sprawozdanie ESDZ na temat działań w zakresie zagranicznych manipulacji informacjami i ingerencji w informacje wymierzonych w osoby LGBTIQA+, mające na celu lepsze zrozumienie taktyk związanych z zagranicznymi manipulacjami informacjami i ingerencjami w informacje oraz promowanie współpracy, w tym z ENISA, w celu ochrony społeczności LGBTIQA+; wyraża zaniepokojenie stanem praw osób LGBTIQ+ na całym świecie, a także rosnącym sprzeciwem wobec równouprawnienia płci, poszanowania praw kobiet oraz zdrowia reprodukcyjnego i seksualnego w krajach rozwijających się; wzywa Komisję i ESDZ do usunięcia tych przeszkód i priorytetowego traktowania ukierunkowanego wsparcia dla organizacji społeczeństwa obywatelskiego działających na rzecz ochrony tych praw;

41. zauważa, że w decyzji przyjętej w lipcu 2023 r. wiceprzewodniczący / wysoki przedstawiciel wyjaśnił, że maksymalny okres zatrudnienia przez ESDZ pracowników zatrudnionych na czas określony i pracowników kontraktowych wynosi osiem lat w okresie odniesienia wynoszącym 13 lat lub, w wyjątkowych okolicznościach i w interesie służby, dziesięć lat w okresie odniesienia wynoszącym 15 lat oraz że minimalny okres między kolejnym zatrudnieniem pracowników zatrudnionych na czas określony oddelegowanych z krajowych służb dyplomatycznych państw członkowskich wynosi dwa lata od rozwiązania ich ostatniej umowy;

42. zwraca uwagę, że na koniec 2023 r. spośród 1 695 urzędników i pracowników tymczasowych 863 (51 %) stanowili mężczyźni, a 832 (49 %) - kobiety, co odzwierciedla niewielki wzrost w porównaniu z 2022 r.; zauważa, że wśród pracowników kontraktowych 57,4 % stanowiły kobiety, co oznacza niewielki wzrost w porównaniu z 2022 r.; ubolewa jednak, że kobiety są nadal znacząco niedostatecznie reprezentowane na stanowiskach kierowniczych wyższego szczebla, zarówno w siedzibie głównej, jak i w delegaturach, oraz są nadmiernie reprezentowane głównie na stanowiskach AST; wzywa ESDZ do publikowania informacji o płci i narodowości osób zajmujących stanowiska kierownicze średniego i wyższego szczebla; zwraca się do ESDZ o zajęcie się tą kwestią, a jednocześnie o zapewnienie poszanowania kompetencji i osiągnięć kandydatów; z zadowoleniem przyjmuje fakt, że w ramach mobilności przeprowadzonej w 2023 r. zaoferowano 42 stanowiska kierownicze w delegaturach i że liczba kobiet ambasadorów wzrosła o 12 %, przy czym w 2023 r. kobiety stanowiły 35,50 % ambasadorów (wzrost z 31,70 %), co jednak nadal stanowi niedostateczną reprezentację;

43. zauważa, że chociaż w składzie personelu ESDZ zapewniona została reprezentacja wszystkich państw członkowskich, istnieje znacząca nierównowaga kadrowa i że Belgia jest najbardziej nadreprezentowanym państwem członkowskim, przypada na nią bowiem 12,1 % łącznej liczby pracowników zatrudnionych przez ESDZ; zwraca uwagę, że znacząca nierównowaga geograficzna występuje również głównie między zachodnimi i wschodnimi państwami członkowskimi; zauważa również, że wśród kadry kierowniczej najbardziej nadreprezentowanym państwem członkowskim są Włochy, przy czym Włosi zajmują 15 % wszystkich stanowisk kierowniczych; zauważa, że spośród 141 ambasadorów Unii trzy państwa członkowskie (Węgry, Luksemburg i Malta) nadal nie mają stanowisk ambasadorów, podczas gdy Francja(22), Hiszpania i Włochy(16), Niemcy(12) i Belgia(10) mają największą liczbę ambasadorów, co oznacza, że na te pięć krajów przypada 54 % wszystkich stanowisk ambasadorów; stanowczo ponawia swój apel do ESDZ, aby nadal zapewniała należytą równowagę geograficzną w całej organizacji i na wszystkich szczeblach; ponownie wyraża również zaniepokojenie w związku z kwestią równowagi płci; zauważa, że kobiety są wyraźnie niedostatecznie reprezentowane na stanowiskach kierowniczych wyższego szczebla, natomiast są nadreprezentowane w szczególności na stanowiskach AST; wzywa ESDZ do publikowania informacji o płci i narodowości osób zajmujących stanowiska kierownicze średniego i wyższego szczebla; zwraca się do ESDZ o zajęcie się tą kwestią, a jednocześnie o zapewnienie poszanowania kompetencji i osiągnięć kandydatów;

44. zauważa, że w 2023 r. przeprowadzono znaczną mobilność na 52 stanowiskach kierowniczych w delegaturach; z zadowoleniem przyjmuje wysiłki ESDZ na rzecz zwiększenia świadomości państw członkowskich na temat potrzeby przyciągnięcia wielu różnorodnych kandydatów na publikowane stanowiska oraz proponowania wykwalifikowanych kandydatów na stanowiska ambasadorów Unii;

