Zagospodarowanie nieruchomości Skarbu Państwa przejętych od wojsk Federacji Rosyjskiej.

USTAWA
z dnia 10 czerwca 1994 r.
o zagospodarowaniu nieruchomości Skarbu Państwa przejętych od wojsk Federacji Rosyjskiej.

Art.  1.  [Przedmiot regulacji]

Ustawa określa szczególne zasady i tryb postępowania z nieruchomościami przejętymi od wojsk Federacji Rosyjskiej, zwanymi dalej "nieruchomościami".

Art.  2.  [Pozostawanie nieruchomości we władaniu wojewody; przekazanie nieruchomości w zarząd Lasom Państwowym; nieodpłatne przekazanie nieruchomości jednostkom samorządu terytorialnego]
1. 
Nieruchomości do czasu ich przekazania, w myśl ust. 2, pozostają we władaniu wojewody.
2. 
Po ustaleniu sposobu zagospodarowania gruntów wraz z zabudowaniami wojewoda przekaże, z zastrzeżeniem art. 3, lasy i grunty, przeznaczone do zalesienia w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego, w zarząd Państwowemu Gospodarstwu Leśnemu "Lasy Państwowe", w trybie przepisów ustawy z dnia 28 września 1991 r. o lasach (Dz. U. z 2024 r. poz. 530), a nieruchomości rolne bądź przeznaczone w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego na cele rolnicze - do Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa, w trybie przepisów ustawy z dnia 19 października 1991 r. o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa oraz o zmianie niektórych ustaw (Dz. U. z 2024 r. poz. 589 i 1089).
3. 
Gospodarowanie innymi nieruchomościami niż nieruchomości, o których mowa w ust. 2 i 4, podlega przepisom ustawy z dnia 29 kwietnia 1985 r. o gospodarce gruntami i wywłaszczaniu nieruchomości (Dz. U. z 1991 r. poz. 127, z późn. zm.) 1  , ze zmianami wynikającymi z niniejszej ustawy.
4. 
Wojewoda dokonuje zbycia nieruchomości w drodze darowizny na rzecz gminy, powiatu lub samorządu województwa na wniosek organów wykonawczych tych jednostek. Pierwszeństwo nabycia nieruchomości przysługuje gminie, a w następnej kolejności powiatowi i samorządowi województwa.
4a. 
Wojewoda powiadamia o zamiarze zbycia, o którym mowa w ust. 4, wyznaczając jednostkom samorządu terytorialnego 30-dniowy termin do złożenia wniosku o nabycie nieruchomości. Niezłożenie wniosku w tym terminie rozumie się jako rezygnację z nabycia nieruchomości.
Art.  3.  [Oddanie nieruchomości w zarząd sprawowany przez jednostki organizacyjne MON]

Wojewoda, na wniosek Ministra Obrony Narodowej, odda w zarząd nieruchomości o szczególnym znaczeniu dla obronności państwa jednostkom organizacyjnym podległym temu Ministrowi.

Art.  4.  [Zasady gospodarowania nieruchomościami objętymi ustawą]

Przy gospodarowaniu nieruchomościami uwzględnia się, w pierwszej kolejności, potrzeby państwowych jednostek organizacyjnych nie posiadających osobowości prawnej oraz osób uprawnionych, o których mowa w art. 16 ust. 1.

Art.  5.  [Obowiązek sporządzenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego]
1. 
Dla nieruchomości sporządza się obowiązkowo miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego.
2. 
Do sporządzania i uchwalania miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, o którym mowa w ust. 1, rada gminy na wniosek lub za zgodą wojewody, może zastosować postępowanie uproszczone. Do postępowania uproszczonego, o którym mowa w zdaniu pierwszym, przepisów art. 27b ust. 1-3 ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. z 2024 r. poz. 1130) nie stosuje się.
3. 
(uchylony).
4. 
(uchylony).
Art.  6.  [Pokrycie kosztów sporządzenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego]

Koszty sporządzenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego obciążają budżet gminy, chyba że gmina, na wniosek wojewody, zastosuje postępowanie uproszczone, o którym mowa w art. 5 ust. 2. Wówczas koszty sporządzenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego obciążają budżet wojewody, a budżet gminy w zakresie, w jakim plan sporządza się w celu wykonania zadań własnych gminy.

