OPINIA EUROPEJSKIEGO BANKU CENTRALNEGOz dnia 7 marca 2012 r.
w sprawie wzmocnienia nadzoru gospodarczego w strefie euro
(CON/2012/18)
(2012/C 141/03)
(Dz.U.UE C z dnia 17 maja 2012 r.)
Wprowadzenie i podstawa prawna
W dniu 21 grudnia 2011 r. Europejski Bank Centralny (EBC) otrzymał wniosek Rady Unii Europejskiej o wydanie opinii w sprawie projektu rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie wspólnych przepisów dotyczących monitorowania i oceny wstępnych planów budżetowych oraz zapewnienia korekty nadmiernego deficytu w państwach członkowskich strefy euro(1) (zwanego dalej "projektem rozporządzenia w sprawie monitorowania wstępnych planów budżetowych") oraz w sprawie projektu rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie wzmocnienia nadzoru gospodarczego i budżetowego nad państwami członkowskimi strefy euro dotkniętymi lub zagrożonymi poważnymi trudnościami w odniesieniu do ich stabilności finansowej(2) (zwanego dalej "projektem rozporządzenia w sprawie wzmocnienia procedur nadzoru") (zwanych dalej łącznie "projektami rozporządzeń").
Właściwość EBC do wydania opinii wynika z art. 127 ust. 4 oraz art. 282 ust. 5 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, jako że projekty rozporządzeń mają znaczenie w kontekście głównego celu Europejskiego Systemu Banków Centralnych, jakim jest utrzymywanie stabilności cen zgodnie z treścią art. 127 ust. 1 i art. 282 ust. 2 Traktatu oraz art. 2 Statutu Europejskiego Systemu Banków Centralnych i Europejskiego Banku Centralnego. Rada Prezesów wydała niniejszą opinię zgodnie ze zdaniem pierwszym art. 17 ust. 5 Regulaminu Europejskiego Banku Centralnego.
Uwagi ogólne
Jak stwierdzono w opinii CON/2011/13(3) obecny kryzys jednoznacznie wykazał, iż ambitna reforma zarządzania gospodarczego niewątpliwie leży w interesie Unii Europejskiej, państw członkowskich, a w szczególności strefy euro. Wzmocnienie paktu stabilności i wzrostu, zawarte w pakiecie legislacyjnym złożonym z sześciu aktów prawnych(4), który wszedł w życie w dniu 13 grudnia 2011 r., stworzyło solidniejsze unijne ramy prawne na potrzeby koordynacji polityki gospodarczej i polityki budżetowej oraz nadzoru nad nimi. Biorąc pod uwagę, że przynależność do unii walutowej niesie ze sobą dalekosiężne skutki i wymaga znacznie dokładniejszej koordynacji i nadzoru dla zapewnienia stabilności i zrównoważonego charakteru strefy euro jako całości, podczas szczytu strefy euro w dniu 26 października 2011 r. podjęto zobowiązanie do wdrożenia dodatkowych środków.
Zgodnie ze stanowiskiem wyrażonym w kontekście przyjęcia wyżej wspomnianych aktów prawnych, wskazującym na potrzebę istotnego postępu w strefie euro, EBC z zadowoleniem przyjmuje projekty rozporządzeń i zaleca wprowadzenie zmian mających na celu: a) dalsze wzmocnienie dyscypliny budżetowej państw członkowskich strefy euro oraz b) dalszą poprawę nadzoru nad państwami członkowskimi strefy euro dotkniętymi lub zagrożonymi poważnymi trudnościami w odniesieniu do ich stabilności finansowej, niezależnie od tego, czy już otrzymują pomoc finansową, czy też mogą takiej pomocy potrzebować.
EBC uznaje projekty rozporządzeń za zgodne oraz posiadające charakter uzupełniający w stosunku do nowego Traktatu o stabilności, koordynacji i zarządzaniu w unii gospodarczej i walutowej (dalej zwanego "TSKZ") w brzmieniu ustalonym na posiedzeniu Rady Europejskiej w dniu 30 stycznia 2012 r.
