Szczegółowe zasady kierowania, przyjmowania, przenoszenia, zwalniania i pobytu nieletnich w podmiotach leczniczych niebędących przedsiębiorcami.

ROZPORZĄDZENIE
MINISTRA ZDROWIA 1
z dnia 20 kwietnia 2005 r.
w sprawie szczegółowych zasad kierowania, przyjmowania, przenoszenia, zwalniania i pobytu nieletnich w podmiotach leczniczych niebędących przedsiębiorcami

Na podstawie art. 82 § 1 ustawy z dnia 26 października 1982 r. o postępowaniu w sprawach nieletnich (Dz. U. z 2018 r. poz. 969) zarządza się, co następuje:
§  1. 
Organem odpowiedzialnym za kierowanie nieletnich do podmiotów leczniczych niebędących przedsiębiorcami jest sąd rejonowy, wydział rodzinny i nieletnich wydający orzeczenie o umieszczeniu w zakładzie, zwany dalej "sądem".
§  2. 
1. 
Sąd kieruje nieletnich do:
1)
publicznych zakładów psychiatrycznej opieki zdrowotnej dysponujących warunkami:
a)
maksymalnego zabezpieczenia,
b)
wzmocnionego zabezpieczenia,
2)
publicznych zakładów lecznictwa odwykowego dysponujących warunkami wzmocnionego zabezpieczenia,
3)
innych podmiotów leczniczych niebędących przedsiębiorcami sprawujących opiekę medyczną nad osobami z upośledzeniem umysłowym, chorobą psychiczną bądź z innymi zakłóceniami czynności psychicznych, w tym uzależnionych od alkoholu albo substancji psychoaktywnych,
4)
innych podmiotów leczniczych niebędących przedsiębiorcami dla chorych przewlekle, zakaźnie albo na chorobę wymagającą specjalistycznych zabiegów lub procedur

- zwanych dalej "zakładami".