Art.  7.  [Ograniczenie stosowania przepisów o ochronie gruntów rolnych i leśnych przy wyłączaniu gruntów z produkcji]
1. 
Przy wyłączaniu z produkcji gruntów rolnych lub leśnych wchodzących w skład nieruchomości objętej miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego nie stosuje się przepisów o ochronie gruntów rolnych i leśnych, dotyczących sporządzania projektu programu rolniczego lub leśnego wykorzystania gruntu.
2. 
Przy wyłączaniu z produkcji gruntów rolnych lub leśnych, o których mowa w ust. 1, organ uprawniony do wyłączania może zwolnić z obowiązku uiszczania należności i opłat rocznych, a w odniesieniu do gruntów leśnych i zadrzewionych - także od jednorazowego odszkodowania w razie przedwczesnego wyrębu drzewostanu.
Art.  8. 

(uchylony).

Art.  9.  [Wywieszenie wykazu nieruchomości przeznaczonych do sprzedaży, użytkowania wieczystego, użytkowania, dzierżawy i najmu oraz ogłoszenia o przetargu]

Wykaz nieruchomości przeznaczonych do sprzedaży, użytkowania wieczystego, użytkowania, dzierżawy i najmu oraz ogłoszenie o przetargu wywiesza się na okres 14 dni w siedzibach wojewody i jednostek samorządu terytorialnego, właściwych ze względu na miejsce położenia nieruchomości. Informację o wywieszeniu wykazu nieruchomości oraz o przetargu ogłasza się w prasie lokalnej i centralnej.

Art.  10.  [Zbycie nieruchomości w drodze bezprzetargowej]
1. 
Jeżeli sprzedaż, oddanie nieruchomości w użytkowanie wieczyste, użytkowanie, dzierżawę lub najem nie doszło do skutku w drodze przetargu, umowa może być zawarta bez przeprowadzania kolejnego przetargu.
2. 
Jeżeli sprzedaż lub oddanie w użytkowanie wieczyste nie doszło do skutku w drodze przetargu, cena nieruchomości może być obniżona, a należność można rozłożyć na równe raty roczne, płatne przez okres do 10 lat.
3. 
W przypadku rozłożenia należności na raty, wierzytelności Skarbu Państwa podlegają zabezpieczeniu hipotecznemu.
Art.  11.  [Warunki najmu lub dzierżawy lokali]

Lokale mogą być wynajmowane lub dzierżawione niezależnie od ich stanu technicznego, na warunkach określonych przez strony w umowie. Umowę zawiera się na czas oznaczony.

Art.  12.  [Pierwszeństwo nabycia nieruchomości przysługujące jej najemcom lub dzierżawcom]
1. 
Dzierżawcom lub najemcom nieruchomości bądź ich następcom prawnym przysługuje pierwszeństwo jej nabycia po upływie terminu określonego w umowie zawartej zgodnie z art. 11, pod warunkiem wywiązania się z obowiązków wynikających z tej umowy.
2. 
Przy korzystaniu z pierwszeństwa w nabyciu, o którym mowa w ust. 1, cenę nieruchomości określa się według jej wartości ustalonej na dzień zawarcia umowy dzierżawy lub najmu, po jej waloryzacji na dzień nabycia, według zasad obowiązujących przy zwrocie wywłaszczonych nieruchomości.
Art.  13. 

(uchylony).

Art.  14. 

(uchylony).

Art.  15.  [Zwolnienie od podatków]
1. 
Podmioty, które przez zagospodarowanie nieruchomości zgodnie z umową przyczynią się znacznie do powstania nowych miejsc pracy albo poprawy stanu środowiska lub rozwoju infrastruktury technicznej i socjalnej, mogą być zwolnione, na okres 3 lat, od podatku od nieruchomości, podatku rolnego i podatku leśnego.
2. 
(skreślony).
3. 
Warunki zwolnienia oraz ulgi, o których mowa w ust. 1 i 2, określa się w umowie, po porozumieniu z organem gminy lub właściwym organem skarbowym.
4. 
Ust. 1-3 stosuje się również do nieruchomości przekazanych, na podstawie niniejszej ustawy, do Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa.
5. 
Zwolnienie oraz ulgi, o których mowa w ust. 1, nie powodują ograniczeń w przyznawaniu subwencji dla gmin.
Art.  16. 

