Akty Prawne
Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej - Seria C
Dz.U.UE.C.2018.331.30

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 13 czerwca 2017 r. w sprawie przeglądu wdrażania programu "Horyzont 2020" w celu dokonania jego okresowej oceny oraz przygotowania wniosku dotyczącego 9. programu ramowego (2016/2147(INI)).

Przegląd wdrażania programu "Horyzont 2020"

P8_TA(2017)0253

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 13 czerwca 2017 r. w sprawie przeglądu wdrażania programu "Horyzont 2020" w celu dokonania jego okresowej oceny oraz przygotowania wniosku dotyczącego 9. programu ramowego (2016/2147(INI))

(2018/C 331/05)

(Dz.U.UE C z dnia 18 września 2018 r.)

Parlament Europejski,

Struktura, filozofia i wdrażanie programu "Horyzont 2020"

przypomina, że celem programu "Horyzont 2020" jest wniesienie wkładu w budowanie społeczeństwa i gospodarki opartych na wiedzy i innowacjach, a także wzmocnienie bazy naukowej i technologicznej, a ostatecznie konkurencyjności Europy, przez wykorzystywanie dodatkowych krajowych funduszy - zarówno publicznych, jak i prywatnych - na badania naukowe i rozwój oraz przez wspieranie osiągania celu 3 % PKB na badania naukowe i rozwój do roku 2020; ubolewa, że UE zainwestowała w badania naukowe i rozwój tylko 2,03 % PKB w 2015 r., przy poszczególnych wielkościach dla różnych państw mieszczących się w zakresie od 0,46 % do 3,26 % 17 , podczas gdy wydatki na badania naukowe i rozwój głównych konkurentów globalnych przewyższają kwoty przeznaczane na ten cel przez UE;

przypomina, że europejska przestrzeń badawcza (EPB) stoi w obliczu bezpośredniej konkurencji ze strony regionów osiągających najlepsze na świecie wyniki badawcze oraz że wzmocnienie EPB stanowi zatem zbiorowy europejski obowiązek; zachęca odnośne państwa członkowskie do odpowiedniego przyczynienia się do osiągnięcia celu 3 % PKB UE na badania naukowe i rozwój; zauważa, że ogólny wzrost o 3 % przyniósłby dodatkowo ponad 100 mld EUR rocznie na badania naukowe i innowacje w Europie;

rozumie, że program ramowy ma stworzyć zachętę do udziału przemysłu w celu zwiększenia wydatków przemysłu na badania naukowe i rozwój 19 ; zauważa, że poziom uczestnictwa przemysłu, w tym MŚP, jest znacząco wyższy niż w 7. programie ramowym; przypomina jednak, że - przeciętnie biorąc - przemysł zwiększył swój udział w wydatkach na badania naukowe i rozwój w mniejszym stopniu, niż zostało to uzgodnione w konkluzjach ze szczytu Rady w Barcelonie 20 ^a; zwraca się do Komisji o ocenę europejskiej wartości dodanej i znaczenia dla interesu publicznego finansowania instrumentów stymulowanych przez przemysł, takich jak wspólne inicjatywy technologiczne (WIT) 21 , a także spójności i przejrzystości wszystkich wspólnych inicjatyw 22 ;

zauważa, że filary 2 i 3 koncentrują się głównie na wyższych poziomach gotowości technologicznej (TRL), co mogłoby ograniczyć przyszłe absorbowanie przełomowych innowacji, które oczekują jeszcze na wdrożenie w ramach projektów badawczych o niższych poziomach gotowości technologicznej; apeluje o zachowanie ostrożnej równowagi w odniesieniu do TRL w celu wspierania całego łańcucha wartości; uważa, że poziomy gotowości technologicznej mogą wykluczać inne niż technologiczne formy innowacji tworzone w ramach badań podstawowych i stosowanych, w szczególności nauk społecznych i humanistycznych;

apeluje do Komisji o zapewnienie zrównoważonego zestawu małych, średnich i dużych projektów; zauważa, że średni budżet dla projektów zwiększył się w ramach programu "Horyzont 2020" oraz że większe projekty są bardziej uciążliwe pod względem przygotowania wniosku i zarządzania projektem, co faworyzuje uczestników posiadających większe doświadczenie z programami ramowymi, stwarza bariery dla nowych podmiotów i skupia środki finansowe w rękach ograniczonej liczby instytucji;

Budżet

10.

podkreśla, że obecny alarmująco niski wskaźnik sukcesu wynoszący mniej niż 14 % 23 odzwierciedla negatywną tendencję w porównaniu z 7. programem ramowym; podkreśla, że nadmiar wniosków uniemożliwia udzielenie wsparcia finansowego dużej liczbie wniosków o wysokiej jakości i ubolewa, że cięcia dokonane przez Europejski Fundusz na rzecz Inwestycji Strategicznych (EFIS) pogłębiły ten problem; apeluje do Komisji o unikanie dokonywania dalszych cięć w budżecie programu "Horyzont 2020";

