Decyzja 2023/375 w sprawie zwolnienia z należności celnych przywozowych i z VAT w odniesieniu do towarów przywiezionych na Litwę w latach 2021 i 2022 w celu stawienia czoła kryzysowi migracyjnemu

DECYZJA KOMISJI (UE) 2023/375
z dnia 16 lutego 2023 r.
w sprawie zwolnienia z należności celnych przywozowych i z VAT w odniesieniu do towarów przywiezionych na Litwę w latach 2021 i 2022 w celu stawienia czoła kryzysowi migracyjnemu

(notyfikowana jako dokument nr C(2023) 1032)

(Jedynie tekst w języku litewskim jest autentyczny)

(Dz.U.UE L z dnia 20 lutego 2023 r.)

KOMISJA EUROPEJSKA,

uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,

uwzględniając dyrektywę Rady 2009/132/WE z dnia 19 października 2009 r. określającą zakres stosowania art. 143 lit. b) i c) dyrektywy 2006/112/WE w odniesieniu do zwolnienia z podatku od wartości dodanej przy ostatecznym imporcie niektórych towarów 1 , w szczególności jej art. 53, akapit pierwszy,

uwzględniając rozporządzenie Rady (WE) nr 1186/2009 z dnia 16 listopada 2009 r. ustanawiające wspólnotowy system zwolnień celnych 2 , w szczególności jego art. 76 akapit pierwszy, a także mając na uwadze, co następuje:

(1) W czerwcu 2021 r. zaczęła wzrastać liczba obywateli państw trzecich i bezpaństwowców przekraczających w sposób niedozwolony granicę między Litwą a Białorusią. Było to spowodowane lekceważeniem prawa międzynarodowego, praw podstawowych i praw człowieka oraz instrumentalizacją migrantów przez reżim białoruski, co miało ogromne oddziaływanie na sąsiedni kraj Litwę i stwarzało silną presję i wyjątkowe wyzwania, jeśli chodzi o ochronę granic oraz przyjmowanie i zakwaterowanie obywateli państw trzecich i bezpaństwowców. Do sierpnia 2021 r. odnotowano ponad 55 razy więcej osób, które w sposób niedozwolony przekroczyły granicę Litwy z Białorusią, niż w ciągu całego 2020 r. Wzrost liczby obywateli państw trzecich i bezpaństwowców przekraczających w sposób niedozwolony granicę między Litwą a Białorusią skłonił Litwę do ogłoszenia w dniu 2 lipca 2021 r. ogólnokrajowego stanu wyjątkowego.

(2) W dniu 15 lipca 2021 r. Litwa wystąpiła o pomoc zgodnie z art. 15 ust. 1 decyzji Parlamentu Europejskiego i Rady nr 1313/2013/UE 3  w związku z sytuacją kryzysową. 19 państw członkowskich i państwo trzecie uczestniczące w Unijnym Mechanizmie Ochrony Ludności odpowiedziało na wniosek Litwy o pomoc. Oferowana pomoc polegała na zapewnieniu systemów ogrzewania i klimatyzatorów, łóżek kempingowych, generatorów prądu, kontenerów (mieszkalnych i sanitarnych), namiotów i odpowiednich podłóg, zestawów oświetleniowych, stołów, krzeseł, koców, poduszek, śpiworów, materacy, schowków, namiotów magazynowych, racji żywnościowych i innego wsparcia rzeczowego.

(3) W dniu 13 października 2021 r. Litwa złożyła wniosek, zmieniony 15 kwietnia 2022 r. i 6 czerwca 2022 r., o przyznanie zwolnienia z należności celnych przywozowych i z podatku od wartości dodanej (VAT) w odniesieniu do towarów przywożonych na Litwę, które mają być nieodpłatnie dystrybuowane lub udostępniane na rzecz obywateli państw trzecich i bezpaństwowców, którzy w sposób niedozwolony przekroczyli granicę między Litwą a Białorusią, a także osób ubiegających się o ochronę międzynarodową.

(4) Do czasu ogłoszenia decyzji Komisji Litwa zezwoliła na zawieszenie należności celnych przywozowych należnych od towarów, o którym mowa w art. 76 akapit drugi rozporządzenia (WE) nr 1186/2009, oraz na zawieszenie opodatkowania VAT należnego od towarów, o którym mowa w art. 53 akapit drugi dyrektywy 2009/132/WE.

