URZĄD NADZORU EFTA,uwzględniając Porozumienie o Europejskim Obszarze Gospodarczym (EOG), w szczególności jego art. 109 i protokół 1,
uwzględniając Porozumienie pomiędzy Państwami EFTA w sprawie ustanowienia Urzędu Nadzoru i Trybunału Sprawiedliwości, w szczególności jego art. 5 ust. 2 lit. b) oraz protokół 1,
uwzględniając akt prawny określony w pkt 38 rozdziału XII załącznika II do Porozumienia EOG (Dyrektywa Rady 86/362/EWG z dnia 24 lipca 1986 r. w sprawie ustalania najwyższych dopuszczalnych poziomów pozostałości pestycydów w zbożach i na ich powierzchni(1)), ostatnio zmieniony i dostosowany do Porozumienia EOG na mocy jego protokołu 1, w szczególności jego art. 7 ust. 2 lit. b),
uwzględniając akt prawny określony w pkt 54 rozdziału XII załącznika II do Porozumienia EOG (dyrektywa Rady 90/642/EWG z dnia 27 listopada 1990 r. w sprawie ustalania najwyższych dopuszczalnych poziomów pozostałości pestycydów w niektórych produktach pochodzenia roślinnego, w tym owocach i warzywach oraz na ich powierzchni(2)), ostatnio zmieniony i dostosowany do Porozumienia EOG na mocy jego protokołu 1, w szczególności jego art. 4 ust. 2 lit. b),
Po konsultacji z Komitetem ds. Środków Spożywczych EFTA wspierającym Urząd Nadzoru EFTA,
a także mając na uwadze, co następuje:
(1) Urząd Nadzoru EFTA powinien podejmować stopniowe działania w kierunku wypracowania systemu, który pozwoli na oszacowanie rzeczywistego narażenia na obecność danego pestycydu w diecie. W celu umożliwienia dokonania rzeczywistych ocen dane dotyczące monitorowania pozostałości pestycydów powinny być dostępne w odniesieniu do wielu produktów spożywczych, które stanowią główne składniki diety europejskiej. Ogólnie znany jest fakt, że ok. 20-30 produktów spożywczych stanowi główne składniki diety europejskiej. Mając na uwadze zasoby dostępne na poziomie krajowym dla monitorowania pozostałości pestycydów, Państwa EFTA są w stanie rocznie analizować jedynie próbki ośmiu produktów w ramach skoordynowanego programu monitorowania. Obserwuje się zmiany w wykorzystywaniu pestycydów w okresach trzyletnich. A zatem ogólnie każdy pestycyd powinien być monitorowany w 20-30 produktach spożywczych w cyklach trzyletnich.
(2) Pozostałości wszystkich pestycydów objętych niniejszym zaleceniem powinny być monitorowane w 2004 r., ponieważ pozwoli to wykorzystać te dane w celu oszacowania rzeczywistego narażenia na ich obecność w diecie.
Konieczne jest systematyczne statystyczne podejście do liczby próbek, które mają być pobrane podczas każdego działania dotyczącego skoordynowanego monitorowania. Takie podejście określone zostało przez Komisję w Codex Alimentarius(3). W oparciu o dwumianowy rozkład prawdopodobieństwa można obliczyć, że przebadanie 650 próbek daje pewność większą niż 99 % wykrycia jednej próbki zawierającej pozostałości pestycydu przekraczające limit oznaczenia (LOD), podczas gdy mniej niż 1 % produktów pochodzenia roślinnego zawiera pozostałości przekraczające poziom LOD. Wymienione próbki powinny być pobierane na terytorium całego EOG. W odniesieniu do Państw EFTA zaleca się pobieranie co najmniej 12 próbek dla danego produktu na rok, stosownie do liczby ludności i konsumentów.
(3) Nowe wytyczne dotyczące procedur kontroli jakości dla analizy pozostałości pestycydów zostały opublikowane przez Komisję Europejską(4). Wytyczne te powinny być wdrożone przez laboratoria analityczne Państw EFTA na tyle, na ile tylko jest to możliwe, i powinny podlegać stałemu przeglądowi, biorąc pod uwagę doświadczenia zdobyte w programach monitorowania.
(4) Artykuł 4 ust. 2 lit. a) dyrektywy 90/642/EWG i art. 7 ust. 2 lit. a) dyrektywy 86/362/EWG wymagają, aby Państwa EFTA określiły kryteria stosowane podczas sporządzania ich krajowych programów inspekcji. Informacja taka musi zawierać: i) kryteria stosowane w określaniu liczby próbek do pobrania i analiz do przeprowadzenia, stosowane poziomy raportowania oraz kryteria, według których te poziomy zostały ustalone; ii) szczegóły akredytacji laboratoriów przeprowadzających analizy, zgodnie z aktem prawnym określonym w pkt 54n rozdziału XII załącznika II do Porozumienia EOG (dyrektywa Rady 93/99/EWG z dnia 29 października 1993 r. w sprawie dodatkowych środków urzędowej kontroli środków spożywczych(5); iii) liczbę i rodzaj stwierdzonych naruszeń oraz podjęte działania.
