Rezolucja Komitetu Regionów "»Szczyt klimatyczny w Cancun. Wkład KR-U do UNFCCC COP16« 29 listopada - 10 grudnia 2010 r."(2011/C 15/01)
(Dz.U.UE C z dnia 18 stycznia 2011 r.)
KOMITET REGIONÓW
Pilna potrzeba osiągnięcia przez UE dalszych postępów w realizacji światowej strategii dotyczącej zmiany klimatu
1. Przypomina swe zaangażowanie wyrażone w rezolucji na temat szczytu w Kopenhadze poświęconego zmianie klimatu, przyjętej na sesji plenarnej KR-u w czerwcu 2009 r.
2. Potwierdza swe pełne poparcie dla międzynarodowej umowy w sprawie zmiany klimatu, której celem jest ograniczenie ocieplenia klimatu do nie więcej niż 2 °C do 2012 r.
3. Ubolewa, że pomimo faktu, iż w przededniu szczytu w Kopenhadze zmiana klimatu i kwestie związane z ochroną środowiska znalazły się w centrum uwagi całego świata, to zawarta umowa nie spełniła ogromnych oczekiwań szerokiego grona kluczowych podmiotów z całej UE, które są zainteresowane polityką przeciwdziałania zmianie klimatu, w tym władz lokalnych i regionalnych.
4. Popiera wysiłki Komisji Europejskiej mające na celu zawarcie wiążącej umowy międzynarodowej w sprawie ograniczenia emisji gazów cieplarnianych i apeluje do UE, by przemawiała jednym i zdecydowanym głosem na szczycie UNFCCC COP16 w Cancun w duchu i kontekście traktatu lizbońskiego, przyjmując tym samym ponownie wiodącą rolę w międzynarodowych negocjacjach dotyczących zmiany klimatu.
5. Odnotowuje, że cele UE dotyczące zmiany klimatu można osiągnąć jedynie wówczas, gdy - z jednej strony - przyszłe ograniczenia emisji zostaną sprawiedliwie rozłożone na całą społeczność międzynarodową, z należytym uwzględnieniem zróżnicowanych możliwości i sytuacji wyjściowych państw i regionów, a - z drugiej strony - zawarty zostanie światowy konsensus co do podjęcia zdecydowanych działań, któremu towarzyszyć będą podstawowe wspólne normy regularnego monitorowania, sporządzania sprawozdań i weryfikacji (MRW).
6. Dostrzega potrzebę poczynienia większych postępów w obrębie UE w przeciwdziałaniu zmianie klimatu, dalszego wytyczania ambitnych celów oraz wspierania i propagowania sukcesów w ich realizacji, zwłaszcza na szczeblu lokalnym i regionalnym, a także apeluje do Rady i Komisji, by dostosowały i umocniły swą strategię na rzecz unijnej polityki przeciwdziałania zmianie klimatu na wypadek, gdyby nie zawarto żadnego międzynarodowego traktatu w sprawie zmiany klimatu.
7. Ma zwłaszcza nadzieję, że zawarta zostanie umowa w sprawie takich niezbędnych aspektów, jak dostosowanie się do zmiany klimatu i jej łagodzenie, finansowanie działań, redukcja emisji spowodowanych wylesianiem (REDD), ograni-czenie międzynarodowego transportu lotniczego i morskiego, ustanawianie nowych mechanizmów rynku emisji, a także wsparcie dla najbardziej poszkodowanych krajów rozwijających się oraz dla krajów najsłabiej rozwiniętych.
Kluczowa rola samorządów lokalnych i regionalnych
8. Podkreśla swe niezmienne zaangażowanie na rzecz realizacji celów UE 20-20-20 i apeluje do wszystkich władz na całym świecie na szczeblu niższym niż krajowy o inwestycje w przeciwdziałanie zmianie klimatu, podnoszenie świadomości publicznej, zdobywanie publicznego poparcia politycznego, a także o mobilizowanie przedsiębiorstw do inwestowania, uzyskiwanie źródeł finansowania oraz o motywowanie producentów i konsumentów do zmiany zachowania w celu efektywniejszego gospodarowania zasobami i stworzenia gospodarki bardziej przyjaznej dla klimatu.