45. zauważa z zadowoleniem, że w 2023 r. ESDZ przyjęła program na rzecz różnorodności i włączenia społecznego na lata 2023-2025 i szczegółowy plan działania na rzecz promowania bezpiecznego i pełnego szacunku środowiska pracy oraz podejścia zakładającego zerową tolerancję wobec molestowania; zauważa, że w sprawie obu dokumentów skonsultowano się z przedstawicielami pracowników, stowarzyszeniami pracowników i Wspólnym Komitetem ds. Równości Szans, przemianowanym na Wspólny Komitet ds. Różnorodności i Włączenia Społecznego; zauważa, że plan działania obejmuje środki przeciwdziałania molestowaniu, takie jak obowiązkowy kurs szkoleniowy w ramach e-uczenia się dla wszystkich pracowników pt. "Rozpoznawanie molestowania w miejscu pracy i reagowanie na nie" oraz obowiązkowe szkolenie dla kadry kierowniczej pt. "Jak stworzyć środowisko pracy wolne od molestowania"; wzywa ESDZ do dalszego regularnego szkolenia kadry kierowniczej i innego personelu w kwestiach różnorodności, równości, włączenia społecznego i przynależności;

46. zauważa z zaniepokojeniem, że w 2023 r. do ESDZ wpłynęły trzy wnioski o pomoc w związku z zarzutem nękania psychicznego z udziałem dwóch urzędników, co doprowadziło do wszczęcia dwóch postępowań administracyjnych, z których jedno jest nadal w toku, a drugie zamknięto nałożeniem sankcji dyscyplinarnej; zauważa, że w ramach nieformalnej procedury służba mediacyjna ESDZ rozpatrzyła 28 spraw dotyczących zarzutów nękania psychicznego i 10 przypadków molestowania seksualnego oraz że w 2023 r. zaufani doradcy rozpatrzyli 21 przypadków zarzutów nękania psychicznego i 6 przypadków molestowania seksualnego; zauważa, że w 2023 r. ESDZ przygotowała decyzję w sprawie przeciwdziałania molestowaniu personelu miejscowego w delegaturach, która została przyjęta w czerwcu 2024 r.; docenia starania podjęte przez ESDZ w celu wzmocnienia polityki przeciwdziałania molestowaniu, w tym wprowadzenie obowiązkowych modułów e-uczenia się służących zwiększaniu świadomości oraz ustanowienie "grupy zadaniowej ds. konwencji stambulskiej", której zadaniem jest określenie środków zapewniających bezpieczniejsze miejsce pracy dla wszystkich; wyraża jednak poważne zaniepokojenie utrzymującą się wysoką liczbą przypadków molestowania; wzywa ESDZ, aby wdrożyła silniejszą prewencję, wsparcie dla ofiar, surowsze środki dyscyplinarne w celu zapewnienia zerowej tolerancji dla molestowania i zagwarantowania bezpiecznego środowiska pracy;

47. zauważa, że w 2023 r. ESDZ wprowadziła szereg środków, aby zapewnić dobrostan fizyczny i psychiczny swoich pracowników, w tym systematyczną kontrolę stanu zdrowia wszystkich pracowników przed oddelegowaniem do delegatury, wsparcie psychologiczne i działania uświadamiające; zauważa, że w październiku 2023 r. przyjęto dwie decyzje w sprawie czasu pracy i elastycznej organizacji pracy, po czym elastyczny czas pracy stał się domyślną formą organizacji czasu pracy w siedzibie głównej ESDZ i w delegaturach dla wszystkich pracowników, z wyjątkiem kadry kierowniczej; zauważa ponadto, że na mocy tych decyzji zezwala się na telepracę przez maksymalnie dwa dni w tygodniu w siedzibie głównej ESDZ i przez jeden dzień w tygodniu w delegaturach, a także na telepracę przez dziesięć dni w roku poza miejscem zatrudnienia dla wszystkich; zauważa, że wyjątkowa telepraca przez dłuższy okres jest nadal możliwa w sytuacjach kryzysowych lub ze względów medycznych lub innych ważnych powodów;

48. wyraża zaniepokojenie, że liczba pracowników ESDZ przebywających na długotrwałym zwolnieniu chorobowym trwającym ponad 50 dni wzrosła ze 111 pracowników w 2022 r. do 171 pracowników w 2023 r., co stanowi wzrost o 54 %; zauważa, że służba medyczna wdrożyła szereg środków mających na celu zapobieganie ryzyku wypalenia zawodowego, takich jak zatrudnienie psychiatry w grudniu 2023 r. i bardziej systematyczne monitorowanie zwolnień chorobowych przez służbę medyczną, wsparcie psychologiczne i doradztwo zarówno dla pracowników, jak i kadry kierowniczej, działania uświadamiające i utworzenie sieci doradców ds. zdrowia psychicznego; podkreśla potrzebę zapewnienia przez kadrę kierowniczą sprawiedliwego podziału zadań oraz wdrożenia wytycznych i elastycznej organizacji pracy; wzywa ESDZ do przyjęcia proaktywnego podejścia do zapobiegania długotrwałym chorobom i wypaleniu zawodowemu poprzez priorytetowe traktowanie dobrostanu psychicznego swoich pracowników za pomocą skutecznych środków wsparcia;

49. zwraca uwagę, że z powodu ograniczeń budżetowych zmniejszono liczbę zatrudnianych stażystów; wzywa ESDZ do przedstawienia informacji na temat warunków pracy i wynagrodzenia stażystów w siedzibie głównej i w jej delegaturach;

