Zmiana ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego

USTAWA
z dnia 5 listopada 2025 r.
o zmianie ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego

Art.  1.

 W ustawie z dnia 1 października 2024 r. o dochodach jednostek samorządu terytorialnego (Dz. U. poz. 1572 i 1717) po rozdziale 9 dodaje się rozdział 9a w brzmieniu:

"Rozdział 9a

Przepisy epizodyczne

Art. 78a. 1. W celu obliczenia na rok 2026 przeliczeniowej liczby mieszkańców jednostki samorządu terytorialnego przyjmuje się dla poszczególnych kategorii jednostek samorządu terytorialnego następujące obszary wydatkowe i wartości ich wag, determinanty wpływające na potrzeby wydatkowe w danym obszarze wydatkowym oraz wysokość współczynników regresji dla poszczególnych determinant:

Kategoria jednostki samorządu terytorialnego

Obszar wydatkowy

Wartość wagi obszaru wydatkowego

(𝜆f)

Determinanty wpływające na potrzeby wydatkowe w danym obszarze wydatkowym

Wysokość współczynników regresji dla poszczególnych determinant (𝛽)

gminy

administracja publiczna

0,24

iloczyn liczby mieszkańców i relacji przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia brutto w danym powiecie do średniej krajowej

1

oświata i wychowanie - szkoły

0,17

liczba oddziałów w szkołach podstawowych

1

oświata i wychowanie - wychowanie przedszkolne

0,19

liczba dzieci uczęszczających do przedszkoli, oddziałów przedszkolnych w szkołach podstawowych i innych form wychowania przedszkolnego prowadzonych przez jednostki samorządu terytorialnego, osoby prawne niebędące jednostkami samorządu terytorialnego oraz osoby fizyczne

1

polityka społeczna

0,12

liczba gospodarstw domowych korzystających ze środowiskowej pomocy społecznej

1

gospodarka komunalna i ochrona środowiska

0,07

ilość wody dostarczonej i ścieków bytowych odprowadzonych siecią kanalizacyjną [dam3]

1

transport i łączność

0,06

liczba mieszkańców w wieku 20-64

1

kultura i ochrona dziedzictwa narodowego

0,07

iloczyn liczby mieszkańców i relacji przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia brutto w danym powiecie do średniej krajowej

1

pozostałe

0,08

liczba mieszkańców

1

miasta na prawach powiatu

transport i łączność

0,18

liczba pracujących ogółem

1

administracja publiczna

0,15

iloczyn liczby mieszkańców i relacji przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia brutto do średniej krajowej

1

oświata i wychowanie - szkoły

0,15

liczba oddziałów w szkołach podstawowych,

ponadpodstawowych i policealnych

1

oświata i wychowanie - wychowanie przedszkolne

0,17

liczba dzieci uczęszczających do przedszkoli, oddziałów przedszkolnych w szkołach podstawowych i innych form wychowania przedszkolnego prowadzonych przez jednostki samorządu terytorialnego, osoby prawne niebędące jednostkami samorządu terytorialnego oraz osoby fizyczne

1

polityka społeczna

0,15

liczba osób korzystających ze środowiskowej pomocy społecznej (łącznie z filiami)

0,8065

liczba bezrobotnych zarejestrowanych

0,1935

gospodarka komunalna i ochrona środowiska

0,05

suma powierzchni parków spacerowo-wypoczynkowych,

zieleńców i terenów zieleni osiedlowej oraz średniej powierzchni objętej utrzymaniem czystości i porządku przez gminy w okresie letnim i powierzchni objętej utrzymaniem czystości i porządku przez gminy w okresie zimowym - będąca w gestii miasta [w ha]

1

kultura i ochrona dziedzictwa narodowego

0,06

iloczyn liczby mieszkańców i relacji przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia brutto do średniej krajowej

1

pozostałe

0,09

liczba mieszkańców

1

powiaty

administracja publiczna

0,40

iloczyn liczby mieszkańców i relacji przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia brutto do średniej krajowej

1

polityka społeczna

0,25

liczba mieszkańców zakładów stacjonarnych pomocy społecznej podległych samorządowi powiatu

(łącznie z filiami)

0,3712

liczba bezrobotnych zarejestrowanych

0,6288

transport i łączność

0,12

długość dróg powiatowych o nawierzchni twardej [w km]