11.

podkreśla ograniczenia budżetowe, jakich doświadczają unijne programy ramowe w zakresie badań naukowych i innowacji; wyraża ubolewanie z powodu niekorzystnego wpływu kryzysu płatności w budżecie UE na realizację programu w pierwszych latach obecnych WRF; zauważa, między innymi, sztuczne opóźnienie związane z zaproszeniami do składania wniosków o wartości 1 mld EUR w 2014 r. i znaczące ograniczenie poziomu zaliczkowania dla nowych programów; w tym kontekście podkreśla, że zgodnie z art. 15 rozporządzenia w sprawie wieloletnich ram finansowych w latach 2014- 2015 przesunięto środki finansowe dla programu "Horyzont 2020" na początek perspektywy finansowej; podkreśla, że środki finansowe przesunięte na początek perspektywy finansowej w latach 2014-2015 dla programu "Horyzont 2020" zostały w pełni wykorzystane przez program, co wykazuje jego wysoką efektywność i zdolność do wykorzystania jeszcze większych kwot; podkreśla, że to przesunięcie nie zmienia ogólnej puli środków finansowych tych programów, co skutkuje odpowiednio mniejszymi kwotami w drugiej połowie WRF; wzywa oba organy władzy budżetowej i Komisję do zapewnienia odpowiedniego poziomu środków na płatności w kolejnych latach oraz do dołożenia wszelkich starań, aby zapobiec wystąpieniu nowego kryzysu płatności w ostatnich latach obecnych WRF;

12.

podkreśla, że program "Horyzont 2020" musi w głównej mierze opierać się na dotacjach i być w szczególności ukierunkowany na finansowanie badań podstawowych i prowadzonych w ramach współpracy; podkreśla, że badania mogą być ryzykowną inwestycją dla inwestorów oraz że finansowanie badań w ramach dotacji jest konieczne; podkreśla w tym względzie, że wiele instytucji publicznych i tak nie ma możliwości prawnej przyjęcia dofinansowania w formie pożyczki; wyraża ubolewanie w związku z tendencją obserwowaną w niektórych przypadkach, polegającą na odchodzeniu od dotacji i zwracaniu się ku wykorzystywaniu pożyczek; uważa, że instrumenty finansowe powinny być dostępne dla działań o wysokim poziomie gotowości technologicznej, bliskich działaniom rynkowym jako część instrumentów finansowych InnovFin i poza zakresem programu ramowego (np. programów EBI, EFI);

13.

podkreśla fakt, że kilka państw członkowskich nie wypełnia swoich zobowiązań dotyczących krajowych inwestycji w badania naukowe i rozwój; podkreśla, że należy osiągnąć cel dotyczący 3 % PKB i ma nadzieję, że możliwe będzie jak najszybsze podniesienie go do poziomu notowanego u największych światowych konkurentów UE; wzywa zatem Komisję i państwa członkowskie do ukierunkowania strategii krajowych na osiąganie tego celu i apeluje o przydzielenie części funduszy strukturalnych na działania i programy w zakresie badań naukowych i rozwoju, w szczególności inwestycje w budowanie zdolności, infrastrukturę badawczą i wynagrodzenia, a także wspieranie działań w zakresie przygotowania wniosków dotyczących programu ramowego i zarządzania projektami;

Ocena

14.

potwierdza, że "doskonałość" powinna pozostać kluczowym kryterium oceny we wszystkich trzech filarach programu ramowego, zwraca jednak uwagę na istniejące kryteria "wpływu" oraz "jakości i skuteczności realizacji", które mogłyby pomóc w ustalaniu wartości dodanej projektu dla UE; dlatego zachęca Komisję do zbadania sposobów uwzględnienia w ramach kryteriów "wpływu" oraz "jakości i skuteczności realizacji": braku uczestnictwa regionów UE niedostatecznie reprezentowanych, włączenia niedostatecznie reprezentowanych dziedzin nauki, takich jak nauki społeczne i humanistyczne, a także wykorzystywania infrastruktury badawczej finansowanej ze środków europejskich funduszy strukturalnych i inwestycyjnych (EFIS), co wydaje się być ważne dla pomyślnego wdrożenia EPB i zapewnienia synergii pomiędzy programami ramowymi i EFIS;

15.

apeluje o lepszą i bardziej przejrzystą ocenę i zapewnienie jakości przez oceniających; podkreśla konieczność udoskonalenia informacji zwrotnej przekazywanej uczestnikom podczas całego procesu oceny i nalega, by wziąć pod uwagę skargi zgłoszone przez wnioskodawców, których wnioski nie zostały zaakceptowane, że w sprawozdaniach podsumowujących ocenę brakuje głębi i jasności w odniesieniu do tego, co należy zrobić inaczej, aby wniosek został przyjęty; dlatego wzywa Komisję do opublikowania, wraz z zaproszeniem do składania wniosków, szczegółowych kryteriów oceny, w celu zapewnienia uczestnikom bardziej szczegółowych i zawierających istotne informacje sprawozdań podsumowujących ocenę, a także do organizowania przetargów w taki sposób, aby unikać nadmiaru wniosków, co źle wpływa na motywację naukowców i reputację programu;

