Referendarze sądowi i aplikacja referendarska.

ROZPORZĄDZENIE
MINISTRA SPRAWIEDLIWOŚCI
z dnia 18 czerwca 1998 r.
w sprawie referendarzy sądowych i aplikacji referendarskiej. *

Na podstawie art. 124 § 1 pkt 5 ustawy z dnia 20 czerwca 1985 r. - Prawo o ustroju sądów powszechnych (Dz. U. z 1994 r. Nr 7, poz. 25, Nr 77, poz. 355, Nr 91, poz. 421 i Nr 105, poz. 509, z 1995 r. Nr 34, poz. 163 i Nr 81, poz. 406, z 1996 r. Nr 77, poz. 367 oraz z 1997 r. Nr 75, poz. 471, Nr 98, poz. 604, Nr 106, poz. 679, Nr 117, poz. 751, 752, 753, Nr 121, poz. 769, Nr 124, poz. 782 i Nr 133, poz. 882) zarządza się, co następuje:
§  1.
Rozporządzenie określa:
1)
szczególne warunki mianowania i pracy referendarzy sądowych, a także
2)
organizację aplikacji referendarskiej, przebieg egzaminu, skład komisji egzaminacyjnej, sposób powoływania jej członków i postępowania tej komisji.
§  2.
1.
Referendarzem sądowym może być mianowany ten, kto spełnia wymagania określone w art. 122 § 2 ustawy z dnia 20 czerwca 1985 r. - Prawo o ustroju sądów powszechnych (Dz. U. z 1994 r. Nr 7, poz. 25, Nr 77, poz. 355, Nr 91, poz. 421 i Nr 105, poz. 509, z 1995 r. Nr 34, poz. 163 i Nr 81, poz. 406, z 1996 r. Nr 77, poz. 367 oraz z 1997 r. Nr 75, poz. 471, Nr 98, poz. 604, Nr 106, poz. 679, Nr 117, poz. 751, 752, 753, Nr 121, poz. 769, Nr 124, poz. 782 i Nr 133, poz. 882).
2.
Pierwszeństwo do mianowania na stanowisko referendarza sądowego mają osoby, które zdały egzamin uprawniający do objęcia tego stanowiska z najwyższą oceną.
§  3. 1
Zmiana warunków pracy oraz rozwiązanie stosunku pracy z referendarzem sądowym wymaga opinii kolegium właściwego sądu okręgowego.
§  4. 2
Liczbę aplikantów referendarskich, zwanych dalej "aplikantami", dla okręgów sądów okręgowych ogłasza Minister Sprawiedliwości.
§  5. 3
 
1.
Aplikanta mianuje i zwalnia prezes sądu okręgowego.
1a.
Stosunek pracy z aplikantem referendarskim nawiązuje się na podstawie mianowania na czas określony, oznaczony w akcie mianowania.
2.
Prezes sądu okręgowego przydziela aplikanta do sądu rejonowego, w którym odbywać będzie aplikację.
3.
Prezes sądu okręgowego zawiadamia o czynnościach, o których mowa w ust. 1 i 2, Ministra Sprawiedliwości.
§  6.
Aplikantem może być mianowany ten, kto:
1)
posiada obywatelstwo polskie i korzysta z pełni praw cywilnych i obywatelskich,
2)
jest nieskazitelnego charakteru,
3)
ukończył wyższe studia prawnicze lub wyższe studia administracyjne.
§  7.
Aplikant zostaje zwolniony, jeżeli:
1)
zrezygnował z odbywania aplikacji,
2)
nie spełnia warunków do przystąpienia do egzaminu,
3) 4
(skreślony).
§  8. 5
 