0,1632

liczba mieszkańców w wieku 20-64

0,8368

oświata i wychowanie - szkoły

0,16

liczba oddziałów w szkołach ponadpodstawowych i policealnych

1

pozostałe

0,07

liczba mieszkańców

1

województwa

transport i łączność

0,36

suma długości dróg wojewódzkich o nawierzchni twardej i długości linii kolejowych eksploatowanych

[w km]

1

administracja publiczna

0,24

iloczyn liczby mieszkańców i relacji przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia brutto do średniej krajowej

1

ochrona zdrowia

0,05

liczba mieszkańców

1

polityka społeczna

0,08

suma liczby bezrobotnych zarejestrowanych i liczby osób w wieku poprodukcyjnym

1

kultura i ochrona dziedzictwa narodowego

0,16

iloczyn liczby mieszkańców i relacji przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia brutto do średniej krajowej

1

pozostałe

0,11

liczba mieszkańców

1

2. W przypadku gdy na dzień 31 maja 2025 r. wartości determinant wpływających na potrzeby wydatkowe w danym obszarze wydatkowym były objęte tajemnicą statystyczną, do obliczenia przeliczeniowej liczby mieszkańców jednostek samorządu terytorialnego na rok 2026 przyjmuje się posiadane przez Główny Urząd Statystyczny i ostatnio dostępne wartości determinant, które nie były objęte tą tajemnicą w dniu 30 czerwca 2025 r.

Art. 78b. Do obliczenia dochodów jednostek samorządu terytorialnego na rok 2026 z tytułu udziału w podatku dochodowym od osób fizycznych, podatku dochodowym od osób prawnych i subwencji ogólnej przyjmuje się:

1) kwoty dochodów za 2025 r. z tytułu udziału w podatku dochodowym od osób fizycznych i podatku dochodowym od osób prawnych, subwencji ogólnej oraz środków z rezerwy, o których mowa w art. 89 ust. 2 i 3, obliczone w sposób określony w niniejszej ustawie, przy czym:

a) do obliczenia dochodu jednostki samorządu terytorialnego z tytułu udziału w podatku dochodowym od osób prawnych przyjmuje się kwotę dochodów podatników podatku dochodowego od osób prawnych, o których mowa w art. 12, ustaloną na podstawie danych według stanu na dzień 30 czerwca 2025 r.,

b) do obliczenia kwoty rocznego dochodu jednostki samorządu terytorialnego z tytułu udziału we wpływach z podatku dochodowego od osób prawnych za lata 2024 i 2025 przyjmuje się kwotę należnego podatku dochodowego od osób prawnych i wskaźnik udziału należnego podatku dochodowego od osób prawnych od podatników posiadających siedzibę na obszarze danej jednostki samorządu terytorialnego w ogólnej kwocie należnego podatku, ustalone, w przypadku lat 2021 i 2022, na podstawie danych według stanu na dzień 30 czerwca 2025 r.,

c) do obliczenia kwoty kalkulacyjnej za rok 2025 przyjmuje się dochody jednostki samorządu terytorialnego z tytułu udziału w podatku dochodowym od osób prawnych obliczone z uwzględnieniem danych, o których mowa w lit. a i b,

d) w zakresie potrzeb oświatowych za rok 2025 przyjmuje się dla poszczególnych jednostek samorządu terytorialnego kwoty przekazane przez ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania ministrowi właściwemu do spraw finansów publicznych do dnia 31 maja 2025 r.,

e) do obliczenia potrzeb wyrównawczych i uzupełniających oraz korekty z tytułu zamożności za rok 2025 przyjmuje się dane, o których mowa w lit. a i b, oraz potrzeby oświatowe, o których mowa w lit. d;

2) wskaźnik, o którym mowa w art. 31 ust. 2, ustalony jako iloraz dochodów jednostki samorządu terytorialnego z tytułu udziału w podatku dochodowym od osób fizycznych i podatku dochodowym od osób prawnych na rok 2026 i dochodów tej jednostki z tych tytułów za rok 2025, obliczonych z uwzględnieniem danych, o których mowa w pkt 1 lit. a.".

Art.  2.

 Ustawa wchodzi w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia.

Zmiany w prawie

Klub parlamentarny PSL-TD przeciwko projektowi ustawy o PIP

Przygotowany przez ministerstwo pracy projekt zmian w ustawie o PIP, przyznający inspektorom pracy uprawnienie do przekształcania umów cywilnoprawnych i B2B w umowy o pracę, łamie konstytucję i szkodzi polskiej gospodarce – ogłosili posłowie PSL na zorganizowanej w czwartek w Sejmie konferencji prasowej. I zażądali zdjęcia tego projektu z dzisiejszego porządku posiedzenia Komitetu Stałego Rady Ministrów.

