Zasady oraz tryb ustalania i wypłaty odszkodowań za szkody poniesione w związku z akcjami zwalczania klęsk żywiołowych.

ROZPORZĄDZENIE
RADY MINISTRÓW
z dnia 8 czerwca 1999 r.
w sprawie zasad oraz trybu ustalania i wypłaty odszkodowań za szkody poniesione w związku z akcjami zwalczania klęsk żywiołowych.

Na podstawie art. 6 ust. 4 dekretu z dnia 23 kwietnia 1953 r. o świadczeniach w celu zwalczania klęsk żywiołowych (Dz. U. Nr 23, poz. 93, z 1959 r. Nr 27, poz. 167, z 1970 r. Nr 16, poz. 138, z 1983 r. Nr 44, poz. 200, z 1996 r. Nr 106, poz. 496 i z 1998 r. Nr 106, poz. 668) zarządza się, co następuje:
§  1.
Rozporządzenie określa zasady oraz tryb ustalania i wypłaty odszkodowań z tytułu szkód poniesionych w związku z akcjami zwalczania klęsk żywiołowych.
§  2.
Ilekroć w rozporządzeniu jest mowa o poszkodowanym, rozumie się przez to osobę fizyczną, która bez własnej winy w czasie zorganizowanej akcji społecznej w celu zwalczenia klęski żywiołowej i w związku z udziałem w tej akcji doznała utraty zdrowia powodującej całkowitą lub częściową utratę zdolności do pracy zarobkowej, jak również osobę fizyczną, osobę prawną, jednostkę organizacyjną nie mającą osobowości prawnej, która poniosła szkodę wskutek zniszczenia, uszkodzenia, zużycia lub utraty mienia w czasie zorganizowanej akcji społecznej w celu zwalczania klęski żywiołowej.
§  3.
Poszkodowanemu przysługuje odszkodowanie do wysokości rzeczywiście poniesionej szkody.
§  4.
1.
Odszkodowanie, o którym mowa w § 3, jest wypłacane ze środków pochodzących z rezerwy celowej ustalanej na ten cel w ustawie budżetowej na dany rok.
2.
Roszczenie o odszkodowanie, o którym mowa w ust. 1, przedawnia się po upływie 3 lat. Bieg terminu przedawnienia rozpoczyna się w dniu powstania szkody. W przypadkach gdy ustalenie dnia powstania szkody jest niemożliwe, bieg terminu przedawnienia liczy się od dnia odwołania stanu klęski żywiołowej na terenie, na którym szkoda powstała.
§  5.
Za właściwe przeprowadzanie postępowań likwidacyjnych w sprawach szkód wymienionych w § 1 i wypłaty odszkodowań jest odpowiedzialny minister właściwy do spraw wewnętrznych, zwany dalej "ministrem".
§  6.
1.
W celu zapewnienia prawidłowego i sprawnego przeprowadzania postępowań likwidacyjnych w sprawach szkód, o których mowa w § 1, oraz ustalania wysokości odszkodowań, minister, w trybie przepisów o zamówieniach publicznych, dokonuje wyboru zakładu ubezpieczeń, z którym zawiera umowę o przeprowadzanie takich postępowań.
2.
W umowie, o której mowa w ust. 1, strony ustalają w szczególności:
1)
zakres czynności zakładu ubezpieczeń niezbędnych do prawidłowego określenia rodzaju szkody i oszacowania jej rozmiarów oraz ustalenia wysokości odszkodowania,
2)
terminy prowadzenia postępowań likwidacyjnych,
3)
sposób, tryb i terminy powiadamiania ministra przez zakład ubezpieczeń o wpłynięciu zgłoszeń szkód wraz z wnioskami o odszkodowania od poszkodowanych,
4)
sposób, tryb i terminy powiadamiania ministra przez zakład ubezpieczeń o wynikach poszczególnych postępowań likwidacyjnych, tak żeby mógł on wydać stosowne decyzje o przyznaniu odszkodowań w jak najkrótszym czasie,
5)
tryb dokonywania wypłat odszkodowań przez zakład ubezpieczeń i refundacji tych wypłat ze środków publicznych,
6)
warunki wynagradzania zakładu ubezpieczeń oraz zwrotu kosztów poniesionych w związku z wykonywaniem umowy.
3.
O dokonaniu wyboru zakładu ubezpieczeń i zawarciu z nim umowy, o której mowa w ust. 1, minister, w terminie 7 dni od dnia zawarcia umowy, ogłasza w dwóch dziennikach o zasięgu krajowym, zamieszczając w ogłoszeniach informację o podstawie prawnej, kryteriach uznawania poszkodowanych za uprawnionych do ubiegania się o odszkodowanie, o którym mowa w § 3, oraz o trybie zgłaszania szkód i wniosków o odszkodowania.
§  7.
1.