16.

apeluje do Komisji o ustanowienie szerszej definicji "wpływu", uwzględniając zarówno oddziaływanie gospodarcze, jak i społeczne; podkreśla, że ocena wpływu projektów dotyczących badań podstawowych powinna pozostać elastyczna; wzywa Komisję do utrzymania równowagi między zaproszeniami do składania wniosków o odgórnym i oddolnym charakterze oraz do przeanalizowania, jaka procedura oceny (jedno- czy dwuetapowa) jest bardziej użyteczna, aby unikać nadmiaru wniosków oraz prowadzić wysokiej jakości badania naukowe;

Zagadnienia przekrojowe

20.

zauważa, że struktura programu "Horyzont 2020", a w szczególności podejście do wyzwań społecznych są powszechnie przyjmowane z zadowoleniem przez zainteresowane strony; apeluje do Komisji o dalsze wzmacnianie podejścia do wyzwań społecznych i podkreśla znaczenie wspólnych badań z udziałem uniwersytetów, organizacji badawczych, przemysłu (zwłaszcza MŚP) i innych podmiotów; zwraca się do Komisji o rozważenie dokonania oceny - podczas wdrażania programu ramowego i w ścisłej współpracy z Parlamentem Europejskim - adekwatności i środków budżetowych poszczególnych wyzwań społecznych w oparciu o aktualny kontekst gospodarczy, społeczny i polityczny;

23.

apeluje do Komisji o ocenę, w jakiej mierze zastosowanie krajowych lub specjalnych systemów rachunkowości zamiast systemu określonego w zasadach regulujących uczestnictwo może prowadzić do wyraźnego uproszczenia procedur kontroli i tym samym do obniżenia wskaźnika błędu w trakcie kontroli projektów finansowanych ze środków europejskich; w związku z tym apeluje o ściślejszą współpracę z Europejskim Trybunałem Obrachunkowym oraz wprowadzenie możliwej "pojedynczej kontroli";

24.

zauważa, że synergie między funduszami mają kluczowe znaczenie dla zwiększenia skuteczności inwestycji; podkreśla, że RIS3 stanowią ważne narzędzie do wywołania synergii przez ustanowienie krajowych i regionalnych ram dla inwestycji w badania, rozwój i innowacje i, jako takie, powinny być promowane i wzmacniane; ubolewa nad istnieniem znaczących barier dla pełnego funkcjonowania synergii 24 ; dąży zatem do dostosowania przepisów i procedur dotyczących projektów w dziedzinie badań naukowych, rozwoju i innowacji realizowanych w ramach europejskich funduszy strukturalnych i inwestycyjnych oraz w ramach programu ramowego; zauważa, że skuteczne wykorzystywanie systemu pieczęci doskonałości będzie możliwe jedynie wtedy, gdy powyższy warunek zostanie spełniony; wzywa Komisję do przeznaczenia części europejskich funduszy strukturalnych i inwestycyjnych na stworzenie synergii RIS3 z programem "Horyzont 2020"; wzywa Komisję do zmiany przepisów dotyczących pomocy państwa i umożliwienia uzasadnienia projektów badawczo-rozwojowych finansowanych z funduszy strukturalnych w regulaminie programu ramowego, przy jednoczesnym zagwarantowaniu ich przejrzystości; wzywa Komisję i państwa członkowskie do zapewnienia należytego stosowania zasady dodatkowości, co w praktyce oznacza, że wkłady z europejskich funduszy nie powinny zastępować krajowych lub równoważnych wydatków danego państwa członkowskiego w regionach, w których ma to zastosowanie;

25.

zauważa, że pomyślne wdrażanie europejskiej przestrzeni badawczej wymaga pełnego wykorzystania potencjału w zakresie badań naukowych, rozwoju i innowacji wszystkich państw członkowskich; uznaje problem luki w uczestnictwie w programie "Horyzont 2020", który musi zostać rozwiązany zarówno na poziomie UE, jak i na szczeblu krajowym, w tym za pośrednictwem europejskich funduszy strukturalnych i inwestycyjnych; apeluje do Komisji i państw członkowskich o dostosowanie istniejących lub przyjęcie nowych środków w celu zlikwidowania tej luki za pomocą np. rozwoju narzędzi z zakresu tworzenia sieci kontaktów dla naukowców; z zadowoleniem przyjmuje politykę upowszechniania doskonałości i zapewniania szerszego uczestnictwa; wzywa Komisję do oceny, czy trzy instrumenty służące zapewnieniu szerszego uczestnictwa spełniły określone dla nich cele: zapewnienie odpowiedniego budżetu i zrównoważonego zestawu instrumentów, które uwzględniają istniejące w UE dysproporcje w dziedzinie badań i innowacji; wzywa Komisję i państwa członkowskie do przedstawienia jasnych zasad umożliwiających pełne wdrożenie systemu pieczęci doskonałości i poszukiwania synergii w zakresie finansowania; wzywa Komisję do stworzenia mechanizmów pozwalających na włączenie do projektów programu ramowego infrastruktury badawczej finansowanej za pośrednictwem europejskich funduszy strukturalnych i inwestycyjnych; apeluje o dokonanie przeglądu wskaźników wykorzystywanych do określania państw "niedostatecznie reprezentowanych" oraz o regularne weryfikowanie wykazu tych państw podczas wdrażania programu ramowego;

