Ochrona gatunkowa zwierząt.

ROZPORZĄDZENIE
MINISTRA ŚRODOWISKA 1
z dnia 6 października 2014 r.
w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt

Na podstawie art. 49 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (Dz. U. z 2013 r. poz. 627, z późn. zm.) zarządza się, co następuje:
§  1.
Rozporządzenie określa:
1)
gatunki zwierząt:
a)
objęte ochroną ścisłą, z wyszczególnieniem gatunków wymagających ochrony czynnej,
b)
objęte ochroną częściową,
c)
objęte ochroną częściową, które mogą być pozyskiwane, oraz sposoby ich pozyskiwania,
d)
wymagające ustalenia stref ochrony ostoi, miejsc rozrodu lub regularnego przebywania;
2)
właściwe dla poszczególnych gatunków lub grup gatunków zwierząt zakazy i odstępstwa od zakazów;
3)
sposoby ochrony gatunków, w tym wielkość stref ochrony.
§  2.
Gatunki, o których mowa w § 1 pkt 1 lit. a, są określone w załączniku nr 1 do rozporządzenia.
§  3.
Gatunki, o których mowa w § 1 pkt 1 lit. b, są określone w załączniku nr 2 do rozporządzenia.
§  4.
Gatunki, o których mowa w § 1 pkt 1 lit. c, oraz sposoby ich pozyskiwania są określone w załączniku nr 3 do rozporządzenia.
§  5.
Gatunki, o których mowa w § 1 pkt 1 lit. d, oraz wielkość stref ochrony ostoi, miejsc rozrodu i regularnego przebywania są określone w załączniku nr 4 do rozporządzenia.
§  6.
1.
W stosunku do dziko występujących zwierząt, należących do gatunków objętych ochroną ścisłą lub częściową, o których mowa w lp. 1-476 i 478-589 w załączniku nr 1 oraz w lp. 1-202 w załączniku nr 2 do rozporządzenia, wprowadza się następujące zakazy:
1)
umyślnego zabijania;
2)
umyślnego okaleczania lub chwytania;
3)
umyślnego niszczenia ich jaj lub form rozwojowych;
4)
transportu;
5)
chowu;
6)
zbierania, pozyskiwania, przetrzymywania lub posiadania okazów gatunków;
7)
niszczenia siedlisk lub ostoi, będących ich obszarem rozrodu, wychowu młodych, odpoczynku, migracji lub żerowania;
8)
niszczenia, usuwania lub uszkadzania gniazd, mrowisk, nor, legowisk, żeremi, tam, tarlisk, zimowisk lub innych schronień;
9)
umyślnego uniemożliwiania dostępu do schronień;
10)
zbywania, oferowania do sprzedaży, wymiany lub darowizny okazów gatunków;
11)
wwożenia z zagranicy lub wywożenia poza granicę państwa okazów gatunków;
12)
umyślnego przemieszczania z miejsc regularnego przebywania na inne miejsca;
13)
umyślnego wprowadzania do środowiska przyrodniczego.
2.
W stosunku do dziko występujących zwierząt, oznaczonych symbolem (1) w załącznikach nr 1 i 2 do rozporządzenia, wprowadza się dodatkowo zakaz umyślnego płoszenia lub niepokojenia.
3.
W stosunku do dziko występujących zwierząt, oznaczonych symbolem (2) w załącznikach nr 1 i 2 do rozporządzenia, wprowadza się dodatkowo zakaz umyślnego płoszenia lub niepokojenia w miejscach noclegu, w okresie lęgowym w miejscach rozrodu lub wychowu młodych, lub w miejscach żerowania zgrupowań ptaków migrujących lub zimujących.
4.
W stosunku do dziko występujących zwierząt, oznaczonych symbolem (3) w załącznikach nr 1 i 2 do rozporządzenia, wprowadza się dodatkowo zakaz fotografowania, filmowania lub obserwacji, mogących powodować ich płoszenie lub niepokojenie.
5.
Zakazy, o których mowa w ust. 1 pkt 7-9 oraz w ust. 3, nie dotyczą gołębia miejskiego (Columba livia forma urbana), z wyłączeniem miejsc gniazdowania w trakcie obecności piskląt w gnieździe.
6.
Zakaz, o którym mowa w ust. 3, w zakresie dotyczącym miejsc żerowania zgrupowań ptaków migrujących lub zimujących nie dotyczy czapli siwej (Ardea cinerea) i kormorana (Phalacrocorax carbo) w obrębach hodowlanych ustanowionych zgodnie z przepisami o rybactwie śródlądowym.
§  7.
W stosunku do innych niż dziko występujące zwierząt, należących do gatunków objętych ochroną ścisłą oraz częściową, o których mowa w lp. 1-476, 478-495 i 497-589 w załączniku nr 1 oraz w lp. 1-92 i 95-202 w załączniku nr 2 do rozporządzenia, wprowadza się następujące zakazy:
1)
umyślnego zabijania;
2)
transportu;
3)
chowu;
4)
przetrzymywania lub posiadania okazów gatunków;
5)
zbywania, oferowania do sprzedaży, wymiany lub darowizny okazów gatunków;
6)
wwożenia z zagranicy lub wywożenia poza granicę państwa okazów gatunków;
7)
umyślnego wprowadzania do środowiska przyrodniczego.
§  8.
1.
W stosunku do dziko występujących ptaków należących do gatunków, o których mowa w lp. 477 w załączniku nr 1 do rozporządzenia, wprowadza się następujące zakazy:
1)
umyślnego zabijania;
2)
umyślnego okaleczania lub chwytania;
3)
umyślnego niszczenia ich jaj;
4)
transportu;
5)
zbierania, pozyskiwania, przetrzymywania lub posiadania okazów gatunków;
6)
niszczenia, usuwania lub uszkadzania gniazd;
7)
zbywania, oferowania do sprzedaży lub wymiany okazów gatunków;
8)
umyślnego płoszenia lub niepokojenia w miejscach noclegu, w okresie lęgowym w miejscach rozrodu lub wychowu młodych.
2.
W stosunku do dziko występujących zwierząt należących do gatunków, o których mowa w lp. 203 w załączniku nr 2 do rozporządzenia, wprowadza się następujące zakazy:
1)
transportu;
2)
przetrzymywania lub posiadania okazów gatunków;
3)
zbywania, oferowania do sprzedaży lub wymiany okazów gatunków.
§  9.
Wprowadza się następujące odstępstwa od zakazów:
1)
zakaz usuwania gniazd, o którym mowa w § 6 ust. 1 pkt 8 oraz w § 8 ust. 1 pkt 6, nie dotyczy usuwania od dnia 16 października do końca lutego gniazd z budek dla ptaków i ssaków;
2)
zakaz usuwania gniazd, o którym mowa w § 6 ust. 1 pkt 8 oraz w § 8 ust. 1 pkt 6, nie dotyczy usuwania od dnia 16 października do końca lutego gniazd ptasich z obiektów budowlanych lub terenów zieleni, jeżeli wymagają tego względy bezpieczeństwa lub sanitarne;
3)
zakaz chwytania, o którym mowa w § 6 ust. 1 pkt 2, nie dotyczy:
a)
chwytania na terenach zabudowanych przez podmioty upoważnione przez regionalnego dyrektora ochrony środowiska zabłąkanych zwierząt i przemieszczania ich do miejsc regularnego przebywania,
b)
chwytania zwierząt rannych i osłabionych w celu udzielenia im pomocy weterynaryjnej lub przemieszczania do ośrodków rehabilitacji zwierząt;
4)
zakazy, o których mowa w § 6 ust. 1 pkt 1-4, 6 i 8-12 oraz ust. 2 i 3, nie dotyczą okazów gatunków, o których mowa w § 1 pkt 1 lit. c, pozyskiwanych przez podmioty, które uzyskały zezwolenie regionalnego dyrektora ochrony środowiska lub Generalnego Dyrektora Ochrony Środowiska na ich pozyskiwanie;
5)
zakazy przetrzymywania, posiadania, zbywania, oferowania do sprzedaży, wymiany, darowizny, a także wywożenia poza granicę państwa, o których mowa w § 6 ust. 1 pkt 6, 10 i 11, nie dotyczą okazów gatunków, o których mowa w § 1 pkt 1 lit. c, pozyskanych na podstawie zezwolenia regionalnego dyrektora ochrony środowiska lub Generalnego Dyrektora Ochrony Środowiska;
6)
zakazy przetrzymywania, posiadania, zbywania, oferowania do sprzedaży, wymiany, darowizny, a także wywożenia poza granicę państwa, o których mowa w § 6 ust. 1 pkt 6, 10 i 11 oraz w § 7 pkt 4, 5 i 6, nie dotyczą okazów gatunków, pozyskanych poza granicą państwa i wwiezionych z zagranicy na podstawie zezwolenia regionalnego dyrektora ochrony środowiska lub Generalnego Dyrektora Ochrony Środowiska oznaczonych symbolem (4) w załączniku nr 2 do rozporządzenia;
7)
zakazy zbierania i posiadania okazów gatunków, o których mowa w § 6 ust. 1 pkt 6 oraz w § 8 ust. 1 pkt 5, nie dotyczą zbierania i przechowywania piór ptaków.
§  10.
W stosunku do gatunków zwierząt objętych ochroną ścisłą oraz częściową, o których mowa w lp. 1-476 i 478-589 w załączniku nr 1 oraz w lp. 1-202 w załączniku nr 2 do rozporządzenia stosuje się następujące sposoby ochrony:
1)
inwentaryzowanie, ocena stanu zachowania, monitorowanie stanowisk, siedlisk, ostoi i populacji zwierząt oraz prowadzenie i udostępnianie baz danych dotyczących ich stanowisk i ostoi;
2)
zabezpieczanie ostoi, stanowisk i siedlisk zwierząt przed zagrożeniami zewnętrznymi;
3)
ustalanie stref ochrony ostoi, miejsc rozrodu lub regularnego przebywania gatunków;
4)
wykonywanie zabiegów ochronnych utrzymujących właściwy stan populacji lub siedlisk zwierząt polegających na:
a)
renaturyzacji i odtwarzaniu siedlisk,
b)
utrzymywaniu lub odtwarzaniu właściwych dla gatunku stosunków wodnych,
c)
utrzymywaniu lub odtwarzaniu właściwego dla gatunku stanu gleby lub wody,
d)
zapobieganiu sukcesji roślinnej przez wypas, koszenie, wycinanie drzew i krzewów oraz usuwaniu biomasy,
e)
odtwarzaniu oraz zakładaniu nowych zadrzewień,
f)
ochronie i odtwarzaniu zasobów martwego drewna i drzew z dziuplami w lasach i zadrzewieniach,
g)
budowie sztucznych miejsc lęgowych, wodopojów,
h)
dostosowaniu sposobów i terminów wykonywania prac agrotechnicznych, leśnych, rybackich, budowlanych (w tym hydrotechnicznych), remontowych i innych, tak aby zminimalizować ich wpływ na zwierzęta i ich siedliska,
i)
tworzeniu i utrzymywaniu korytarzy ekologicznych,
j)
zapewnianiu drożności cieków będących szlakami migracji, w tym budowie przepławek i kanałów, rozbiórce przeszkód oraz stałej konserwacji istniejących przepławek,
k)
tworzeniu przejść dla zwierząt pod i nad drogami publicznymi oraz liniami kolejowymi,
l)
regulacji liczebności populacji roślin, grzybów i zwierząt mających wpływ na gatunki objęte ochroną;
5)
wspomaganie rozmnażania się gatunku na stanowiskach naturalnych;
6)
zabezpieczanie reprezentatywnej części populacji przez ochronę ex situ;
7)
zasilanie populacji dziko występujących przez wprowadzanie osobników z innych pobliskich stanowisk naturalnych lub z hodowli prowadzonej w ramach ochrony ex situ;
8)
przywracanie zwierząt z hodowli ex situ do środowiska przyrodniczego;
9)
przenoszenie zwierząt zagrożonych na nowe stanowiska;
10)
edukacja społeczeństwa w zakresie rozpoznawania gatunków objętych ochroną i sposobów ich ochrony;
11)
prowadzenie hodowli zwierząt wykorzystywanych do celów gospodarczych, w celu zmniejszenia presji wynikającej z pozyskania ich ze środowiska;
12)
kontrola pozyskania zwierząt gatunków objętych ochroną częściową, które mogą być pozyskiwane i związanych z tym skutków;
13)
promowanie technologii prac związanych z prowadzeniem racjonalnej gospodarki rolnej, leśnej, rybackiej i wodnej, umożliwiających zachowanie stanowisk, siedlisk i ostoi gatunków objętych ochroną;
14)
uwzględnianie potrzeb gatunków przy planowaniu, zatwierdzaniu i realizowaniu masowych imprez plenerowych, rekreacyjnych i sportowych;
15)
realizacja programów ochrony poszczególnych gatunków.
§  11.
Do gatunków zwierząt określonych w:
1)
załączniku nr 1 w lp.: 496, 511, 526, 528-533,
2)
załączniku nr 2 w lp.: 53, 64, 69-71, 78, 84, 87-91, 203