1.
Aplikacja referendarska rozpoczyna się każdego roku z dniem wyznaczonym przez Ministra Sprawiedliwości.
2.
Prezesi sądów okręgowych zawiadamiają prezesów sądów rejonowych o terminie rozpoczęcia aplikacji referendarskiej, zobowiązując ich do zamieszczenia informacji o tym w siedzibie sądu nie później niż na 2 tygodnie przed jej rozpoczęciem i przedstawienia kandydatów na aplikantów na 7 dni od daty jej rozpoczęcia.
§  9.
1. 6
Na pierwsze trzy miesiące aplikacji prezes sądu okręgowego kieruje aplikanta do wydziału ksiąg wieczystych, a na kolejne trzy miesiące - do wydziału gospodarczego, któremu powierzono prowadzenie Krajowego Rejestru Sądowego.
2.
W czasie szkolenia praktycznego, odbywanego pod nadzorem sędziego patrona, aplikant powinien zaznajomić się z całokształtem czynności wydziału objętych zakresem przewidzianym dla referendarzy oraz ze związanym z nimi posługiwaniem się komputerem.
3. 7
Patronem aplikanta referendarskiego może być również doświadczony referendarz sądowy, wykonujący zawód co najmniej przez dwa lata przed objęciem patronatu.
4. 8
Z okręgów, w których nie ma wydziału gospodarczego prowadzącego Krajowy Rejestr Sądowy, prezes sądu okręgowego deleguje aplikanta referendarskiego, po porozumieniu z prezesem właściwego sądu okręgowego, do najbliższego ze względu na miejsce zamieszkania aplikanta lub miejsce odbywania aplikacji wydziału gospodarczego, któremu powierzono prowadzenie Krajowego Rejestru Sądowego. Na czas delegacji dla aplikanta wyznacza się patrona.
5. 9
W uzasadnionych przypadkach prezes sądu okręgowego może, na wniosek aplikanta referendarskiego, delegować go do innego wydziału gospodarczego, któremu powierzono prowadzenie Krajowego Rejestru Sądowego, niż wskazany w ust. 4, jeżeli usprawni to przebieg aplikacji.
§  10.
1.
W trakcie każdego 3-miesięcznego cyklu szkolenia praktycznego w poszczególnych wydziałach odbywa się, przygotowane przez Ministerstwo Sprawiedliwości, 3-5-dniowe centralne szkolenie seminaryjne.
2.
Program szkolenia, o którym mowa w ust. 1, obejmuje zagadnienia wchodzące w zakres obowiązków referendarza.
3. 10
Niezależnie od szkolenia, o którym mowa w ust. 1, okręgowi kierownicy szkoleń organizują w każdym okręgu, co najmniej raz na kwartał, zajęcia seminaryjne dla aplikantów referendarskich obejmujące zagadnienia związane z zakresem odbywanej w tym czasie praktyki przez aplikanta.
4. 11
W okręgach, w których liczba aplikantów referendarskich jest mniejsza niż 10, zajęcia seminaryjne dla aplikantów referendarskich mogą odbywać się wspólnie z zajęciami seminaryjnymi dla aplikantów sądowych, o ile ich zakres pokrywa się z czynnościami przewidzianymi dla referendarzy sądowych.
§  11. 12
Po zakończeniu szkolenia w każdym z dwóch wydziałów patron sporządza opinię o aplikancie i przedstawia ją, za pośrednictwem okręgowego kierownika szkolenia, prezesowi właściwego sądu okręgowego, celem dołączenia do akt osobowych przesyłanych przed egzaminem końcowym przewodniczącemu komisji.
§  12.
1.
Udział w szkoleniu seminaryjnym i praktycznym objętym aplikacją jest obowiązkowy, a nieobecność przekraczająca łącznie 14 dni uniemożliwia przystąpienie do egzaminu końcowego.
2. 13
W wyjątkowych przypadkach, a w szczególności w razie choroby lub delegacji służbowej, a także korzystania przez aplikanta z urlopu, prezes sądu okręgowego może zaliczyć do okresu aplikacji nieobecność dłuższą niż wymieniona w ust. 1, nie dłuższą jednak niż 30 dni.
§  13. 14
Po upływie 6-miesięcznego szkolenia praktycznego i seminaryjnego aplikant przystępuje do egzaminu referendarskiego przed Centralną Komisją Egzaminacyjną powołaną przez Ministra Sprawiedliwości. W razie niemożności przystąpienia do egzaminu prezes sądu okręgowego może zezwolić aplikantowi na zdawanie egzaminu w terminie późniejszym.
§  14.
1.
Komisja egzaminacyjna składa się z przewodniczącego i sekretarza, którymi są sędziowie delegowani do Ministerstwa Sprawiedliwości, oraz z 2 do 4 sędziów sądów powszechnych i referendarza sądowego.
2. 15