(5) Litwa potwierdziła, że pierwszy przywóz towarów, które miały być nieodpłatnie dystrybuowane lub udostępniane na rzecz obywateli państw trzecich i bezpaństwowców, którzy w sposób niedozwolony przekroczyli granicę między Litwą a Białorusią, a także osób ubiegających się o ochronę międzynarodową, miał miejsce dnia 12 sierpnia 2021 r.

(6) Litwa poinformowała Komisję, że towary zostały przywiezione w celu dopuszczenia do obrotu przez Państwową Straż Graniczną Litwy oraz że nieodpłatne dystrybuowanie lub udostępniane przywożonych towarów na rzecz obywateli państw trzecich i bezpaństwowców, którzy w sposób niedozwolony przekroczyli granicę między Litwą a Białorusią, a także osób ubiegających o ochronę międzynarodową zostało przeprowadzone przez wyznaczone organizacje państwowe.

(7) Kryzys humanitarny wymagający pilnej pomocy ze strony innych państw członkowskich i państw trzecich w celu ochrony dużej liczby obywateli państw trzecich i bezpaństwowców, którzy w sposób niedozwolony przekroczyli granicę między Litwą a Białorusią, a także osób ubiegających się o ochronę międzynarodową, zwłaszcza jesienią i zimą, oraz wyjątkowe wyzwania wynikające z tego kryzysu dla Litwy stanowią katastrofę w rozumieniu rozdziału XVII sekcja C rozporządzenia (WE) nr 1186/2009 oraz tytułu VIII rozdział 4 dyrektywy 2009/132/WE.

(8) Należy zatem przyznać Litwie zwolnienie z należności celnych przywozowych pobieranych od towarów przywożonych do celów określonych w art. 74 rozporządzenia (WE) nr 1186/2009 oraz zwolnienie z VAT należnego od towarów importowanych do celów określonych w art. 51 dyrektywy 2009/132/WE.

(9) W celu monitorowania przywozu, w odniesieniu do którego przyznano zwolnienie z należności celnych i z VAT, i w celu zapewnienia prawidłowego stosowania tego środka, biorąc pod uwagę, że od 24 lutego 2022 r. zastosowanie ma inny podobny środek, a mianowicie decyzja Komisji (UE) 2022/1108 4 , należy zobowiązać Litwę do poinformowania Komisji o charakterze i ilości towarów zwolnionych z należności celnych przywozowych i z VAT przeznaczonych do nieodpłatnej dystrybucji lub nieodpłatnego udostępniania na rzecz obywateli państw trzecich i bezpaństwowców, którzy w sposób niedozwolony przekroczyli granicę między Litwą a Białorusią, a także osób ubiegających się o ochronę międzynarodową oraz do poinformowania jej o środkach podjętych w celu zapobieżenia wykorzystaniu tych towarów do celów innych niż na korzyść takich osób.

(10) Aby zapewnić zgodność z warunkami określonymi w niniejszej decyzji, zapobiegać nieprawidłowościom oraz chronić interesy finansowe Unii i państw członkowskich, Litwa powinna w terminie określonym w niniejszej decyzji przedstawić Komisji sprawozdanie na temat środków zarządzania ryzykiem i odpowiednich środków kontroli celnej stosowanych zgodnie z art. 46 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 952/2013 5  w odniesieniu do dopuszczenia do obrotu i wykorzystania towarów, w odniesieniu do których przyznano zwolnienie z należności celnych lub zwolnienie z VAT.

(11) Biorąc pod uwagę wyjątkowe wyzwania, przed którymi stoi Litwa, należy przyznać zarówno zwolnienie z należności celnych przywozowych, jak i zwolnienie z VAT w odniesieniu do przywozu dokonanego na Litwę w okresie od 12 sierpnia 2021 r. do 31 lipca 2022 r., o co wystąpiła z wnioskiem Litwa 6 czerwca 2022 r.

(12) 25 listopada 2022 r. przeprowadzono konsultacje z państwami członkowskimi zgodnie z art. 76 akapit pierwszy rozporządzenia (WE) nr 1186/2009 i art. 53 akapit pierwszy dyrektywy 2009/132/WE,

PRZYJMUJE NINIEJSZĄ DECYZJĘ:

Artykuł  1

Towary przywożone w celu dopuszczenia do obrotu przez Państwową Straż Graniczną Litwy zwalnia się z należności celnych przywozowych w rozumieniu art. 2 ust. 1 lit. a) rozporządzenia (WE) nr 1186/2009 oraz z podatku od wartości dodanej (VAT) od importu w rozumieniu art. 2 ust. 1 lit. a) dyrektywy 2009/132/WE, jeżeli spełnione są następujące warunki:

a)
towary przeznaczone są do jednego z następujących zastosowań:
(i)
nieodpłatna dystrybucja przez wyznaczone organizacje państwowe na rzecz obywateli państw trzecich i bezpaństwowców, którzy w sposób niedozwolony przekroczyli granicę między Litwą a Białorusią, a także osób ubiegających się o ochronę międzynarodową;
(ii)
nieodpłatne udostępnianie obywatelom państw trzecich i bezpaństwowcom, którzy w sposób niedozwolony przekroczyli granicę między Litwą a Białorusią, a także osobom ubiegającym się o ochronę międzynarodową przez wyznaczone organizacje państwowe, pod warunkiem że towary pozostają własnością tych organizacji;
b)
towary spełniają wymogi określone w art. 75, 78, 79 i 80 rozporządzenia (WE) nr 1186/2009 oraz w art. 52, 55, 56 i 57 dyrektywy 2009/132/WE.
Artykuł  2

Najpóźniej do dnia 1 marca 2023 r. Litwa przekazuje Komisji następujące informacje:

a)
skonsolidowane informacje na temat towarów zwolnionych z należności celnych przywozowych i z VAT zgodnie z art. 1:
(i)
numer zgłoszenia celnego;
(ii)
data przyjęcia;
(iii)
kod Nomenklatury scalonej;
(iv)
kod Zintegrowanej Taryfy Wspólnot Europejskich;
(v)
masa netto;
(vi)
uzupełniająca jednostka miary, w stosownych przypadkach;
(vii)
wartość towarów;
(viii)
stawka celna;
(ix)
stawka VAT;
(x)
kwota niepobranych należności celnych i VAT;
(xi)
pochodzenie towarów;
(xii)
nazwy organizacji, o których mowa w art. 1 lit. a) pkt (ii), w odniesieniu do towarów udostępnianych obywatelom państw trzecich i bezpaństwowcom, którzy w sposób niedozwolony przekroczyli granicę między Litwą a Białorusią, a także osobom ubiegającym się o ochronę międzynarodową;
b)
wykaz wyznaczonych organizacji państwowych odpowiedzialnych za dystrybucję i udostępnianie towarów objętych zwolnieniem z ceł i z VAT na rzecz obywateli państw trzecich i bezpaństwowców, którzy w sposób niedozwolony przekroczyli granicę między Litwą a Białorusią, a także osób ubiegających się o ochronę międzynarodową;
c)
informacje na temat środków stosowanych w celu zapewnienia zgodności z art. 78, 79 i 80 rozporządzenia (WE) nr 1186/2009 i z art. 55, 56 i 57 dyrektywy 2009/132/WE;
d)
informacje na temat środków zarządzania ryzykiem i, w stosownych przypadkach, środków kontroli celnej wprowadzonych przez Litwę na podstawie art. 46 rozporządzenia (UE) nr 952/2013 w odniesieniu do towarów objętych zakresem niniejszej decyzji.
Artykuł  3

Art. 1. stosuje się do przywozu towarów na Litwę dokonanego w okresie od 12 sierpnia 2021 r. do 31 lipca 2022 r.

Artykuł  4

Niniejsza decyzja skierowana jest do Republiki Litewskiej.

Niniejsze rozporządzenie stosuje się od dnia 12 sierpnia 2021 r.

Sporządzono w Brukseli dnia 16 lutego 2023 r.

1 Dz.U. L 292 z 10.11.2009, s. 5.
2 Dz.U. L 324 z 10.12.2009, s. 23.
3 Decyzja Parlamentu Europejskiego i Rady nr 1313/2013/UE z dnia 17 grudnia 2013 r. w sprawie Unijnego Mechanizmu Ochrony Ludności (Dz.U. L 347 z 20.12.2013, s. 924).
4 Decyzja Komisji (UE) 2022/1108 z dnia 1 lipca 2022 r. w sprawie zwolnienia przywozu z należności celnych przywozowych i z VAT w odniesieniu do towarów, które mają być dystrybuowane lub nieodpłatnie udostępniane na rzecz osób uciekających przed wojną w Ukrainie oraz osób potrzebujących w Ukrainie (Dz.U. L 178 z 5.7.2022, s. 57).
5 Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 952/2013 z dnia 9 października 2013 r. ustanawiające unijny kodeks celny (Dz.U. L 269 z 10.10.2013, s. 1).