- przepisy rozporządzenia stosuje się od dnia 1 marca 2015 r.

§  12.
Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia. 2

ZAŁĄCZNIKI

ZAŁĄCZNIK Nr  1

GATUNKI ZWIERZĄT OBJĘTE OCHRONĄ ŚCISŁĄ Z WYSZCZEGÓLNIENIEM GATUNKÓW WYMAGAJĄCYCH OCHRONY CZYNNEJ

Lp. Nazwa polska* Nazwa naukowa* Ochrona czynna
SSAKI MAMMALIA
PARZYSTOKOPYTNE ARTIODACTYLA
1. kozica (1) Rupicapra rupicapra x
2. żubr (1) Bison bonasus x
DRAPIEŻNE CARNIVORA
3. wilk (1) Canis lupus x
4. żbik (1) Felis silvestris x
5. ryś (1) Lynx lynx x
6. tchórz stepowy (1) Mustela eversmanni
7. norka europejska (1) Mustela lutreola
8. niedźwiedź brunatny (1) Ursus arctos x
9. foka szara (1) Halichoerus grypus
10. foka obrączkowana (1) Phoca hispida
11. foka pospolita (1) Phoca vitulina
WALENIE CETACEA
12. morświn (1) Phocoena phocoena x
13. WALENIE - pozostałe gatunki (1) CETACEA
NIETOPERZE CHIROPTERA
14. podkowiec duży (1)(3) Rhinolophus ferrumequinum x
15. podkowiec mały (1)(3) Rhinolophus hipposideros x
16. mopek zachodni (1)(3) Barbastella barbastellus x
17. mroczek pozłocisty (1)(3) Eptesicus nilssonii x
18. mroczek późny (1)(3) Eptesicus serotinus x
19. nocek Alkatoe (1)(3) Myotis alcathoe x
20. nocek Bechsteina (1)(3) Myotis bechsteinii x
21. nocek Brandta (1)(3) Myotis brandtii x
22. nocek łydkowłosy (1)(3) Myotis dasycneme x
23. nocek rudy (1)(3) Myotis daubentonii x
24. nocek orzęsiony (1)(3) Myotis emarginatus x
25. nocek duży (1)(3) Myotis myotis x
26. nocek wąsatek (1)(3) Myotis mystacinus x
27. nocek Natterera (1)(3) Myotis nattereri x
28. nocek ostrouszny (1)(3) Myotis oxygnathus x
29. borowiec olbrzymi (1)(3) Nyctalus lasiopterus
30. borowiaczek (1)(3) Nyctalus leisleri x
31. borowiec wielki (1)(3) Nyctalus noctula x
32. karlik średni (1)(3) Pipistrellus kuhlii x
33. karlik większy (1)(3) Pipistrellus nathusii x
34. karlik malutki (1)(3) Pipistrellus pipistrellus x
35. karlik drobny (1)(3) Pipistrellus pygmaeus x
36. gacek brunatny (1)(3) Plecotus auritus x
37. gacek szary (1)(3) Plecotus austriacus x
38. mroczek posrebrzany (1)(3) Vespertilio murinus x
ZAJĄCOKSZTAŁTNE LAGOMORPHA
39. bielak (1) Lepus timidus
GRYZONIE RODENTIA
40. nornik śnieżny (1) Chionomys nivalis
41. darniówka tatrzańska (1) Microtus tatricus
42. chomik europejski (1) Cricetus cricetus x
43. smużka leśna (1) Sicista betulina
44. smużka stepowa (1) Sicista subtilis
45. koszatka (1) Dryomys nitedula x
46. żołędnica (1) Eliomys quercinus x
47. orzesznica (1) Muscardinus avellanarius
48. świstak tatrzański (1) Marmota marmota latirostris
49. suseł moręgowany (1) Spermophilus citellus x
50. suseł perełkowany (1) Spermophilus suslicus x
PTAKI AVES
BLASZKODZIOBE ANSERIFORMES
51. rożeniec (2) Anas acuta x
52. cyraneczka karolińska (2) Anas carolinensis
53. płaskonos (2) Anas clypeata x
54. cyranka modroskrzydła (2) Anas discors
55. świstun (2) Anas penelope
56. cyranka (2) Anas querquedula x
57. krakwa (2) Anas strepera x
58. gęś krótkodzioba (2) Anser brachyrhynchus
59. gęś mała (2) Anser erythropus
60. śnieżyca mała (2) Anser rossii
61. ogorzałka mała (2) Aythya affinis
62. czerniczka (2) Aythya collaris
63. ogorzałka (2) Aythya marila
64. podgorzałka (2) Aythya nyroca x
65. bernikla obrożna (2) Branta bernicla
66. bernikla białolica (2) Branta leucopsis
67. bernikla rdzawoszyja (2) Branta ruficollis
68. gągoł (2) Bucephala clangula x
69. lodówka (2) Clangula hyemalis
70. łabędź czarnodzioby (2) Cygnus columbianus
71. łabędź krzykliwy (2) Cygnus cygnus
72. łabędź niemy (2) Cygnus olor
73. kamieniuszka (2) Histrionicus histrionicus
74. markaczka amerykańska (2) Melanitta americana
75. uhla garbonosa (2) Melanitta deglandi
76. uhla (2) Melanitta fusca
77. markaczka (2) Melanitta nigra
78. bielaczek (2) Mergellus albellus
79. nurogęś (2) Mergus merganser x
80. szlachar (2) Mergus serrator x
81. hełmiatka (2) Netta rufina
82. sterniczka (2) Oxyura leucocephala
83. birginiak (2) Polysticta stelleri
84. edredon (2)(3) Somateria mollissima
85. turkan (2) Somateria spectabilis
86. kazarka rdzawa (2) Tadorna ferruginea
87. ohar (2) Tadorna tadorna x
JERZYKOWE APODIFORMES
88. jerzyk (2) Apus apus x
89. jerzyk alpejski (2) Tachymarptis melba
LELKOWE CAPRIMULIGIFORMES
90. lelek (2) Caprimulgus europaeus
SIEWKOWE CHARADRIIFORMES
91. kulon (1)(3) Burhinus oedicnemus x
92. sieweczka morska (2)(3) Charadrius alexandrinus
93. sieweczka rzeczna (2) Charadrius dubius
94. sieweczka obrożna (2)(3) Charadrius hiaticula x
95. sieweczka pustynna (2) Charadrius leschenaultii
96. sieweczka mongolska (2) Charadrius mongolus
97. mornel (2)(3) Charadrius morinellus
98. siewka złota (2) Pluvialis apricaria
99. siewka szara (2) Pluvialis dominica
100. siewka złotawa (2) Pluvialis fulva
101. siewnica (2) Pluvialis squatarola
102. czajka towarzyska (2) Vanellus gregarius
103. czajka stepowa (2) Vanellus leucurus
104. czajka (2) Vanellus yanellus x
105. żwirowiec stepowy (2) Glareola nordmanni
106. żwirowiec łąkowy (2) Glareola pratincola
107. pustynnik (2) Syrrhaptes paradoxus
108. ostrygojad (2)(3) Haematopus ostralegus
109. mewa cienkodzioba (2) Chroicocephalus genei
110. śmieszka (2) Chroicocephalus ridibundus
111. mewa mała (2)(3) Hydrocoloeus minutus x
112. mewa karaibska (2) Larus atricilla
113. mewa siwa (2) Larus canus x
114. mewa delawarska (2) Larus delawarensis
115. mewa żółtonoga (2) Larus fuscus
116. mewa polarna (2) Larus glaucoides
117. mewa blada (2) Larus hyperboreus
118. orlica (2) Larus ichthyaetus
119. mewa siodłata (2) Larus marinus
120. mewa czarnogłowa (2)(3) Larus melanocephalus x
121. mewa romańska (2) Larus michahellis
122. mewa preriowa (2) Larus pipixcan
123. mewa modrodzioba (2) Pagophila eburnea
124. mewa różowa (2) Rhodostethia rosea
125. mewa trójpalczasta (2) Rissa tridactyla
126. mewa obrożna (2) Xema sabini
127. szczudłak (2)(3) Himantopus himantopus
128. szablodziób (2)(3) Recurvirostra avosetta
129. brodziec piskliwy (2)(3) Actitis hypoleucos
130. brodziec plamisty (2) Actitis macularius
131. kamusznik (2) Arenaria interpres
132. piaskowiec (2) Calidris alba
133. biegus zmienny (2)(3) Calidris alpina x
134. biegus długoskrzydły (2) Calidris bairdii
135. biegus rdzawy (2) Calidris canutus
136. biegus krzywodzioby (2) Calidris ferruginea
137. biegus białorzytny (2) Calidris fuscicollis
138. biegus morski (2) Calidris maritima
139. biegus arktyczny (2) Calidris melanotos
140. biegus malutki (2) Calidris minuta
141. biegus karłowaty (2) Calidris minutilla
142. biegus tundrowy (2) Calidris pusilla
143. biegus mały (2) Calidris temminckii
144. biegus wielki (2) Calidris tenuirostris
145. kszyk (2)(3) Gallinago gallinago
146. dubelt (2)(3) Gallinago media
147. biegus płaskodzioby (2) Limicola falcinellus
148. szlamiec długodzioby (2) Limnodromus scolopaceus
149. szlamnik (2) Limosa lapponica
150. rycyk (2)(3) Limosa limosa x
151. bekasik (2)(3) Lymnocryptes minimus
152. kulik wielki (2)(3) Numenius arquata x
153. kulik mniejszy (2) Numenius phaeopus
154. kulik cienkodzioby (2) Numenius tenuirostris
155. płatkonóg płaskodzioby (2) Phalaropus fulicarius
156. płatkonóg szydłodzioby (2) Phalaropus lobatus
157. batalion (2)(3) Philomachus pugnax x
158. brodziec śniady (2) Tringa erythropus
159. brodziec żółtonogi (2) Tringa flavipes
160. łęczak (2),3 Tringa glareola x
161. brodziec piegowaty (2) Tringa melanoleuca
162. kwokacz (2) Tringa nebularia