Podczas egzaminu mogą być obecni prezesi sądów okręgowych i osoby zaproszone przez przewodniczącego.
§  15. 16
Termin i miejsce przeprowadzenia egzaminu wyznacza przewodniczący komisji egzaminacyjnej, zawiadamiając o nich - co najmniej na 14 dni przed rozpoczęciem egzaminu - członków komisji i za pośrednictwem prezesów sądów okręgowych - aplikantów.
§  16.
1.
Egzamin składa się z części pisemnej i ustnej.
2.
Część pisemna egzaminu odbywa się w obecności co najmniej dwóch członków komisji.
3.
Część pisemna egzaminu odbywa się jednego dnia i trwa cztery godziny.
4.
Część pisemna egzaminu polega na załatwieniu wniosku o wpis w postępowaniu wieczysto-księgowym i rejestrowym.
5.
Podczas części pisemnej egzaminu aplikant może posługiwać się tekstami przepisów prawnych, komentarzami i zbiorami orzeczeń.
6.
Komisja ocenia odrębnie każdy z wniosków o wpis, wystawiając dwa niezależne stopnie.
7.
Ocena niedostateczna choćby z jednej czynności powoduje niedopuszczenie do części ustnej egzaminu.
8.
Część ustna odbywa się po części pisemnej. Przeprowadzają ją poszczególni egzaminatorzy w obecności komisji; członkowie komisji mogą zadawać pytania dodatkowe.
§  17.
1.
Zakres przedmiotowy części ustnej egzaminu obejmuje:
1)
postępowanie wieczysto-księgowe,
2)
postępowanie rejestrowe,
3)
prawo cywilne materialne i procesowe w zakresie czynności wykonywanych przez referendarza sądowego,
4)
ustrój organów ochrony prawnej z elementami prawa konstytucyjnego,
5)
organizację wewnętrznego urzędowania sądów i zakres działania sekretariatów sądowych oraz innych działów administracji sądowej.
§  18.
1.
Warunkiem zdania części ustnej egzaminu jest otrzymanie ocen pozytywnych ze wszystkich przedmiotów.
2.
Nie usprawiedliwione nieprzystąpienie do części ustnej egzaminu lub rezygnacja z odpowiedzi w trakcie jej trwania są równoznaczne z uzyskaniem oceny niedostatecznej.
§  19.
Oceny cząstkowe oraz końcowy wynik egzaminu określa się stopniami: celujący, bardzo dobry, dobry, dostateczny i niedostateczny.
§  20.
Ocenę końcową egzaminu komisja ustala większością głosów. W przypadku równej ilości głosów decyduje głos przewodniczącego.
§  21.
1.
W razie niedostatecznego wyniku egzaminu może on być powtórzony tylko raz, po upływie trzech miesięcy od daty egzaminu poprzedniego, nie później jednak niż przed upływem roku.
2.
Aplikant, który z usprawiedliwionych przyczyn nie przystąpił do egzaminu w pierwszym terminie, może do niego przystąpić w terminie późniejszym, w okresie nie dłuższym niż rok od ukończenia aplikacji.
§  22.
1.
Z przebiegu i wyników egzaminu sporządza się protokół, który podpisują przewodniczący, sekretarz i członkowie komisji.
2.
Osoby, które zdały egzamin, otrzymują świadectwo zawierające ocenę.
§  23.
W sprawach nie uregulowanych w rozporządzeniu do aplikantów stosuje się odpowiednio przepisy ustawy o pracownikach urzędów państwowych oraz wydanych na jej podstawie aktów wykonawczych.
§  24.
Rozporządzenie wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.
* Z dniem 1 października 2001 r. nin. rozporządzenie traci moc w części sprzecznej z ustawą z dnia 27 lipca 2001 r. prawo o ustroju sądów powszechnych (Dz.U.01.98.1070) - zob. art. 211 § 2 tej ustawy.
1 § 3 zmieniony przez § 1 pkt 4 rozporządzenia z dnia 13 kwietnia 2000 r. (Dz.U.00.36.413) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 16 maja 2000 r.
2 § 4 zmieniony przez § 1 pkt 4 rozporządzenia z dnia 13 kwietnia 2000 r. (Dz.U.00.36.413) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 16 maja 2000 r.
3 § 5 zmieniony przez § 1 pkt 1 i 4 rozporządzenia z dnia 13 kwietnia 2000 r. (Dz.U.00.36.413) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 16 maja 2000 r.
4 § 7 pkt 3 skreślony przez § 1 pkt 2 rozporządzenia z dnia 13 kwietnia 2000 r. (Dz.U.00.36.413) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 16 maja 2000 r.
5 § 8 zmieniony przez § 1 pkt 3 rozporządzenia z dnia 13 kwietnia 2000 r. (Dz.U.00.36.413) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 16 maja 2000 r.
6 § 9 ust. 1:

- zmieniony przez § 1 pkt 4 rozporządzenia z dnia 13 kwietnia 2000 r. (Dz.U.00.36.413) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 16 maja 2000 r.

- zmieniony przez § 1 pkt 1 lit. a) rozporządzenia z dnia 24 lipca 2001 r. (Dz.U.01.84.920) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 29 sierpnia 2001 r.

7 § 9 ust. 3 dodany przez § 1 pkt 1 lit. b) rozporządzenia z dnia 24 lipca 2001 r. (Dz.U.01.84.920) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 29 sierpnia 2001 r.
8 § 9 ust. 4 dodany przez § 1 pkt 1 lit. b) rozporządzenia z dnia 24 lipca 2001 r. (Dz.U.01.84.920) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 29 sierpnia 2001 r.
9 § 9 ust. 5 dodany przez § 1 pkt 1 lit. b) rozporządzenia z dnia 24 lipca 2001 r. (Dz.U.01.84.920) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 29 sierpnia 2001 r.
10 § 10 ust. 3 dodany przez § 1 pkt 2 rozporządzenia z dnia 24 lipca 2001 r. (Dz.U.01.84.920) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 29 sierpnia 2001 r.
11 § 10 ust. 4 dodany przez § 1 pkt 2 rozporządzenia z dnia 24 lipca 2001 r. (Dz.U.01.84.920) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 29 sierpnia 2001 r.
12 § 11:

- zmieniony przez § 1 pkt 4 rozporządzenia z dnia 13 kwietnia 2000 r. (Dz.U.00.36.413) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 16 maja 2000 r.

- zmieniony przez § 1 pkt 3 rozporządzenia z dnia 24 lipca 2001 r. (Dz.U.01.84.920) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 29 sierpnia 2001 r.

13 § 12 ust. 2:

- zmieniony przez § 1 pkt 4 rozporządzenia z dnia 13 kwietnia 2000 r. (Dz.U.00.36.413) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 16 maja 2000 r.

- zmieniony przez § 1 pkt 4 rozporządzenia z dnia 24 lipca 2001 r. (Dz.U.01.84.920) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 29 sierpnia 2001 r.

14 § 13 zmieniony przez § 1 pkt 4 rozporządzenia z dnia 13 kwietnia 2000 r. (Dz.U.00.36.413) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 16 maja 2000 r.
15 § 14 ust. 2 zmieniony przez § 1 pkt 4 rozporządzenia z dnia 13 kwietnia 2000 r. (Dz.U.00.36.413) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 16 maja 2000 r.
16 § 15 zmieniony przez § 1 pkt 4 rozporządzenia z dnia 13 kwietnia 2000 r. (Dz.U.00.36.413) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 16 maja 2000 r.

