Przepisy ogólne
Ilekroć w ustawie jest mowa o:
Jeżeli ustawa nie stanowi inaczej, równowartość kwot wyrażonych w euro oblicza się w złotych według średniego kursu euro ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski, obowiązującego w ostatnim dniu roku, za który zostało sporządzone ostatnie sprawozdanie finansowe banku spółdzielczego.
Banki spółdzielcze
Banki spółdzielcze i zrzeszające mogą należeć do Krajowego Związku Banków Spółdzielczych oraz do Związku Banków Polskich, a także innych organizacji powołanych w celu reprezentowania wspólnych interesów gospodarczych tych banków, w szczególności wobec organów państwowych, instytucji zagranicznych i międzynarodowych.
Bank spółdzielczy jest obowiązany zrzeszyć się z bankiem zrzeszającym, na zasadach określonych w art. 16.
W banku spółdzielczym źródło funduszu zasobowego, a w banku zrzeszającym - źródło kapitału zapasowego lub rezerwowego stanowią bezzwrotne wpłaty wnoszone:
Za zgodą banku zrzeszającego banki spółdzielcze mogą wykonywać czynności bankowe, o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 5 i ust. 2 pkt 7 i 10 ustawy - Prawo bankowe.
Zezwolenia, o których mowa w art. 34 ustawy - Prawo bankowe, uzyskiwane są za pośrednictwem banku zrzeszającego.
Członek banku spółdzielczego może wypowiedzieć udziały objęte ponad liczbę udziałów, których zadeklarowania wymaga statut obowiązujący w chwili wypowiedzenia. Wypowiedzenie powinno być dokonane w formie pisemnej pod rygorem nieważności. Termin i okres wypowiedzenia tych udziałów określa statut.
Z upływem 5 lat od dnia dokonania przez członka banku spółdzielczego ostatniej czynności prawnej lub czynności faktycznej związanej z udziałem członkowskim bank spółdzielczy jest obowiązany wystąpić o udostępnienie danych z rejestru Powszechnego Elektronicznego Systemu Ewidencji Ludności (PESEL) umożliwiających ustalenie, czy członek banku spółdzielczego żyje, a w przypadku jego śmierci bank może wystąpić do rejestru PESEL o udostępnienie informacji o dacie zgonu albo dacie znalezienia zwłok.
Przepisy art. 10b i art. 10c stosuje się odpowiednio w przypadku wykluczenia, wykreślenia lub skreślenia członka banku spółdzielczego.
(uchylony).
Bank spółdzielczy będący akcjonariuszem banku zrzeszającego jest reprezentowany na walnym zgromadzeniu akcjonariuszy tego banku przez pełnomocnika wybranego przez radę nadzorczą w głosowaniu tajnym.
Banki zrzeszające oraz zasady zrzeszania się banków spółdzielczych
(uchylony).
(uchylony).
System ochrony
Wypowiedzenie umowy systemu ochrony wymaga formy pisemnej pod rygorem nieważności. Przepisy art. 16 ust. 4a-4b i 6 stosuje się odpowiednio. Wypowiedzenie następuje z zachowaniem co najmniej 24-miesięcznego okresu wypowiedzenia.
Komisja Nadzoru Finansowego może wydać decyzję, o której mowa w art. 22j ust. 4 pkt 1, w celu zapewnienia efektywności działań naprawczych objętych wewnętrznym planem naprawy w ramach grupowego planu naprawy banków należących do systemu ochrony.
Komisja Nadzoru Finansowego może wydać decyzję, o której mowa w art. 22j ust. 4 pkt 2:
Komisja Nadzoru Finansowego może wydać decyzję w sprawie ustanowienia kuratora w banku będącym uczestnikiem systemu ochrony, jeżeli system zarządzania bankiem nie zapewnia realizacji postanowień umowy systemu ochrony, utrudnia lub uniemożliwia realizację zadań systemu ochrony, stwarza zagrożenie dla uczestników systemu ochrony lub stwarza zagrożenie dla efektywności systemu zarządzania bankiem.
Organ zarządzający systemem ochrony sporządza, według stanu na koniec każdego kwartału, sprawozdanie o zastosowaniu środków, o których mowa w art. 22j ust. 1-3, oraz przekazuje je niezwłocznie do Komisji Nadzoru Finansowego.
Organ nadzorujący system ochrony, na wniosek organu zarządzającego systemem ochrony, jeżeli jest to niezbędne do przywrócenia właściwego funkcjonowania systemu ochrony, po uprzednim zawiadomieniu Komisji Nadzoru Finansowego, może wystąpić do zarządu uczestnika systemu ochrony o zwołanie, w terminie określonym w statucie, walnego zgromadzenia lub zebrania przedstawicieli w celu ustalenia sytuacji finansowej tego uczestnika, podjęcia uchwał o sposobie pozyskania środków w celu zwrotu pożyczki oraz utworzeniu rezerwy na pokrycie środków wypłaconych z funduszu pomocowego, o którym mowa w art. 22g ust. 1. Uchwały, o których mowa w zdaniu pierwszym, przedstawia się organowi zarządzającemu systemem ochrony. Jeżeli zarząd uczestnika systemu ochrony nie zwoła walnego zgromadzenia lub zebrania przedstawicieli, może być ono zwołane przez organ zarządzający systemem ochrony. Koszty zwołania i odbycia walnego zgromadzenia obciążają tego uczestnika systemu ochrony.