Ramy etyczne i przejrzystość

50. zauważa, że w 2023 r. ESDZ poprawiła ramy etyczne i wydała nowe instrukcje, aby zakazać wyjazdów służbowych, których koszty są częściowo lub całkowicie pokrywane ze źródeł zewnętrznych, lub ograniczyć takie wyjazdy i uniknąć ryzyka konfliktu interesów dzięki wysłaniu do wszystkich pracowników przypomnienia o etyce; odnotowuje, że ESDZ skoncentrowała się również na organizowaniu specjalnych kursów szkoleniowych na temat etyki, konfliktów interesów, kontroli wewnętrznej i przeciwdziałania nadużyciom finansowym, skierowanych i dostosowanych do różnych grup odbiorców w siedzibie głównej ESDZ i w delegaturach; zauważa ponadto, że nadal rozpowszechniano i szeroko promowano wśród nowych pracowników 16 "zasad profesjonalnego postępowania" przyjętych w 2022 r., szczególnie na kursach "Etyka i uczciwość" oraz "Polityka przeciwdziałania nękaniu i molestowaniu"; zwraca się do ESDZ, aby informowała Parlament o dalszych zmianach w jej ramach etycznych; wzywa ESDZ do zapewnienia regularnych obowiązkowych szkoleń z zakresu etyki, w tym etycznego wykorzystania sztucznej inteligencji, oraz rozliczalności;

51. odnotowuje z zadowoleniem, że w październiku 2023 r. ESDZ przyjęła nową strategię przeciwdziałania nadużyciom finansowym, która jest stosowana do wszystkich pracowników w siedzibie głównej ESDZ i w delegaturach, która powstała po szczegółowym przeglądzie ryzyka związanego z nadużyciami finansowymi i którą oficjalnie zatwierdził OLAF; z zadowoleniem przyjmuje fakt, że ESDZ dołożyła szczególnych starań, by zapewnić szkolenia i wytyczne dla pracowników, zwłaszcza za pośrednictwem utworzonej w grudniu 2022 r. komórki ds. zwalczania nadużyć finansowych; zwraca uwagę, że pracownicy ESDZ oddelegowani do delegatur Unii aktywnie uczestniczyli w serii warsztatów i seminariów służących zwiększaniu wiedzy na temat nadużyć finansowych i zapobiegania im, pracownicy nowo przydzieleni do delegatury Unii systematycznie odbywali takie szkolenia przed objęciem stanowisk, a ponadto dodatkowo zmodernizowano stronę intranetową dotyczącą przeciwdziałania nadużyciom finansowym, aby ułatwić zgłaszanie potencjalnych przypadków nadużyć i zapewnić więcej możliwości szkoleń dotyczących ich zwalczania; zwraca się do ESDZ o organizowanie obowiązkowych regularnych szkoleń z zakresu świadomości nadużyć finansowych i zapobiegania im dla wszystkich pracowników;

52. zauważa, że w 2023 r. ESDZ nie odnotowała żadnego przypadku informowania o nieprawidłowościach; z zadowoleniem stwierdza, że w 2023 r. ESDZ rozpoczęła prace nad specjalną strategią ochrony sygnalistów zgodnie z nową strategią w zakresie zwalczania nadużyć finansowych; prosi o poinformowanie Parlamentu o jej przyjęciu, które ma nastąpić w 2025 r., oraz o jej wdrożeniu w całej organizacji;

53. zauważa, że w 2023 r. ESDZ otrzymała pięć oświadczeń o braku konfliktu interesów, które rozpatrzono zgodnie z obowiązującymi przepisami; odnotowuje, że w sprawie dotyczącej członka komisji oceniającej w postępowaniu o udzielenie zamówienia subdelegowany urzędnik zatwierdzający stwierdził, że występuje potencjalny konflikt interesów, i zwolnił tego pracownika z obowiązku zasiadania w komisji oceniającej;

54. wyraża zaniepokojenie, że w 2023 r. OLAF wszczął osiem dochodzeń, które nadal są w toku, w sprawie potencjalnych uchybień w kontekście postępowań o udzielenie zamówienia i realizacji umów, umów o udzielenie dotacji lub potencjalnych nieprawidłowości związanych z kwestiami kadrowymi; zauważa, że sprawy otwarte w 2023 r. dotyczyły urzędników, pracowników zatrudnionych na czas określony i pracowników miejscowych zarówno w siedzibie głównej ESDZ, jak i w delegaturach; zwraca się o informowanie Parlamentu o dalszych działaniach w związku z tymi dochodzeniami; zwraca uwagę, że zamknięto osiem starszych spraw dotyczących byłych i obecnych pracowników, a w pięciu przypadkach zalecono podjęcie dalszych działań; odnotowuje, że ESDZ utrzymuje regularne kontakty z OLAF-em za pośrednictwem swojej komórki ds. zwalczania nadużyć finansowych i zapewnia terminowe działania w odpowiedzi na zalecenia urzędu; zwraca się o informowanie Parlamentu o wdrażaniu zaleceń;

55. zauważa, że w 2023 r. ESDZ rozpatrzyła dziesięć wniosków złożonych przez Europejską Rzecznik Praw Obywatelskich, z czego dziewięć dotyczyło kwestii administracyjnych, a jeden - dostępu do dokumentów; podkreśla, że Rzecznik nie stwierdziła przypadków niewłaściwego administrowania ani częściowego niewłaściwego administrowania i nie wydała żadnego zalecenia dla ESDZ;

56. odnotowuje wszystkie działania podjęte w celu zwiększenia świadomości na temat działań zewnętrznych; przypomina wniosek Parlamentu o przyjęcie niezależnych przepisów wykonawczych dotyczących działań i zadań zewnętrznych w celu ochrony wizerunku i reputacji Unii, w szczególności w przypadku szefów delegatur;