Zmiany w prawie

Rząd chce zmieniać obowiązujące regulacje dotyczące czynników rakotwórczych i mutagenów

Rząd przyjął we wtorek projekt zmian w Kodeksie pracy, którego celem jest nowelizacja art. 222, by dostosować polskie prawo do przepisów unijnych. Chodzi o dodanie czynników reprotoksycznych do obecnie obwiązujących regulacji dotyczących czynników rakotwórczych i mutagenów. Nowela upoważnienia ustawowego pozwoli na zmianę wydanego na jej podstawie rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie substancji chemicznych, ich mieszanin, czynników lub procesów technologicznych o działaniu rakotwórczym lub mutagennym w środowisku pracy.

Grażyna J. Leśniak 16.04.2024
Bez kary za brak lekarza w karetce do końca tego roku

W ponad połowie specjalistycznych Zespołów Ratownictwa Medycznego brakuje lekarzy. Ministerstwo Zdrowia wydłuża więc po raz kolejny czas, kiedy Narodowy Fundusz Zdrowia nie będzie pobierał kar umownych w przypadku niezapewnienia lekarza w zespołach ratownictwa. Pierwotnie termin wyznaczony był na koniec czerwca tego roku.

Beata Dązbłaż 10.04.2024
Będzie zmiana ustawy o rzemiośle zgodna z oczekiwaniami środowiska

Rozszerzenie katalogu prawnie dopuszczalnej formy prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie rzemiosła, zmiana definicji rzemiosła, dopuszczenie wykorzystywania przez przedsiębiorców, niezależnie od formy prowadzenia przez nich działalności, wszystkich kwalifikacji zawodowych w rzemiośle, wymienionych w ustawie - to tylko niektóre zmiany w ustawie o rzemiośle, jakie zamierza wprowadzić Ministerstwo Rozwoju i Technologii.

Grażyna J. Leśniak 08.04.2024
Tabletki "dzień po" bez recepty nie będzie. Jest weto prezydenta

Dostępność bez recepty jednego z hormonalnych środków antykoncepcyjnych (octan uliprystalu) - takie rozwiązanie zakładała zawetowana w piątek przez prezydenta Andrzeja Dudę nowelizacja prawa farmaceutycznego. Wiek, od którego tzw. tabletka "dzień po" byłaby dostępna bez recepty miał być określony w rozporządzeniu. Ministerstwo Zdrowia stało na stanowisku, że powinno to być 15 lat. Wątpliwości w tej kwestii miała Kancelaria Prezydenta.

Katarzyna Nocuń 29.03.2024
Małżonkowie zapłacą za 2023 rok niższy ryczałt od najmu

Najem prywatny za 2023 rok rozlicza się według nowych zasad. Jedyną formą opodatkowania jest ryczałt od przychodów ewidencjonowanych, według stawek 8,5 i 12,5 proc. Z kolei małżonkowie wynajmujący wspólną nieruchomość zapłacą stawkę 12,5 proc. dopiero po przekroczeniu progu 200 tys. zł, zamiast 100 tys. zł. Taka zmiana weszła w życie w połowie 2023 r., ale ma zastosowanie do przychodów uzyskanych za cały 2023 r.

Monika Pogroszewska 27.03.2024
Ratownik medyczny wykona USG i zrobi test na COVID

Mimo krytycznych uwag Naczelnej Rady Lekarskiej, Ministerstwo Zdrowia zmieniło rozporządzenie regulujące uprawnienia ratowników medycznych. Już wkrótce, po ukończeniu odpowiedniego kursu będą mogli wykonywać USG, przywrócono im też możliwość wykonywania testów na obecność wirusów, którą mieli w pandemii, a do listy leków, które mogą zaordynować, dodano trzy nowe preparaty. Większość zmian wejdzie w życie pod koniec marca.

Agnieszka Matłacz 12.03.2024