W przypadku zwołania walnego zgromadzenia lub zebrania przedstawicieli na podstawie art. 22l, organ nadzorujący system ochrony nie może wypowiedzieć umowy systemu ochrony uczestnikowi tego systemu, chyba że uczestnik ten rażąco narusza przepisy prawa lub postanowienia umowy systemu ochrony. Organ nadzorujący system ochrony może, do końca okresu wypowiedzenia, cofnąć oświadczenie o wypowiedzeniu, o ile uczestnik systemu ochrony zaprzestanie dokonywania takich naruszeń.
Zrzeszenie zintegrowane
Szczegółowe zasady tworzenia mechanizmu wsparcia płynności oraz zasady zarządzania takim mechanizmem określa umowa zrzeszenia zintegrowanego.
Zasady korzystania przez uczestników zrzeszenia zintegrowanego z mechanizmu wsparcia płynności i ze środków funduszu pomocowego oraz nadzór nad ich wykorzystaniem określa umowa zrzeszenia zintegrowanego.
Umowa zrzeszenia zintegrowanego może określać zakres odpowiedzialności uczestnika zrzeszenia zintegrowanego za zobowiązania wynikające z gwarantowania płynności i wypłacalności innych uczestników zrzeszenia zintegrowanego. Zakres odpowiedzialności nie może przekroczyć udziału uczestnika zrzeszenia zintegrowanego w środkach zgromadzonych w funduszu pomocowym.
Zasady łączenia i zrzeszania się oraz współdziałania banków zrzeszających
Zmiany w przepisach obowiązujących
W ustawie z dnia 14 grudnia 1994 r. o Bankowym Funduszu Gwarancyjnym (Dz. U. z 2000 r. Nr 9, poz. 131 i Nr 86, poz. 958) wprowadza się następujące zmiany: (zmiany pominięte).
W ustawie z dnia 29 sierpnia 1997 r. o Narodowym Banku Polskim (Dz. U. Nr 140, poz. 938, z 1998 r. Nr 160, poz. 1063 oraz z 2000 r. Nr 53, poz. 648 i Nr 62, poz. 718) w art. 38 ust. 3 otrzymuje brzmienie: (zmiany pominięte).
W ustawie z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Prawo bankowe (Dz. U. Nr 140, poz. 939, z 1998 r. Nr 160, poz. 1063 i Nr 162, poz. 1118, z 1999 r. Nr 11, poz. 95 i Nr 40, poz. 399 oraz z 2000 r. Nr 93, poz. 1027, Nr 94, poz. 1037, Nr 114, poz. 1191 i Nr 116, poz. 1216) wprowadza się następujące zmiany: (zmiany pominięte).
Przepisy przejściowe i końcowe
Banki, które w dniu wejścia w życie ustawy nie spełniają wymogu określonego w art. 2 pkt 2, a pełniące funkcje banku zrzeszającego lub regionalnego zgodnie z ustawą z dnia 24 czerwca 1994 r. o restrukturyzacji banków spółdzielczych i Banku Gospodarki Żywnościowej oraz o zmianie niektórych ustaw obowiązane są uzyskać zwiększenie sumy funduszy własnych do poziomu nie niższego niż:
Projekt umowy, o którym mowa w art. 16 ust. 2, bank zrzeszający obowiązany jest przedstawić Komisji Nadzoru Bankowego w terminie 3 miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy. Przepisy art. 16 ust. 3-5 stosuje się odpowiednio.
Banki zrzeszające i banki spółdzielcze są obowiązane dostosować statuty do przepisów ustawy w terminie 12 miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy.
Powołanie zarządów banków spółdzielczych zgodnie z art. 12 nastąpi nie później niż w ciągu 3 lat od dnia wejścia w życie ustawy.
W terminie 30 dni od dnia wejścia w życie ustawy administrowany przed dniem jej wejścia w życie przez BGŻ S.A. Fundusz Rozwoju Banków Spółdzielczych przejęty z państwowo-spółdzielczego Banku Gospodarki Żywnościowej zostaje zlikwidowany, a jego środki podlegają przekazaniu do Bankowego Funduszu Gwarancyjnego według następujących zasad:
Przekazane Bankowemu Funduszowi Gwarancyjnemu środki, o których mowa w art. 32 pkt 1 i art. 33 ust. 1, 3 i 4, stanowią źródło finansowania Bankowego Funduszu Gwarancyjnego w rozumieniu art. 15 ustawy o Bankowym Funduszu Gwarancyjnym i są gromadzone na funduszu restrukturyzacji banków spółdzielczych wyodrębnionym jako fundusz własny.
(uchylony).
