Szczegółowe sposoby postępowania przy zwalczaniu i zapobieganiu rozprzestrzeniania się grzyba Synchytrium endobioticum.

ROZPORZĄDZENIE
MINISTRA ROLNICTWA I ROZWOJU WSI 1
z dnia 13 kwietnia 2004 r.
w sprawie szczegółowych sposobów postępowania przy zwalczaniu i zapobieganiu rozprzestrzeniania się grzyba Synchytrium endobioticum 2

Na podstawie art. 8 ust. 5 i art. 10 ust. 1 ustawy z dnia 18 grudnia 2003 r. o ochronie roślin (Dz. U. z 2004 r. Nr 11, poz. 94) zarządza się, co następuje:
§  1.
Użyte w rozporządzeniu określenia oznaczają:
1)
sadzenie - każdą czynność, mającą na celu umieszczenie roślin w sposób umożliwiający ich wzrost, reprodukcję lub rozmnożenie;
2)
rośliny przeznaczone do sadzenia - rośliny:
a)
posadzone, które mają pozostać w podłożu uprawowym lub być przesadzone, lub
b)
nieposadzone w dniu wprowadzania do obrotu lub przemieszczania, lecz przeznaczone do późniejszego sadzenia;
3)
odmiana odporna - odmianę, która reaguje na porażenie czynnikiem patogenicznym w taki sposób, że nie istnieje możliwość wtórnego porażenia; odporność odmian ziemniaka, przeznaczonych do sadzenia na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na patotypy Synchytrium endobioticum określa Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin w Radzikowie, a informacja o odporności odmian na patotypy grzyba Synchytrium endobioticum jest zamieszczana w krajowym rejestrze odmian przez Centralny Ośrodek Badania Odmian Roślin Uprawnych;
4)
miejsce produkcji - wszelkie obiekty, w szczególności: magazyny, przechowalnie, szklarnie, tunele foliowe lub grunty położone w obrębie jednego gospodarstwa albo jego części, lub kilku gospodarstw, stanowiące jedną zorganizowaną całość.
§  2.
W przypadku stwierdzenia występowania grzyba Synchytrium endobioticum wojewódzki inspektor ochrony roślin i nasiennictwa, zwany dalej "wojewódzkim inspektorem", wyznacza:
1)
strefę porażenia;
2)
strefę bezpieczeństwa, przyległą do strefy porażenia, gwarantującą ochronę sąsiednich gruntów, jeżeli:
a)
istnieje ryzyko rozprzestrzenienia się grzyba Synchytrium endobioticum oraz
b)
wojewódzki inspektor wyznaczył strefę porażenia na gruntach, o których mowa w § 3 pkt 1 i 2

- mając w szczególności na uwadze: warunki lokalne, ukształtowanie terenu, występowanie naturalnych granic gruntów, możliwość stworzenia sztucznych granic między gruntem skażonym i sąsiadującymi gruntami oraz wspólne użytkowanie sprzętu rolniczego lub środków transportu.