163. samotnik (2)(3) Tringa ochropus x
164. brodziec pławny (2)(3) Tringa stagnatilis
165. krwawodziób (2)(3) Tringa totanus x
166. biegus płowy (2) Tryngites subruficollis
167. terekia (2) Xenus cinereus
168. wydrzyk długosterny (2) Stercorarius longicaudus
169. wydrzyk ostrosterny (2) Stercorarius parasiticus
170. wydrzyk tęposterny (2) Stercorarius pomarinus
171. wydrzyk wielki (2) Stercorarius skua
172. rybitwa białowąsa (2)(3) Chlidonias hybrida x
173. rybitwa białoskrzydła (2)(3) Chlidonias leucopterus x
174. rybitwa czarna (2)(3) Chlidonias niger x
175. rybitwa krótkodzioba (2) Gelochelidon nilotica
176. rybitwa wielkodzioba (2) Hydroprogne caspia
177. rybitwa różowa (2) Sterna dougallii
178. rybitwa rzeczna (2)(3) Sterna hirundo x
179. rybitwa popielata (2)(3) Sterna paradisaea x
180. rybitwa czubata (2)(3) Sterna sandvicensis x
181. rybitwa białoczelna (2)(3) Sternula albifrons x
182. alka (2) Alca tor da
183. alczyk (2) Alle alle
184. nurnik (2) Cepphus grylle
185. maskonur (2) Fratercula arctica
186. nurzyk (2) Uria aalge
187. nurzyk polarny (2) Uria lomvia
BRODZĄCE CICONIIFORMES
188. czapla purpurowa (2)(3) Ardea purpur ea
189. czapla modronosa (2) Ardeola ralloides
190. bąk (2) Botaurus stellaris
191. czapla złotawa (2) Bubulcus ibis
192. czapla biała (2) Egretta alba
193. czapla nadobna (2)(3) Egretta garzetta
194. bączek (2) Ixobrychus minutus x
195. ślepowron (2)(3) Nycticorax nycticorax x
196. bocian biały (2) Ciconia ciconia x
197. bocian czarny (2)(3) Ciconia nigra x
198. warzęcha (2) Platalea leucorodia
199. ibis kasztanowaty (2) Plegadis falcinellus
GOŁĘBIOWE COLUMBIFORMES
200. siniak (2) Columba oenas
201. sierpówka (2) Streptopelia decaocto
202. turkawka wschodnia (2) Streptopelia orientalis
203. turkawka (2) Streptopelia turtur
204. KRASKOWE CORACIIFORMES
205. zimorodek (2) Alcedo atthis
206. rybaczek srokaty (2) Ceryle rudis
207. kraska (2)(3) Coracias garrulus x
208. żołna (2)(3) Merops apiaster x
209. dudek (2) Upupa epops x
KUKUŁKOWE CUCULIFORMES
210. kukułka czubata (2) Clamator glandarius
211. kukułka (2) Cuculus canorus
SZPONIASTE FALCONIFORMES
212. krogulec krótkonogi (2) Accipiter brevipes
213. jastrząb (2)(3) Accipiter gentilis
214. krogulec (2)(3) Accipiter nisus
215. sęp kasztanowaty (2) Aegypius monachus
216. orzeł przedni (1)(3) Aquila chrysaetos x
217. orlik grubodzioby (1)(3) Aquila clanga x
218. orzeł cesarski (2) Aquila heliaca
219. orzeł stepowy (2) Aquila nipalensis
220. orzełek (1)(3) Aquila pennata x
221. orlik krzykliwy (2)(3) Aquila pomarina x
222. myszołów (2)(3) Buteo buteo
223. myszołów włochaty (2) Buteo lagopus
224. kurhannik (2) Buteo rufinus
225. gadożer (1)(3) Circaetus gallicus x
226. błotniak stawowy (2)(3) Circus aeruginosus x
227. błotniak zbożowy (2)(3) Circus cyaneus x
228. błotniak stepowy (2) Circus macrourus
229. błotniak łąkowy (2)(3) Circus pygargus x
230. kaniuk (2) Elanus caeruleus
231. orłosęp (2) Gypaetus barbatus
232. sęp płowy (2) Gyps fulvus
233. bielik (2)(3) Haliaeetus albicilla
234. bielik wschodni (2) Haliaeetus leucoryphus
235. kania czarna (2)(3) Milvus migrans x
236. kania ruda (2)(3) Milvus milvus x
237. ścierwnik (2) Neophron percnopterus
238. trzmielojad (2)(3) Pernis apivorus
239. raróg (1)(3) Falco cherrug
240. drzemlik (2) Falco columbarius
241. sokół skalny (2) Falco eleonorae
242. pustułeczka (2) Falco naumanni
243. sokół wędrowny (2)(3) Falco peregrinus x
244. białozór (2) Falco rusticolus
245. kobuz (2)(3) Falco subbuteo x
246. pustułka (2) Falco tinnunculus x
247. kobczyk (2) Falco vespertinus
248. rybołów (1)(3) Pandion haliaetus x
GRZEBIĄCE GALLIFORMES
249. przepiórka (2) Coturnix coturnix
250. pardwa mszarna (2) Lagopus lagopus
251. cietrzew (1)(3) Tetrao tetrix x
252. głuszec (1)(3) Tetrao urogallus x
NURY GAVIIFORMES
253. nur białodzioby (2) Gavia adamsii
254. nur czarnoszyi (2) Gavia arctica
255. lodowiec (2) Gavia immer
256. nur rdzawoszyi (2) Gavia stellata
ŻURAWIOWE GRUIFORMES
257. żuraw (2) Grus grus
258. żuraw stepowy (2) Grus virgo
259. hubara arabska (2) Chlamydotis macqueenii
260. derkacz (2) Crex crex x
261. kokoszka (2) Gallinula chloropus
262. zielonka (2) Porzana parva
263. kropiatka (2) Porzana porzana x
264. karliczka (2) Porzana pusilla
265. wodnik (2) Rallus aquaticus
DROPIE OTIDIFORMES
266. drop (2)(3) Otis tarda x
267. strepet (2) Tetrax tetrax
WRÓBLOWE PASSERIFORMES
268. raniuszek (2) Aegithalos caudatus
269. skowronek (2) Alauda arvensis
270. skowrończyk krótkopalcowy (2) Calandrella brachydactyla
271. górniczek (2) Eremophila alpestris
272. dzierlatka (2) Galerida cristata
273. lerka (2) Lullula arborea
274. kalandra szara (2) Melanocorypha calandra
275. kalandra białoskrzydła (2) Melanocorypha leucoptera
276. kalandra czarna (2) Melanocorypha yeltoniensis
277. jemiołuszka (2) Bombycilla garrulus
278. pełzacz ogrodowy (2) Certhia brachydactyla
279. pełzacz leśny (2) Certhia familiaris
280. pluszcz (2) Cinclus cinclus
281. czarnowron (2) Corvus corone
282. gawron - osobniki poza obszarem administracyjnym miast (2) Corvus frugilegus
283. kawka (2) Corvus monedula
284. sójka (2) Garrulus glandarius
285. orzechówka (2) Nucifraga caryocatactes
286. sójka syberyjska (2) Perisoreus infaustus
287. wieszczek (2) Pyrrhocorax graculus
288. poświerka (2) Calcarius lapponicus
289. trznadel złotawy (2) Emberiza aureola
290. potrzeszcz (2) Emberiza calandra
291. głuszek (2) Emberiza cia
292. cierlik (2) Emberiza cirlus
293. trznadel (2) Emberiza citrinella
294. ortolan (2) Emberiza hortulana
295. trznadel białogłowy (2) Emberiza leucocephalos
296. trznadel czarnogłowy (2) Emberiza melanocephala
297. trznadelek (2) Emberiza pusilla
298. trznadel czubaty (2) Emberiza rustica
299. potrzos (2) Emberiza schoeniclus
300. makolągwa (2) Carduelis cannabina
301. szczygieł (2) Carduelis carduelis
302. osetnik (2) Carduelis citrinella
303. czeczotka (2) Carduelis flammea
304. rzepołuch (2) Carduelis flavirostris
305. czeczotka tundrowa (2) Carduelis hornemanni
306. czyż (2) Carduelis spinus
307. dziwonia (2) Carpodacus erythrinus
308. dzwoniec (2) Chloris chloris
309. grubodziób (2) Coccothraustes coccothraustes
310. zięba (2) Fringilla coelebs
311. jer (2) Fringilla montifringilla
312. junko (2) Junco hyemalis
313. krzyżodziób świerkowy (2) Loxia curvirostra
314. krzyżodziób modrzewiowy (2) Loxia leucoptera
315. krzyżodziób sosnowy (2) Loxia pytyopsittacus
316. łuskowiec (2) Pinicola enucleator
317. śnieguła (2) Plectrophenax nivalis
318. gil (2) Pyrrhula pyrrhula
319. kulczyk (2) Serinus serinus
320. jaskółka rudawa (2) Cecropis daurica
321. oknówka (2) Delichon urbicum
322. dymówka (2) Hirundo rustica
323. brzegówka (2) Riparia riparia
324. gąsiorek (2) Lanius collurio
325. srokosz (2) Lanius excubitor
326. dzierzba pustynna (2) Lanius isabellinus
327. dzierzba czarnoczelna (2)(3) Lanius minor x
328. dzierzba rudogłowa (2)(3) Lanius senator x
329. świergotek polny (2) Anthus campestris
330. świergotek rdzawogardły (2) Anthus cervinus
331. świergotek tundrowy (2) Anthus gustavi
332. świergotek tajgowy (2) Anthus hodgsoni
333. świergotek nadmorski (2) Anthus petrosus
334. świergotek łąkowy (2) Anthus pratensis
335. świergotek szponiasty (2) Anthus richardi
336. siwerniak (2) Anthus spinoletta
337. świergotek drzewny (2) Anthus trivialis
338. pliszka siwa (2) Motacilla alba