Wreszcie, warunkiem dążenia do powyżej wspomnianego istotnego postępu jest terminowe i energiczne wdrażanie przez państwa członkowskie ich zobowiązań wynikających z TSKZ oraz projektów rozporządzeń po ich przyjęciu.
EBC uważa również, że w celu wzmocnienia części naprawczej paktu stabilności i wzrostu należy dokładniej śledzić adekwatność środków naprawczych - jeśli terminowa korekta nadmiernego deficytu wydaje się zagrożona - poprzez intensywniejsze wykorzystywanie wzajemnej presji w Eurogrupie, Radzie oraz, ostatecznie, w Radzie Europejskiej, a także większe wykorzystanie sankcji (związanych z utratą reputacji)(10).
______(1) COM(2011) 821 wersja ostateczna.
(2) COM(2011) 819 wersja ostateczna.
(3) Opinia EBC CON/2011/13 z dnia 16 lutego 2011 r. w sprawie reformy zarządzania gospodarczego w Unii Europejskiej.
(4) Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1173/2011 z dnia 16 listopada 2011 r. w sprawie skutecznego egzekwowania nadzoru budżetowego w strefie euro (Dz.U. L 306 z 23.11.2011, s. 1), rozporządzenie (UE) nr 1174/2011 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 16 listopada 2011 r. w sprawie środków egzekwowania korekty nadmiernych zakłóceń równowagi makroekonomicznej w strefie euro (Dz.U. L 306 z 23.11.2011, s. 8), rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1175/2011 z dnia 16 listopada 2011 r. zmieniające rozporządzenie Rady (WE) nr 1466/97 w sprawie wzmocnienia nadzoru pozycji budżetowych oraz nadzoru i koordynacji polityk gospodarczych (Dz.U. L 306 z 23.11.2011, s. 12), rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1176/2011 z dnia 16 listopada 2011 r. w sprawie zapobiegania zakłóceniom równowagi makroekonomicznej i ich korygowania (Dz.U. L 306 z 23.11.2011, s. 25), rozporządzenie Rady (UE) nr 1177/2011 z dnia 8 listopada 2011 r. zmieniające rozporządzenie (WE) nr 1467/97 w sprawie przyspieszenia i wyjaśnienia procedury nadmiernego deficytu (Dz.U. L 306 z 23.11.2011, s. 33) i dyrektywa Rady 2011/85/UE z dnia 8 listopada 2011 r. w sprawie wymogów dla ram budżetowych państw członkowskich (Dz.U. L 306 z 23.11.2011, s. 41).
(5) Zob. art. 2, zawierający odwołanie do rozporządzenia Rady (WE) nr 1466/97 w sprawie wzmocnienia nadzoru pozycji budżetowych oraz nadzoru i koordynacji polityk gospodarczych (Dz.U. L 209 z 2.8.1997, s. 1).
(6) Zob. art. 5 ust. 1.
(7) Zob. art. 5 ust. 3 i proponowaną zmianę 3 w załączniku do niniejszej opinii.
(8) Zob. zmianę nr 5 w załączniku do niniejszej opinii.
(9) Zob. zmianę nr 4 w załączniku do niniejszej opinii.
(10) Zob. zmiany nr 6 i 9 w załączniku do niniejszej opinii.
(11) Zob. zmianę nr 4 w załączniku do niniejszej opinii.
(12) Zob. zmianę nr 8 w załączniku do niniejszej opinii.
(13) Zob. art. 4.
(14) Zob. art. 2 ust. 3.
(15) Zob. art. 13 projektu rozporządzenia.
(16) Zob. art. 6 ust. 6 projektu rozporządzenia i proponowaną zmianę nr 10 w załączniku do niniejszej opinii.
(17) Zob. zmianę nr 7 w załączniku do niniejszej opinii.
(18) Zob. art. 6 ust. 6.
(19) Zob. art. 12 ust. 3 projektu rozporządzenia.