§  3.
Strefę porażenia wyznacza się na gruntach uprawnych:
1)
na których stwierdzono występowanie objawów choroby - raka ziemniaka, powodowanej przez grzyba Synchytrium endobioticum na co najmniej jednej roślinie ziemniaka, lub
2)
z których pochodzą rośliny ziemniaka z objawami tej choroby, lub
3)
na których, w wyniku badania gleby, wojewódzki inspektor stwierdził obecność żywych zarodni przetrwalnikowych grzyba Synchytrium endobioticum.
§  4.
1.
Rośliny ziemniaka, w tym bulwy ziemniaka, pochodzące z partii, w której wykryto rośliny z objawami choroby, powodowanej przez grzyba Synchytrium endobioticum, lub w której w podłożu towarzyszącym roślinom stwierdzono obecność żywych zarodni przetrwalnikowych grzyba Synchytrium endobioticum, lub pochodzące z gruntów znajdujących się w strefie porażenia:
1)
nie mogą być przeznaczane do sadzenia, kopcowania, przechowywania, składowania lub kompostowania na innych gruntach;
2)
pod nadzorem wojewódzkiego inspektora mogą być:
a)
zniszczone w sposób gwarantujący zniszczenie grzyba Synchytrium endobioticum lub
b)
przeznaczone do przerobu przemysłowego, po ich uprzednim oczyszczeniu, jeżeli technologia przerobu gwarantuje zniszczenie grzyba Synchytrium endobioticum oraz jeżeli nie istnieje ryzyko rozprzestrzenienia się tego grzyba, lub
c)
przeznaczone na konsumpcję lub paszę po uprzednim ich uparowaniu albo ugotowaniu.
2.
Inne rośliny niż rośliny ziemniaka, o których mowa w ust. 1, pochodzące z partii, w której w podłożu towarzyszącym roślinom stwierdzono obecność żywych zarodni przetrwalnikowych grzyba Synchytrium endobioticum, lub pochodzące z gruntów znajdujących się w strefie porażenia:
1)
nie mogą być przeznaczane do sadzenia, kopcowania, przechowywania, składowania lub kompostowania na innych gruntach;
2)
mogą być przeznaczone do celów innych niż wymienione w pkt 1, po uprzednim ich oczyszczeniu z towarzyszącego im podłoża; podłoże to poddaje się zabiegowi gwarantującemu zniszczenie grzyba Synchytrium endobioticum lub pozostawia się w strefie porażenia.
§  5.
1.
W strefie porażenia:
1)
niedopuszczalne jest:
a)
prowadzenie uprawy ziemniaków oraz innych roślin przeznaczonych do sadzenia, kopcowania, składowania lub przechowywania na innych gruntach,
b)
kompostowanie, kopcowanie, składowanie lub przechowywanie w gruncie materiału roślinnego,
c)
wywożenie poza strefę porażenia roślin i produktów roślinnych z przylegającą do nich glebą;
2)
niszczy się łęty ziemniaka i samosiewy ziemniaka oraz chwasty z rodziny psiankowatych.
2.
Jeżeli w strefie porażenia, wyznaczonej na gruntach, o których mowa w § 3 pkt 3, w wyniku badania gleby stwierdzono mniej niż 5 żywych zarodni przetrwalnikowych grzyba Synchytrium endobioticum na 1 g gleby, to w strefie tej dopuszcza się uprawę ziemniaków odmian odpornych na występujący patotyp grzyba Synchytrium endobioticum pod warunkiem, że ziemniaki te zostaną przeznaczone do przerobu przemysłowego lub na konsumpcję, lub na paszę, w sposób określony w § 4 ust. 1 pkt 2 lit. b i c, z zastrzeżeniem § 14.
§  6.
1.
W strefie bezpieczeństwa, z zastrzeżeniem ust. 2:
1)
nie uprawia się roślin przeznaczonych do sadzenia, kopcowania, składowania lub przechowywania na innych gruntach;
2)
nie kompostuje się, nie kopcuje, nie składuje i nie przechowuje w gruncie materiału roślinnego;
3)
nie wywozi się poza tę strefę roślin i produktów roślinnych z przylegającą do nich glebą.
2.
W strefie bezpieczeństwa dopuszcza się uprawę ziemniaków odmian odpornych na patotyp grzyba Synchytrium endobioticum, występujący w strefie porażenia, pod warunkiem że ziemniaki te zostaną przeznaczone do przerobu przemysłowego lub na konsumpcję, lub na paszę, w sposób określony w § 4 ust. 1 pkt 2 lit. b i c, z zastrzeżeniem § 14.
§  7.