339. pliszka górska (2) Motacilla cinerea
340. pliszka cytrynowa (2)(3) Motacilla citreola
341. pliszka żółta (2) Motacilla flava
342. muchołówka białoszyja (2) Ficedula albicollis
343. muchołówka żałobna (2) Ficedula hypoleuca
344. muchołówka mała (2) Ficedula parva
345. muchołówka szara (2) Muscicapa striata
346. wilga (2) Oriolus oriolus
347. wąsatka (2) Panurus biarmicus
348. modraszka (2) Cyanistes caeruleus
349. sikora lazurowa (2) Cyanistes cyanus
350. czubatka (2) Lophophanes cristatus
351. bogatka (2) Parus major
352. sosnówka (2) Periparus ater
353. czarnogłówka (2) Poecile montanus
354. sikora uboga (2) Poecile palustris
355. śnieżka (2) Montifringilla nivalis
356. wróbel (2) Passer domesticus x
357. mazurek (2) Passer montanus
358. wróbel skalny (2) Petronia petronia
359. płochacz halny (2) Prunella collaris
360. pokrzywnica (2) Prunella modularis
361. płochacz syberyjski (2) Prunella montanella
362. remiz (2) Remiz pendulinus
363. kowalik (2) Sitta europaea
364. pasterz (2) Pastor roseus
365. szpak (2) Sturnus vulgaris
366. trzcinniczek kaspijski (2) Acrocephalus agricola
367. trzciniak (2) Acrocephalus arundinaceus
368. zaroślówka (2)(3) Acrocephalus dumetorum
369. tamaryszka (2) Acrocephalus melanopogon
370. wodniczka (2)(3) Acrocephalus paludicola x
371. łozówka (2) Acrocephalus palustris
372. rokitniczka (2) Acrocephalus schoenobaenus
373. trzcinniczek (2) Acrocephalus scirpaceus
374. zaganiacz (2) Hippolais icterina
375. zaganiacz szczebiotliwy (2) Hippolais polyglotta
376. świerszczak melodyjny (2) Locustella certhiola
377. strumieniówka (2) Locustella fluviatilis
378. brzęczka (2) Locustella luscinioides
379. świerszczak (2) Locustella naevia
380. świstunka górska (2) Phylloscopus bonelli
381. świstunka północna (2) Phylloscopus borealis
382. pierwiosnek (2) Phylloscopus collybita
383. świstunka brunatna (2) Phylloscopus fuscatus
384. świstunka ałtajska (2) Phylloscopus humei
385. świstunka iberyjska (2) Phylloscopus ibericus
386. świstunka żółtawa (2) Phylloscopus inornatus
387. świstunka złotawa (2) Phylloscopus proregulus
388. świstunka grubodzioba (2) Phylloscopus schwarzi
389. świstunka leśna (2) Phylloscopus sibilatrix
390. wójcik (2)(3) Phylloscopus trochiloides
391. piecuszek (2) Phylloscopus trochilus
392. zniczek (2) Regulus ignicapilla
393. mysikrólik (2) Regulus regulus
394. kapturka (2) Sylvia atricapilla
395. gajówka (2) Sylvia borin
396. pokrzewka wąsata (2) Sylvia cantillans
397. cierniówka (2) Sylvia communis
398. piegża (2) Sylvia curruca
399. pokrzewka aksamitna (2) Sylvia melanocephala
400. jarzębatka (2) Sylvia nisoria
401. pomurnik (2)(3) Tichodroma muraria
402. strzyżyk (2) Troglodytes troglodytes
403. rudzik (2) Erithacus rubecula
404. drozd ciemny (2) Geokichla sibirica
405. słowik syberyjski (2) Larvivora sibilans
406. słowik szary (2) Luscinia luscinia
407. słowik rdzawy (2) Luscinia megarhynchos
408. podróżniczek (2) Luscinia svecica
409. nagórnik (2)(3) Monticola saxatilis
410. białorzytka pustynna (2) Oenanthe deserti
411. białorzytka rdzawa (2) Oenanthe hispanica
412. białorzytka płowa (2) Oenanthe isabellina
413. białorzytka (2) Oenanthe oenanthe
414. białorzytka pstra (2) Oenanthe pleschanka
415. kopciuszek (2) Phoenicurus ochruros
416. pleszka (2) Phoenicurus phoenicurus
417. kląskawka syberyjska (2) Saxicola maurus
418. pokląskwa (2) Saxicola rubetra
419. kląskawka (2) Saxicola rubicola
420. modraczek (2) Tarsiger cyanurus
421. drozd czarnogardły (2) Turdus atrogularis
422. drozd rdzawoskrzydły (2) Turdus eunomus
423. droździk (2) Turdus iliacus
424. kos (2) Turdus merula
425. drozd rdzawy (2) Turdus naumanni
426. drozd oliwkowy (2) Turdus obscurus
427. śpiewak (2) Turdus philomelos
428. kwiczoł (2) Turdus pilaris
429. drozd rdzawogardły (2) Turdus ruficollis
430. drozd obrożny (2) Turdus torquatus
431. paszkot (2) Turdus viscivorus
432. drozdoń pstry (2) Zoothera dauma
433. wireonek czerwonooki (2) Vireo olivaceus
PEŁNOPŁETWE PELECANIFORMES
434. pelikan kędzierzawy (2) Pelecanus crispus
435. pelikan różowy (2) Pelecanus onocrotalus
436. kormoran czubaty (2) Phalacrocorax aristotelis
437. kormoran mały (2) Phalacrocorax pygmeus
438. głuptak (2) Morus bassanus
FLAMINGI PHOENICOPTERIFORMES
439. flaming różowy (2) Phoenicopterus roseus
DZIĘCIOŁOWE PICIFORMES
440. dzięcioł białogrzbiety (2)(3) Dendrocopos leucotos x
441. dzięcioł duży (2) Dendrocopos major
442. dzięcioł średni (2) Dendrocopos medius x
443. dzięciołek (2) Dendrocopos minor
444. dzięcioł białoszyi (2) Dendrocopos syriacus
445. dzięcioł czarny (2) Dryocopus martius x
446. krętogłów (2) Jynx torquilla
447. dzięcioł trójpalczasty (2)(3) Picoides tridactylus x
448. dzięcioł zielonosiwy (2) Picus canus x
449. dzięcioł zielony (2) Picus viridis x
PERKOZY PODICIPEDIFORMES
450. perkoz rogaty (2) Podiceps auritus
451. perkoz dwuczuby (2) Podiceps cristatus
452. perkoz rdzawoszyi (2) Podiceps grisegena
453. zausznik (2) Podiceps nigricollis
454. perkoz grubodzioby (2) Podilymbus podiceps
455. perkozek (2) Tachybaptus ruficollis
RURKONOSE PROCELLARIIFORMES
456. nawałnik burzowy (2) Hydrobates pelagicus
457. oceannik żółtopłetwy (2) Oceanites oceanicus
458. nawałnik duży (2) Oceanodroma leucorhoa
459. burzyk żółtodzioby (2) Calonectris diomedea
460. fulmar (2) Fulmarus glacialis
461. burzyk szary (2) Puffinus griseus
462. burzyk balearski (2) Puffinus mauretanicus
463. burzyk północny (2) Puffinus puffinus
SOWY STRIGIFORMES
464. włochatka (2)(3) Aegolius funereus x
465. uszatka błotna (2)(3) Asio flammeus x
466. uszatka (2) Asio otus
467. pójdźka (2)(3) Athene noctua x
468. puchacz (2)(3) Bubo bubo x
469. sowa śnieżna (2) Bubo scandiacus
470. sóweczka (2)(3) Glaucidium passerinum x
471. syczek (1)(3) Otus scops
472. puszczyk (2) Strix aluco
473. puszczyk mszarny (2)(3) Strix nebulosa x
474. puszczyk uralski (2)(3) Strix uralensis
475. sowa jarzębata (2) Surnia ulula
476. płomykówka (2)(3) Tyto alba x
inne gatunki ptaków
477. Pozostałe gatunki ptaków (inne niż: gatunki łowne, gatunki objęte ochroną częściową oraz wymienione w lp. 51-476 gatunki objęte ochroną ścisłą) występujące naturalnie na terytorium państw Unii Europejskiej, przebywające na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej
GADY REPTILIA
ŁUSKONOŚNE SQUAMATA
478. gniewosz plamisty (1) Coronella austriaca x
479. zaskroniec rybołów (1) Natrix tesselata
480. wąż Eskulapa (1) Zamenis longissimus (Elaphe longissima) x
481. jaszczurka zielona (1) Lacerta viridis
ŻÓŁWIE TESTUDINATA
482. żółw błotny (1) Emys orbicularis x
PŁAZY AMPHIBIA
PŁAZY BEZOGONOWE ANURA
483. kumak nizinny (1) Bombina bombina x
484. kumak górski (1) Bombina variegata x
485. ropucha paskówka (1) Epidalea calamita (Bufo calamita)
486. ropucha zielona (1) Pseudepidalea viridis (Bufo viridis)
487. rzekotka drzewna (1) Hyla arborea x
488. grzebiuszka ziemna (1) Pelobates fuscus
489. żaba moczarowa (1) Rana arvalis
490. żaba zwinka (1) Rana dalmatina
PŁAZY OGONIASTE CAUDATA
491. traszka karpacka (1) Lissotriton montandoni (Triturus montandoni) x
492. traszka grzebieniasta (1) Triturus cristatus x
RYBY PROMIENIOPŁETWE ACTINOPTERYGII
JESIOTROKSZTAŁTNE ACIPENSERIFORMES
493. jesiotr zachodni (1) Acipenser sturio x
KARPIOKSZTAŁTNE CYPRINIFORMES
494. koza złotawa Sabanejewia aurata
495. strzebla błotna Eupallasella percnurus