27.

z zadowoleniem przyjmuje wysiłki na rzecz zapewnienia lepszych powiązań między EPB a europejskim obszarem szkolnictwa wyższego, tak aby ułatwić sposoby szkolenia kolejnego pokolenia naukowców; uznaje znaczenie włączenia umiejętności w zakresie nauk ścisłych, technologii, inżynierii i matematyki, badań i przedsiębiorczości do systemów kształcenia państw członkowskich już na wczesnym etapie, aby zachęcać młodych ludzi do rozwijania tych umiejętności, ponieważ badania naukowe i rozwój powinny być postrzegane w aspekcie strukturalnym, a nie cyklicznym lub tymczasowym; wzywa państwa członkowskie i Komisję do zwiększenia stabilności i atrakcyjności zatrudnienia młodych naukowców;

29.

podkreśla, że ogólnoświatowa współpraca jest istotnym sposobem wzmacniania badań europejskich; potwierdza, że międzynarodowe uczestnictwo zmniejszyło się z 5 % w 7. programie ramowym do 2,8 % w programie "Horyzont 2020"; przypomina, że program ramowy powinien przyczyniać się do zapewnienia, aby Europa pozostała kluczowym podmiotem na arenie międzynarodowej, podkreślając jednocześnie znaczenie dyplomacji naukowej; wzywa Komisję do przeglądu warunków współpracy międzynarodowej w programie ramowym i do ustanowienia konkretnych i natychmiastowych środków, a także długoterminowej strategicznej wizji i struktury na poparcie tego celu; w związku z tym przyjmuje z zadowoleniem takie inicjatywy jak BONUS i PRIMA;

31.

przypomina, że włączenie nauk społecznych i humanistycznych oznacza badania w tej dziedzinie w projektach interdyscyplinarnych, a nie dodatek ex-post do poza tym technologicznych projektów, oraz że najpilniejsze problemy stojące przed UE wymagają badań metodologicznych, które są bardziej koncepcyjnie skoncentrowane na naukach społecznych i humanistycznych; zauważa, że nauki społeczne i humanistyczne są niedostatecznie reprezentowane w obecnym programie ramowym; apeluje do Komisji o zwiększenie możliwości udziału w interdyscyplinarnych projektach programu ramowego osób prowadzących badania naukowe w dziedzinie nauk społecznych i humanistycznych oraz o zapewnienie wystarczającego finansowania tematów z zakresu nauk społecznych i humanistycznych;

32.

podkreśla równowagę pomiędzy badaniami i innowacjami w programie "Horyzont 2020" i apeluje o przyjęcie podobnego podejścia w kolejnym programie ramowym; z zadowoleniem przyjmuje stworzenie Europejskiej Rady ds. Innowacji 25 , ale podkreśla, że nie powinno to ponownie doprowadzić do rozdzielenia badań naukowych i innowacji ani do zwiększenia fragmentacji finansowania; zaznacza, że program "Horyzont 2020" nie skupia się wystarczająco na pokonaniu tzw. "dolinie śmierci", która stanowi główną przeszkodę w przekazywaniu prototypów do produkcji;

33.

wzywa Komisję do wyjaśnienia celów, instrumentów i funkcjonowania Europejskiej Rady ds. Innowacji oraz podkreśla potrzebę dokonania oceny pilotażowych wyników Europejskiej Rady ds. Innowacji; apeluje do Komisji o zaproponowanie zrównoważonego zestawu instrumentów z myślą o portfolio Europejskiej Rady ds. Innowacji; podkreśla, że Europejska Rada ds. Innowacji w żadnym wypadku nie może stać się drugim filarem, a ten nie może przekształcić się w instrument jednostkowego finansowania, lecz powinien w dalszym ciągu kłaść nacisk na badania prowadzone wspólnie; podkreśla potrzebę utrzymania i wzmocnienia instrumentu MŚP i przyspieszonego działania na rzecz innowacji; zwraca się do Komisji o opracowanie mechanizmów lepszego włączania MŚP do większych interdyscyplinarnych projektów 9. programu ramowego w celu pełnego wykorzystania ich potencjału; apeluje do Komisji o zachowanie wspólnot wiedzy i innowacji (WWiI) w obecnej strukturze EIT, podkreślając znaczenie przejrzystości i szerokiego udziału zainteresowanych stron, oraz do przeanalizowania, w jaki sposób EIT i WWiI mogą wchodzić w interakcję z Europejską Radą ds. Innowacji; zwraca się do Komisji o opracowanie ram na rzecz inwestycji prywatnego kapitału wysokiego ryzyka we współpracy z Europejską Radą ds. Innowacji w celu przyciągnięcia do Europy inwestycji kapitału wysokiego ryzyka;