Poszkodowany zgłasza szkodę wraz z pisemnym wnioskiem o odszkodowanie do jednostki organizacyjnej zakładu ubezpieczeń, o którym mowa w § 6 ust. 1, położonej najbliżej jego miejsca zamieszkania albo miejsca powstania szkody, niezwłocznie, jednak nie później niż w terminie 30 dni od dnia powstania szkody albo od dnia, w którym poszkodowany dowiedział się o szkodzie albo w którym ustała przyczyna uniemożliwiająca zgłoszenie szkody.
2.
Zakład ubezpieczeń ma obowiązek poinformować poszkodowanego o dokumentach, których złożenie jest niezbędne do ustalenia i wypłaty odszkodowania.
§  8.
1.
Zakład ubezpieczeń niezwłocznie przeprowadza postępowanie likwidacyjne zgłoszonej szkody. Podjęte czynności likwidacyjne mają na celu ustalenie stanu faktycznego szkody, zasadności złożonego wraz ze zgłoszeniem szkody wniosku o odszkodowanie oraz wysokości odszkodowania.
2.
Likwidacja szkody majątkowej jest przeprowadzana na podstawie ogólnych warunków ubezpieczenia obowiązujących w zakładzie ubezpieczeń, chyba że strony umowy, o której mowa w § 6 ust. 1, postanowiły inaczej.
3.
Likwidacja szkody polegającej na utracie zdrowia lub życia przez poszkodowanego jest przeprowadzana na podstawie ogólnych warunków ubezpieczenia od następstw nieszczęśliwych wypadków obowiązujących w zakładzie ubezpieczeń, chyba że strony umowy, o której mowa w § 6 ust. 1, postanowiły inaczej.
4.
Podstawę do ustalenia wysokości szkody może stanowić opinia (ekspertyza) rzeczoznawcy powołanego przez zakład ubezpieczeń lub przez poszkodowanego.
5.
W przypadku gdy opinie (ekspertyzy) wykonane przez rzeczoznawców powołanych przez zakład ubezpieczeń i przez poszkodowanego są rozbieżne, minister może powołać rzeczoznawcę opiniującego, który na podstawie dotychczas wykonanych opinii (ekspertyz) i własnej oceny stanu faktycznego wydaje opinię ostateczną.
§  9.
1.
Po zakończeniu czynności likwidacyjnych, o których mowa w § 8 ust. 1, zakład ubezpieczeń niezwłocznie przekazuje ministrowi akta sprawy wraz z propozycją wysokości odszkodowania oraz uzasadnieniem tej propozycji.
2.
W przypadku gdy w wyniku postępowania likwidacyjnego w sprawie szkody zakład ubezpieczeń stwierdził, że odszkodowanie poszkodowanemu nie przysługuje, załącza do przekazywanych ministrowi akt sprawy uzasadnienie takiego stanowiska.
§  10.
1.
Minister, na podstawie akt sprawy przekazanych przez zakład ubezpieczeń, w terminie 14 dni od dnia otrzymania tych akt, podejmuje decyzję:
1)
o przyznaniu odszkodowania bądź
2)
o odmowie przyznania odszkodowania.
2.
W decyzji, o której mowa w ust. 1 pkt 1, minister ustala wysokość odszkodowania, która może różnić się od propozycji przedstawionej przez zakład ubezpieczeń.
3.
W przypadku gdy przyznane przez ministra odszkodowanie jest niższe niż proponowane przez zakład ubezpieczeń, decyzja powinna zawierać stosowne uzasadnienie wraz z właściwą opinią (ekspertyzą) biegłego powołanego przez ministra do zbadania sprawy przed podjęciem decyzji.
§  11.
Wypłaty odszkodowania dokonuje zakład ubezpieczeń na podstawie ostatecznej decyzji ministra, w terminie 14 dni od dnia doręczenia odpisu decyzji, gotówką lub przelewem na rachunek bankowy wskazany przez poszkodowanego we wniosku, o którym mowa w § 7 ust. 1.
§  12.
W odniesieniu do poszkodowanych w wyniku akcji zwalczania powodzi z lipca 1997 r. przepisy niniejszego rozporządzenia wykonuje Szef Kancelarii Prezesa Rady Ministrów, działający z upoważnienia Prezesa Rady Ministrów.
§  13.
W sprawach rozpoczętych, a nie zakończonych mają zastosowanie przepisy niniejszego rozporządzenia.
§  14.
Traci moc rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 16 czerwca 1954 r. w sprawie wynagradzania szkód poniesionych w związku z udziałem w akcji zwalczania klęsk żywiołowych (Dz. U. Nr 29, poz. 112).
§  15.
Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.