9. Podkreśla, że Pakt Terytorialny Władz Lokalnych i Regionalnych w sprawie strategii "Europa 2020" zaproponowany przez KR może być bardzo istotnym narzędziem przeciwdziałania zmianie klimatu, gdyż cele "Europy efektywnie korzystającej z zasobów" można skutecznie osiągnąć wyłącznie za pomocą ścisłego partnerstwa szczebla europejskiego, krajowego, regionalnego i lokalnego w oparciu o zasadę pomocniczości.
10. Wyraża gotowość podniesienia celu do 30 %, jeżeli spełnione zostaną pewne warunki.
11. Odnotowuje, że Komisja przeanalizowała możliwości ograniczenia emisji gazów cieplarnianych o ponad 20 %. Ubolewa, że w oparciu o tę analizę Komisja stwierdza, iż obecne warunki nie pozwalają na jednostronne podniesienie celu ograniczenia emisji UE do 30 %, i że nie realizuje ona obecnie dalszych inicjatyw politycznych w tym zakresie.
12. Podkreśla wysiłki miast i regionów w całej Europie, które przyjęły lokalne lub regionalne strategie w zakresie klimatu i energii wraz z konkretnymi celami łagodzenia zmiany klimatu i które przystąpiły do Porozumienia Burmistrzów w celu ograniczenia emisji CO2 do 2020 r. o przynajmniej 20 %.
13. Apeluje do Rady i Komisji Europejskiej, by zaangażowały KR w proces przygotowania się do UNFCCC COP16 w Cancun, tak by zapewnić pełne i stosowne uznanie roli władz lokalnych i regionalnych w łagodzeniu zmiany klimatu i dostosowaniu się do niej.
Włączenie kwestii zmiany klimatu i gospodarki niskoemisyjnej do polityki na szczeblu międzysektorowym
14. Sądzi, że łagodzenie zmiany klimatu i dostosowanie się do niej trzeba włączyć do wszystkich obecnych ram politycznych UE jako zadeklarowany cel, w tym do unijnej polityki rolnej i rozwoju obszarów wiejskich, polityki mającej na celu zapobieganie wylesianiu, polityki dotyczącej transportu, różnorodności biologicznej, gospodarki wodnej i gospodarki odpadami, jak również do programów finansowania w dziedzinach takich jak unijna polityka spójności, polityka przemysłowa i rolna, a także polityka współpracy na rzecz rozwoju.
15. Wzywa Komisję Europejską do realizacji kompleksowego pakietu działań w obszarze transportu i zmiany klimatu oraz przypomina, że włączenie transportu lotniczego i morskiego do globalnego systemu handlu emisjami będzie istotnym krokiem na drodze do ograniczenia emisji dwutlenku węgla. Sądzi, że w pakiecie tym trzeba uwzględnić szczególną sytuację wysp i regionów najbardziej oddalonych, bardzo uzależnionych od transportu lotniczego i morskiego, i dążyć do równowagi między ograniczaniem emisji CO2 a ogromnymi kosztami związanymi z przyjmowaniem w tych regionach rozwiązań służących przeciwdziałaniu zmianie klimatu.
16. Uważa, że UE musi - w oparciu o strategię "Europa 2020" na rzecz zrównoważonego rozwoju ("Zielony Nowy Ład") i dążąc do tego, by stać się najbardziej proklimatycznym regionem świata - rozpocząć konkretne prace, które utorują drogę do przekształcenia Unii w gospodarkę niskoemisyjną.
17. Uważa, że polityka energetyczna UE musi dostarczyć silnego bodźca dla niskoemisyjnych innowacji i efektywności energetycznej, zapewniając wzmocnienie wiodącej roli przedsiębiorstw europejskich w kluczowych sektorach zielonej gospodarki poprzez innowacje, efektywność energetyczną i zastosowanie nowych technologii na wczesnym etapie.
18. Przypomina, że aby możliwe było zaoszczędzenie energii zgodnie z celami UE 20-20-20, niezbędne będą masowe inwestycje w takich sektorach jak przemysł, transport i mieszkalnictwo oraz budynki publiczne i handlowe.
19. Uważa podatek od emisji dwutlenku węgla lub jakąś formę bezpośredniego opodatkowania emisji za instrument, który może być pomocny zarówno w zachęcaniu do niższego i bardziej ekologicznego zużycia energii, jak i w pozyskiwaniu środków finansowych niezbędnych do wprowadzenia zmian koniecznych do przeciwdziałania zmianie klimatu.