(Rhynchocypris percnurus)

x
ŁOSOSIOKSZTAŁTNE SALMONIFORMES
496. głowacica - osobniki występujące w dorzeczu Dunaju Hucho hucho
RYBY CEFALASPIDOKSZTAŁTNE CEPHALASPIDOMORPHI
** PETROMYZONTIFORMES
497. minóg morski Petromyzon marinus x
MAŁŻE BIVALVIA
** VENEROIDA
498. gałeczka żeberkowana Sphaerium solidum
** UNIONOIDEA
499. perłoródka rzeczna Margaritifera margaritifera x
500. skójka gruboskorupowa (1) Unio crassus x
ŚLIMAKI GASTROPODA
** NEOTAENIOGLOSSA
501. niepozorka ojcowska Falniowskia neglectissima
PŁUCODYSZNE PULMONATA
502. poczwarówka pagórkowa Granaria frumentum
503. świdrzyk łamliwy Balea perversa
504. świdrzyk ozdobny Charpentieria ornata x
505. świdrzyk śląski Cochlodina costata
506. świdrzyk kasztanowaty Macrogastra badia
507. świdrzyk siedmiogrodzki Vestia elata
508. ślimak tatrzański Faustina cingullelum (Chilostoma cingullelum)
509. ślimak Rossmasslera Faustina rossmaessleri (Chilostoma rossmaessleri)
510. ślimak obrzeżony Helicodonta obvoluta
511. ** (1) Caseolus calculus
512. ślimak żeberkowany Helicopsis striata
513. poczwarówka pagoda Pagodulina pagodula
514. szklarka podziemna Mediterranea inopinata (Oxychilus inopinatus)
515. zatoczek łamliwy (1) Anisus vorticulus
516. poczwarówka kolumienka Columella columella
517. poczwarówka górska Pupilla alpicola
518. poczwarówka zębata Truncatellina claustralis
519. poczwarówka zwężona Vertigo angustior
520. poczwarówka północna Vertigo arctica
521. poczwarówka jajowata Vertigo moulinsiana
PAJĘCZAKI ARACHNIDA
PAJĄKI ARANEAE
522. gryziel zachodni Atypus affinis
523. gryziel stepowy Atypus muralis
524. gryziel tapetnik Atypus piceus
525. ** Mughiphantes pulcher (Lepthyphantes pulcher)
526. ** Agroeca dentigera
527. strojniś nadobny Philaeus chrysops
KOSARZE (ŁABUŃCE) OPILIONES
528. ** Siro carpaticus
ZALESZCZOTKI PSEUDOSCORPIONIDA
529. ** Neobisium polonicum
SKRZELONOGI BRANCHIOPODA
** ANOSTRACA
530. skrzelopływka bagienna Branchinecta paludosa x
531. ** Chirocephalus diaphanus
532. ** Pristicephalus shadini (Chirocephalus shadini)
533. ** Streptocephalus torvicornis
OWADY INSECTA
CHRZĄSZCZE COLEOPTERA
534. ponurek Schneidera Boros schneideri
535. bogatek wspaniały (1) Buprestis splendens
536. tęcznik ziarenkowaty (liszkarz ziarenkowaty) Calosoma investigator
537. tęcznik marszczony (liszkarz marszczony) Calosoma reticulatum
538. biegacz Bessera Carabus besseri
539. biegacz Fabrycjusza Carabus fabricii
540. biegacz urozmaicony (1) Carabus variolosus
541. biegacz Zawadzkiego (1) Carabus zawadzka
542. kozioróg dębosz (1) Cerambyx cerdo x
543. średzinka Mesosa myops
544. sichrawa karpacka (1) Pseudogaurotina excellens x
545. nadobnica alpejska (1) Rosalia alpina x
546. zgniotek cynobrowy (1) Cucujus cinnaberinnus
547. zgniotek szkarłatny Cucujus haematodes
548. pływak szerokobrzeżek (1) Dytiscus latissimus
549. kreślinek nizinny (1) Graphoderus bilineatus
550. ** Bolbelasmus unicornis
551. krawiec głowacz Lethrus apterus
552. konarek tajgowy (1) Phryganophilus ruficollis
553. rozmiazg kolweński (1) Pytho kolwensis
554. zagłębek bruzdkowany (1) Rhysodes sulcatus
555. pachnica dębowa (1) Osmoderma eremita x
556. ** - pozostałe gatunki z rodzaju pachnica (1) Osmoderma spp. x
557. pogrzybnica Mannerheima Oxyporus mannerheimii
PLUSKWIAKI HEMIPTERA
558. piewik podolski Cicadetta podolica
BŁONKOSKRZYDŁE HYMENOPTERA
559. zadrzechnia czarnoroga Xylocopa valga
MOTYLE LEPIDOPTERA
560. krasopani hera Callimorpha quadripunctaria
561. barczatka kataks (1) Eriogaster catax
562. czerwończyk nieparek (1) Lycaena dispar
563. czerwończyk fioletek (1) Lycaena helle
564. modraszek arion (1) Maculinea arion x
565. modraszek nausitous (1) Maculinea nausithous x
566. modraszek telejus (1) Maculinea teleius x
567. modraszek eroides (1) Polyommatus eroides x
568. modraszek gniady Polyommatus ripartii x
569. ksylomka strix (1) Xylomoia strix
570. strzępotek hero (1) Coenonympha hero
571. strzępotek edypus (1) Coenonympha oedippus
572. górówka sudecka (1) Erebia sudetica
573. przeplatka aurinia Euphydryas aurinia x
574. przeplatka maturna (1) Euphydryas maturna
575. osadnik wielkooki (1) Lopinga achine
576. niepylak apollo (1) Parnassius apollo x
577. niepylak mnemozyna (1) Parnassius mnemosyne x
578. postojak wiesiołkowiec (1) Proserpinus proserpina
MODLISZKI MANTODEA
579. modliszka zwyczajna Mantis religiosa
WAŻKI ODONATA
580. żagnica północna Aeshna caerulea
581. żagnica zielona (1) Aeshna viridis
582. trzepla zielona (1) Ophiogomphus cecilia
583. zalotka białoczelna (1) Leucorrhinia albifrons
584. zalotka spłaszczona (1) Leucorrhinia caudalis
585. zalotka większa (1) Leucorrhinia pectoralis
586. łątka ozdobna Coenagrion ornatum
587. iglica mała Nehalennia speciosa x
PROSTOSKRZYDŁE ORTHOPTERA
588. ** (1) Isophya stysi
589. stepówka Gampsocleis glabra
Objaśnienia:

* Gatunki zwierząt zostały pogrupowane w wyższe jednostki systematyczne w ten sposób, że:

- wielkimi literami, czcionką pogrubioną wyróżniono nazwy GROMAD,

- wielkimi literami, czcionką zwykłą wyróżniono nazwy RZĘDÓW,

- nazwy naukowe gatunków wyróżniono czcionką pochyłą.

