Decyzja 2020/2229 zmieniająca decyzję nr 445/2014/UE ustanawiającą działanie Unii na rzecz Europejskich Stolic Kultury na lata 2020-2033

DECYZJA PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY (UE) 2020/2229

z dnia 23 grudnia 2020 r.

zmieniająca decyzję nr 445/2014/UE ustanawiającą działanie Unii na rzecz Europejskich Stolic Kultury na lata 2020-2033

(Tekst mający znaczenie dla EOG)

PARLAMENT EUROPEJSKI I RADA UNII EUROPEJSKIEJ,

uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, w szczególności jego art. 167 ust. 5,

uwzględniając wniosek Komisji Europejskiej,

po przekazaniu projektu aktu ustawodawczego parlamentom narodowym,

po konsultacji z Komitetem Regionów,

stanowiąc zgodnie ze zwykłą procedurą ustawodawczą ¹ ,

a także mając na uwadze, co następuje:

(1) Zgodnie z decyzją Parlamentu Europejskiego i Rady nr 445/2014/UE ²  celami działania Unii zatytułowanego "Europejskie Stolice Kultury" (zwanego dalej "działaniem") są: ochrona i propagowanie różnorodności kultur w Europie oraz podkreślanie cech im wspólnych, a także zwiększanie wśród obywateli poczucia przynależności do wspólnej przestrzeni kulturowej; wspieranie wkładu kultury w długoterminowy rozwój miast; zwiększanie zakresu, różnorodności i europejskiego wymiaru oferty kulturalnej w miastach, także w drodze współpracy ponadnarodowej; poszerzanie dostępu do kultury i zwiększenie uczestnictwa w kulturze; wzmacnianie potencjału sektora kultury oraz jego powiązań z innymi sektorami; oraz podnoszenie międzynarodowej rangi miast dzięki kulturze.

(2) Osiągnięcie celów działania zakłada możliwość mobilności, turystyki, organizacji wydarzeń i udziału społeczeństwa, co w czasie pandemii COVID-19 jest niezwykle trudne a nawet praktycznie niemożliwe.

(3) Bezpośrednią konsekwencją środków izolacji wprowadzonych w całej Europie jest zamknięcie obiektów kultury oraz odwołanie wydarzeń kulturalnych lub ich przełożenie na bliżej nieokreślony czas. Wraz z ograniczeniem możliwości fizycznego przekraczania granic nastąpiło radykalne spowolnienie realizacji europejskich i międzynarodowych projektów współpracy kulturalnej. Wreszcie, ze względu na gwałtowny spadek dochodów oraz pojawiające się potrzeby z zakresu zdrowia publicznego, wzrosła presja budżetowa na władze lokalne, regionalne i krajowe. Sponsorowanie kultury ze środków prywatnych również staje się obecnie coraz większym wyzwaniem, ponieważ brakuje wydarzeń publicznych, które można sponsorować, lub ponieważ przedsiębiorstwa traktują priorytetowo działania sponsoringowe związane ze zdrowiem publicznym.

(4) Wpływ bieżącej sytuacji na miasta, którym przysługuje lub będzie przysługiwać w przyszłości tytuł "Europejskiej Stolicy Kultury" (zwany dalej "tytułem"), jest różny, zwłaszcza w zależności od roku, w którym przysługuje im ten tytuł. Jakkolwiek wydaje się że skutki będą najdotkliwsze w przypadku dwóch miast, którym tytuł przysługuje w 2020 r. oraz trzech miast, które przygotowują się do otrzymania tytułu na rok 2021, to jednak przyszłe skutki dla miast, którym następnie będzie przysługiwać tytuł są obecnie niemożliwe do określenia.

(5) Dwa miasta, którym tytuł przysługuje w 2020 r., musiały przełożyć lub anulować wydarzenia zaplanowane od marca 2020 r., nie mając żadnej jasności co do tego, kiedy, i czy w ogóle, sytuacja wróci do normalności, pomimo tego, że w dalszym ciągu ponoszą koszty. W praktyce nie mogą one w pełni realizować swoich programów kulturalnych w 2020 r. ani czerpać korzyści z ogromnych inwestycji w kapitał ludzki i inwestycji finansowych, jakich dokonały.