34.

z zadowoleniem przyjmuje inicjatywy, które łączą sektor prywatny z sektorem publicznym w celu pobudzania badań naukowych i innowacji; podkreśla potrzebę wzmocnionego przywództwa UE w priorytetowym traktowaniu potrzeb w zakresie publicznych badań naukowych oraz wystarczającej przejrzystości, identyfikowalności i uczciwego poziomu publicznego zwrotu z inwestycji programu "Horyzont 2020" pod względem przystępności cenowej, dostępności i odpowiedniości produktów końcowych, szczególnie w niektórych wrażliwych obszarach, takich jak zdrowie, ochrona interesu publicznego i sprawiedliwy wpływ społeczny; wzywa Komisję do dalszego przeanalizowania - zwłaszcza w celu długofalowego wykorzystywania wszystkich projektów programu ramowego finansowanych z publicznych dotacji - mechanizmów łączących w sobie uczciwy zwrot publiczny i zachęty dla udziału przemysłu;

35.

z zadowoleniem przyjmuje fakt, że otwarty dostęp jest obecnie ogólną zasadą w programie "Horyzont 2020"; zwraca uwagę na fakt, że znaczna liczba publikacji związanych z projektami programu "Horyzont 2020" do grudnia 2016 r. 26 wskazuje, iż konieczne są nowe strategie polityczne dotyczące egzekwowania wymiany danych i wiedzy, aby zmaksymalizować wyniki badań i liczbę dostępnych danych naukowych; wzywa Komisję do dokonania przeglądu kryteriów elastyczności, które mogłyby stanowić przeszkodę w osiągnięciu tego celu, oraz do udoskonalenia wiedzy i rozwoju;

36.

z zadowoleniem przyjmuje finansowanie pilotażu otwartych danych badawczych jako pierwszy krok na drodze do europejskiej chmury dla otwartej nauki; uznaje znaczenie i potencjał e-infrastruktury i systemów komputerowych dużej wydajności, potrzebę zaangażowania zainteresowanych stron z sektora publicznego i prywatnego oraz społeczeństwa obywatelskiego, a także znaczenie nauki obywatelskiej w zapewnianiu, by społeczeństwo odgrywało bardziej aktywną rolę w definiowaniu i podejmowaniu problemów oraz współtworzeniu rozwiązań; apeluje do Komisji oraz publicznego i prywatnego środowiska badawczego o poszukiwanie nowych modeli integrujących prywatne zasoby w chmurze oraz zasoby w dziedzinie tworzenia sieci i publiczną e-infrastrukturę oraz tworzenie programów obywatelskich w dziedzinie nauki i innowacji;

Zalecenia dotyczące 9. programu ramowego

44.

zauważa, że w 9. programie ramowym należy się zająć ewentualnym problemem nadmiaru wniosków i niskich wskaźników sukcesu w ramach programu "Horyzont 2020"; sugeruje rozważenie ponownego wprowadzenia dwuetapowej procedury oceny składającej się z ujednoliconego etapu pierwszego i szczegółowego etapu drugiego dla wybranych wnioskodawców; apeluje do Komisji o zapewnienie wystarczająco wyczerpujących sprawozdań podsumowujących ocenę zawierających wskazania dotyczące możliwych sposobów poprawienia wniosku;

46.

apeluje do Komisji, aby oddzieliła badania w dziedzinie obronności od badań cywilnych w nowych WRF, zapewniając dwa różne programy z dwoma odrębnymi budżetami, które nie wpływają na ambicje budżetowe badań cywilnych 9. programu ramowego; apeluje w związku z tym do Komisji, aby przedstawiła Parlamentowi możliwe sposoby finansowania przyszłego programu badań w dziedzinie obronności zgodnie z Traktatami, ze specjalnym budżetem zasilanym nowymi zasobami i objętym konkretnymi zasadami; podkreśla znaczenie nadzoru parlamentarnego w tym zakresie;

49.

podkreśla, że 9. program ramowy na rzecz badań i innowacji powinien umacniać postęp społeczny i konkurencyjność UE, tworząc wzrost gospodarczy i nowe miejsca pracy oraz wprowadzając nową wiedzę i innowacje w celu przezwyciężenia największych wyzwań, przed którymi stoi Europa, a także zapewniając dalsze postępy w kierunku rozwoju zrównoważonej EPB; z zadowoleniem przyjmuje w tym zakresie obecną strukturę filarową programu i apeluje do Komisji o utrzymanie tej struktury w celu zapewniania ciągłości i przewidywalności; apeluje w związku z tym do Komisji o kontynuowanie prac na rzecz spójności, uproszczenia, przejrzystości i jasności programu, ulepszenia procesu oceny, ograniczenia fragmentacji i powielania działań, a także unikania niepotrzebnych obciążeń administracyjnych;