2. 
Do zakładu sąd przesyła odpis prawomocnego postanowienia wraz z opinią wydaną w trybie art. 25 lub art. 25a ustawy z dnia 26 października 1982 r. o postępowaniu w sprawach nieletnich.
3. 
Nieletniego umieszcza się w zakładzie właściwym ze względu na jego miejsce zamieszkania lub pobytu, a jeśli to jest niemożliwe, w zakładzie położonym najbliżej miejsca jego zamieszkania lub pobytu, zgodnie z ustalonymi obszarami działania tych zakładów.
§  3. 
1. 
Do zakładu psychiatrycznej opieki zdrowotnej dysponującego warunkami wzmocnionego zabezpieczenia kieruje się nieletniego z zaburzeniami psychicznymi.
2. 
Do zakładu leczenia odwykowego dysponującego warunkami wzmocnionego zabezpieczenia kieruje się nieletniego uzależnionego od alkoholu lub substancji psychoaktywnych.
§  4. 
Do zakładu psychiatrycznej opieki zdrowotnej dysponującego warunkami maksymalnego zabezpieczenia kieruje się nieletniego z zaburzeniami psychicznymi, jeżeli:
1)
powtarzające się zachowania zagrażające życiu lub zdrowiu innych osób lub powodujące niszczenie mienia nie będą mogły być opanowane w zakładzie dysponującym warunkami wzmocnionego zabezpieczenia;
2)
niemożliwe jest zapobieżenie samowolnemu oddaleniu nieletniego z zakładu dysponującego warunkami wzmocnionego zabezpieczenia, a nieletni może stwarzać znaczne zagrożenie poza zakładem.
§  5. 
Kierując nieletniego do zakładu psychiatrycznej opieki zdrowotnej, sąd w szczególności bierze pod uwagę:
1)
rodzaj czynów zabronionych, których dopuścił się nieletni w przeszłości;
2)
rodzaj, częstość i skutki zachowań agresywnych lub ucieczkowych w przeszłości;
3)
aktualny stan zdrowia, w tym stan psychiczny i somatyczny;
4)
uzależnienie od alkoholu lub substancji psychoaktywnych;
5)
związek pomiędzy zaburzeniami psychicznymi a zachowaniami niebezpiecznymi;
6)
ogólną sprawność fizyczną;
7)
szczególne wskazania do postępowania leczniczego i rehabilitacyjnego;
8)
przebieg i wyniki dotychczasowego leczenia i rehabilitacji.
§  6. 
1. 
Przed umieszczeniem nieletniego w zakładzie, o którym mowa w § 2 ust. 1 pkt 1 i 2, sąd może zwrócić się do Instytutu Psychiatrii i Neurologii w Warszawie, zwanego dalej "Instytutem", o wskazanie właściwego zakładu. W tym celu sąd przesyła Instytutowi orzeczenie o zastosowaniu środka leczniczego wraz ze zgromadzoną w sprawie dokumentacją lekarską.
2. 
Wskazując właściwy zakład, Instytut bierze w szczególności pod uwagę okoliczności, o których mowa w § 5.
3. 
Instytut wskazuje sądowi właściwy zakład w terminie 14 dni od dnia otrzymania dokumentów, o których mowa w ust. 1.
4. 
Po wydaniu opinii Instytut niezwłocznie zwraca sądowi otrzymaną dokumentację.
§  7. 
Do zakładu, do którego sąd skierował nieletniego z powodu zaburzeń psychicznych, upośledzenia umysłowego, choroby psychicznej, uzależnienia od alkoholu lub substancji psychoaktywnych, przewóz zapewnia na polecenie sądu właściwy zakład, w którym ma być wykonywany środek leczniczy.
§  8. 
Zakład po przyjęciu nieletniego jest obowiązany do:
1)
niezwłocznego powiadomienia sądu o przyjęciu nieletniego do zakładu;
2)
powiadomienia rodziców lub opiekuna nieletniego oraz prokuratora o przyjęciu nieletniego do zakładu;
3)
zapoznania nieletniego z zakresem jego praw i obowiązków.
§  9. 
Przy przyjęciu do zakładu wymienionego w § 2 ust. 1 pkt 1-3 nieletni poddawany jest badaniu psychiatrycznemu, internistycznemu i neurologicznemu.
§  10. 
1. 
W przypadku wystąpienia u nieletniego przyjmowanego lub przebywającego już w zakładach, wymienionych w § 2 ust. 1 pkt 1-3, zaburzeń pourazowych, powypadkowych lub innych chorób, lekarz kieruje nieletniego niezwłocznie do podmiotu, wymienionego w § 2 ust. 1 pkt 4.