(6) W przypadku trzech miast, którym tytuł będzie przysługiwać w 2021 r., w prawie wszystkich obszarach związanych z prowadzonymi przez nie przygotowaniami pandemia COVID-19 spowodowała pojawienie się bardzo wysokiego poziomu niepewności: niepewne perspektywy finansowania przez partnerów publicznych i prywatnych, nieznane przyszłe przepisy z zakresu bezpieczeństwa, które wpływają zarówno na prace partycypacyjne, jak i na rodzaje wydarzeń, które mogą się odbyć, a także ograniczenia przemieszczania się skutkujące zmniejszonymi przepływami turystycznymi oraz możliwościami partnerstw europejskich. Środki zapobiegawcze wprowadzone w celu zwalczania rozprzestrzeniania się COVID-19, które spowodowały, że zespoły ds. realizacji były objęte ograniczeniami w przemieszczaniu się, przyczyniły się do spowolnienia prac przygotowawczych tych trzech miast do krytycznego poziomu, podczas gdy w normalnych okolicznościach powinny one podwajać swoje starania. Prace przygotowawcze uległy spowolnieniu także z tego powodu, że brakuje pewności co do przetrwania ekonomicznego potencjalnych partnerów związanych umową.

(7) W decyzji nr 445/2014/UE nie przewidziano elastyczności niezbędnej, aby uwzględnić takie nadzwyczajne okoliczności, a dokładniej nie zawarto w niej żadnych przepisów dotyczących przedłużenia lub przesunięcia w czasie roku, w którym danemu miastu przysługuje tytuł.

(8) Decyzję nr 445/2014/UE należy zatem zmienić w sposób ściśle dostosowany do potrzeby uwzględnienia tej wyjątkowej sytuacji, aby umożliwić miastom, którym przysługuje tytuł i które najbardziej ucierpiały w wyniku pandemii COVID-19, realizację ich programów kulturalnych w sposób pozwalający na osiągnięcie celów działania.

(9) Po przeprowadzeniu procesu konsultacji z udziałem zainteresowanych miast i państw członkowskich stwierdzono, że należy umożliwić miastom wyznaczonym przez Chorwację i Irlandię do otrzymania tytułu w 2020 r. dalszą realizację programów kulturalnych do dnia 30 kwietnia 2021 r. bez zmiany roku wyznaczenia.

(10) Po przeprowadzeniu procesu konsultacji z udziałem zainteresowanych miast i państw członkowskich stwierdzono, że rok, w którym do otrzymania tytułu uprawnione są Rumunia i Grecja, należy przesunąć w czasie z 2021 r. na 2023 r., a rok, w którym do otrzymania tytułu uprawniony jest kraj kandydujący lub potencjalny kandydat, należy przesunąć z 2021 r. na 2022 r.

(11) Mając na uwadze pewność prawa, w szczególności dla miast, którym tytuł przysługuje w 2020 i 2021 r., oraz w celu uniknięcia jakichkolwiek zakłóceń w stosowaniu decyzji nr 445/2014/UE, niniejsza decyzja powinna wejść w życie w trybie pilnym i powinna być stosowana od dnia 1 stycznia 2021 r.

(12) Należy zatem odpowiednio zmienić decyzję nr 445/2014/UE,

PRZYJMUJĄ NINIEJSZĄ DECYZJĘ:

Artykuł  1

W decyzji nr 445/2014/UE wprowadza się następujące zmiany:

1) w art. 3 wprowadza się następujące zmiany:

a) ust. 2 akapit drugi otrzymuje brzmienie:

"Tytuł przyznaje się każdego roku maksymalnie jednemu miastu w każdym z dwóch państw członkowskich, które wyszczególniono w kalendarzu zamieszczonym w załączniku (zwanym dalej "kalendarzem"), a także, w określonych latach, jednemu miastu z państwa Europejskiego Stowarzyszenia Wolnego Handlu, które jest stroną Porozumienia o Europejskim Obszarze Gospodarczym (zwanego dalej "państwem EFTA/EOG"), kraju kandydującego lub potencjalnego kandydata lub jednemu miastu z państwa, które przystąpiło do Unii w okolicznościach określonych w ust. 5. Jednakże w 2023 r. tytuł przyznaje się maksymalnie jednemu miastu w każdym z trzech państw członkowskich, które wyszczególniono w kalendarzu.";

b) ust. 3 otrzymuje brzmienie:

"3. Miasta z państw członkowskich mają prawo do otrzymania tytułu na okres jednego roku zgodnie z wyszczególnioną w kalendarzu kolejnością państw członkowskich. Miasta, którym przysługuje tytuł w 2020 r., mogą w dalszym ciągu posługiwać się tytułem do dnia 30 kwietnia 2021 r., bez zmiany roku wyznaczenia.";

2) art. 4 ust. 2 akapit drugi otrzymuje brzmienie:

"Program kulturalny obejmuje rok obchodów i jest przygotowywany specjalnie na potrzeby obchodów, zgodnie z kryteriami określonymi w art. 5. Jednakże miasta, którym przysługuje tytuł w 2020 r., mogą kontynuować realizację swoich programów kulturalnych do dnia 30 kwietnia 2021 r.";

3) art. 16 ust. 1 akapit trzeci otrzymuje brzmienie:

"Zainteresowane miasta sporządzają sprawozdania z oceny i przekazują je Komisji do dnia 31 grudnia roku następującego po roku obchodów. Jednakże miasta, którym przysługuje tytuł w 2020 r., sporządzają sprawozdania z oceny i przekazują je Komisji do dnia 30 kwietnia 2022 r.";

4) załącznik zastępuje się tekstem znajdującym się w załączniku do niniejszej decyzji.

Artykuł  2

Procedury, o których mowa w art. 7-11 i art. 13 ust. 2 lit. a) decyzji nr 445/2014/UE, które zostały już zakończone w odniesieniu do roku obchodów 2021, zachowują ważność. Rok obchodów zostaje zmieniony zgodnie z załącznikiem do niniejszej decyzji.

Artykuł  3

Niniejsza decyzja wchodzi w życie z dniem jej opublikowania w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.

Niniejszą decyzję stosuje się od dnia 1 stycznia 2021.

Sporządzono w Brukseli dnia 23 grudnia 2020 r.

W imieniu Parlamentu Europejskiego	W imieniu Rady
D. M. SASSOLI	M. ROTH
Przewodniczący	Przewodniczący

ZAŁĄCZNIK

"KALENDARZ

2020	Chorwacja	Irlandia
2021
2022	Litwa	Luksemburg	Kraj kandydujący lub potencjalny kandydat
2023	Węgry	Rumunia	Grecja
2024	Estonia	Austria	Państwo EFTA/EOG, kraj kandydujący lub potencjalny kandydat
2025	Słowenia	Niemcy
2026	Słowacja	Finlandia
2027	Łotwa	Portugalia
2028	Czechy	Francja	Państwo EFTA/EOG, kraj kandydujący lub potencjalny kandydat
2029	Polska	Szwecja
2030	Cypr	Belgia	Państwo EFTA/EOG, kraj kandydujący lub potencjalny kandydat
2031	Malta	Hiszpania
2032	Bułgaria	Dania
2033	Niderlandy	Włochy	Państwo EFTA/EOG, kraj kandydujący lub potencjalny kandydat"

1 Stanowisko Parlamentu Europejskiego z dnia 17 grudnia 2020 r. (dotychczas nieopublikowane w Dzienniku Urzędowym) oraz decyzja Rady z dnia 22 grudnia 2020 r.

2 Decyzja Parlamentu Europejskiego i Rady nr 445/2014/UE z dnia 16 kwietnia 2014 r. ustanawiająca działanie Unii na rzecz Europejskich Stolic Kultury na lata 2020-2033 i uchylająca decyzję nr 1622/2006/WE (Dz.U. L 132 z 3.5.2014, s. 1).

• Identyfikator: Dz.U.UE.L.2020.437.116
• Rodzaj: Decyzja
• Tytuł: Decyzja 2020/2229 zmieniająca decyzję nr 445/2014/UE ustanawiającą działanie Unii na rzecz Europejskich Stolic Kultury na lata 2020-2033
• Data aktu: 23/12/2020
• Data ogłoszenia: 28/12/2020
• Data wejścia w życie: 28/12/2020, 01/01/2021