20. Proponuje zatem utworzenie nowych instrumentów jako priorytetów funduszy strukturalnych lub oddzielnego funduszu inwestowania w energię.
21. Jest przekonany, że przejście na gospodarkę niskoemisyjną musi się dokonać w odpowiedzialny społecznie i opłacalny ekonomicznie sposób, przy utrzymaniu i - jeżeli to konieczne - dostosowaniu istniejących miejsc pracy, obok zielonych miejsc pracy, które mają zostać utworzone.
22. Zaleca zawieranie strategicznych partnerstw publiczno-prywatnych w formie sojuszy między małymi i średnimi przedsiębiorstwami a władzami lokalnymi i regionalnymi w celu dalszego rozwoju i zastosowania technologii niskoemisyjnych oraz zachęca miasta i regiony do zawierania lokalnych paktów dotyczących działań w dziedzinie klimatu pomiędzy partnerami publicznymi i prywatnymi oraz określenia w tych paktach konkretnych działań w obszarze klimatu, prowadzących do osiągnięcia celu 20-20-20.
Rozwijanie światowego przywództwa UE w zakresie klimatu: wielopoziomowe sprawowanie rządów oraz zwiększenie uprawnień władz lokalnych i regionalnych w zakresie budżetu
23. Podkreśla, że skuteczne przeciwdziałanie zmianie klimatu przez UE wymaga koordynacji wysiłków między władzami lokalnymi, regionalnymi, krajowymi, europejskimi i światowymi.
24. Podkreśla znaczenie uwzględnienia roli władz lokalnych i regionalnych w walce ze zmianą klimatu. W tym kontekście oraz zgodnie z zasadą pomocniczości należy podkreślić potrzebę uwzględnienia tego szczebla sprawowania rządów, jako że do jego kompetencji należy m.in. opracowywanie planów łagodzenia zmiany klimatu, działania dostosowawcze i inne - niezwykle ważne z punktu widzenia walki ze zmianą klimatu - na poziomie lokalnym i regionalnym.
25. Odnotowuje, że skoro 75 % emisji dwutlenku węgla powstaje na obszarach miejskich, to miasta odgrywają wiodącą rolę w przeciwdziałaniu zmianie klimatu; zwraca uwagę, że brak porozumienia na konferencji w Kopenhadze w sprawie wiążących celów ograniczenia emisji gazów cieplarnianych obarcza władze lokalne i regionalne szczególnie dużą odpowiedzialnością za realizację zdecydowanych i pilnych działań w zakresie dostosowania się do zmiany klimatu i jej łagodzenia. Porozumienie Burmistrzów jest istotnym krokiem we właściwym kierunku.
26. Podkreśla, że unijna wizja synergii zielonej gospodarki z polityką przeciwdziałania zmianie klimatu mogłaby stanowić inspirację dla reszty świata, jeżeli potencjał władz lokalnych i regionalnych zostanie w pełni dostrzeżony i rozwinięty.
27. Podkreśla, że wizja ta powinna obejmować zintegrowany i innowacyjny zbiór środków w transporcie, budownictwie i produkcji energii elektrycznej, zapoczątkowując nową rewolucję przemysłową angażującą indywidualne gospodarstwa domowe w produkcję energii.
28. Apeluje do Komisji Europejskiej i Rady o ponowne objęcie długotrwałego i wiarygodnego przywództwa UE w globalnej polityce przeciwdziałania zmianie klimatu poprzez rozwijanie i umacnianie umiejętności, zdolności i instytucji na poziomie lokalnym, poniżej szczebla krajowego, oraz w wymiarze krajowym i regionalnym, a także wzywa Komisję Europejską do propagowania tego podejścia w jej kontaktach z globalnymi partnerami.
29. Jest przekonany, że europejskie władze lokalne i regionalne mają potencjał, by przyczynić się do globalnego przywództwa UE, stanowiąc dla innych wzór do naśladowania, i dlatego też z niecierpliwością oczekuje realizacji nowego protokołu ustaleń z Konferencją Burmistrzów USA, tak by zapewnić osiągnięcie przez gminy w Europie i w USA konkretnych wyników w zakresie łagodzenia zmiany klimatu i dostosowania do niej.
30. Zdecydowanie zaleca organizowanie szkoleń dla władz lokalnych i regionalnych dotyczących przeciwdziałania zmianie klimatu na szczeblu oddolnym oraz organizacji kampanii uświadamiających obywateli w tym zakresie.
