Rezolucja ustawodawcza Parlamentu Europejskiego z dnia 18 kwietnia 2023 r. w sprawie wniosku dotyczącego dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady zmieniającej dyrektywę 2003/87/WE ustanawiającą system handlu przydziałami emisji gazów cieplarnianych w Unii, decyzję (UE) 2015/1814 w sprawie ustanowienia i funkcjonowania rezerwy stabilności rynkowej dla unijnego systemu handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych i rozporządzenie (UE) 2015/757 (COM(2021)0551 - C9-0318/2021 - 2021/0211A(COD))(Zwykła procedura ustawodawcza: pierwsze czytanie)
(C/2023/457)
(Dz.U.UE C z dnia 1 grudnia 2023 r.)
Parlament Europejski,
- uwzględniając wniosek Komisji przedstawiony Parlamentowi Europejskiemu i Radzie (COM(2021)0551),
- uwzględniając art. 294 ust. 2 i art. 192 ust. 1 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, zgodnie z którymi wniosek został przedstawiony Parlamentowi przez Komisję (C9-0318/2021),
- uwzględniając art. 294 ust. 3 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,
- uwzględniając uzasadnioną opinię przedstawioną - na mocy protokołu nr 2 w sprawie stosowania zasad pomocniczości i proporcjonalności - przez Senat Czech, w której stwierdzono, że projekt aktu ustawodawczego nie jest zgodny z zasadą pomocniczości,
- uwzględniając opinię Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego z 8 grudnia 2021 r. 1 ,
- uwzględniając opinię Komitetu Regionów z dnia 28 kwietnia 2022 r. 2 ,
- uwzględniając wstępne porozumienie zatwierdzone przez komisję przedmiotowo właściwą na podstawie art. 74 ust. 4 Regulaminu oraz przekazane pismem z dnia 8 lutego 2023 r. zobowiązanie przedstawiciela Rady do zatwierdzenia stanowiska Parlamentu, zgodnie z art. 294 ust. 4 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,
- uwzględniając decyzję Konferencji Przewodniczących z dnia 9 marca 2023 r., w której zezwolono Komisji Ochrony Środowiska Naturalnego, Zdrowia Publicznego i Bezpieczeństwa Żywności na podział procedury ustawodawczej i przedłożenia dwóch odrębnych tekstów skonsolidowanych do rozpatrzenia na posiedzeniu plenarnym,
- uwzględniając art. 59 Regulaminu,
- uwzględniając opinie przedstawione przez Komisję Budżetową, Komisję Przemysłu, Badań Naukowych i Energii, Komisję Rozwoju oraz Komisję Transportu i Turystyki,
- uwzględniając sprawozdanie Komisji Ochrony Środowiska Naturalnego, Zdrowia Publicznego i Bezpieczeństwa Żywności (A9-0162/2022),
1. przyjmuje poniższe stanowisko w pierwszym czytaniu 3 ;
2. przyjmuje do wiadomości oświadczenia Komisji załączone do niniejszej rezolucji;
3. zwraca się do Komisji o ponowne przekazanie mu sprawy, jeśli zastąpi ona pierwotny wniosek, wprowadzi w nim istotne zmiany lub planuje ich wprowadzenie;
4. zobowiązuje swoją przewodniczącą do przekazania stanowiska Parlamentu Radzie i Komisji oraz parlamentom narodowym.
P9_TC1-COD(2021)0211A
Stanowisko Parlamentu Europejskiego przyjęte w pierwszym czytaniu w dniu 18 kwietnia 2023 r. w celu przyjęcia dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (Ue) 2023/... zmieniającej dyrektywę 2003/87/WE ustanawiającą system handlu przydziałami emisji gazów cieplarnianych w Unii oraz decyzję (UE) 2015/1814 w sprawie ustanowienia i funkcjonowania rezerwy stabilności rynkowej dla unijnego systemu handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych
(Jako że pomiędzy Parlamentem i Radą osiągnięte zostało porozumienie, stanowisko Parlamentu odpowiada ostatecznej wersji aktu prawnego, rozporządzenia (UE) 2023/959.)
ZAŁĄCZNIK DO REZOLUCJI USTAWODAWCZEJ
Oświadczenie Komisji w związku z przyjęciem dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2023/959 4 zmieniającej dyrektywę 2003/87/WE ustanawiającą system handlu przydziałami emisji gazów cieplarnianych w Unii oraz decyzję (UE) 2015/1814 w sprawie ustanowienia i funkcjonowania rezerwy stabilności rynkowej dla unijnego systemu handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych
Fundusz innowacyjny i sektor transportu morskiego
Zgodnie z obowiązującymi przepisami w ramach specjalnych obszarów dotyczących sektora transportu morskiego określonych w zaproszeniach do składania wniosków, o których mowa w art. 10a ust. 8, do 2030 r. należy rozdysponować 20 mln uprawnień.
Przejrzystość rynku
W celu dalszego zwiększenia integralności i przejrzystości europejskiego rynku uprawnień do emisji dwutlenku węgla Komisja wprowadzi zmiany w aktach delegowanych, które regulują sprzedaż uprawnień do emisji na aukcji oraz funkcjonowanie rejestru Unii, aby poprawić sprawozdawczość regulacyjną i monitorowanie na rynku uprawnień do emisji i związanych z nim instrumentów pochodnych, promować zapobieganie nadużyciom na rynku i wykrywanie ich oraz pomóc w utrzymaniu porządku na rynkach uprawnień do emisji i powiązanych instrumentów pochodnych.