** - brak polskiej nazwy gatunkowej lub rzędu.

(1) - gatunek, którego dotyczy zakaz, o którym mowa w § 6 ust. 2.

(2) - gatunek, którego dotyczy zakaz, o którym mowa w § 6 ust. 3.

(3) - gatunek, którego dotyczy zakaz, o którym mowa w § 6 ust. 4.

ZAŁĄCZNIK Nr  2

GATUNKI ZWIERZĄT OBJĘTE OCHRONĄ CZĘŚCIOWĄ

Lp. Nazwa polska* Nazwa naukowa*
SSAKI MAMMALIA
DRAPIEŻNE CARNIVORA
1. gronostaj (1) Mustela erminea
2. łasica (1) Mustela nivalis
3. wydra (1) Lutra lutra
JEŻOKSZTAŁTNE ERINACEOMORPHA
4. jeżowate - wszystkie gatunki (1) Erinaceidae
GRYZONIE RODENTIA
5. bóbr europejski (1) Castor fiber
6. karczownik mniejszy - osobniki znajdujące się poza terenem ogrodów, upraw ogrodniczych, szkółek leśnych Arvicola scherman
7. karczownik ziemnowodny - osobniki znajdujące się poza terenem ogrodów, upraw ogrodniczych, szkółek leśnych Arvicola amphibius
8. badylarka Micromys minutus
9. mysz zaroślowa Apodemus sylvaticus
10. mysz zielna (m. małooka) Apodemus uralensis
11. wiewiórka pospolita (1) Sciurus vulgaris
12. popielica (1) Glis glis
RYJÓWKOKSZTAŁTNE SORICOMORPHA
13. ryjówkowate - wszystkie gatunki (1) Soricidae
14. kret - osobniki znajdujące się poza terenem ogrodów, upraw ogrodniczych, szkółek leśnych, trawiastych lotnisk, ziemnych konstrukcji hydrotechnicznych oraz obiektów sportowych (1) Talpa europaea
PTAKI AVES
SIEWKOWE CHARADRIIFORMES
15. mewa srebrzysta (2) Larus argentatus
16. mewa białogłowa (2) Larus cachinnans
BRODZĄCE CICONIIFORMES
17. czapla siwa (2) Ardea cinerea
GOŁĘBIOWE COLUMBIFORMES
18. gołąb miejski (2) Columba livia forma urbana
WRÓBLOWE PASSERIFORMES
19. kruk (2) Corvus corax
20. wrona siwa (2) Corvus cornix
21. sroka (2) Pica pica
22. gawron - osobniki w obszarze administracyjnym miast (2) Corvus frugilegus
PEŁNOPŁETWE PELECANIFORMES
23. kormoran (2) Phalacrocorax carbo
GADY REPTILIA
ŁUSKONOŚNE SQUAMATA
24. padalec zwyczajny (1) Anguis fragilis
25. zaskroniec zwyczajny (1) Natrix natrix
26. jaszczurka zwinka (1) Lacerta agilis
27. jaszczurka żyworodna (1) Zootoca vivipara
28. żmija zygzakowata (1)

(4)

Vipera berus
PŁAZY AMPHIBIA
PŁAZY BEZOGONOWE ANURA
29. ropucha szara (1) Bufo bufo
30. żaba wodna (1)

(4)

Pelophylax esculentus (Rana esculenta)
31. żaba jeziorkowa (1)

(4)

Pelophylax lessonae (Rana lessonae)
32. żaba śmieszka (1)

(4)

