Zalecenie 2024/608 w sprawie spójności środków przyjętych przez Polskę z unijnym celem neutralności klimatycznej i z zapewnianiem postępów w zakresie przystosowania się do zmiany klimatu

ZALECENIE KOMISJI (UE) 2024/608

z dnia 18 grudnia 2023 r.

w sprawie spójności środków przyjętych przez Polskę z unijnym celem neutralności klimatycznej i z zapewnianiem postępów w zakresie przystosowania się do zmiany klimatu

(Jedynie tekst w języku polskim jest autentyczny)

(Dz.U.UE L z dnia 7 marca 2024 r.)

KOMISJA EUROPEJSKA,

uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, w szczególności jego art. 292,

uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/1119 z dnia 30 czerwca 2021 r. w sprawie ustanowienia ram na potrzeby osiągnięcia neutralności klimatycznej i zmiany rozporządzeń (WE) nr 401/2009 i (UE) 2018/1999 ¹ , w szczególności jego art. 7 ust. 2,

a także mając na uwadze, co następuje:

(1) Zgodnie z rozporządzeniem (UE) 2021/1119 (europejskie prawo o klimacie) Komisja jest zobowiązana do oceny spójności krajowych środków z celem neutralności klimatycznej i z zapewnianiem postępów w zakresie przystosowania się do zmiany klimatu. Komisja dokonała oceny spójności polskich krajowych środków z tymi celami ² . Poniższe zalecenia oparte są na tej ocenie. Polska powinna w należyty sposób uwzględnić obecne zalecenia i podjąć w związku z nimi odpowiednie działania następcze zgodnie z europejskim prawem o klimacie.

(2) Pomimo że unijne emisje netto gazów cieplarnianych (włączając emisje z użytkowania gruntów, zmiany użytkowania gruntów i leśnictwa - LULUCF - lecz wyłączając emisje z transportu międzynarodowego) ogólnie wykazują stałe tendencje spadkowe, zasadniczo zgodnie ze ścieżką liniową prowadzącą do osiągnięcia unijnego celu klimatycznego na 2030 r., jakim jest redukcja emisji o 55 %, i celu neutralności klimatycznej do 2050 r., to jednak należy przyspieszyć tempo redukcji, a działania każdego z państw członkowskich mają w tym zakresie podstawowe znaczenie. Postępy w poszczególnych państwach członkowskich różnią się znacznie i należy bezzwłocznie sprostać kilku wyzwaniom sektorowym i wyeliminować słabe punkty. Oparta na dostępnych informacjach ocena wykazuje, że postępy w realizacji unijnego celu neutralności klimatycznej są w przypadku Polski zdecydowanie niewystarczające. Ponadto Polska do tej pory nie przedstawiła swojej strategii długoterminowej zgodnie z art. 15 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/1999 ^{3 (4} . Rzetelne strategie długoterminowe są niezbędne, aby dokonać transformacji gospodarczej koniecznej do realizacji unijnego celu neutralności klimatycznej.

(3) Zaktualizowane krajowe plany w dziedzinie energii i klimatu zgodnie z art. 14 rozporządzenia (UE) 2018/1999 mają podstawowe znaczenie dla podjęcia przez poszczególne państwa członkowskie działań umożliwiających wspólne osiągnięcie celu neutralności klimatycznej i zapewnienie stałych postępów w zakresie przystosowania się do zmiany klimatu zgodnie z europejskim prawem o klimacie. Jednak Polska nie przedstawiła dotąd zaktualizowanego projektu ostatnio zgłoszonego zintegrowanego krajowego planu w dziedzinie energii i klimatu.

(4) Pierwszym etapem zwiększania poziomu ambicji w zakresie przystosowania powinno być przyjęcie ram prawnych krajowej polityki klimatycznej, która ustanowi wiążące i regularnie aktualizowane cele związane z przystosowaniem się do zmiany klimatu, służące pomiarowi ogólnych postępów w budowaniu odporności na skutki zmiany klimatu. Polityka przystosowania się do zmiany klimatu powinna przede wszystkim objąć obszary i sektory szczególnie narażone na skutki zmiany klimatu lub których działalność ma podstawowe znaczenie dla budowania odporności innych sektorów, lub które mają podstawowe znaczenie dla gospodarki krajowej lub zdrowia publicznego. W pierwszej kolejności należy podjąć działania mające eliminować skutki lub zagrożenia dla infrastruktury krytycznej lub systemów o długim okresie eksploatacji, lub które mogą nieodwracalnie wpłynąć na systemy, z jednoczesnym uwzględnieniem oddziaływania na rozwój społeczno-gospodarczy lub innych czynników niezwiązanych z klimatem. Monitorowanie i ocena bieżących działań w zakresie przystosowania się do zmiany klimatu są niezbędne do utrzymania odpowiedzialności i poprawy ogólnej polityki przystosowywania się do zmiany klimatu,