(uchylony).

Art.  17.  [Zaliczenie na poczet nabycia nieruchomości rekompensaty przysługującej kandydatom do spółdzielni mieszkaniowych]
1. 
Rekompensatę, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 4 października 1991 r. o zmianie niektórych warunków przygotowania inwestycji budownictwa mieszkaniowego w latach 1991-1995 oraz o zmianie niektórych ustaw (Dz. U. poz. 446), można zaliczyć na poczet ceny nabycia wszelkich nieruchomości.
2. 
Sprzedaż osobom, o których mowa w ust. 1, nieruchomości przeznaczonych do wykorzystania na cele mieszkaniowe następuje w trybie publicznego przetargu ograniczonego do tych osób.
Art.  18.  [Badanie nieruchomości pod względem zagrożenia ekologicznego, pożarowego i sanitarno-epidemiologicznego oraz niewybuchami]
1. 
Ministrowie: Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa, Obrony Narodowej, Spraw Wewnętrznych oraz Zdrowia i Opieki Społecznej zbadają nieruchomości pod względem zagrożenia ekologicznego, pożarowego i sanitarno-epidemiologicznego oraz niewybuchami, we współdziałaniu z wojewodami i jednostkami samorządu terytorialnego.
2. 
Na podstawie dokumentacji sporządzonej w wyniku badań, o których mowa w ust. 1, oraz innych materiałów wojewoda określi zakres koniecznych do wykonania robót zabezpieczających oraz prac rekultywacyjnych dostosowanych do sposobu zagospodarowania nieruchomości.
3. 
Wojewoda może wyłączyć z zagospodarowania nieruchomości, na których należy wykonać prace określone w ust. 2, przed dopuszczeniem do obrotu.
4. 
W umowach: sprzedaży, oddania w użytkowanie wieczyste, użytkowanie, dzierżawy, najmu nieruchomości oraz przy ustanawianiu zarządu nieruchomości - określa się obowiązki stron związane z wykonaniem prac zabezpieczających i rekultywacyjnych, o których mowa w ust. 2.
Art.  19.  [Likwidacja zagrożeń i szkód na koszt Skarbu Państwa]

Jeżeli po zawarciu umowy, o której mowa w art. 18 ust. 4, na terenach nieruchomości zostaną ujawnione zagrożenia zdrowia i życia ludzi oraz stwarzające nadzwyczajne zagrożenie dla środowiska, powstałe w wyniku stacjonowania wojsk Federacji Rosyjskiej, likwidacja tych zagrożeń oraz szkód jest dokonywana na koszt Skarbu Państwa.

Art.  20.  [Przepisy porządkowe wojewody]

Wojewoda może wydać przepisy porządkowe w razie wystąpienia na nieruchomości lub w jej otoczeniu zagrożeń dla życia, zdrowia, mienia lub środowiska.

Art.  21.  [Zrzeczenie się własności nieruchomości przez gminę]
1. 
W terminie 6 miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy rada gminy może zrzec się na rzecz Skarbu Państwa własności nieruchomości nabytej przed dniem wejścia w życie ustawy, jeżeli do tego czasu nie nabyły do nich praw osoby trzecie. Zrzeczenie następuje w formie oświadczenia złożonego wojewodzie.
2. 
Zrzeczenie się własności części nieruchomości zgodnie z ust. 1 wymaga zgody wojewody, jeżeli przez podział w zasadniczy sposób zostałyby naruszone jej funkcje jako całości.
3. 
Nakłady poniesione przez gminę w okresie władania nieruchomością nie podlegają zwrotowi.
Art.  22.  [Uregulowanie stanu prawnego nieruchomości]

W terminie 6 miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy właściwy organ ureguluje stan prawny nieruchomości przekazanych z naruszeniem przepisów o właściwości organów.

Art.  23.  [Stosowanie przepisów ustawy do nieruchomości przekazanych jednostce samorządu terytorialnego na własność]

Do nieruchomości przekazanych jednostce samorządu terytorialnego na własność stosuje się odpowiednio przepisy niniejszej ustawy, z wyjątkiem art. 16.