Zmiany w prawie

Od stycznia nowe zasady prowadzenia PKPiR

Od 1 stycznia 2026 r. zasadą będzie prowadzenie podatkowej księgi przychodów i rozchodów przy użyciu programu komputerowego. Nie będzie już można dokumentować zakupów, np. środków czystości lub materiałów biurowych, za pomocą paragonów bez NIP nabywcy. Takie zmiany przewiduje nowe rozporządzenie w sprawie PKPiR.

Marcin Szymankiewicz 15.12.2025
Senat poprawia reformę orzecznictwa lekarskiego w ZUS

Senat zgłosił w środę poprawki do reformy orzecznictwa lekarskiego w ZUS. Zaproponował, aby w sprawach szczególnie skomplikowanych możliwe było orzekanie w drugiej instancji przez grupę trzech lekarzy orzeczników. W pozostałych sprawach, zgodnie z ustawą, orzekać będzie jeden. Teraz ustawa wróci do Sejmu.

Grażyna J. Leśniak 10.12.2025
Co się zmieni w podatkach w 2026 roku? Wciąż wiele niewiadomych

Mimo iż do 1 stycznia zostały trzy tygodnie, przedsiębiorcy wciąż nie mają pewności, które zmiany wejdą w życie w nowym roku. Brakuje m.in. rozporządzeń wykonawczych do KSeF i rozporządzenia w sprawie JPK VAT. Część ustaw nadal jest na etapie prac parlamentu lub czeka na podpis prezydenta. Wiadomo już jednak, że nie będzie dużej nowelizacji ustaw o PIT i CIT. W 2026 r. nadal będzie można korzystać na starych zasadach z ulgi mieszkaniowej i IP Box oraz sprzedać bez podatku poleasingowy samochód.

Monika Pogroszewska 10.12.2025
Maciej Berek: Do projektu MRPiPS o PIP wprowadziliśmy bardzo istotne zmiany

Komitet Stały Rady Ministrów wprowadził bardzo istotne zmiany do projektu ustawy przygotowanego przez Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej – poinformował minister Maciej Berek w czwartek wieczorem, w programie „Pytanie dnia” na antenie TVP Info. Jak poinformował, projekt nowelizacji ustawy o PIP powinien trafić do Sejmu w grudniu 2025 roku, aby prace nad nim w Parlamencie trwały w I kwartale 2026 r.

Grażyna J. Leśniak 05.12.2025
Lekarze i pielęgniarki na kontraktach „uratują” firmy przed przekształcaniem umów?

4 grudnia Komitet Stały Rady Ministrów przyjął projekt zmian w ustawie o PIP - przekazało w czwartek MRPiPS. Nie wiadomo jednak, jaki jest jego ostateczny kształt. Jeszcze w środę Ministerstwo Zdrowia informowało Komitet, że zgadza się na propozycję, by skutki rozstrzygnięć PIP i ich zakres działał na przyszłość, a skutkiem polecenia inspektora pracy nie było ustalenie istnienia stosunku pracy między stronami umowy B2B, ale ustalenie zgodności jej z prawem. Zdaniem prawników, to byłaby kontrrewolucja w stosunku do projektu resortu pracy.

Grażyna J. Leśniak 05.12.2025
Klub parlamentarny PSL-TD przeciwko projektowi ustawy o PIP

Przygotowany przez ministerstwo pracy projekt zmian w ustawie o PIP, przyznający inspektorom pracy uprawnienie do przekształcania umów cywilnoprawnych i B2B w umowy o pracę, łamie konstytucję i szkodzi polskiej gospodarce – ogłosili posłowie PSL na zorganizowanej w czwartek w Sejmie konferencji prasowej. I zażądali zdjęcia tego projektu z dzisiejszego porządku posiedzenia Komitetu Stałego Rady Ministrów.

Grażyna J. Leśniak 04.12.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.1999.55.573

Rodzaj: Rozporządzenie
Tytuł: Zasady oraz tryb ustalania i wypłaty odszkodowań za szkody poniesione w związku z akcjami zwalczania klęsk żywiołowych.
Data aktu: 08/06/1999
Data ogłoszenia: 22/06/1999
Data wejścia w życie: 22/06/1999