2. 
W przypadku, o którym mowa w ust. 1, zakład, w którym nieletni przebywa, niezwłocznie powiadamia sąd, nieletniego, rodziców lub opiekuna nieletniego oraz prokuratora o konieczności przeniesienia nieletniego.
3. 
Sposób przewozu nieletniego do innego podmiotu leczniczego niebędącego przedsiębiorcą określa lekarz kierujący, o którym mowa w ust. 1.
§  11. 
1. 
W ramach postępowania leczniczego lub rehabilitacyjnego jest możliwe przenoszenie nieletniego na podstawie orzeczenia sądu do innego zakładu dysponującego odpowiednimi zabezpieczeniami oraz odpowiednimi możliwościami leczniczymi, rehabilitacyjnymi.
2. 
Z wnioskiem o przeniesienie, o którym mowa w ust. 1, występuje do właściwego sądu kierownik zakładu, w którym nieletni przebywa. We wniosku należy podać powody uzasadniające konieczność przeniesienia nieletniego do innego zakładu, dołączyć kopie orzeczenia sądu o umieszczeniu w zakładzie i opinie, o których mowa w § 2 ust. 2, oraz ewentualnie inne opinie specjalistyczne, o których mowa w ustawie z dnia 26 października 1982 r. o postępowaniu w sprawach nieletnich.
3. 
O przeniesienie do innego zakładu może wystąpić również nieletni, rodzice lub opiekun nieletniego oraz prokurator. W takich przypadkach zakład, w którym przebywa nieletni, przesyła sądowi wniosek oraz dokumentację, o której mowa w ust. 2, wraz z opinią kierownika zakładu.
§  12. 
Rozpoznając wniosek o przeniesienie nieletniego, sąd może zwrócić się do Instytutu o wskazanie odpowiedniego zakładu. W tym celu sąd przesyła Instytutowi dokumentację, o której mowa w § 11 ust. 2.
§  13. 
1. 
Instytut wskazuje sądowi zakład, do którego można przenieść nieletniego, w terminie 14 dni od dnia otrzymania dokumentacji, o której mowa w § 11 ust. 2. Wskazanie zawiera uzasadnienie.
2. 
Po wskazaniu zakładu, o którym mowa w ust. 1, Instytut niezwłocznie zwraca sądowi otrzymaną dokumentację.
§  14. 
Przewóz nieletniego do innego zakładu wymienionego w § 2 ust. 1, na podstawie orzeczenia sądu, zapewnia zakład wnioskujący przeniesienie.
§  15. 
1. 
Zakład powiadamia sąd, nie rzadziej niż co 6 miesięcy, o stanie zdrowia nieletniego i postępach w leczeniu, rehabilitacji oraz jest obowiązany do niezwłocznego powiadomienia sądu o ustaniu przyczyny pobytu nieletniego w zakładzie.
2. 
Zakład niezwłocznie powiadamia policję oraz sąd o samowolnym oddaleniu się nieletniego z zakładu oraz o dokonaniu przez niego czynu zabronionego.
3. 
Zwolnienie nieletniego z zakładu następuje na podstawie prawomocnego postanowienia sądu, chyba że wykonywanie środka leczniczego ustaje z mocy prawa.
§  16. 
Bezpieczeństwo i właściwe warunki pobytu nieletnich w zakładach dysponujących warunkami wzmocnionego zabezpieczenia zapewnia się przez:
1)
stały nadzór nad nieletnimi przebywającymi w zakładzie;
2)
posiadanie drzwi i okien wyposażonych w urządzenia uniemożliwiające nieletnim samowolne oddalenie się z zakładu;
3)
wyposażenie w:
a)
system telewizji wewnętrznej umożliwiający obserwację drzwi wejściowych, okien zewnętrznych, sal ogólnych, izolatek oraz korytarzy,
b)
elektroniczny system sygnalizujący niekontrolowane otwarcie drzwi i okien;
4)
bezpośredni dostęp do ogrodzonego terenu rekreacyjnego;
5)
zatrudnienie personelu pracującego z nieletnimi w liczbie co najmniej dwukrotnie większej niż pojemność zakładu (liczba łóżek w zakładzie);
6)
odpowiednie warunki do realizacji obowiązku szkolnego.
§  17. 
Bezpieczeństwo i właściwe warunki pobytu nieletnich w zakładach dysponujących warunkami maksymalnego zabezpieczenia zapewnia się przez spełnienie wymagań określonych w § 16, a ponadto:
1)
wyposażenie personelu w system elektronicznych urządzeń alarmowych sygnalizujących zagrożenie ze strony pacjentów;
2)
otoczenie zakładu oświetlonym, nadzorowanym za pośrednictwem telewizji wewnętrznej gładkim murem o wysokości co najmniej 5,5 m lub innymi zabezpieczeniami o porównywalnej skuteczności, uniemożliwiającymi samowolne oddalenie umieszczonego nieletniego;
3)
zatrudnienie personelu pracującego z nieletnimi w liczbie co najmniej trzykrotnie większej niż pojemność zakładu (liczba łóżek w zakładzie), w tym personelu sprawującego ochronę nad nieletnimi w liczbie nie mniejszej niż dwie trzecie pojemności zakładu.
§  18. 
Nieletni przebywający w zakładzie jest objęty zaplanowanym i zindywidualizowanym postępowaniem leczniczym, rehabilitacyjnym, mającym na celu poprawę stanu zdrowia i zachowania w stopniu umożliwiającym powrót do życia w społeczeństwie i dalsze leczenie w warunkach poza takim zakładem.
§  19. 
1. 
Zajęcia rehabilitacyjne organizuje się w zakładzie realizującym środek leczniczy, zgodnie z przepisami o organizowaniu zajęć rehabilitacyjnych w szpitalach psychiatrycznych.
2. 
Zindywidualizowane postępowanie diagnostyczne, lecznicze i rehabilitacyjne w przypadku nieletnich uzależnionych od alkoholu lub substancji psychoaktywnych, obejmuje w szczególności:
1)
diagnostykę zaburzeń psychicznych i zaburzeń zachowania związanych z używaniem alkoholu lub substancji psychoaktywnych;
2)
leczenie szkód zdrowotnych spowodowanych używaniem alkoholu lub substancji psychoaktywnych;
3)
indywidualną i grupową psychoterapię osób uzależnionych;
4)
działania konsultacyjno-edukacyjne dla osób uzależnionych i ich rodzin.
3. 
Wobec nieletnich realizowany jest obowiązek szkolny zgodnie z przepisami ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2018 r. poz. 1457, 1560 i 1669).
§  20. 
1. 
Nieletni przebywający w zakładzie ma prawo do:
1)
właściwej opieki i warunków pobytu i leczenia zapewniających higienę, bezpieczeństwo, ochronę przed wszelkimi formami przemocy fizycznej bądź psychicznej oraz ochronę i poszanowanie jego godności osobistej;
2)
świadczeń zdrowotnych, opieki psychologicznej i socjalnej;
3)
wykonywania praktyk i korzystania z posług religijnych;
4)
ochrony i utrzymania więzi rodzinnych;
5)
wysyłania i otrzymywania korespondencji oraz niekontrolowanych rozmów telefonicznych;
6)
poszanowania prywatności z ograniczeniami wynikającymi ze specyfiki zakładu;
7)
uczestniczenia w życiu zakładu;
8)
składania próśb, skarg, wniosków i odwołań do organu właściwego do ich rozpatrywania.
2. 
Korzystanie przez nieletnich z przysługujących im praw nie może naruszać praw innych osób i zakłócać ustalonego w zakładzie porządku.
§  21. 
Nieletni przebywający w zakładzie jest obowiązany:
1)
przestrzegać ustalonego w zakładzie regulaminu;
2)
przestrzegać zasad współżycia społecznego;
3)
przestrzegać zasad bezpieczeństwa na terenie zakładu;
4)
stosować się do poleceń personelu;
5)
poprawnie traktować inne osoby;
6)
dbać o stan zdrowia i higienę osobistą;
7)
dbać o kulturę osobistą i kulturę słowa;
8)
sprzątać pomieszczenia, w których przebywa, i utrzymywać należyty porządek, chyba że aktualny stan zdrowia to uniemożliwia.
§  22. 
Pobyt nieletniego w zakładzie dysponującym warunkami maksymalnego i wzmocnionego zabezpieczenia nie powinien trwać dłużej, niż jest to konieczne dla bezpieczeństwa nieletniego i jego otoczenia.
§  23. 
(uchylony).
§  24. 
Rozporządzenie wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.