Zmiany w prawie

Senat poprawia reformę orzecznictwa lekarskiego w ZUS

Senat zgłosił w środę poprawki do reformy orzecznictwa lekarskiego w ZUS. Zaproponował, aby w sprawach szczególnie skomplikowanych możliwe było orzekanie w drugiej instancji przez grupę trzech lekarzy orzeczników. W pozostałych sprawach, zgodnie z ustawą, orzekać będzie jeden. Teraz ustawa wróci do Sejmu.

Grażyna J. Leśniak 10.12.2025
Co się zmieni w podatkach w 2026 roku? Wciąż wiele niewiadomych

Mimo iż do 1 stycznia zostały trzy tygodnie, przedsiębiorcy wciąż nie mają pewności, które zmiany wejdą w życie w nowym roku. Brakuje m.in. rozporządzeń wykonawczych do KSeF i rozporządzenia w sprawie JPK VAT. Część ustaw nadal jest na etapie prac parlamentu lub czeka na podpis prezydenta. Wiadomo już jednak, że nie będzie dużej nowelizacji ustaw o PIT i CIT. W 2026 r. nadal będzie można korzystać na starych zasadach z ulgi mieszkaniowej i IP Box oraz sprzedać bez podatku poleasingowy samochód.

Monika Pogroszewska 10.12.2025
Maciej Berek: Do projektu MRPiPS o PIP wprowadziliśmy bardzo istotne zmiany

Komitet Stały Rady Ministrów wprowadził bardzo istotne zmiany do projektu ustawy przygotowanego przez Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej – poinformował minister Maciej Berek w czwartek wieczorem, w programie „Pytanie dnia” na antenie TVP Info. Jak poinformował, projekt nowelizacji ustawy o PIP powinien trafić do Sejmu w grudniu 2025 roku, aby prace nad nim w Parlamencie trwały w I kwartale 2026 r.

Grażyna J. Leśniak 05.12.2025
Lekarze i pielęgniarki na kontraktach „uratują” firmy przed przekształcaniem umów?

4 grudnia Komitet Stały Rady Ministrów przyjął projekt zmian w ustawie o PIP - przekazało w czwartek MRPiPS. Nie wiadomo jednak, jaki jest jego ostateczny kształt. Jeszcze w środę Ministerstwo Zdrowia informowało Komitet, że zgadza się na propozycję, by skutki rozstrzygnięć PIP i ich zakres działał na przyszłość, a skutkiem polecenia inspektora pracy nie było ustalenie istnienia stosunku pracy między stronami umowy B2B, ale ustalenie zgodności jej z prawem. Zdaniem prawników, to byłaby kontrrewolucja w stosunku do projektu resortu pracy.

Grażyna J. Leśniak 05.12.2025
Klub parlamentarny PSL-TD przeciwko projektowi ustawy o PIP

Przygotowany przez ministerstwo pracy projekt zmian w ustawie o PIP, przyznający inspektorom pracy uprawnienie do przekształcania umów cywilnoprawnych i B2B w umowy o pracę, łamie konstytucję i szkodzi polskiej gospodarce – ogłosili posłowie PSL na zorganizowanej w czwartek w Sejmie konferencji prasowej. I zażądali zdjęcia tego projektu z dzisiejszego porządku posiedzenia Komitetu Stałego Rady Ministrów.

Grażyna J. Leśniak 04.12.2025
Prezydent podpisał zakaz hodowli zwierząt na futra, ale tzw. ustawę łańcuchową zawetował

Prezydent Karol Nawrocki podpisał we wtorek ustawę z 7 listopada 2025 r. o zmianie ustawy o ochronie zwierząt. Jej celem jest wprowadzenie zakazu chowu i hodowli zwierząt futerkowych w celach komercyjnych, z wyjątkiem królika, w szczególności w celu pozyskania z nich futer lub innych części zwierząt. Zawetowana została jednak ustawa zakazująca trzymania psów na łańcuchach. Prezydent ma w tym zakresie złożyć własny projekt.

Krzysztof Koślicki 02.12.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.UE.L.2023.51.83

Rodzaj: Decyzja
Tytuł: Decyzja 2023/375 w sprawie zwolnienia z należności celnych przywozowych i z VAT w odniesieniu do towarów przywiezionych na Litwę w latach 2021 i 2022 w celu stawienia czoła kryzysowi migracyjnemu
Data aktu: 16/02/2023
Data ogłoszenia: 20/02/2023