52.

wzywa Komisję i państwa członkowskie do zwiększenia synergii między programem ramowym i innymi funduszami oraz do zajęcia się problemem niedoborów w dziedzinie badań naukowych, z którym borykają się regiony objęte celem "Konwergencja" w niektórych państwach członkowskich w ramach stosowania zasady dodatkowości; ubolewa, że przydziały środków finansowych z funduszy strukturalnych i inwestycyjnych mogą prowadzić do zmniejszenia krajowych wydatków na badania naukowe i rozwój w regionach, w których fundusze te mają zastosowanie, i podkreśla, że muszą one stanowić dodatek do krajowych wydatków publicznych; wzywa Komisję i państwa członkowskie do zapewnienia, by publiczne finansowanie badań naukowych i innowacji było w przyszłości traktowane jako inwestycja, nie zaś jako koszt;

54.

podkreśla potrzebę wyższej jakości ośrodków i regionów doskonałości oraz znaczenie kontynuowania rozwoju europejskiej przestrzeni badawczej; kładzie nacisk na potrzebę zapewnienia większej synergii między programem ramowym, EFIS i europejskimi funduszami strukturalnymi i inwestycyjnymi, aby osiągnąć ten cel; apeluje o strategie polityczne służące usuwaniu barier, takich jak niższe wynagrodzenia w państwach wschodnich i południowych, tak aby unikać drenażu mózgów; apeluje o nadawanie nadrzędnego znaczenia doskonałości projektów w stosunku do doskonałości wiodących "elitarnych" instytucji;

55.

uważa, że zachodzi potrzeba wprowadzenia silniejszych zachęt do korzystania ze środków z europejskich funduszy strukturalnych i inwestycyjnych na inwestycje w badania naukowe i rozwój wynikające z zaleceń dla poszczególnych krajów lub stwierdzenia niedociągnięć; stwierdza, że środki z europejskich funduszy strukturalnych i inwestycyjnych na inwestycje w badania naukowe i innowacje wyniosą 65 mld EUR w latach 2014 - 2020; w związku z tym proponuje, aby wykorzystać ustanowioną rezerwę na wykonanie w państwach członkowskich do zainwestowania znacznej części przychodów z funduszy strukturalnych w badania naukowe i innowacje;

56.

z zadowoleniem przyjmuje zasadę i potencjał "pieczęci doskonałości" jako znaku jakości dla synergii między europejskimi funduszami strukturalnymi i inwestycyjnymi a programem "Horyzont 2020", lecz zauważa, że jest ona w niewystarczający sposób stosowana w praktyce ze względu na brak finansowania w państwach członkowskich; uważa, że projekty będące przedmiotem wniosków złożonych w ramach programu "Horyzont 2020", które przeszły z pozytywnym wynikiem rygorystyczne kryteria wyboru i udzielenia zamówienia, lecz nie mogły być finansowane z uwagi na ograniczenia budżetowe, powinny być finansowane z zasobów europejskich funduszy strukturalnych i inwestycyjnych, jeżeli zasoby te są dostępne w odniesieniu do tego celu; zaznacza, że należy również określić podobny mechanizm dla wspólnych projektów badawczych;

59.

apeluje do Komisji i państw członkowskich o dalsze zachęcanie do prywatnych inwestycji w badania naukowe, rozwój i innowacje, które muszą uzupełniać publiczne inwestycje, nie zaś je zastępować; przypomina, że dwie trzecie z zakładanych 3 % PKB na badania naukowe i rozwój powinny pochodzić z sektora prywatnego 27 ; docenia dotychczasowe starania przemysłu i, biorąc pod uwagę ogólnie ograniczone zasoby na publiczne wydatki na badania naukowe i rozwój, apeluje do sektora prywatnego o większe zaangażowanie w wydatki na badania i rozwój oraz w otwarty dostęp i naukę opartą na otwartych danych; wzywa Komisję do ustalenia stopnia udziału dużych przedsiębiorstw (poprzez pożyczki, dotacje lub na własny koszt), w zależności od europejskiej wartości dodanej danego projektu oraz jego możliwości stania się siłą napędową dla MŚP, przy jednoczesnym uwzględnieniu specyfiki i potrzeb każdego sektora; zwraca się do Komisji o monitorowanie wkładów niepieniężnych, aby uzyskać pewność, że inwestycje są rzeczywiste i nowe;

62.