W art. 36 rozporządzenia Komisji (UE) nr 1031/2010 (rozporządzenie w sprawie sprzedaży na aukcji) nałożono na platformę aukcyjną obowiązek zgłaszania właściwemu organowi krajowemu wyznaczonemu zgodnie z dyrektywą 2014/65/UE (MiFID 2) kompletnych i dokładnych informacji dotyczących każdej transakcji zawartej na platformie aukcyjnej. W ramach zbliżającego się przeglądu rozporządzenia w sprawie sprzedaży na aukcji Komisja zapewni, aby dane dotyczące transakcji aukcyjnych były również zgłaszane bezpośrednio Europejskiemu Urzędowi Nadzoru Giełd i Papierów Wartościowych (ESMA). Usprawni to skuteczne monitorowanie sprzedaży uprawnień do emisji na aukcji oraz monitorowanie odpowiednich powiązań z rynkiem wtórnym.
Art. 55. ust. 4 rozporządzenia Komisji (UE) 2019/1122 (rozporządzenie w sprawie rejestru) stanowi, że czysto dwustronne transakcje poza rynkiem regulowanym muszą być oznaczone w rejestrze Unii w chwili rozpoczęcia transferu uprawnień do emisji. Uczestnicy rynku nie dokonują jednak systematycznie tego oznaczenia. Komisja zmieni wymóg oznaczania czystko dwustronnych transakcji poza rynkiem regulowanym, aby lepiej informować posiadaczy rachunków i zapewnić lepsze wdrożenie tego przepisu. Komisja wprowadzi ponadto dostosowania techniczne w systemie rejestru Unii, aby dokonywanie tych oznaczeń stało się obowiązkowym warunkiem realizacji transakcji.
W celu poprawy jakości danych dostępnych dla organów ds. regulacji rynku w odniesieniu do tzw. rynku kasowego uprawnień do emisji, Komisja zmieni również rozporządzenie w sprawie rejestru, aby umożliwić organom ds. regulacji rynku wystąpienie o stały dostęp do danych z rejestru Unii. Umożliwi to organom regulacyjnym otrzymywanie w odpowiednim czasie informacji, które można porównać z otrzymanymi danymi regulacyjnymi dotyczącymi rynków instrumentów pochodnych, oraz interweniowanie w stosownych przypadkach w celu utrzymania właściwego funkcjonowania europejskiego rynku uprawnień do emisji dwutlenku węgla.
Komisja pragnie ponadto przypomnieć, że od stycznia 2018 r. uprawnienia do emisji są klasyfikowane jako instrumenty finansowe na mocy dyrektywy w sprawie rynków instrumentów finansowych (MiFID2). Wcześniej w zakres przepisów dotyczących rynków finansowych wchodziły jedynie instrumenty pochodne dotyczące uprawnień do emisji. W praktyce klasyfikacja ta nakłada bardzo konkretne obowiązki na podmioty prowadzące handel na europejskim rynku uprawnień do emisji dwutlenku węgla.
Zgodnie z art. 58 dyrektywy 2014/65/UE (MiFID2) wszyscy uczestnicy rynku muszą codziennie zgłaszać liczbę pozycji posiadanych na rynku uprawnień do emisji dwutlenku węgla (sprawozdania dotyczące pozycji). Te sprawozdania dotyczące pozycji przedkłada się odpowiednim właściwym organom krajowym, a ESMA publikuje je co tydzień.
Zgodnie z art. 26 rozporządzenia (UE) nr 600/2014 (MiFIR) uczestnicy rynku muszą również przekazywać organom krajowym szczegółowe informacje na temat wszystkich swoich transakcji finansowych dotyczących uprawnień do emisji i związanych z nimi instrumentów pochodnych, w tym transakcji pozagiełdowych (obowiązek zgłaszania transakcji). Zgodnie z art. 16 rozporządzenia (UE) nr 596/2014 (rozporządzenie w sprawie nadużyć na rynku) wszyscy uczestnicy rynku podlegają rygorystycznym przepisom dotyczącym zapobiegania nadużyciom na rynku, w tym prawnemu obowiązkowi powiadamiania właściwych organów finansowych o wszelkich podejrzanych praktykach handlowych.
Uczestnicy rynku muszą zgłaszać swoje transakcje dotyczące uprawnień i związanych z nimi instrumentów pochodnych odpowiednim właściwym organom krajowym, które są odpowiedzialne za nadzór nad rynkiem uprawnień do emisji dwutlenku węgla. Na szczeblu europejskim działania tych organów są koordynowane przez ESMA, tak jak ma to miejsce w przypadku innych instrumentów finansowych.
Wykorzystanie dochodów
Komisja uważa, że art. 3d ust. 4, art. 10 ust. 3 i art. 30d ust. 6 dyrektywy 2003/87/WE nie zobowiązują państw członkowskich do rezerwowania jakichkolwiek funduszy na szczeblu krajowym. Dyrektywa ta zarówno ustanawia źródło dochodów, jak i wyznacza państwom członkowskim do wyboru ogólne cele wykorzystania tych dochodów.
Komisja potwierdza, że państwa członkowskie nie są zobowiązane do rezerwowania dochodów ze sprzedaży na aukcji uprawnień do emisji w ramach systemu handlu uprawnieniami do emisji, ale mogą wykorzystać "równowartość finansową" tych dochodów.
