Opinia Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego w sprawie: "Wniosek dotyczący dyrektywy Rady w sprawie wspólnotowych środków zwalczania ptasiej grypy" oraz "Wniosek dotyczący decyzji Rady zmieniającej decyzję Rady 90/424/EWG w sprawie wydatków w dziedzinie weterynarii"COM(2005) 171 końcowy - 2005/0062 i 0063 CNS
(2006/C 24/05)
(Dz.U.UE C z dnia 31 stycznia 2006 r.)
Dnia 14 czerwca 2005 roku Rada, działając na podstawie art. 37 Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską, postanowiła zasięgnąć opinii Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego w sprawie wspomnianej powyżej.
Sekcja ds. Rolnictwa, Rozwoju Wsi i Ochrony Środowiska Naturalnego, której powierzono przygotowanie prac Komitetu w tej sprawie, przyjęła swoją opinię 7 września 2005 r. Sprawozdawcą był John DONNELLY.
Na 420. sesji plenarnej w dniach 28-29 września 2005 r. (posiedzenie z dnia 28 września) Europejski Komitet Ekonomiczno-Społeczny stosunkiem głosów 160 do 1, przy 5 głosach wstrzymujących się, przyjął następującą opinię:
1. Wprowadzenie
1.1 Ptasia grypa to wysoce zaraźliwa wirusowa choroba drobiu, która może również przechodzić na inne zwierzęta, a niekiedy także na ludzi. W ostatnich miesiącach Chiny przeprowadziły szeroką akcję szczepień po znalezieniu w prowincji Qinghai na zachodzie kraju dzikich gęsi wędrownych, które padły w wyniku zarażenia tym wirusem.
1.2 W ostatnim czasie w kilku częściach świata, w tym w kilku Państwach Członkowskich UE, odnotowano ogniska wysoce zjadliwej ptasiej grypy, które spowodowały śmierć lub zabicie w celu zwalczenia choroby ponad 200 milionów sztuk drobiu. To masowe zabijanie i niszczenie zwierząt wywołało, szczególnie wśród obywateli UE, poważne zaniepokojenie ze względu na dobrostan zwierząt, a także z powodów etycznych, społecznych, ekonomicznych i związanych z ochroną środowiska.
1.3 Zdolność wirusa grypy do przechodzenia szybkich mutacji i dostosowań stwarza szczególne zagrożenie dla zdrowia ludzi i zwierząt. Jakkolwiek aktualny stan wiedzy wskazuje, że ryzyko dla zdrowia, jakie stwarzają wirusy tak zwanej grypy ptaków o niskiej zjadliwości (LPAI) jest niewielkie w porównaniu z wirusami wysoce zjadliwej grypy ptaków (HPAI), te ostatnie wywodzą się z mutacji pewnych wirusów grypy ptaków o niskiej zjadliwości, mianowicie wirusów typów H5 i H7, które mogą prowadzić do choroby drobiu o bardzo wysokim poziomie śmiertelności. Dostępne dane wskazują, że wirusy wysoce zjadliwej grypy ptaków typów H5 i H7 odpowiadają za przeważającą większość przypadków ptasiej grypy odnotowanych u ludzi i za wszystkie przypadki śmierci człowieka z powodu wirusów tej choroby. Jakkolwiek istnieją dowody przenoszenia się wirusa grypy ptaków o niskiej zjadliwości typu H9 ze świń i drobiu na ludzi, rzeczywiste zagrożenie dla zdrowia ludzkiego pozostaje nieznane.
1.4 Niekontrolowane ogniska ptasiej grypy mogą ostatecznie doprowadzić do pojawienia się wirusa w pełni przystosowanego do organizmów ludzkich i zdolnego wywołać pandemię grypy o niezwykle poważnych skutkach dla zdrowia i konsekwencjach społeczno-ekonomicznych na całym świecie.
2. Istota wniosku Komisji
2.1 Pierwszy wniosek zmierza do uchylenia dyrektywy 92/40/EWG w sprawie ptasiej grypy i zastąpienia jej nową dyrektywą aktualizującą istniejące przepisy.
2.2 Wniosek przewiduje zmianę definicji ptasiej grypy, tak aby objęła ona zarówno wirusy grypy ptaków o niskiej zjadliwości, jak i wirusy wysoce zjadliwej grypy ptaków. Środki zwalczania choroby będą się jednak różniły w zależności od zagrożeń stwarzanych przez wirusy grypy ptaków o niskiej zjadliwości i wirusy wysoce zjadliwej grypy ptaków.
2.3 Wniosek wprowadza obowiązkowe środki nadzoru i zwalczania grypy ptaków o niskiej zjadliwości. Proponuje się, aby Państwa Członkowskie miały obowiązek przedłożenia Komisji do zatwierdzenia planów wczesnego wykrycia grypy ptaków o niskiej zjadliwości, tak aby można było natychmiast zastosować środki zwalczania choroby i udało się uniknąć mutacji grypy ptaków o niskiej zjadliwości w wysoce zjadliwą grypę ptaków.