57. zauważa, że jako wiceprzewodniczący Komisji wiceprzewodniczący / wysoki przedstawiciel jest związany przepisami dotyczącymi rejestru służącego przejrzystości; podkreśla, że chociaż ESDZ nie jest instytucją w rozumieniu art. 13 Traktatu o Unii Europejskiej i nie jest bezpośrednio zaangażowana w prawo Unii, odgrywa w nim jednak ważną rolę w odniesieniu do decyzji dotyczących sankcji i negocjacji międzynarodowych umów handlowych, które mają znaczący wpływ regulacyjny; zauważa, że niezwykle istotne byłoby, aby ESDZ przyjęła środki na rzecz przejrzystości, powiadomiła o nich zarząd rejestru służącego przejrzystości i przystąpiła do rejestru; zwraca się do ESDZ o publikowanie informacji na temat wszystkich spotkań z wszelkiego rodzaju organizacjami lobbystycznymi, w tym spotkań z udziałem szefów delegatur Unii, aby zwiększyć przejrzystość; apeluje o informowanie Parlamentu o wszelkich nowych inicjatywach podejmowanych przez ESDZ w celu poprawy przejrzystości; ponownie podkreśla znaczenie dalszego wzmacniania demokratycznego nadzoru nad Unią oraz utrzymania wysokiego poziomu rozliczalności i przejrzystości w jej współpracy z organizacjami społeczeństwa obywatelskiego; zwraca się do delegatur Unii o dopilnowanie, by środki unijne przyznawane organizacjom społeczeństwa obywatelskiego i partnerom społecznym w państwach trzecich były wykorzystywane zgodnie z wartościami, strategiami politycznymi i przepisami finansowymi Unii;

58. wzywa ESDZ do przyłączenia się do unijnego rejestru służącego przejrzystości, aby ujednolicić swoje praktyki z Parlamentem Europejskim i Komisją, co zapewni pełne ujawnianie działań lobbingowych i interesów finansowych związanych z kwestiami obronnymi i dyplomatycznymi;

Cyfryzacja, cyberbezpieczeństwo i ochrona danych

59. zauważa, że wydatki na projekty informatyczne, sprzęt i cyberbezpieczeństwo zwiększyły się z 19,7 mln EUR w 2022 r. do 29,9 mln EUR w 2023 r., co oznacza wzrost o 52 %; zwraca uwagę, że w 2023 r. ESDZ rozpoczęła ważne projekty w dziedzinie cyfryzacji, takie jak platforma współpracy HIVE dla wszystkich użytkowników w siedzibie głównej i w delegaturach, oraz wprowadziła system służbowych komunikatów i informacji niejawnych (EC3IS) w siedzibie głównej ESDZ przed jego stopniowym uruchomieniem w newralgicznych delegaturach i połączeniem go z odpowiednimi systemami w Komisji i w Radzie;

60. odnotowuje, że w 2023 r. ESDZ zaczęła prowadzić i kontrolować środowisko AI, aby umożliwić wprowadzenie kompletnego modelu zarządzania AI; zauważa, że ten etap techniczny był punktem wyjścia do przyjęcia wytycznych w sprawie stosowania generatywnej AI i strategii w dziedzinie AI w 2024 r., a także do weryfikacji poprawności koncepcji; zwraca się o informowanie Parlamentu o pracach nad strategią w dziedzinie AI;

61. stwierdza, że w ramach wdrażania Strategicznego kompasu na rzecz bezpieczeństwa i obrony z 2022 r. ESDZ była zaangażowana w przyjęcie głównych dokumentów politycznych i narzędzi związanych m.in. z cyberobroną, cyberdyplomacją, zagrożeniami hybrydowymi, ingerencją zagraniczną i manipulacją informacjami; zauważa, że wewnętrznie ESDZ nadal poprawiała zdolności w dziedzinie cyberbezpieczeństwa za pośrednictwem rekrutacji wyspecjalizowanego personelu i organizowała działania podnoszące świadomość na temat cyberbezpieczeństwa dla różnych odbiorców, w tym zespołu ds. zarządzania bezpieczeństwem, członków delegatur, nowych pracowników i kierowników; zwraca się do ESDZ, aby zapewniła wszystkim pracownikom regularne obowiązkowe szkolenia z cyberbezpieczeństwa; apeluje o dalsze zwiększanie wsparcia Unii dla Mołdawii w zwalczaniu dezinformacji, zagrożeń hybrydowych i cyberataków; wzywa delegaturę Unii w Mołdawii, aby wzmogła wysiłki na rzecz promowania bardziej proaktywnej i skutecznej strategii komunikacyjnej dotyczącej perspektywy członkostwa w UE, w tym działań informacyjnych w języku rosyjskim;

62. z zadowoleniem przyjmuje ustanowienie partnerskiej misji Unii Europejskiej w Mołdawii (EUPM Moldova); podkreśla zasadniczą rolę EUPM Moldova oraz wzywa UE i jej państwa członkowskie do przedłużenia mandatu misji po maju 2025 r., a zarazem zwiększenia zasobów, aby wzmocnić jej skuteczność;