Sprzęt rolniczy, środki transportu, miejsca przechowywania, opakowania oraz inne przedmioty mające kontakt z roślinami, produktami roślinnymi i przedmiotami, pochodzącymi ze strefy porażenia i strefy bezpieczeństwa, pod nadzorem wojewódzkiego inspektora, oczyszcza się i odkaża się w sposób uniemożliwiający rozprzestrzenianie się grzyba Synchytrium endobioticum.
§  8.
Jeżeli na podstawie urzędowej kontroli wojewódzki inspektor stwierdzi, że na gruntach uprzednio skażonych nie występuje grzyb Synchytrium endobioticum, to na gruntach tych nie przeprowadza się działań, o których mowa w § 4-7.
§  9.
1.
Wykaz powiatów wraz z ich identyfikatorami, w których stwierdzono występowanie patotypów grzyba Synchytrium endobioticum innych niż patotyp 1(D1) tego grzyba, określa załącznik nr 1 do rozporządzenia.
2.
Wykaz powiatów wraz z ich identyfikatorami, uznanych za wolne od grzyba Synchytrium endobioticum, określa załącznik nr 2 do rozporządzenia.
3.
Powiaty niewymienione w załącznikach nr 1 i 2 do rozporządzenia uznaje się za powiaty, w których występuje patotyp 1(D1) grzyba Synchytrium endobioticum.
§  10.
Ziemniaki inne niż sadzeniaki mogą być przemieszczane, jeżeli:
1)
pochodzą z powiatów, o których mowa w § 9 ust. 2, lub
2)
pochodzą z powiatów, o których mowa w § 9 ust. 3, pod warunkiem że:
a)
miejsce produkcji tych ziemniaków zostało uznane po przeprowadzeniu urzędowej kontroli przez wojewódzkiego inspektora za wolne od grzyba Synchytrium endobioticum; wojewódzki inspektor wydaje zaświadczenie, dołączane do przesyłki, że miejsce produkcji tych ziemniaków zostało uznane za wolne od grzyba Synchytrium endobioticum lub
b)
są odmianą odporną co najmniej na patotyp 1(D1) grzyba Synchytrium endobioticum, a w przypadku ich przemieszczania do powiatów, w których nie stwierdzono występowania grzyba Synchytrium endobioticum, lub do innych państw członkowskich Unii Europejskiej, zostały uprzednio umyte lub oczyszczone oraz pozbawione gleby.
§  11.
Ziemniaki pochodzące z powiatów, o których mowa w § 9 ust. 1, nie mogą być przemieszczane do powiatów, o których mowa w § 9 ust. 2 i 3, oraz do innych państw członkowskich Unii Europejskiej.
§  12.
Rośliny z korzeniami, posadzone lub przeznaczone do sadzenia, uprawiane na otwartym terenie, pochodzące z powiatów, o których mowa w § 9 ust. 1, nie mogą być przemieszczane do:
1)
powiatów, o których mowa w § 9 ust. 2, oraz do innych państw członkowskich Unii Europejskiej;
2)
powiatów, o których mowa w § 9 ust. 3, jeżeli nie zostały uprzednio umyte i oczyszczone z gleby, w której były uprawiane.
§  13.
Uprawa ziemniaków sadzeniaków oraz innych roślin przeznaczonych do sadzenia jest dopuszczalna na gruntach, na których wojewódzki inspektor na podstawie przeprowadzonej urzędowej kontroli stwierdził, że nie występuje grzyb Synchytrium endobioticum.
§  14.
1.
Do sadzenia na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz do sprzedaży, z przeznaczeniem do sadzenia na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, dopuszcza się przez okres 10 lat od dnia uzyskania przez Rzeczpospolitą Polską członkostwa w Unii Europejskiej wyłącznie ziemniaki odmian wpisanych do krajowego rejestru odmian lub wspólnotowego katalogu odmian, o pełnej odporności polowej i laboratoryjnej:
1)
co najmniej na patotyp 1(D1) grzyba Synchytrium endobioticum;
2)
w powiatach, w których stwierdzono występowanie patotypów grzyba Synchytrium endobioticum, innych niż 1(D1) tego grzyba - odmian odpornych także na te patotypy.
2.
Główny Inspektor Ochrony Roślin i Nasiennictwa, zwany dalej "Głównym Inspektorem", może, w drodze decyzji, dopuścić uprawę ziemniaków odmian nieodpornych na grzyba Synchytrium endobioticum w miejscach produkcji, w których stwierdził, że nie występuje ten grzyb, jeżeli Komisja Europejska zezwoli na prowadzenie takiej uprawy.
3.
Wydając decyzję, o której mowa w ust. 2, Główny Inspektor określa w niej warunki uprawy ziemniaków.
§  15.
Rozporządzenie wchodzi w życie po upływie 7 dni od dnia ogłoszenia. 3