NINIEJSZYM ZALECA, ABY POLSKA PODJĘŁA NASTĘPUJĄCE DZIAŁANIA:

Spójność krajowych środków z celem neutralności klimatycznej

1. Należy zintensyfikować działania na rzecz łagodzenia zmiany klimatu poprzez poczynienie wymiernych postępów w realizacji istniejących i planowanych strategii, a także rozważyć dodatkowe pilne środki, które umożliwią dostosowanie założonych i planowanych redukcji emisji gazów cieplarnianych do celu neutralności klimatycznej. Należy przedstawić zaktualizowany projekt ostatnio zgłoszonego zintegrowanego krajowego planu w dziedzinie energii i klimatu zgodnie z art. 14 rozporządzenia (UE) 2018/1999 w celu dokonania oceny jego spójności z celem neutralności klimatycznej.

2. W szczególności należy skoncentrować wysiłki na ograniczeniu emisji z transportu i zwiększeniu pochłaniania w sektorze LULUCF.

3. Należy przedstawić krajową długoterminową strategię Polski zgodnie z art. 15 rozporządzenia (UE) 2018/1999 w celu dokonania oceny jej spójności z celem neutralności klimatycznej.

Spójność z zapewnianiem postępów w zakresie przystosowania się do zmiany klimatu

4. Należy ustanowić odpowiednie ramy prawne polityki przystosowania się do zmiany klimatu i związanych z nią działań. Należy zapewnić, aby opracowane w oparciu o najlepsze dostępne dane naukowe, usługi przewidywania klimatu i narzędzia wczesnego ostrzegania przystosowawcze priorytety, strategie, plany i działania były adekwatne do przewidywanych przyszłych zagrożeń i ryzyka. Należy zapewnić, aby polityka przystosowania się do zmiany klimatu była monitorowana i oceniana systematycznie i w regularnych odstępach czasu, a rezultaty tego monitorowania były uwzględniane przy opracowywaniu zaktualizowanych strategii i w trakcie ich realizacji.

Sporządzono w Brukseli dnia 18 grudnia 2023 r.

1 Dz.U. L 243 z 9.7.2021, s. 1.

2 COM(2023) 653 final, Sprawozdanie UE z postępów działań na rzecz klimatu za 2023 r. oraz dokument roboczy służb Komisji "Ocena postępów w zakresie przystosowania się do zmiany klimatu w poszczególnych państwach członkowskich zgodnie z europejskim prawem o klimacie", SWD(2023) 932.

3 Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/1999 z dnia 11 grudnia 2018 r. w sprawie zarządzania unią energetyczną i działaniami w dziedzinie klimatu, zmiany rozporządzeń Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 663/2009 i (WE) nr 715/2009, dyrektyw Parlamentu Europejskiego i Rady 94/22/WE, 98/70/WE, 2009/31/WE, 2009/73/WE, 2010/31/UE, 2012/27/UE i 2013/30/UE, dyrektyw Rady 2009/119/WE i (UE) 2015/652 oraz uchylenia rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 525/2013 (Dz.U. L 328 z 21.12.2018, s. 1).

4 Polska nie przedstawiła dotąd swojej strategii długoterminowej zgodnie z art. 15 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/1999, Komisja wszczęła zatem przeciwko Polsce postępowanie w sprawie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego zgodnie z art. 258 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (nr ref. INFR(2022)2089).

• Identyfikator: Dz.U.UE.L.2024.608
• Rodzaj: Zalecenie
• Tytuł: Zalecenie 2024/608 w sprawie spójności środków przyjętych przez Polskę z unijnym celem neutralności klimatycznej i z zapewnianiem postępów w zakresie przystosowania się do zmiany klimatu
• Data aktu: 18/12/2023
• Data ogłoszenia: 07/03/2024
• Data wejścia w życie: 07/03/2024