63. z zaniepokojeniem zwraca uwagę, że w 2023 r. ESDZ odnotowała za pośrednictwem systemu monitorowania incydentów i zdarzeń związanych z bezpieczeństwem (SIEM) ponad 29 623 cyberataki, przy czym potwierdzono, że 92 incydenty były cyberatakami; zauważa, że cztery cyberataki wywarły wpływ na operacje ESDZ, a tylko jeden z nich miał poważne konsekwencje; ostrzega, że ESDZ jest bardzo prawdopodobnym celem dla dysponujących znaczącymi zasobami podmiotów, w tym sponsorowanych przez obce państwa, dążących do zakłócenia funkcjonowania instytucji Unii; stwierdza, że centrum monitorowania bezpieczeństwa ESDZ (SOC) jest kluczowym podmiotem monitorującym zagrożenia w czasie rzeczywistym i identyfikującym słabe punkty systemu; zwraca się do ESDZ, by nadal uwzględniała potrzebę prowadzenia działań w zakresie dyscypliny cybernetycznej i podnoszenia świadomości użytkowników jako kluczowych elementów jej ram cyberbezpieczeństwa; podkreśla, jak ważne jest, by ESDZ nadal traktowała priorytetowo cyberbezpieczeństwo i ograniczanie zagrożeń hybrydowych przy jednoczesnej ścisłej współpracy z innymi instytucjami Unii i państwami członkowskimi w celu identyfikowania takich zagrożeń i przeciwdziałania im;

64. zauważa, że w 2023 r. ESDZ podjęła działania następcze w związku z jednym dochodzeniem Europejskiego Inspektora Ochrony Danych przeprowadzonym w reakcji na wniosek pracownika dotyczący publikacji jego danych osobowych w unijnym wykazie internetowym; odnotowuje, że sprawę, która toczyła się od 2018 r., rozpatrzono w 2023 r. i zamknięto w 2024 r. z pozytywnym wynikiem dla ESDZ; zwraca uwagę na działania informacyjne ESDZ i wydane przez nią wytyczne mające na celu zapewnienie równych warunków działania w dziedzinie ochrony danych w jej sieci, w szczególności wspólny przewodnik dotyczący korzystania z narzędzi AI stron trzecich z podwójnej perspektywy ochrony danych i cyberbezpieczeństwa;

65. zauważa, że walka z zagranicznymi manipulacjami informacjami i ingerencją w informacje pozostała priorytetem ESDZ w 2023 r.; z zadowoleniem przyjmuje zatwierdzenie przez Radę Europejską w grudniu 2023 r. zestawu narzędzi dotyczących zagranicznych manipulacji informacjami i ingerencji w informacje, którego filarami są orientacja sytuacyjna, budowanie odporności, zakłócenia i reakcje dyplomatyczne; odnotowuje, że w 2023 r. ESDZ zwiększyła analityczne zdolności gromadzenia dowodów dotyczących zagranicznych manipulacji informacjami i ingerencji w informacje oraz reakcji na rosnącą liczbę incydentów i zagrożeń, zwłaszcza w okresie poprzedzającym wybory europejskie w 2024 r.; zauważa, że ESDZ rozpoczęła również nowe sztandarowe projekty, aby zwiększać wiedzę na temat rosyjskiej dezinformacji i jej przeciwdziałać, np. inicjatywę EUvsDisinfo, która w 2023 r. dotarła do około 20,3 mln osób, oraz aby tworzyć zrównoważone partnerstwa na rzecz walki z zagranicznymi manipulacjami informacjami i ingerencjami w informacje na całym świecie; wzywa ESDZ, aby wraz z Komisją przeznaczyła odpowiednie zasoby na skuteczne zwalczanie zagranicznych manipulacji informacjami i ingerencji w informacje; popiera zobowiązanie do ustanowienia "europejskiej tarczy demokracji" w celu wykrywania, śledzenia i usuwania kłamliwych treści w internecie, a tym samym wzmocnienia zdolności Unii do przeciwdziałania zagranicznym manipulacjom informacjami i ingerencjom w informacje oraz zwiększenia swojego wsparcia dla ochrony demokracji w państwach trzecich, w szczególności w sąsiedztwie Unii; wzywa ESDZ i delegatury Unii w państwach trzecich do dalszego wzmacniania swoich zdolności do walki z dezinformacją i propagandą w kontekście unijnej WPZiB oraz do zwalczania takiej dezinformacji i propagandy; wzywa ESDZ do wzmożenia starań na rzecz wzmocnienia pozycji obywateli w całej Unii w walce z zagranicznymi manipulacjami informacjami i ingerencjami w informacje;

Budynki i ochrona

66. zauważa, że w 2023 r. linię budżetową 3 0 0 3 dotyczącą budynków i związanych z nimi kosztów zwiększono o 19 mln EUR, ale mimo to ważne prace konserwacyjne odroczono; wyraża głębokie zaniepokojenie, że nagromadzenie potrzeb związanych z utrzymaniem i bezpieczeństwem stanowi poważne wyzwanie dla ESDZ w odniesieniu do sposobu bezpiecznego i skutecznego funkcjonowania sieci delegatur i zapewnienia należytej staranności wobec personelu delegatur; zwraca się do ESDZ, aby opracowała wieloletnie plany awaryjne dotyczące utrzymania i bezpieczeństwa budynków;

67. zauważa, że ESDZ zajmuje nieruchomości, którymi również zarządza, o powierzchni około 87 618 m2 w siedzibie głównej i 379 300 m2 na całym świecie, z czego 174 to budynki biurowe, a 152 - rezydencje ambasadorów; odnotowuje, że w 2023 r. ESDZ przedstawiła władzy budżetowej dokument roboczy określający jej politykę zakupów, której stan obecny to 22 % budynków biurowych i 20 % rezydencji ambasadorów, co zapewnia optymalne wykorzystanie środków finansowych;

68. zauważa, że polityka zakupu nieruchomości dla delegatur Unii z kwietnia 2023 r. oraz dokument roboczy w sprawie polityki ESDZ dotyczącej nieruchomości na 2024 r. służą osiągnięciu najkorzystniejszego długoterminowego rozwiązania dla budżetu Unii; podkreśla, że żaden z tych dokumentów nie zawiera żadnych pomysłów na zmniejszenie liczby delegatur lub tworzenie centrów regionalnych; wzywa ESDZ, by informowała Parlament o wszelkich możliwych przyszłych zmianach w tym kierunku;