Umowy zawarte przez banki spółdzielcze z bankami regionalnymi na podstawie przepisów ustawy, o której mowa w art. 28, lub bankiem zrzeszającym, dotyczące zrzeszania się tych banków, obowiązują do dnia zawarcia umowy, o której mowa w art. 16 ust. 1, nie dłużej jednak niż przez 14 miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy, o ile postanowienia tych umów nie są sprzeczne z ustawą.
Traci moc ustawa z dnia 24 czerwca 1994 r. o restrukturyzacji banków spółdzielczych i Banku Gospodarki Żywnościowej oraz o zmianie niektórych ustaw (Dz. U. poz. 369, z 1995 r. poz. 704, z 1996 r. poz. 496 oraz z 1997 r. poz. 770 i 939), z wyjątkiem art. 33 i 39 ust. 1-5.
Ustawa wchodzi w życie po upływie 30 dni od dnia ogłoszenia 4 .
4 grudnia Komitet Stały Rady Ministrów przyjął projekt zmian w ustawie o PIP - przekazało w czwartek MRPiPS. Nie wiadomo jednak, jaki jest jego ostateczny kształt. Jeszcze w środę Ministerstwo Zdrowia informowało Komitet, że zgadza się na propozycję, by skutki rozstrzygnięć PIP i ich zakres działał na przyszłość, a skutkiem polecenia inspektora pracy nie było ustalenie istnienia stosunku pracy między stronami umowy B2B, ale ustalenie zgodności jej z prawem. Zdaniem prawników, to byłaby kontrrewolucja w stosunku do projektu resortu pracy.
Grażyna J. Leśniak 05.12.2025Przygotowany przez ministerstwo pracy projekt zmian w ustawie o PIP, przyznający inspektorom pracy uprawnienie do przekształcania umów cywilnoprawnych i B2B w umowy o pracę, łamie konstytucję i szkodzi polskiej gospodarce – ogłosili posłowie PSL na zorganizowanej w czwartek w Sejmie konferencji prasowej. I zażądali zdjęcia tego projektu z dzisiejszego porządku posiedzenia Komitetu Stałego Rady Ministrów.
Grażyna J. Leśniak 04.12.2025Prezydent Karol Nawrocki podpisał we wtorek ustawę z 7 listopada 2025 r. o zmianie ustawy o ochronie zwierząt. Jej celem jest wprowadzenie zakazu chowu i hodowli zwierząt futerkowych w celach komercyjnych, z wyjątkiem królika, w szczególności w celu pozyskania z nich futer lub innych części zwierząt. Zawetowana została jednak ustawa zakazująca trzymania psów na łańcuchach. Prezydent ma w tym zakresie złożyć własny projekt.
Krzysztof Koślicki 02.12.2025Resort pracy nie podjął nawet próby oszacowania, jak reklasyfikacja umów cywilnoprawnych i B2B na umowy o pracę wpłynie na obciążenie sądów pracy i długość postępowań sądowych. Tymczasem eksperci wyliczyli, że w wariancie skrajnym, zakładającym 150 tys. nowych spraw rocznie, skala powstałych zaległości rośnie do ponad 31 miesięcy dodatkowej pracy lub koniecznego zwiększenia zasobów sądów o 259 proc. Sprawa jest o tyle ważna, że na podobnym etapie prac są dwa projekty ustaw, które – jak twierdzą prawnicy – mogą zwiększyć obciążenie sądów.
Grażyna J. Leśniak 25.11.2025Rada Ministrów przyjęła projekt nowelizacji ustawy o Funduszu Medycznym - poinformował w środę rzecznik rządu Adam Szłapka. Przygotowana przez resort zdrowia propozycja zakłada, że Narodowy Fundusz Zdrowia będzie mógł w 2025 r. otrzymać dodatkowo około 3,6 mld zł z Funduszu Medycznego. MZ chce również, by programy inwestycyjne dla projektów strategicznych były zatwierdzane przez ministra zdrowia, a nie jak dotychczas, ustanawiane przez Radę Ministrów. Zamierza też umożliwić dofinansowanie programów polityki zdrowotnej realizowanych przez gminy w całości ze środków Funduszu Medycznego.
Grażyna J. Leśniak 19.11.2025Przedstawiciele środowiska psychologów i psychoterapeutów wskazują na ograniczanie możliwości przedstawiania przez nich opinii do rządowego projektu ustawy o zawodzie psychologa oraz samorządzie zawodowym psychologów, nad którym pracuje sejmowa podkomisja nadzwyczajna. Może to wywoływać poczucie deficytu demokracji, zwłaszcza gdy procedowane regulacje dotyczą konkretnych zawodów i grup społecznych, a tym samym także praw i obowiązków osób do nich należących.
Grażyna J. Leśniak 19.11.2025| Identyfikator: | Dz.U.2025.265 t.j. |
| Rodzaj: | Ustawa |
| Tytuł: | Funkcjonowanie banków spółdzielczych, ich zrzeszanie się i banki zrzeszające. |
| Data aktu: | 07/12/2000 |
| Data ogłoszenia: | 04/03/2025 |
| Data wejścia w życie: | 28/01/2001 |