ubolewa nad mieszanym zestawem wyników osiągniętych w odniesieniu do równości płci w programie "Horyzont 2020", ponieważ jedynym osiągniętym celem jest udział kobiet w grupach doradczych, podczas gdy udział kobiet w zespołach oceny projektów i koordynatorów projektów oraz wymiar płci w treściach dotyczących badań i innowacji pozostaje poniżej poziomów docelowych; podkreśla potrzebę zwiększenia udziału i uwzględnienia aspektu płci w 9. programie ramowym oraz osiągnięcia poziomów docelowych określonych w rozporządzeniu w sprawie programu "Horyzont 2020", a także wzywa Komisję, by przeprowadziła badanie na temat barier lub trudności, które mogą warunkować niedostateczną reprezentację kobiet w programie; zachęca państwa członkowskie, zgodnie z celami EPB, do tworzenia zrównoważonego pod względem aspektu płci środowiska prawnego i politycznego oraz do zapewniania zachęt do zmian; przyjmuje z zadowoleniem wytyczne Komisji w sprawie równości płci w programie "Horyzont 2020" 28 ; przypomina, że zgodnie z tymi wytycznymi równowaga płci jest jednym z elementów wpływających na pozycję podczas nadawania priorytetu propozycjom znajdującym się ponad progiem, które mają te same wyniki;

63.

zauważa, że w kolejnym programie ramowym konieczne będzie uwzględnienie wystąpienia Zjednoczonego Królestwa z UE i jego konsekwencji; odnotowuje, że dla badań naukowych i innowacji korzystne są jasne i stabilne długoterminowe ramy, oraz że Zjednoczone Królestwo zajmuje wiodącą pozycję w dziedzinie nauki; wyraża życzenie kontynuowania sieci i współpracy między Zjednoczonym Królestwem a UE w dziedzinie badań, a także - pod pewnymi warunkami - szybkiego znalezienia stabilnego i satysfakcjonującego rozwiązania, aby zapewnić, że UE nie straci korzyści z wyników badań naukowych uzyskanych w ramach programu "Horyzont 2020" i 9. programu ramowego;

o o

1 Dz.U. L 347 z 20.12.2013, s. 104.

2 Dz.U. L 347 z 20.12.2013, s. 948.

3 Dz.U. L 347 z 20.12.2013, s. 81.

4 Dz.U. L 347 z 20.12.2013, s. 965.

5 Dz.U. L 347 z 20.12.2013, s. 174.

6 Dz.U. L 347 z 20.12.2013, s. 892.

7 Dz.U. L 169 z 7.6.2014, s. 54-178.

8 Dz.U. L 177 z 17.6.2014, s. 9.

9 Dz.U. L 192 z 1.7.2014, s. 1.

10 Dz.U. L 169 z 7.6.2014, s. 1-53.

11 http://ec.europa.eu/research/evaluations/pdf/hlg_issue_papers.pdf

12 Dz.U. C 34 z 2.2.2017, s. 24.

13 Teksty przyjęte, P8_TA(2017)0052.

14 Teksty przyjęte, P8_TA(2017)0075.

15 Teksty przyjęte, P8_TA(2016)0311.

16 Teksty przyjęte, P8_TA(2016)0320.

17 Badanie EPRS pt. "Horyzont 2020 - program ramowy UE w zakresie badań naukowych i innowacji. Ocena wdrożenia w Europie".

18 Przy ponad 130 000 otrzymanych wniosków, 9 000 przyznanych dotacji, 50 000 uczestników i 15,9 mld EUR funduszy UE.

19 Dwie trzecie z 3 % PKB na badania naukowe i rozwój powinny pochodzić z przemysłu. Zob. Eurostat, prywatne wydatki na badania naukowe i rozwój: http://ec.europa.eu/eurostat/tgm/table.do?tab=table&init=1&language=en&pcode=tsc00031&plugin=1

20 http://ec.europa.eu/invest-in-research/pdf/download_en/barcelona_european_council.pdf

21 W sumie siedem WIT odpowiada za ponad 7 mld EUR funduszy programu "Horyzont 2020", co stanowi około 10 % całego budżetu programu "Horyzont 2020" i ponad 13 % rzeczywiście dostępnych środków na zaproszenia do składania wniosków w ramach programu "Horyzont 2020" (około 8 mld EUR rocznie przez siedem lat).

22 Zob. konkluzje Rady z dnia 29 maja 2015 r.

23 Badanie EPRS z lutego 2017 r. pt. "Horyzont 2020 - program ramowy UE w zakresie badań naukowych i innowacji - Ocena wdrożenia w Europie".

24 Duża infrastruktura badawcza wpasowuje się w zakres i cele EFRR, ale fundusze EFRR przyznawane na szczeblu krajowym nie mogą być wykorzystywane do jej współfinansowania; koszty budowy związane z nową infrastrukturą badawczą kwalifikują się do finansowania w ramach EFRR, ale nie koszty operacyjne i kadrowe.

25 Komunikat Komisji pt. "Przyszli liderzy Europy: inicjatywa na rzecz przedsiębiorstw typu start-up i przedsiębiorstw scale-up" (COM(2016)0733).

26 Sprawozdanie OpenAIRE: W programie "Horyzont 2020" zakończonych zostało 2017 (19 %) spośród całkowitej liczby 10 684 projektów, natomiast 8 667 nadal trwa. OpenAIRE zidentyfikował 6 133 publikacji związanych z 1 375 projektami programu "Horyzont 2020".