ZAŁĄCZNIKI

ZAŁĄCZNIK Nr  1

WYKAZ POWIATÓW WRAZ Z ICH IDENTYFIKATORAMI, W KTÓRYCH STWIERDZONO WYSTĘPOWANIE PATOTYPÓW GRZYBA Synchytrium endobioticum INNYCH NIŻ PATOTYP 1(D1) TEGO GRZYBA

Lp. Województwo Powiat wraz z identyfikatorem
1 2 3
1 dolnośląskie wałbrzyski - 0221
2 małopolskie nowotarski - 1211, suski - 1215, tatrzański - 1217, wadowicki - 1218
3 śląskie żywiecki - 2417

ZAŁĄCZNIK Nr  2

WYKAZ POWIATÓW WRAZ Z ICH IDENTYFIKATORAMI, UZNANYCH ZA WOLNE OD GRZYBA Synchytrium endobioticum

Lp. Województwo Powiat wraz z identyfikatorem
1 2 3
1 dolnośląskie dzierżoniowski - 0202, kłodzki - 0208, milicki - 0213, oławski - 0215, strzeliński - 0217, świdnicki - 0219, trzebnicki - 0220, wrocławski - 0223, ząbkowicki - 0224, złotoryjski - 0226, powiat m. Legnica - 0262, powiat m. Wrocław - 0264
2 kujawsko-pomorskie sępoleński - 0413
3 lubuskie gorzowski - 0801, międzyrzecki - 0803, nowosolski - 0804, słubicki - 0805, strzelecko-drezdenecki - 0806, sulęciński - 0807, świebodziński - 0808, wschowski - 0812, zielonogórski - 0809, żagański - 0810, żarski - 0811
4 lubelskie biłgorajski - 0602, chełmski - 0603, hrubieszowski - 0604, janowski - 0605, krasnostawski - 0606, kraśnicki - 0607, lubartowski - 0608, lubelski - 0609, łęczyński - 0610, łukowski - 0611, opolski - 0612, parczewski - 0613, puławski - 0614, radzyński - 0615, rycki - 0616, świdnicki - 0617, włodawski - 0619, zamojski - 0620, powiat m. Lublin - 0663
5 łódzkie bełchatowski - 1001, brzeziński - 1021, kutnowski - 1002, łaski - 1003, łęczycki - 1004, łowicki - 1005, łódzki wschodni - 1006, opoczyński - 1007, pabianicki - 1008, pajęczański - 1009, piotrkowski - 1010, poddębicki - 1011, rawski - 1013, sieradzki - 1014, skierniewicki - 1015, tomaszowski - 1016, wieluński - 1017, wieruszowski - 1018, zduńskowolski - 1019, zgierski - 1020, powiat m. Łódź - 1061, powiat m. Piotrków Trybunalski - 1062, powiat m. Skierniewice - 1063
6 mazowieckie łosicki - 1410, płocki - 1419, przasnyski - 1422, siedlecki - 1426, sierpecki - 1427, sokołowski - 1429, wyszkowski - 1435
7 opolskie brzeski - 1601, głubczycki - 1602, kędzierzyńsko-kozielski - 1603, kluczborski - 1604, krapkowicki - 1605, namysłowski - 1606, nyski - 1607, oleski - 1608, opolski - 1609, prudnicki - 1610, strzelecki - 1611
8 podkarpackie bieszczadzki - 1801, brzozowski - 1802, dębicki - 1803, jarosławski - 1804, jasielski - 1805, kolbuszowski - 1806, krośnieński - 1807, leski - 1821, leżajski - 1808, łańcucki - 1810, mielecki - 1811, niżański - 1812, przemyski - 1813, przeworski - 1814, ropczycko-sędziszowski - 1815, rzeszowski - 1816, sanocki - 1817, stalowowolski - 1818, strzyżowski - 1819, tarnobrzeski - 1820, powiat m. Krosno - 1861, powiat m. Przemyśl - 1862, powiat m. Rzeszów - 1863, powiat m. Tarnobrzeg - 1864