(5) Informacje na temat wyników programów monitorowania nadają się najlepiej do przetwarzania, przechowywania i przekazywania metodami elektronicznymi/informatycznymi. Zostały utworzone formaty w celu dostarczania danych przy użyciu poczty elektronicznej z Państw Członkowskich WE do Komisji. Państwa EFTA mogą wykorzystać taki sam format i powinny zatem być w stanie przesłać ich sprawozdania do Urzędu Nadzoru EFTA w formacie standardowym. Dalszy najbardziej skuteczny rozwój takiego standardowego formatu będzie podejmowany w ramach rozwoju wytycznych Komisji,
NINIEJSZYM ZALECA PAŃSTWOM EFTA:
1) Pobieranie i analizowanie próbek w odniesieniu do kombinacji pozostałości pestycydów i produktów określonych w załączniku do niniejszego zalecenia, na podstawie co najmniej 12 próbek każdego produktu, odzwierciedlających odpowiednio udział krajowy, EOG oraz państw trzecich w rynku Państwa EFTA.W przypadku pestycydów stwarzających duże ryzyko, np. OP-estrów, endosulfanu i N-metylokarbaminianów, wybrane próbki produktów: jabłek, pomidorów, sałaty, pora i kapusty głowiastej powinny również podlegać oddzielnym analizom poszczególnych jednostek w drugiej próbce laboratoryjnej, w przypadku gdy takie pestycydy zostały wykryte, a w szczególności jeżeli są produktami pochodzącymi od jednego producenta. Liczba jednostek powinna być zgodna z aktem prawnym określonym w pkt 54zz rozdziału XII załącznika II do Porozumienia EOG (dyrektywa Komisji 2002/63/WE z dnia 11 lipca 2002 r. ustanawiająca wspólnotowe metody pobierania próbek do celów urzędowej kontroli pozostałości pestycydów w produktach pochodzenia roślinnego i zwierzęcego oraz na ich powierzchni oraz uchylająca dyrektywę 79/700/EWG)(6).
Należy pobrać dwie próbki. Jeśli pierwsza próbka laboratoryjna zawiera wykrywalną pozostałość badanego pestycydu, jednostki drugiej próbki powinny być analizowane pojedynczo.
2) Złożenie sprawozdań na temat wyników analizy badanych próbek w odniesieniu do kombinacji pozostałości pestycydów i produktów wymienionych w załączniku do niniejszego zalecenia najpóźniej do dnia 31 sierpnia 2005 r., ze wskazaniem:
a) wykorzystywanych metod analitycznych i uzyskanych poziomów raportowania, zgodnie z procedurami kontroli jakości określonymi w procedurach kontroli jakości dla analizy pozostałości pestycydów;
b) ilości i rodzaju naruszeń oraz podjętych działań.
Sprawozdanie powinno być sporządzone w formacie, włączając format elektroniczny, zgodnym ze wskazówkami(7) dla Państw EFTA w odniesieniu do wprowadzenia w życie zaleceń dotyczących skoordynowanych programów monitorowania.
3) Przesyłanie Urzędowi Nadzoru EFTA i Państwom EFTA, najpóźniej do dnia 31 sierpnia 2004 r., wszystkich informacji zgodnie z wymogami art. 7 ust. 3 dyrektywy 86/362/EWG i art. 4 ust. 3 dyrektywy 90/642/EWG dotyczących działań związanych z monitorowaniem w 2003 r. w celu zapewnienia, przynajmniej w oparciu o próbki kontrolne, zgodności z najwyższymi dopuszczalnymi poziomami pozostałości pestycydów, włączając:
a) wyniki ich programów krajowych dotyczących pozostałości pestycydów;
b) informacje na temat procedur kontroli jakości stosowanych przez ich laboratoria i, w szczególności, informacje dotyczące aspektów wytycznych dotyczących procedur kontroli jakości dla analizy pozostałości pestycydów, których nie były w stanie zastosować lub miały trudności w ich zastosowaniu;
c) informacje na temat akredytacji laboratoriów przeprowadzających analizy, zgodnie z przepisami art. 3 dyrektywy 93/99/EWG (włączając rodzaj akredytacji, organ ds. akredytacji i kopię świadectwa akredytacyjnego);
d) informacje na temat testów biegłości i prób pierścieniowych, w których laboratorium uczestniczyło.
4) Przesłanie Urzędowi Nadzoru EFTA, najpóźniej do dnia 30 września 2004 r., planowanego krajowego programu monitorowania najwyższych dopuszczalnych poziomów pozostałości pestycydów ustalonych przez dyrektywy 90/642/EWG i 86/362/EWG dla roku 2005, włączając informacje na temat:
a) kryteriów stosowanych dla określania liczby próbek do pobrania i analiz do przeprowadzenia;
b) stosowanych poziomów raportowania i kryteriów, według których ustalono poziomy raportowania;
c) szczegółów akredytacji laboratoriów przeprowadzających analizy, zgodnie z dyrektywą 93/99/EWG.
Niniejsze zalecenie jest skierowane do Islandii, Liechtensteinu i Norwegii.
Sporządzono w Brukseli, dnia 30 marca 2004 r.
| W imieniu Urzędu Nadzoru EFTA |
| Bernd HAMMERMANN |
Niels FENGER |
| Członek Kolegium |
Dyrektor |
______
(1) Dz.U. L 221 z 7.8.1986, str. 37.
(2) Dz.U. L 350 z 14.12.1990, str. 71.
(3) Codex Alimentarius, Pesticide Residues in Foodstuffs (pozostałości pestycydów w środkach spożywczych), Rzym 1994, ISBN 92-5-203271-1; Vol. 2, str. 372.
(4) Numer dokumentu SANCO/10476/2003, http://europa.eu.int/comm/food/plant/protection/resources/qualcontrol_en.pdf
(5) Dz.U. L 290 z 24.11.1993, str. 14.
(6) Dz.U. L 187 z 16.7.2002, str. 30.
(7) Wskazówki te są przedstawiane i brane pod uwagę corocznie przez Stały Komitet ds. Łańcucha Pokarmowego i Zdrowia Zwierząt (SCFCAH).