Art.  24.  [Wejście w życie]

Ustawa wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.

1 Ustawa utraciła moc z dniem 1 stycznia 1998 r. na podstawie art. 241 pkt 1 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. poz. 741), która weszła w życie z dniem 1 stycznia 1998 r. Zgodnie z art. 240 ust. 1 ustawy wymienionej w zdaniu pierwszym, jeżeli obowiązujące przepisy powołują się na ustawy uchylone przepisem art. 241 albo odsyłają ogólnie do przepisów o gospodarce gruntami i wywłaszczaniu nieruchomości, stosuje się w tym zakresie odpowiednio przepisy tej ustawy.

Zmiany w prawie

Wskaźnik POLSTR po raz pierwszy w przepisach

Wskaźnik referencyjny POLSTR, który za dwa lata ma definitywnie zastąpić WIBOR, po raz pierwszy pojawił się w powszechnie obowiązujących przepisach. Jego stawkę określił resort finansów w obwieszeniu dotyczącym tzw. safe harbour przy cenach transferowych obowiązującym od 1 stycznia 2026 r.

Michał Kosiarski 29.12.2025
Co się zmieni w prawie dla osób z niepełnosprawnościami w 2026 roku

Nowa grupa osób z niepełnosprawnością uprawnionych do świadczenia wspierającego, wyższe świadczenie pielęgnacyjne i zmiany organizacyjne w orzecznictwie o niezdolności do pracy Zakładu Ubezpieczeń Społecznych – to tylko niektóre zmiany w prawie, które będą dotyczyły osób z niepełnosprawnościami w 2026 roku.

Beata Dązbłaż 27.12.2025
Nowe terapie onkologiczne z refundacją

Od 1 stycznia 2026 r. będą refundowane 24 nowe terapie, w tym 9 onkologicznych, 15 nieonkologicznych i 8 terapii w chorobach rzadkich. Dla 585 terapii refundacja będzie kontynuowana. Nowe opcje leczenia zyskały osoby chore na chłoniaka grudkowego, chłoniaka Hodgkina, raka piersi, niedrobnokomórkowego raka płuca, raka przełyku i gruczolakoraka żołądka lub połączenia żołądkowo-przełykowego.

Beata Dązbłaż 27.12.2025
Wolna Wigilia po raz pierwszy i nowe obowiązki dla firm, które wejdą… w Wigilię

W tym roku po raz pierwszy wszyscy pracownicy będą cieszyli się Wigilią jako dniem wolnym od pracy. Także w handlu. I choć z dnia wolnego skorzystają także pracodawcy, to akurat w ich przypadku Wigilia będzie dniem, kiedy zaczną obowiązywać przepisy zobowiązujące ich do stosowania w ogłoszeniach o pracę i np. w regulaminach pracy nazw stanowisk neutralnych pod względem płci.

Grażyna J. Leśniak 23.12.2025
Centralna e-Rejestracja: Start systemu od 1 stycznia 2026 r.

Od 1 stycznia 2026 r. zacznie obowiązywać ustawa wprowadzająca Centralną e-Rejestrację. Zakłada ona, że od przyszłego roku podmioty lecznicze obowiązkowo dołączą do systemu m.in. w zakresie umawiania wizyt u kardiologa oraz badań profilaktycznych. Planowany start rejestracji na wszystkie świadczenia planowany jest na 2029 r. Kolejne świadczenia i możliwości w zakresie zapisywania się do lekarzy specjalistów będą wchodzić w życie stopniowo.

Inga Stawicka 22.12.2025
Ważne zmiany w zakresie ZFŚS

W piątek, 19 grudnia 2025 roku, Senat przyjął bez poprawek uchwalone na początku grudnia przez Sejm bardzo istotne zmiany w przepisach dla pracodawców obowiązanych do tworzenia Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych. Odnoszą się one do tych podmiotów, w których nie działają organizacje związkowe. Ustawa trafi teraz na biurko prezydenta.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.2024.1180 t.j.

Rodzaj: Ustawa
Tytuł: Zagospodarowanie nieruchomości Skarbu Państwa przejętych od wojsk Federacji Rosyjskiej.
Data aktu: 10/06/1994
Data ogłoszenia: 05/08/2024
Data wejścia w życie: 23/07/1994