2.4 Proponuje się, by w przypadku stwierdzenia grypy ptaków o niskiej zjadliwości można było uruchomić środki zwalczania, które przewidywałyby opcję kontrolowanego uboju, jeśli zagrożenie ocenia się jako niewielkie. Likwidacji nie można jednak wykluczyć jako środka zwalczania grypy, o ile uzna się to za stosowne.
2.5 Przewidziano nowe i elastyczne przepisy odnośnie szczepień drobiu i innych ptaków. Obejmują one możliwość stosowania zarówno szczepienia "interwencyjnego" jak i szczepienia "ochronnego".
2.6 Proponuje się objęcie ptaków domowych innych niż drób, jak np. ptaki trzymane w ogrodach zoologicznych, przepisami o zwalczaniu zarówno grypy ptaków o niskiej zjadliwości, jak też wysoce zjadliwej grypy ptaków. Proponuje się jednak pozostawienie Państwom Członkowskim podjęcia, na podstawie analizy ryzyka, decyzji o tym, czy zastosowane zostaną szczepienia, czy też likwidacja.
2.7 Proponuje się, aby przepisy dotyczące współpracy pomiędzy władzami weterynaryjnymi i władzami ds. zdrowia publicznego były uznane za środek ochrony zdrowia publicznego w przypadku wykrycia ptasiej grypy.
2.8 Proponuje się przyjęcie przepisu wprowadzającego proces szybkiego podejmowania decyzji przy użyciu procedur komitologii.
2.9 Proponuje się, poprzez zmianę w drugim wniosku, objęcie wspólnotową pomocą finansową środków eliminowania grypy ptaków o niskiej zjadliwości, stosowanych przez Państwa Członkowskie.
2.10 Proponuje się także, Komisja zbadała możliwości ustanowienia banku szczepionek przeciwko ptasiej grypie.
3. Uwagi ogólne
3.1 EKES z zadowoleniem przyjmuje niniejszy wniosek jako ważną odpowiedź na wzrost liczby ognisk ptasiej grypy, obecność wirusa u dzikich ptaków, doświadczenia zdobyte w walce z ogniskami choroby oraz nową wiedzę na temat zdolności mutacyjnej wirusa grypy, także wirusa grypy ptaków o niskiej zjadliwości.
3.2 EKES ma także pełną świadomość potencjalnego zagrożenia dla zdrowia publicznego i zdrowia zwierząt, o ile nie zostaną przyjęte nowe środki zwalczania choroby.
3.3 EKES uważa nową definicję ptasiej grypy i wymóg nadzorowania i zwalczania grypy ptaków o niskiej zjadliwości za ważny krok w walce przeciwko wirusowi i jego potencjalnemu ujemnemu wpływowi.
3.4 EKES podziela negatywny stosunek opinii publicznej do polityki masowego uboju ptaków jako jedynego środka zwalczania ptasiej grypy.
3.5 EKES docenia wiedzę nabytą w odniesieniu do szczepień i przyjmuje z zadowoleniem wprowadzenie polityki szczepienia interwencyjnego i ochronnego jako dodatkowego instrumentu stosowanego w zwalczaniu ptasiej grypy.
3.6 EKES przyjmuje z zadowoleniem propozycję obowiązkowego powiadamiania władz ds. zdrowia publicznego o ptasiej grypie.
4. Uwagi szczegółowe
4.1 EKES dostrzega potencjalne zagrożenia w dziedzinie zdrowia zwierząt, zwłaszcza jako następstwo nowych granic UE w wyniku rozszerzeniu. W związku z tym EKES zaleca wyasygnowanie przez Komisję odpowiednich środków na kontrolę oraz audyt wdrożenia i transpozycji przedmiotowych dyrektyw.
4.2 EKES rozumie międzynarodowy wymiar ptasiej grypy i wzywa Komisję do starań o wprowadzenie ekwiwalentnych środków zwalczania ptasiej grypy w skali światowej.
4.3 EKES, przyjmując z zadowoleniem pakiet finansowy i wkład UE w zwalczanie grypy ptaków o niskiej zjadliwości, jednocześnie proponuje zwiększenie rekompensaty kosztów ponoszonych w przypadku wybijania zwierząt z 30 % do 50 %.
5. Wnioski
5.1 EKES popiera wniosek Komisji służący interesom ochrony zdrowia ludzi i zwierząt w obliczu bardzo szybkich mutacji i dostosowań wirusa ptasiej grypy.
Bruksela, 28 września 2005 r.
|
Przewodnicząca |
|
Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego |
|
Anne-Marie SIGMUND |