Pelophylax ridibundus (Rana ridibunda)
33. żaba trawna (1) Rana temporaria
PŁAZY OGONIASTE CAUDATA
34. traszka zwyczajna (1) Lissotriton vulgaris (Triturus vulgaris)
35. traszka górska (1) Ichthyosaura alpestris (Triturus alpestris)
36. salamandra plamista (1) Salamandra salamandra
RYBY PROMIENIOPŁETWE ACTINOPTERYGII
ŚLEDZIOKSZTAŁTNE CLUPEIFORMES
37. aloza Alosa alosa
38. parposz Alosa fallax
KARPIOKSZTAŁTNE CYPRINIFORMES
39. śliz pospolity Barbatula barbatula
40. koza dunajska Cobitis elongatoides
41. koza pospolita Cobitis taenia
42. piskorz Misgurnus fossilis
KARPIEŃCOKSZTAŁTNE CYPRINODONTIFORMES
43. piekielnica Alburnoides bipunctatus
44. brzanka Barbus peloponnesius (B. carpthicus, B. meridionalis)
45. ciosa - osobniki poza populacją Zalewu Wiślanego Pelecus cultratus
46. różanka Rhodeus sericeus
47. kiełb białopłetwy Romanogobio albipinnatus (Gobio
albipinnatus)
48. kiełb Kesslera Romanogobio kessleri (Gobio kessleri)
CIERNIKOKSZTAŁTNE GASTEROSTEIFORMES
49. pocierniec Spinachia spinachia
OKONIOKSZTAŁTNE PERCIFORMES
50. babka czarnoplamka Gobiusculus flavescens
51. babka piaskowa Pomatoschistus microps
52. babka mała Pomatoschistus minutus
53. taśmiak długi Lumpenus lampretaeformis
IGLICZNIOKSZTAŁTNE SYNGNATHIFORMES
54. wężynka Nerophis ophidion
55. iglicznia Syngnathus typhle
SKORPENOKSZTAŁTNE SCORPAENIFORMES
56. głowacz białopłetwy Cottus gobio
57. głowacz pręgopłetwy Cottus poecilopus
58. kur rogacz Myoxocephalus quadricornis
59. dennik Liparis liparis
RYBY CEFALASPIDOKSZTAŁTNE CEPHALASPIDOMORPHI
MINOGOKSZTAŁTNE PETROMYZONTIFORMES
60. minóg ukraiński Eudontomyzon mariae
61. minóg rzeczny Lampetra fluviatilis
62. minóg strumieniowy Lampetra planeri
MAŁŻE BIVALVIA
** VENEROIDA
63. gałeczka rzeczna Sphaerium rivicola
64. groszkówka głębinowa Pisidium conventus
** UNIONOIDEA
65. szczeżuja wielka Anodonta cygnea
66. szczeżuja spłaszczona Pseudoanodonta complanata
ŚLIMAKI GASTROPODA
** ARCHITAENIOGLOSSA
67. igliczek karpacki Acicula parcelineata
** ECTOBRANCHIA
68. zawójka rzeczna Borysthenia naticina
** NEOTAENIOGLOSSA
69. źródlarka czerwonawa Bythinella metarubra
70. źródlarka żywiecka Bythinella zyvionteki
71. źródlarka Micherdzińskiego Bythinella micherdzinskii
PŁUCODYSZNE PULMONATA
72. pomrowik mołdawski Deroceras moldavicum
73. ślimak ostrokrawędzisty Helicigona lapicida
74. ślimak żółtawy Helix lutescens
75. ślimak winniczek (4) Helix pomatia
76. ślimak Bąkowskiego Petasina bakowskii (Trichia bakowskii)
77. ślimak Bielza Petasina bielzi (Trichia bielzi)
78. ślimak wielkozębny Perforatella dibothrion
79. błotniarka otułka Myxas glutinosa
80. pomrowiec nakrapiany Tandonia rustica
81. bursztynka piaskowa Quickella arenaria (Catinella arenaria)
82. poczwarówka Geyera Vertigo geyeri
83. poczwarówka zmienna Vertigo genesii
*** SACOGLOSSA
84. alderia niepozorna Alderia modesta
PAJĘCZAKI ARACHNIDA
PAJĄKI ARANEAE
85. poskocz krasny Eresus cinnaberinus (Eresus niger, Eresus kollari)
86. ** Bathyphantes eumenis
87. ** Yllenus arenarius
SKRZELONOGI BRANCHIOPODA
** ANOSTRACA
88. zadychra pospolita Branchipus schaefferi
** SPINICAUDATA
89. małżynka czteroroga Cyzicus tetracerus
90. ** Lynceus brachyurus
PRZEKOPNICE NOTOSTRACA
91. przekopnica właściwa Triops cancriformis
PANCERZOWCE MALACOSTRACA
OBUNOGI AMPHIPODA
92. zmieraczek plażowy Talitrus saltator
DZIESIĘCIONOGI DECAPODA
93. rak rzeczny (szlachetny) (4) Astacus astacus
94. rak stawowy (błotny) (4) Astacus leptodactylus
OWADY INSECTA
CHRZĄSZCZE COLEOPTERA
95. poraj Dicerca moesta
96. pysznik jodłowy Eurythyrea austriaca
97. pysznik dębowy Eurythyrea quercus
98. tęcznik dołkowany (liszkarz dołkowany) Calosoma auropunctatum
99. tęcznik mniejszy Calosoma inquisitor
100. tęcznik liszkarz Calosoma sycophanta
101. biegacz zielonozłoty Carabus auronitens
102. biegacz bagienny Carabus clathratus
103. biegacz wypukły Carabus convexus
104. biegacz skórzasty Carabus coriaceus
105. biegacz wspaniały Carabus excellens
106. biegacz gładki Carabus glabratus
107. biegacz pomarszczony Carabus intricatus
108. biegacz dołkowany Carabus irregularis
109. biegacz obrzeżony Carabus marginalis
110. biegacz Menetriesa Carabus menetriesi
111. biegacz szykowny Carabus nitens
112. biegacz karpacki Carabus obsoletus
113. biegacz problematyczny Carabus problematicus
114. biegacz stepowy Carabus scabriusculus
115. biegacz Scheidlera Carabus scheidleri
116. biegacz leśny Carabus sylvestris
117. biegacz transylwański Carabus transylvanicus
118. biegacz Ulricha Carabus ulrichii
119. dąbrowiec samotnik Akimerus schaefferi
120. kozioróg bukowiec Cerambyx scopolii
121. taraniec płowy Dorcadion fulvum
122. taraniec jedwabisty Dorcadion holosericeum
123. taraniec paskowany Dorcadion scopoli
124. zmorsznik olbrzymi Macroleptura thoracica
125. zmorsznik białowieski Stictoleptura variicornis
126. gracz borowy Tragosoma depsarium
127. jeziornica rdestnicowa Macroplea appendiculata
128. jeziornica rupiowa Macroplea mutica
129. pływak lapoński Dytiscus lapponicus
130. tęgosz rdzawy Elater ferrugineus
131. pilnicznik fiołkowy Limoniscus violaceus
132. dębosz Aesalus scarabaeoide
133. wynurt Ceruchus chrysomelinus
134. jelonek rogacz Lucanus cervus
135. wygonak Ochodaeus chrysomeloides
136. kwietnica okazała Protaetia aeruginosa
137. ** Velleius dilatatus
BŁONKOSKRZYDŁE HYMENOPTERA
138. porobnica mularka Anthophora parietina
139. porobnica włochatka Anthophora plumipes
140. porobnica opylona Anthophora pubescens
141. trzmiel wielkooki Bombus confusus
142. trzmiel ozdobny Bombus distinguendus
143. trzmiel wyżynny Bombus elegans
144. trzmiel olbrzymi Bombus fragrans
145. trzmiel ogrodowy Bombus hortorum
146. trzmiel zmienny Bombus humilis
147. trzmiel parkowy Bombus hypnorum
148. trzmiel tajgowy Bombus jonellus
149. trzmiel stepowy Bombus laesus
150. trzmiel kamiennik Bombus lapidarius
151. trzmiel gajowy Bombus lucorum
152. trzmiel grzbietoplamy Bombus maculidorsis
153. trzmiel żółty Bombus muscorum
154. trzmiel rudy Bombus pascuorum
155. trzmiel rdzawoodwłokowy Bombus pomorum
156. trzmiel leśny Bombus pratorum
157. trzmiel pirenejski Bombus pyrenaeus
158. trzmiel rudonogi Bombus ruderarius
159. trzmiel ciemnopasy Bombus ruderatus
160. trzmiel czarnopaskowany Bombus schrencki
161. trzmiel wschodni Bombus semenoviellus
162. trzmiel żółtopasy Bombus sichelii
163. trzmiel różnobarwny Bombus soroeensis
164. trzmiel paskowany Bombus subterraneus
165. trzmiel rudoszary Bombus sylvarum
166. trzmiel ziemny Bombus terrestris
167. trzmiel szary Bombus veteranus
168. trzmiel sześciozębny Bombus wurfleini
169. rozrożka chabrowa Tetralonia dentata
170. zadrzechnia fioletowa Xylocopa violacea
171. mrówka północna (4) Formica aquilonia
172. mrówka smętnica (4) Formica lugubris
173. mrówka ćmawa (4) Formica polyctena
174. mrówka łąkowa (4) Formica pratensis
175. mrówka rudnica (m. ruda) (4) Formica rufa
176. mrówka pniakowa (4) Formica truncorum
MOTYLE LEPIDOPTERA
177. modraszek alkon Maculinea alcon
178. modraszek Rebela Maculinea rebeli
179. modraszek bagniczek Plebeius optilete
180. modraszek orion Scolitantides orion
181. wstęgówka bagienka Catocala pacta
182. dostojka akwilonaris Boloria aquilonaris
183. dostojka eunomia Boloria eunomia
184. skalnik bryzeida Chazara briseis
185. strzępotek soplaczek Coenonympha tullia
186. skalnik alcyona Hipparchia alcyone
187. skalnik driada Minois dryas
188. pasyn lucylla Neptis rivularis
189. mszarnik jutta Oeneis jutta
190. przestrojnik titonus Pyronia tithonus
191. paź żeglarz Iphiclides podalirius
192. szlaczkoń szafraniec Colias myrmidone
193. szlaczkoń torfowiec Colias palaeno
WAŻKI ODONATA
194. żagnica torfowcowa Aeshna subarctica
195. łątka zielona Coenagrion armatum
196. szklarnik leśny Cordulegaster boltonii
197. miedziopierś górska Somatochlora alpestris
198. miedziopierś północna Somatochlora arctica
199. gadziogłówka żółtonoga (1) Gomphus flavipes
200. straszka północna (1) Sympecma paedisca
CHRUŚCIKI TRICHOPTERA
201. krynicznia wilgotka Crunoecia irrorata
SIODEŁKOWCE CLITELLATA
** ARHYNCHOBDELLIDA
202. pijawka lekarska (4) Hirudo medicinalis
inne gatunki
203. gatunki wymienione w załączniku IV Dyrektywy Siedliskowej - inne niż gatunki objęte ochroną ścisłą na podstawie załącznika nr 1 do rozporządzenia oraz inne niż gatunki objęte ochroną częściową wymienione w lp. 1 - 202
Objaśnienia

* Gatunki zwierząt zostały pogrupowane w wyższe jednostki systematyczne w ten sposób, że:

- wielkimi literami, czcionką pogrubioną wyróżniono nazwy GROMAD,

- wielkimi literami, czcionką zwykłą wyróżniono nazwy RZĘDÓW,

- nazwy naukowe gatunków wyróżniono czcionką pochyłą.

** - brak nazwy polskiej.

(1) - gatunek, którego dotyczy zakaz, o którym mowa w § 6 ust. 2.

(2) - gatunek, którego dotyczy zakaz, o którym mowa w § 6 ust. 3.

(4) - gatunek, którego dotyczy odstępstwo, o którym mowa w § 9 pkt 6.

ZAŁĄCZNIK Nr  3

GATUNKI ZWIERZĄT OBJĘTE OCHRONĄ CZĘŚCIOWĄ, KTÓRE MOGĄ BYĆ POZYSKIWANE, ORAZ SPOSOBY ICH POZYSKIWANIA

Lp. Nazwa polska* Nazwa naukowa* Sposób pozyskiwania
SSAKI MAMMALIA
GRYZONIE RODENTIA
1. bóbr europejski Castor fiber przez odstrzał z broni myśliwskiej lub chwytanie w pułapki żywołowne - w okresie od dnia 1 października do dnia 15 marca
ŚLIMAKI GASTROPODA
PŁUCODYSZNE PULMONATA
2. ślimak winniczek Helix pomatia ręczny zbiór osobników - przez 30 dni łącznie w danym roku, w okresie od dnia 20 kwietnia do dnia 31 maja, przy czym:

- w województwach: opolskim, śląskim, małopolskim, świętokrzyskim, podkarpackim i lubelskim - osobniki o średnicy muszli nie mniejszej niż 31 mm,

- na pozostałych obszarach - niemniej szej niż 30 mm

Objaśnienia:

* Gatunki zwierząt zostały pogrupowane w wyższe jednostki systematyczne w ten sposób, że:

- wielkimi literami, czcionką pogrubioną wyróżniono nazwy GROMAD,

- wielkimi literami, czcionką zwykłą wyróżniono nazwy RZĘDÓW,

- nazwy naukowe gatunków wyróżniono czcionką pochyłą.