Grażyna J. Leśniak 04.12.2025
Prezydent podpisał zakaz hodowli zwierząt na futra, ale tzw. ustawę łańcuchową zawetował

Prezydent Karol Nawrocki podpisał we wtorek ustawę z 7 listopada 2025 r. o zmianie ustawy o ochronie zwierząt. Jej celem jest wprowadzenie zakazu chowu i hodowli zwierząt futerkowych w celach komercyjnych, z wyjątkiem królika, w szczególności w celu pozyskania z nich futer lub innych części zwierząt. Zawetowana została jednak ustawa zakazująca trzymania psów na łańcuchach. Prezydent ma w tym zakresie złożyć własny projekt.

Krzysztof Koślicki 02.12.2025
Przekształcanie umów B2B dołoży pracy sądom

Resort pracy nie podjął nawet próby oszacowania, jak reklasyfikacja umów cywilnoprawnych i B2B na umowy o pracę wpłynie na obciążenie sądów pracy i długość postępowań sądowych. Tymczasem eksperci wyliczyli, że w wariancie skrajnym, zakładającym 150 tys. nowych spraw rocznie, skala powstałych zaległości rośnie do ponad 31 miesięcy dodatkowej pracy lub koniecznego zwiększenia zasobów sądów o 259 proc. Sprawa jest o tyle ważna, że na podobnym etapie prac są dwa projekty ustaw, które – jak twierdzą prawnicy – mogą zwiększyć obciążenie sądów.

Grażyna J. Leśniak 25.11.2025
MZ znosi limit tzw. nadwykonań świadczeń udzielanych osobom do 18. roku życia - projekt przyjęty przez rząd

Rada Ministrów przyjęła projekt nowelizacji ustawy o Funduszu Medycznym - poinformował w środę rzecznik rządu Adam Szłapka. Przygotowana przez resort zdrowia propozycja zakłada, że Narodowy Fundusz Zdrowia będzie mógł w 2025 r. otrzymać dodatkowo około 3,6 mld zł z Funduszu Medycznego. MZ chce również, by programy inwestycyjne dla projektów strategicznych były zatwierdzane przez ministra zdrowia, a nie jak dotychczas, ustanawiane przez Radę Ministrów. Zamierza też umożliwić dofinansowanie programów polityki zdrowotnej realizowanych przez gminy w całości ze środków Funduszu Medycznego.

Grażyna J. Leśniak 19.11.2025
Środowisko psychologów i psychoterapeutów bez prawa do opiniowania projektu ustawy?

Przedstawiciele środowiska psychologów i psychoterapeutów wskazują na ograniczanie możliwości przedstawiania przez nich opinii do rządowego projektu ustawy o zawodzie psychologa oraz samorządzie zawodowym psychologów, nad którym pracuje sejmowa podkomisja nadzwyczajna. Może to wywoływać poczucie deficytu demokracji, zwłaszcza gdy procedowane regulacje dotyczą konkretnych zawodów i grup społecznych, a tym samym także praw i obowiązków osób do nich należących.

Grażyna J. Leśniak 19.11.2025
Orzeczenie sądu po latach nie usunie skutków decyzji PIP

Resort pracy opublikował trzecią już wersję projektu zmian w ustawie o PIP. Chce, żeby nawet wtedy, gdy decyzja inspektora pracy, stwierdzająca istnienie stosunku pracy, zostanie uchylona przez Głównego Inspektora Pracy albo decyzja GIP - uchylona przez sąd, to stwierdzony w niej stosunek pracy będzie trwał - od dnia doręczenia pracodawcy decyzji okręgowego inspektora pracy do dnia jej uchylenia przez GIP albo do dnia uprawomocnienia się orzeczenia sądu albo do rozwiązania stosunku pracy, jeśli rozwiązanie to nastąpiło przed wydaniem prawomocnego orzeczenia. Utrzymano największe kontrowersje i pogłębiono wątpliwości - wskazują prawnicy.

Grażyna J. Leśniak 15.11.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.2025.1659

Rodzaj: Ustawa
Tytuł: Zmiana ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego
Data aktu: 05/11/2025
Data ogłoszenia: 28/11/2025
Data wejścia w życie: 29/11/2025