9 podlaskie białostocki - 2002, grajewski - 2004, łomżyński - 2007, moniecki - 2008, sokólski - 2011, wysokomazowiecki - 2013
10 świętokrzyskie buski - 2601, kielecki - 2604
11 warmińsko-mazurskie działdowski - 2803, iławski - 2807, kętrzyński - 2808, nowomiejski - 2812, olsztyński - 2814, szczycieński - 2817
12 wielkopolskie chodzieski - 3001, czarnkowsko-trzcianecki - 3002, gostyński - 3004, grodziski - 3005, jarociński - 3006, kaliski - 3007, kępiński - 3008, kolski - 3009, koniński - 3010, kościański - 3011, krotoszyński - 3012, leszczyński - 3013, międzychodzki - 3014, nowotomyski - 3015, obornicki - 3016, ostrowski - 3017, ostrzeszowski - 3018, pilski - 3019, pleszewski - 3020, poznański - 3021, rawicki - 3022, słupecki - 3023, szamotulski - 3024, średzki - 3025, śremski - 3026, turecki - 3027, wągrowiecki - 3028, wolsztyński - 3029, wrzesiński - 3030, złotowski - 3031, powiat m. Kalisz - 3061, powiat m. Konin - 3062, powiat m. Leszno - 3063, powiat m. Poznań - 3064
13 zachodniopomorskie drawski - 3203, goleniowski - 3204, gryficki - 3205, kołobrzeski - 3208, koszaliński - 3209, łobeski - 3218, sławieński - 3213, świdwiński - 3216
1 Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi kieruje działem administracji rządowej - rolnictwo, na podstawie § 1 ust. 2 pkt 1 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 29 marca 2002 r. w sprawie szczegółowego zakresu działania Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi (Dz. U. Nr 32, poz. 305).
2 Przepisy niniejszego rozporządzenia wdrażają do prawa polskiego Dyrektywę Rady 69/464/EWG z dnia 8 grudnia 1969 r. w sprawie zwalczania Synchytrium endobioticum (Dz. Urz. WE L 323, 24/12/1969 r.).
3 Niniejsze rozporządzenie było poprzedzone rozporządzeniem Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 26 września 2001 r. w sprawie szczegółowych sposobów zwalczania i zapobiegania rozprzestrzenianiu się organizmów charakteryzujących się szczególną szkodliwością oraz szczegółowych zasad wyznaczania stref porażenia i stref bezpieczeństwa w związku z wystąpieniem tych organizmów (Dz. U. Nr 118, poz. 1267 oraz z 2003 r. Nr 185, poz. 1811).

Zmiany w prawie

Lekarze i pielęgniarki na kontraktach „uratują” firmy przed przekształcaniem umów?

4 grudnia Komitet Stały Rady Ministrów przyjął projekt zmian w ustawie o PIP - przekazało w czwartek MRPiPS. Nie wiadomo jednak, jaki jest jego ostateczny kształt. Jeszcze w środę Ministerstwo Zdrowia informowało Komitet, że zgadza się na propozycję, by skutki rozstrzygnięć PIP i ich zakres działał na przyszłość, a skutkiem polecenia inspektora pracy nie było ustalenie istnienia stosunku pracy między stronami umowy B2B, ale ustalenie zgodności jej z prawem. Zdaniem prawników, to byłaby kontrrewolucja w stosunku do projektu resortu pracy.