31. Zdecydowanie zaleca położenie szczególnego nacisku na uwzględnienie zmiany klimatu w budżecie na wszystkich poziomach sprawowania rządów, w związku z czym:
a) Przypomina, że należy jak najszybciej dostarczyć władzom lokalnym i regionalnym odpowiednich europejskich narzędzi wspierających wysiłki lokalne i regionalne w zakresie przeciwdziałania zmianie klimatu. Należy dostosować krajowe warunki ramowe dotyczące funduszy i finansowania, a także ułatwić dostęp do pożyczek z Europejskiego Banku Inwestycyjnego.
b) Odnotowuje, że niedawny kryzys finansowy stanowi dodatkowe obciążenie dla budżetów gminnych. Podkreśla zatem przydatność odpowiednio zaplanowanych dotacji i zachęt dla promowania przez władze lokalne i regionalne efektywności energetycznej, zrównoważonej polityki energetycznej i projektów z zakresu energii odnawialnej; apeluje o rozwinięcie programu "Inteligentna Energia dla Europy", przy jednoczesnym lepszym dostosowaniu go do zmieniających się wymogów władz lokalnych i regionalnych.
c) Zaleca, by w przyszłym przeglądzie budżetu UE wyzwania związane ze zmianą klimatu stanowiły przekrojowy priorytet takich obecnych systemów finansowania, jak fundusze strukturalne, WPR oraz programy ramowe w zakresie badań naukowych i rozwoju technologicznego.
d) Proponuje, by znaczną część dochodów z europejskiego systemu handlu emisjami udostępniano władzom lokalnym i regionalnym na podejmowanie środków w zakresie łagodzenia zmiany klimatu i dostosowania się do niej na szczeblu lokalnym, a także by dochody z międzynarodowego rynku emisji były wykorzystywane do wspierania projektów w krajach rozwijających się.
e) Przypomina istotną rolę funduszy strukturalnych UE w zmniejszaniu różnic i umożliwianiu wszystkim regionom wykorzystywania badań naukowych, innowacji i inteligentnych inwestycji do korygowania niewydolności strukturalnych.
Apel władz lokalnych i regionalnych o globalny zasięg i partnerstwo w realizacji strategii dotyczącej zmiany klimatu
32. Apeluje o rozwijanie i promowanie partnerstwa państw członkowskich UE z władzami lokalnymi i regionalnymi w krajach rozwijających się i wschodzących, a także wzywa w tym kontekście europejskie władze lokalne i regionalne do oparcia się na dotychczasowym dorobku w zakresie współpracy zdecentralizowanej i do jego rozwinięcia w celu podjęcia wspólnych działań z władzami szczebla niższego niż krajowy w krajach rozwijających się, aby podnieść świadomość, wymienić się sprawdzonymi rozwiązaniami, dokonać transferu technologii i zadbać o to, by zobowiązania finansowe podjęte w Kopenhadze zostały skutecznie zainwestowane.
33. Uważa, że niezbędna jest szersza konwergencja międzynarodowych i krajowych wysiłków związanych ze zmianą klimatu i utratą różnorodności biologicznej, które by się wzajemnie uzupełniały, wpływając tym samym na lepsze wykorzystanie możliwości w trwających globalnych procesach w ramach konwencji międzynarodowych.
34. Wzywa UE do wsparcia coraz powszechniejszego zastosowania metod opartych na ekosystemie w ramach finansowania UNFCCC, w tym programu ONZ dotyczącego redukcji emisji spowodowanych wylesianiem i degradacją lasów (REDD/ REDD+), w celu objęcia tym programem nie tylko lasów, lecz również innych ekosystemów, takich jak tereny podmokłe.
35. Przypomina swe zaangażowanie na rzecz zawarcia wiążącej umowy międzynarodowej i podkreśla, że rządy krajowe będą w stanie osiągnąć swe cele wyłącznie przy czynnym udziale władz lokalnych i regionalnych.
36. Zobowiązuje swego przewodniczącego do przedłożenia niniejszej rezolucji przewodniczącemu Rady Europejskiej, belgijskiej prezydencji UE, Komisji Europejskiej, Parlamentowi Europejskiemu, Europejskiemu Komitetowi Ekonomiczno-Społecznemu i UNFCCC.
Bruksela, 6 października 2010 r.
|
Przewodnicząca Komitetu Regionów |
|
Mercedes BRESSO |