69. zwraca się do ESDZ, aby utrzymała istotną sieć delegatur na całym świecie zatrudniających odpowiednią liczbę pracowników w celu poprawy jej możliwości docierania do państw trzecich;

70. zauważa z zaniepokojeniem, że te ograniczenia budżetowe mogą prowadzić do nadmiernego zamykania ambasad Unii i odraczania instalacji systemów zabezpieczeń w szeregu delegatur Unii, co osłabia zdolność ESDZ do wypełniania mandatu i obrony wartości Unii oraz odpowiedniego wywiązywania się z obowiązku dochowania należytej staranności wobec całego personelu delegatur; wzywa państwa członkowskie, by zapewniły ESDZ i Komisji wystarczające finansowanie, co pozwoli Unii utrzymać nienaruszoną sieć delegatur jako symbol jej globalnego zaangażowania;

71. zauważa, że od 2020 r. ESDZ wybiera w polityce zarządzania biurami elastyczne koncepcje biur opartych na współpracy zarówno w siedzibie głównej, jak i w delegaturach; odnotowuje, że ESDZ rozpoczęła remont kompleksu Schuman, począwszy od szóstego i siódmego piętra, aby zapewnić efektywniejsze wykorzystanie przestrzeni biurowej; zauważa ponadto, że w 2023 r. ukończono centrum reagowania kryzysowego ESDZ w budynku Schuman; zwraca uwagę, że koncepcję przestrzeni biurowych opartych na współpracy zastosowano w nowych siedzibach sześciu delegatur;

72. przyjmuje z zadowoleniem, że ESDZ dokłada wszelkich starań, by jej budynki były dostępne dla osób z niepełnos- prawnościami i o ograniczonej możliwości poruszania się; zauważa, że budynek Belmont w Brukseli spełnia już wymogi prawne dla budynków bez barier oraz że w planach remontu kompleksu NEO również uwzględniono potrzeby użytkowników z niepełnosprawnościami i o ograniczonej możliwości poruszania się; przyjmuje z zadowoleniem, że w przypadku delegatur w procedurach ESDZ przewidziano budowę bez barier jako kluczowe kryterium wyboru nowych budynków biurowych;

Środowisko i zrównoważony rozwój

73. z zadowoleniem przyjmuje fakt, że w 2023 r. ESDZ nadal wprowadzała system ekozarządzania i audytu (EMAS/EMS) i w szczególności utworzyła komitet sterujący ds. środowiska oraz przyjęła politykę ochrony środowiska i odpowiednią strategię komunikacyjną, podkreślające zaangażowanie ESDZ w zrównoważone pod względem środowiskowym zarządzanie nieruchomościami; zwraca uwagę, że w 2023 r. komitet sterujący EMAS pracował nad nowymi celami, które mają umożliwić dalsze zmniejszenie śladu węglowego do 2030 r.; odnotowuje, że zatwierdzone środki obejmują ograniczenie zużycia gazu ziemnego o 35 %, ograniczenie o połowę zużycia papieru i wody oraz ilości odpadów, zwiększenie odsetka krótko- i średniodystansowych lotów w klasie ekonomicznej w podróżach służbowych oraz lepsze wykorzystanie zielonych zamówień publicznych;

74. wyraża zadowolenie, że ESDZ zaczęła wprowadzać do nowych umów o współużytkowaniu klauzule dotyczące zrównoważoności, obejmujące zarówno działania obowiązkowe, jak i dobrowolne praktyki; zauważa, że w już obowiązujących umowach o współużytkowaniu nie dodaje się wyraźnych klauzul dotyczących zrównoważoności, lecz wymienia jako nadrzędną zasadę, że wszystkie strony przestrzegają procedur i praktyk stosowanych w lokalnym kontekście unijnych pomieszczeń biurowych;

75. odnotowuje, że w 2023 r. ESDZ kontynuowała prace nad polityką na rzecz bardziej ekologicznych dojazdów do pracy i bardziej zrównoważonych podróży pracowników, w związku z czym w 2024 r. przyjęła takie istotne środki jak zwiększenie do 90 % stawki zwrotu kosztu abonamentów na transport publiczny dla wszystkich pracowników rezygnujących z miejsc parkingowych oraz cel, zgodnie z którym co najmniej 60 % kilometrów podczas podróży służbowych samolotem powinno przypadać na klasę ekonomiczną;

76. podkreśla znaczenie silnego zaangażowania politycznego, dwustronnej presji oraz dyplomacji publicznej i kulturalnej w celu propagowania wartości Unii i zwalczania dezinformacji; podkreśla potrzebę solidnej i odpornej służby zewnętrznej dysponującej wyraźnym przywództwem politycznym, aby sprostać obecnym wyzwaniom i zapewnić spójność polityki zagranicznej Unii; wzywa delegatury Unii do zwiększenia wsparcia dla prawdziwie demokratycznych podmiotów i społeczeństwa obywatelskiego na Bałkanach Zachodnich, przy jednoczesnym stanowczym i publicznym potępieniu działań podmiotów nieliberalnych i niedemokratycznych, które są sprzeczne z interesem Unii, oraz do dopilnowania, by wdrażanie finansowania z Instrumentu Pomocy Przedakcesyjnej (IPA) III było zgodne z celami Unii; wzywa delegatury Unii w regionie, by stosowały bardziej wiarygodne podejście bazujące na osiągnięciach i kryteriach kopenhaskich, zwłaszcza praworządności, demokracji i ochronie praw człowieka, zważywszy szczególnie na ograniczone postępy niektórych krajów Bałkanów Zachodnich;