27 Zob. konkluzje Rady z dnia 29 maja 2015 r.

28 Zob. wytyczne w sprawie równości płci w programie "Horyzont 2020": http://eige.europa.eu/sites/default/files/h2020-hi-guide-gender_en.pdf

Zmiany w prawie

Data 30 kwietnia dla wnioskodawcy dodatku osłonowego może być pułapką

Choć ustawa o dodatku osłonowym wskazuje, że wnioski można składać do 30 kwietnia 2024 r., to dla wielu mieszkańców termin ten może okazać się pułapką. Datą złożenia wniosku jest bowiem data jego wpływu do organu. Rząd uznał jednak, że nie ma potrzeby doprecyzowania tej kwestii. A już podczas rozpoznawania poprzednich wniosków, właśnie z tego powodu wielu mieszkańców zostało pozbawionych świadczeń.

Robert Horbaczewski 30.04.2024

Rząd chce zmieniać obowiązujące regulacje dotyczące czynników rakotwórczych i mutagenów

Rząd przyjął we wtorek projekt zmian w Kodeksie pracy, którego celem jest nowelizacja art. 222, by dostosować polskie prawo do przepisów unijnych. Chodzi o dodanie czynników reprotoksycznych do obecnie obwiązujących regulacji dotyczących czynników rakotwórczych i mutagenów. Nowela upoważnienia ustawowego pozwoli na zmianę wydanego na jej podstawie rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie substancji chemicznych, ich mieszanin, czynników lub procesów technologicznych o działaniu rakotwórczym lub mutagennym w środowisku pracy.

Grażyna J. Leśniak 16.04.2024

Bez kary za brak lekarza w karetce do końca tego roku

W ponad połowie specjalistycznych Zespołów Ratownictwa Medycznego brakuje lekarzy. Ministerstwo Zdrowia wydłuża więc po raz kolejny czas, kiedy Narodowy Fundusz Zdrowia nie będzie pobierał kar umownych w przypadku niezapewnienia lekarza w zespołach ratownictwa. Pierwotnie termin wyznaczony był na koniec czerwca tego roku.

Beata Dązbłaż 10.04.2024

Będzie zmiana ustawy o rzemiośle zgodna z oczekiwaniami środowiska

Rozszerzenie katalogu prawnie dopuszczalnej formy prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie rzemiosła, zmiana definicji rzemiosła, dopuszczenie wykorzystywania przez przedsiębiorców, niezależnie od formy prowadzenia przez nich działalności, wszystkich kwalifikacji zawodowych w rzemiośle, wymienionych w ustawie - to tylko niektóre zmiany w ustawie o rzemiośle, jakie zamierza wprowadzić Ministerstwo Rozwoju i Technologii.

Grażyna J. Leśniak 08.04.2024

Tabletki "dzień po" bez recepty nie będzie. Jest weto prezydenta

Dostępność bez recepty jednego z hormonalnych środków antykoncepcyjnych (octan uliprystalu) - takie rozwiązanie zakładała zawetowana w piątek przez prezydenta Andrzeja Dudę nowelizacja prawa farmaceutycznego. Wiek, od którego tzw. tabletka "dzień po" byłaby dostępna bez recepty miał być określony w rozporządzeniu. Ministerstwo Zdrowia stało na stanowisku, że powinno to być 15 lat. Wątpliwości w tej kwestii miała Kancelaria Prezydenta.

Katarzyna Nocuń 29.03.2024

Małżonkowie zapłacą za 2023 rok niższy ryczałt od najmu

Najem prywatny za 2023 rok rozlicza się według nowych zasad. Jedyną formą opodatkowania jest ryczałt od przychodów ewidencjonowanych, według stawek 8,5 i 12,5 proc. Z kolei małżonkowie wynajmujący wspólną nieruchomość zapłacą stawkę 12,5 proc. dopiero po przekroczeniu progu 200 tys. zł, zamiast 100 tys. zł. Taka zmiana weszła w życie w połowie 2023 r., ale ma zastosowanie do przychodów uzyskanych za cały 2023 r.

Monika Pogroszewska 27.03.2024

Identyfikator:	Dz.U.UE.C.2018.331.30
Rodzaj:	Rezolucja
Tytuł:	Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 13 czerwca 2017 r. w sprawie przeglądu wdrażania programu "Horyzont 2020" w celu dokonania jego okresowej oceny oraz przygotowania wniosku dotyczącego 9. programu ramowego (2016/2147(INI)).
Data aktu:	13/06/2017
Data ogłoszenia:	18/09/2018

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 13 czerwca 2017 r. w sprawie przeglądu wdrażania programu "Horyzont 2020" w celu dokonania jego okresowej oceny oraz przygotowania wniosku dotyczącego 9. programu ramowego (2016/2147(INI)).

Przegląd wdrażania programu "Horyzont 2020"

Zmiany w prawie

Dz.U.UE.C.2018.331.30