ZAŁĄCZNIK Nr  4

GATUNKI ZWIERZĄT, WYMAGAJĄCE USTALENIA STREF OCHRONY, MIEJSC ROZRODU I REGULARNEGO PRZEBYWANIA ORAZ WIELKOŚCI STREF OCHRONY

Lp. Nazwa polska* Nazwa naukowa* Strefy ochrony Termin ochrony okresowej
całorocznej okresowej
SSAKI MAMMALIA
DRAPIEŻNE CARNIVORA
1. wilk Canis lupus - miejsce rozrodu i obszar w promieniu do 500 m od tego miejsca 01.04 - 31.08
2. ryś Lynx lynx - miejsce rozrodu i obszar w promieniu do 500 m od tego miejsca 01.04 - 31.08
3. niedźwiedź brunatny Ursus arctos - miejsce gawrowania i obszar w promieniu do 500 m od tego miejsca 01.11 - 30.04
NIETOPERZE CHIROPTERA
4. wszystkie gatunki -zimowiska, w których w ciągu 3 ostatnich lat choć raz stwierdzono ponad 200 osobników - pomieszczenia i kryjówki zajmowane przez nietoperze 15.09 - 15.04
GRYZONIE RODENTIA
5. żołędnica Eliomys quercinus wydzielenie leśne, w którym stwierdzono stanowisko, wraz ze starodrzewami w sąsiadujących wydzieleniach, o łącznej powierzchni min. 25 ha; w przypadku braku starodrzewów w sąsiadujących wydzieleniach, strefa może być mniejsza
PTAKI AVES
BLASZKODZIOBE ANSERIFORMES
6. szlachar Mergus serrator zalesiona cześć wyspy, na której stwierdzono gniazdowanie - -
GRZEBIĄCE GALLIFORMES
7. cietrzew Tetrao tetrix - zwarty obszar wykorzystywany przez ptaki jako miejsce tokowania lub rozrodu wraz z obszarem w promieniu do 500 m od tego miejsca 01.02 - 31.08
obszar, na którym ptaki przebywają w okresie zimowym wraz z obszarem w promieniu do 200 metrów od niego 01.12 - 1.03
8. głuszec Tetrao urogallus zwarty obszar wykorzystywany przez ptaki jako miejsce tokowania lub rozrodu wraz z obszarem w promieniu do 200 m od tego miejsca obszar w promieniu do 500 m od miejsca tokowania lub rozrodu 01.02 - 31.08
- obszar, na którym ptaki przebywają w okresie zimowym wraz z obszarem w promieniu do 200 metrów od niego 01.12 - 1.03
BRODZĄCE CICONIIFORMES
9. ślepowron Nycticorax nycticorax kolonia lęgowa - -
10. bocian czarny Ciconia nigra obszar w promieniu do 200 m od gniazda obszar w promieniu do 500 m od gniazda 15.03 - 31.08
SZPONIASTE FALCONIFORMES
11. bielik Haliaeetus albicilla obszar w promieniu do 200 m od gniazda obszar w promieniu do 500 m od gniazda 01.01 - 31.07
12. kania czarna Milvus migrans obszar w promieniu do 100 m od gniazda obszar w promieniu do 500 m od gniazda 01.03 - 31.08
13. kania ruda Milvus milvus obszar w promieniu do 100 m od gniazda obszar w promieniu do 500 m od gniazda 01.03 - 31.08
14. gadożer Circaetus gallicus obszar w promieniu do 200 m od gniazda obszar w promieniu do 500 m od gniazda 01.03 - 30.09
15. orlik krzykliwy Aquila pomarina obszar w promieniu do 100 m od gniazda obszar w promieniu do 500 m od gniazda 01.03 - 31.08
16. orlik grubodzioby Aquila clanga obszar w promieniu do 200 m od gniazda obszar w promieniu do 500 m od gniazda 01.03 - 31.08
17. orzeł przedni Aquila chrysaetos obszar w promieniu do 200 m od gniazda obszar w promieniu do 500 m od gniazda 01.01 - 15.08
18. orzełek Aquila pennata obszar w promieniu do 100 m od gniazda obszar w promieniu do 500 m od gniazda 01.02 - 31.08
19. rybołów Pandion haliaetus obszar w promieniu do 200 m od gniazda obszar w promieniu do 500 m od gniazda 01.03 - 31.08
20. raróg Falco cherrug obszar w promieniu do 200 m od gniazda obszar w promieniu do 500 m od gniazda 01.01 - 31.07
21. sokół wędrowny Falco peregrinus obszar w promieniu do 200 m od gniazda obszar w promieniu do 500 m od gniazda 01.01 - 31.07
SOWY STRIGIFORMES
22. puchacz Bubo bubo obszar w promieniu do 200 m od gniazda obszar w promieniu do 500 m od gniazda 01.01 - 31.07
23. sóweczka Glaucidium passerinum obszar w promieniu do 50 m od gniazda - -
24. puszczyk mszarny Strix nebulosa obszar w promieniu do 200 m od gniazda obszar w promieniu do 500 m od gniazda 01.01 - 31.07
25. włochatka Aegolius funereus obszar w promieniu do 50 m od gniazda - -
KRASKOWE CORACIIFORMES
26. kraska Coracias garrulus obszar w promieniu do 50 m od gniazda - -
GADY REPTILIA
ŁUSKONOŚNE SQUAMATA
27. gniewosz plamisty Coronella austriaca miejsca rozrodu i regularnego przebywania oraz obszar w promieniu do 100 m -
28. wąż Eskulapa Zamenis longissimus (Elaphe longissima) miejsca rozrodu i regularnego przebywania oraz obszar w promieniu do 200 m miejsca rozrodu i regularnego przebywania oraz obszar w promieniu do 300 m 01.04 - 30.09
ŻÓŁWIE TESTUDINATA
29. żółw błotny Emys orbicularis miejsca rozrodu i regularnego przebywania oraz obszar w promieniu do 200 m miejsca rozrodu i regularnego przebywania oraz obszar w promieniu do 500 m 01.03 - 30.09
OWADY INSECTA
WAŻKI ODONATA
30. iglica mała Nehalennia speciosa miejsca rozrodu i regularnego przebywania oraz obszar w promieniu do 100 m - -
Objaśnienia:

* Gatunki zwierząt zostały pogrupowane w wyższe jednostki systematyczne w ten sposób, że:

- wielkimi literami, czcionką pogrubioną wyróżniono nazwy GROMAD,

- wielkimi literami, czcionką zwykłą wyróżniono nazwy RZĘDÓW,

- nazwy naukowe gatunków wyróżniono czcionką pochyłą.

1 Minister Środowiska kieruje działem administracji rządowej - środowisko, na podstawie § 1 ust. 2 pkt 2 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 22 września 2014 r. w sprawie szczegółowego zakresu działania Ministra Środowiska (Dz. U. poz. 1267).
2 Niniejsze rozporządzenie było poprzedzone rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 12 października 2011 r. w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt (Dz. U. Nr 237, poz. 1419), które utraciło moc z dniem 2 października 2014 r. zgodnie z art. 7 ustawy z dnia 13 lipca 2012 r. o zmianie ustawy o ochronie przyrody oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 985).

Zmiany w prawie

Małżonkowie zapłacą za 2023 rok niższy ryczałt od najmu

Najem prywatny za 2023 rok rozlicza się według nowych zasad. Jedyną formą opodatkowania jest ryczałt od przychodów ewidencjonowanych, według stawek 8,5 i 12,5 proc. Z kolei małżonkowie wynajmujący wspólną nieruchomość zapłacą stawkę 12,5 proc. dopiero po przekroczeniu progu 200 tys. zł, zamiast 100 tys. zł. Taka zmiana weszła w życie w połowie 2023 r., ale ma zastosowanie do przychodów uzyskanych za cały 2023 r.

Monika Pogroszewska 27.03.2024
Ratownik medyczny wykona USG i zrobi test na COVID

Mimo krytycznych uwag Naczelnej Rady Lekarskiej, Ministerstwo Zdrowia zmieniło rozporządzenie regulujące uprawnienia ratowników medycznych. Już wkrótce, po ukończeniu odpowiedniego kursu będą mogli wykonywać USG, przywrócono im też możliwość wykonywania testów na obecność wirusów, którą mieli w pandemii, a do listy leków, które mogą zaordynować, dodano trzy nowe preparaty. Większość zmian wejdzie w życie pod koniec marca.

Agnieszka Matłacz 12.03.2024
Jak zgłosić zamiar głosowania korespondencyjnego w wyborach samorządowych

Nie wszyscy wyborcy będą mogli udać się osobiście 7 kwietnia, aby oddać głos w obwodowych komisjach wyborczych. Dla nich ustawodawca wprowadził instytucję głosowania korespondencyjnego jako jednej z tzw. alternatywnych procedur głosowania. Przypominamy zasady, terminy i procedurę tego udogodnienia dla wyborców z niepełnosprawnością, seniorów i osób w obowiązkowej kwarantannie.

Artur Pytel 09.03.2024
Tabletka "dzień po" bez recepty - Sejm uchwalił nowelizację

Bez recepty dostępny będzie jeden z hormonalnych środków antykoncepcyjnych (octan uliprystalu) - zakłada uchwalona w czwartek nowelizacja prawa farmaceutycznego. Wiek, od którego tabletka będzie dostępna bez recepty ma być określony w rozporządzeniu. Ministerstwo Zdrowia stoi na stanowisku, że powinno to być 15 lat. Wątpliwości w tej kwestii miała Kancelaria Prezydenta.

Katarzyna Nocuń 22.02.2024
Data 30 kwietnia dla wnioskodawcy dodatku osłonowego może być pułapką

Choć ustawa o dodatku osłonowym wskazuje, że wnioski można składać do 30 kwietnia 2024 r., to dla wielu mieszkańców termin ten może okazać się pułapką. Datą złożenia wniosku jest bowiem data jego wpływu do organu. Rząd uznał jednak, że nie ma potrzeby doprecyzowania tej kwestii. A już podczas rozpoznawania poprzednich wniosków, właśnie z tego powodu wielu mieszkańców zostało pozbawionych świadczeń.

Robert Horbaczewski 21.02.2024
Standardy ochrony dzieci. Placówki medyczne mają pół roku

Lekarz czy pielęgniarka nie będą mogli się tłumaczyć, że nie wiedzieli komu zgłosić podejrzenie przemocy wobec dziecka. Placówki medyczne obowiązkowo muszą opracować standardy postępowania w takich sytuacjach. Przepisy, które je do tego obligują wchodzą właśnie w życie, choć dają jeszcze pół roku na przygotowania. Brak standardów będzie zagrożony grzywną. Kar nie przewidziano natomiast za ich nieprzestrzeganie.

Katarzyna Nocuń 14.02.2024