Grażyna J. Leśniak 05.12.2025
Klub parlamentarny PSL-TD przeciwko projektowi ustawy o PIP

Przygotowany przez ministerstwo pracy projekt zmian w ustawie o PIP, przyznający inspektorom pracy uprawnienie do przekształcania umów cywilnoprawnych i B2B w umowy o pracę, łamie konstytucję i szkodzi polskiej gospodarce – ogłosili posłowie PSL na zorganizowanej w czwartek w Sejmie konferencji prasowej. I zażądali zdjęcia tego projektu z dzisiejszego porządku posiedzenia Komitetu Stałego Rady Ministrów.

Grażyna J. Leśniak 04.12.2025
Prezydent podpisał zakaz hodowli zwierząt na futra, ale tzw. ustawę łańcuchową zawetował

Prezydent Karol Nawrocki podpisał we wtorek ustawę z 7 listopada 2025 r. o zmianie ustawy o ochronie zwierząt. Jej celem jest wprowadzenie zakazu chowu i hodowli zwierząt futerkowych w celach komercyjnych, z wyjątkiem królika, w szczególności w celu pozyskania z nich futer lub innych części zwierząt. Zawetowana została jednak ustawa zakazująca trzymania psów na łańcuchach. Prezydent ma w tym zakresie złożyć własny projekt.

Krzysztof Koślicki 02.12.2025
Przekształcanie umów B2B dołoży pracy sądom

Resort pracy nie podjął nawet próby oszacowania, jak reklasyfikacja umów cywilnoprawnych i B2B na umowy o pracę wpłynie na obciążenie sądów pracy i długość postępowań sądowych. Tymczasem eksperci wyliczyli, że w wariancie skrajnym, zakładającym 150 tys. nowych spraw rocznie, skala powstałych zaległości rośnie do ponad 31 miesięcy dodatkowej pracy lub koniecznego zwiększenia zasobów sądów o 259 proc. Sprawa jest o tyle ważna, że na podobnym etapie prac są dwa projekty ustaw, które – jak twierdzą prawnicy – mogą zwiększyć obciążenie sądów.

Grażyna J. Leśniak 25.11.2025
MZ znosi limit tzw. nadwykonań świadczeń udzielanych osobom do 18. roku życia - projekt przyjęty przez rząd

Rada Ministrów przyjęła projekt nowelizacji ustawy o Funduszu Medycznym - poinformował w środę rzecznik rządu Adam Szłapka. Przygotowana przez resort zdrowia propozycja zakłada, że Narodowy Fundusz Zdrowia będzie mógł w 2025 r. otrzymać dodatkowo około 3,6 mld zł z Funduszu Medycznego. MZ chce również, by programy inwestycyjne dla projektów strategicznych były zatwierdzane przez ministra zdrowia, a nie jak dotychczas, ustanawiane przez Radę Ministrów. Zamierza też umożliwić dofinansowanie programów polityki zdrowotnej realizowanych przez gminy w całości ze środków Funduszu Medycznego.

Grażyna J. Leśniak 19.11.2025
Środowisko psychologów i psychoterapeutów bez prawa do opiniowania projektu ustawy?

Przedstawiciele środowiska psychologów i psychoterapeutów wskazują na ograniczanie możliwości przedstawiania przez nich opinii do rządowego projektu ustawy o zawodzie psychologa oraz samorządzie zawodowym psychologów, nad którym pracuje sejmowa podkomisja nadzwyczajna. Może to wywoływać poczucie deficytu demokracji, zwłaszcza gdy procedowane regulacje dotyczą konkretnych zawodów i grup społecznych, a tym samym także praw i obowiązków osób do nich należących.

Grażyna J. Leśniak 19.11.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.2004.83.774

Rodzaj: Rozporządzenie
Tytuł: Szczegółowe sposoby postępowania przy zwalczaniu i zapobieganiu rozprzestrzeniania się grzyba Synchytrium endobioticum.
Data aktu: 13/04/2004
Data ogłoszenia: 27/04/2004
Data wejścia w życie: 05/05/2004