77. z zadowoleniem przyjmuje doskonałą współpracę ESDZ z takimi organami jak OLAF, Prokuratura Europejska, Trybunał i Europejski Inspektor Ochrony Danych, która znajduje odzwierciedlenie w regularnych spotkaniach i wymianie informacji; odnotowuje zawarcie specjalnych ustaleń roboczych w czerwcu 2024 r.; wzywa jednak ESDZ do zinstytucjonalizowania współpracy strukturalnej z tymi organami oraz do zapewnienia mechanizmów wykrywania systemowych nadużyć finansowych w finansowaniu działań zewnętrznych Unii, zwłaszcza na obszarach o wysokim ryzyku konfliktu i w państwach niestabilnych;

Współpraca międzyinstytucjonalna

78. zauważa, że w 2023 r. Parlament, Rada i ESDZ kontynuowały dyskusje techniczne dotyczące zastąpienia porozumienia instytucjonalnego między Parlamentem a Radą z 2002 r. w dziedzinie wspólnej polityki zagranicznej i bezpieczeństwa; ubolewa, że w 2023 r. odbyło się tylko jedno posiedzenie techniczne, po którym Rada nie zdołała osiągnąć porozumienia w sprawie zaproponowanych rozwiązań kompromisowych;

79. odnotowuje, że w 2023 r. ESDZ rozpoczęła negocjacje w sprawie porozumienia roboczego z Prokuraturą Europejską, które podpisano w 2024 r.; stwierdza, że w porozumieniu tym uwzględniono szczególny kontekst działania ESDZ i położono nacisk na ochronę i poufność informacji oraz ochronę immunitetu pracowników;

80. zauważa, że w budżecie na 2023 r. ESDZ przeznaczyła 990,5 mln EUR na projekt pilotażowy mający na celu uruchomienie Europejskiej Akademii Dyplomatycznej, w ramach której 50 młodych dyplomatów z państw członkowskich i instytucji Unii jest szkolonych w dziedzinie polityki zagranicznej i bezpieczeństwa Unii, aby stworzyć prawdziwy europejski korpus dyplomatyczny wspierający politykę zagraniczną i interesy zewnętrzne Unii; zachęca do tej inicjatywy jako kroku w kierunku wspierania spójnego i dobrze wyszkolonego europejskiego korpusu dyplomatycznego, który może skutecznie reprezentować i bronić wartości i interesów Unii na arenie międzynarodowej; podkreśla konieczność zwiększenia widoczności Europejskiej Akademii Dyplomatycznej we wszystkich państwach członkowskich oraz wzmocnienia jej roli i zdolności;

81. wyraża zadowolenie, że w 2023 r. ESDZ zacieśniła współpracę z Europejskim Rzecznikiem Praw Obywatelskich (ERPO), aby zwiększyć wśród swoich pracowników znajomość zasad dobrej administracji; zauważa, że nowy poziom współpracy obejmuje zaproszenia do prezentowania pracy ERPO na seminariach ESDZ poprzedzających oddelegowanie oraz na dorocznych seminariach dla pracowników ESDZ;

Komunikacja

82. podkreśla, że ESDZ dysponuje budżetem w wysokości 22,2 mln EUR z szeregiem linii budżetowych obejmujących publikacje, wydarzenia, komunikację strategiczną, działania informacyjne i kontakty z prasą; przyjmuje z zadowoleniem, że występowanie w obronie demokracji i praworządności pozostało priorytetem ESDZ, m.in. dzięki przeciwdziałaniu zagranicznym manipulacjom informacjami i ingerencjom w informacje za pomocą wzmocnionych strategii politycznych i instrumentów;

83. zwraca uwagę na wzrost liczby naruszeń wolności religii na całym świecie; w związku z tym wzywa ESDZ do zapewnienia swoim pracownikom odpowiednich zasobów (w tym w drodze kursów szkoleniowych) w państwach, w których nie ma wolności religii lub w których wolność religii jest ograniczana, w celu włączenia się do dyskusji na ten temat z odpowiednimi organami na wszystkich szczeblach w krajach, w których naruszana jest wolność religii, oraz do uczynienia z tej kwestii głównego celu jej działań zewnętrznych;

84. zauważa, że ESDZ dociera do ogółu społeczeństwa za pośrednictwem działań komunikacyjnych obejmujących wydarzenia publiczne, dni otwarte i przyjmowanie grup odwiedzających; odnotowuje, że w 2023 r. ESDZ rozpoczęła za pośrednictwem różnych kanałów kilka tematycznych kampanii komunikacyjnych na temat wsparcia dla Ukrainy, konsekwencji rosyjskiej wojny napastniczej przeciwko Ukrainie i poszanowania wartości Unii; z zadowoleniem przyjmuje fakt, że sprawa Ukrainy pozostaje jednym z priorytetów ESDZ; zwraca uwagę, że w 2023 r. ESDZ umocniła swoją obecność w mediach społecznościowych i zwiększyła liczbę obserwujących na platformie Linkedln o 41,5 %, na Instagramie - o 13,8 %, na Twitterze - o 5,4 %, a na Facebooku - o 4,7 %; wzywa ESDZ, aby usprawniła informowanie obywateli państw trzecich o polityce Unii i wzmocniła działania koordynacyjne mające na celu zwiększenie widoczności projektów finansowanych przez Unię, w szczególności w krajach kandydujących, w celu przeciwdziałania próbom osłabienia wysiłków Unii przez podmioty działające w złym zamiarze;