ZAŁĄCZNIKI

ZAŁĄCZNIK Nr  1 

(uchylony).

ZAŁĄCZNIK Nr  2 

(uchylony).

ZAŁĄCZNIK Nr  3 

(uchylony).

1 Minister Zdrowia kieruje działem administracji rządowej - zdrowie, na podstawie § 1 ust. 2 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 10 stycznia 2018 r. w sprawie szczegółowego zakresu działania Ministra Zdrowia (Dz.U.2018.95).

Zmiany w prawie

Małżonkowie zapłacą za 2023 rok niższy ryczałt od najmu

Najem prywatny za 2023 rok rozlicza się według nowych zasad. Jedyną formą opodatkowania jest ryczałt od przychodów ewidencjonowanych, według stawek 8,5 i 12,5 proc. Z kolei małżonkowie wynajmujący wspólną nieruchomość zapłacą stawkę 12,5 proc. dopiero po przekroczeniu progu 200 tys. zł, zamiast 100 tys. zł. Taka zmiana weszła w życie w połowie 2023 r., ale ma zastosowanie do przychodów uzyskanych za cały 2023 r.

Monika Pogroszewska 27.03.2024
Ratownik medyczny wykona USG i zrobi test na COVID

Mimo krytycznych uwag Naczelnej Rady Lekarskiej, Ministerstwo Zdrowia zmieniło rozporządzenie regulujące uprawnienia ratowników medycznych. Już wkrótce, po ukończeniu odpowiedniego kursu będą mogli wykonywać USG, przywrócono im też możliwość wykonywania testów na obecność wirusów, którą mieli w pandemii, a do listy leków, które mogą zaordynować, dodano trzy nowe preparaty. Większość zmian wejdzie w życie pod koniec marca.

Agnieszka Matłacz 12.03.2024
Jak zgłosić zamiar głosowania korespondencyjnego w wyborach samorządowych

Nie wszyscy wyborcy będą mogli udać się osobiście 7 kwietnia, aby oddać głos w obwodowych komisjach wyborczych. Dla nich ustawodawca wprowadził instytucję głosowania korespondencyjnego jako jednej z tzw. alternatywnych procedur głosowania. Przypominamy zasady, terminy i procedurę tego udogodnienia dla wyborców z niepełnosprawnością, seniorów i osób w obowiązkowej kwarantannie.

Artur Pytel 09.03.2024
Tabletka "dzień po" bez recepty - Sejm uchwalił nowelizację

Bez recepty dostępny będzie jeden z hormonalnych środków antykoncepcyjnych (octan uliprystalu) - zakłada uchwalona w czwartek nowelizacja prawa farmaceutycznego. Wiek, od którego tabletka będzie dostępna bez recepty ma być określony w rozporządzeniu. Ministerstwo Zdrowia stoi na stanowisku, że powinno to być 15 lat. Wątpliwości w tej kwestii miała Kancelaria Prezydenta.

Katarzyna Nocuń 22.02.2024
Data 30 kwietnia dla wnioskodawcy dodatku osłonowego może być pułapką

Choć ustawa o dodatku osłonowym wskazuje, że wnioski można składać do 30 kwietnia 2024 r., to dla wielu mieszkańców termin ten może okazać się pułapką. Datą złożenia wniosku jest bowiem data jego wpływu do organu. Rząd uznał jednak, że nie ma potrzeby doprecyzowania tej kwestii. A już podczas rozpoznawania poprzednich wniosków, właśnie z tego powodu wielu mieszkańców zostało pozbawionych świadczeń.

Robert Horbaczewski 21.02.2024
Standardy ochrony dzieci. Placówki medyczne mają pół roku

Lekarz czy pielęgniarka nie będą mogli się tłumaczyć, że nie wiedzieli komu zgłosić podejrzenie przemocy wobec dziecka. Placówki medyczne obowiązkowo muszą opracować standardy postępowania w takich sytuacjach. Przepisy, które je do tego obligują wchodzą właśnie w życie, choć dają jeszcze pół roku na przygotowania. Brak standardów będzie zagrożony grzywną. Kar nie przewidziano natomiast za ich nieprzestrzeganie.

Katarzyna Nocuń 14.02.2024