85. pochwala zaangażowanie ESDZ w instytucjonalną kampanię komunikacyjną Parlamentu dotyczącą wyborów europejskich w 2024 r., a w szczególności kampanię informacyjną na temat możliwości głosowania w wyborach europejskich, zwłaszcza za pośrednictwem sieci delegatur, skierowaną do 25-30 mln obywateli europejskich mieszkających w państwach trzecich; zauważa, że kampania ta dotarła do 11 mln odbiorców za pośrednictwem 26 kampanii wideo i ponad 2 000 postów w mediach społecznościowych;

86. podkreśla wkład ESDZ w nadrzędne wysiłki Unii, by okazywać niezachwiane wsparcie dla Ukrainy za pośrednictwem takich inicjatyw jak kampania #StandWithUkraine i takich ukierunkowanych projektów informacyjnych jak Faces of Ukraine, Art. vs War i Share Your Light;

87. nadal zachęca delegatury Unii do współpracy z podmiotami lokalnymi, organizacjami społeczeństwa obywatelskiego i partnerami społecznymi w państwach trzecich oraz do promowania ich, aby pobudzić dialog społeczny oraz dialog dotyczący praworządności, praw podstawowych i walki z korupcją; odnotowuje, że w 2023 r. w ramach programu tematycznego dla organizacji społeczeństwa obywatelskiego, na podstawie którego Unia zawiera partnerstwa z rozliczalnymi i przejrzystymi organizacjami, przeznaczono 50 mln EUR na unijny system na rzecz otoczenia sprzyjającego działalności społeczeństwa obywatelskiego służący monitorowaniu i promowaniu przestrzeni społeczeństwa obywatelskiego w 86 krajach partnerskich.

Zmiany w prawie

Ważne zmiany w zakresie ZFŚS

W piątek, 19 grudnia 2025 roku, Senat przyjął bez poprawek uchwalone na początku grudnia przez Sejm bardzo istotne zmiany w przepisach dla pracodawców obowiązanych do tworzenia Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych. Odnoszą się one do tych podmiotów, w których nie działają organizacje związkowe. Ustawa trafi teraz na biurko prezydenta.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025
Wymiar urlopu wypoczynkowego po zmianach w stażu pracy

Nowe okresy wliczane do okresu zatrudnienia mogą wpłynąć na wymiar urlopów wypoczynkowych osób, które jeszcze nie mają prawa do 26 dni urlopu rocznie. Pracownicy nie nabywają jednak prawa do rozliczenia urlopu za okres sprzed dnia objęcia pracodawcy obowiązkiem stosowania art. 302(1) Kodeksu pracy, wprowadzającego zaliczalność m.in. okresów prowadzenia działalności gospodarczej czy wykonywania zleceń do stażu pracy.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025
To będzie rewolucja u każdego pracodawcy

Wszyscy pracodawcy, także ci zatrudniający choćby jednego pracownika, będą musieli dokonać wartościowania stanowisk pracy i określić kryteria służące ustaleniu wynagrodzeń pracowników, poziomów wynagrodzeń i wzrostu wynagrodzeń. Jeszcze więcej obowiązków będą mieli średni i duzi pracodawcy, którzy będą musieli raportować lukę płacową. Zdaniem prawników, dla mikro, małych i średnich firm dostosowanie się do wymogów w zakresie wartościowania pracy czy ustalenia kryteriów poziomu i wzrostu wynagrodzeń wymagać będzie zewnętrznego wsparcia.

Grażyna J. Leśniak 18.12.2025
Są rozporządzenia wykonawcze do KSeF

Minister finansów i gospodarki podpisał cztery rozporządzenia wykonawcze dotyczące funkcjonowania KSeF – potwierdził we wtorek resort finansów. Rozporządzenia określają m.in.: zasady korzystania z KSeF, w tym wzór zawiadomienia ZAW-FA, przypadki, w których nie ma obowiązku wystawiania faktur ustrukturyzowanych, a także zasady wystawiania faktur uproszczonych.

Krzysztof Koślicki 16.12.2025
Od stycznia nowe zasady prowadzenia PKPiR

Od 1 stycznia 2026 r. zasadą będzie prowadzenie podatkowej księgi przychodów i rozchodów przy użyciu programu komputerowego. Nie będzie już można dokumentować zakupów, np. środków czystości lub materiałów biurowych, za pomocą paragonów bez NIP nabywcy. Takie zmiany przewiduje nowe rozporządzenie w sprawie PKPiR.

Marcin Szymankiewicz 15.12.2025
Senat poprawia reformę orzecznictwa lekarskiego w ZUS

Senat zgłosił w środę poprawki do reformy orzecznictwa lekarskiego w ZUS. Zaproponował, aby w sprawach szczególnie skomplikowanych możliwe było orzekanie w drugiej instancji przez grupę trzech lekarzy orzeczników. W pozostałych sprawach, zgodnie z ustawą, orzekać będzie jeden. Teraz ustawa wróci do Sejmu.

Grażyna J. Leśniak 10.12.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.UE.L.2025.1611

Rodzaj: Dokument budżetowy
Tytuł: Rezolucja 2025/1611 zawierająca uwagi stanowiące integralną część decyzji w sprawie absolutorium z wykonania budżetu ogólnego Unii Europejskiej za rok budżetowy 2023, sekcja X - Europejska Służba Działań Zewnętrznych
Data aktu: 07/05/2025
Data ogłoszenia: 08/10/2025