Szczegółowe zasady ustalania podstawy wymiaru zasiłków z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa, przysługujących niektórym grupom ubezpieczonych.

ROZPORZĄDZENIE
RADY MINISTRÓW
z dnia 3 czerwca 1997 r.
w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru zasiłków z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa, przysługujących niektórym grupom ubezpieczonych. *

Na podstawie art. 7 ustawy z dnia 19 grudnia 1975 r. o ubezpieczeniu społecznym osób wykonujących pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia (Dz. U. z 1995 r. Nr 65, poz. 333 i Nr 128, poz. 617, z 1996 r. Nr 100, poz. 461 oraz z 1997 r. Nr 28, poz. 153) oraz art. 26 ust. 1 pkt 2 dekretu z dnia 4 marca 1976 r. o ubezpieczeniu społecznym członków rolniczych spółdzielni produkcyjnych i spółdzielni kółek rolniczych oraz ich rodzin (Dz. U. z 1983 r. Nr 27, poz. 135, z 1989 r. Nr 35, poz. 190, z 1990 r. Nr 36, poz. 206, z 1995 r. Nr 4, poz. 17, z 1996 r. Nr 100, poz. 461 oraz z 1997 r. Nr 28, poz. 153) zarządza się, co następuje:

Rozdział  1

Przepisy ogólne

§  1.
Rozporządzenie określa szczegółowe zasady ustalania podstawy wymiaru zasiłków z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa, przysługujących osobom objętym ubezpieczeniem społecznym:
1)
osób wykonujących pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia,
2)
członków rolniczych spółdzielni produkcyjnych i spółdzielni kółek rolniczych oraz ich rodzin.
§  2.
Użyte w rozporządzeniu określenia oznaczają:
1)
ustawa - ustawę z dnia 19 grudnia 1975 r. o ubezpieczeniu społecznym osób wykonujących pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia (Dz. U. z 1995 r. Nr 65, poz. 333 i Nr 128, poz. 617, z 1996 r. Nr 100, poz. 461 oraz z 1997 r. Nr 28, poz. 153),
2)
ubezpieczenie - ubezpieczenie społeczne osób wykonujących pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia oraz ubezpieczenie społeczne członków rolniczych spółdzielni produkcyjnych i spółdzielni kółek rolniczych oraz ich rodzin,
3)
ubezpieczony - osobę objętą ubezpieczeniem społecznym osób wykonujących pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia,
4)
członek spółdzielni - osobę objętą ubezpieczeniem społecznym członków rolniczych spółdzielni produkcyjnych i spółdzielni kółek rolniczych oraz ich rodzin,
5)
zasiłek - zasiłek z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa,
6)
umowa - umowę agencyjną lub umowę zlecenia,
7)
składka - składkę na ubezpieczenie,
8)
dochód - dochód stanowiący podstawę wymiaru składek,
9)
przeciętne wynagrodzenie - przeciętne miesięczne wynagrodzenie z poprzedniego kwartału, ogłaszane przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego do celów emerytalnych.

Rozdział  2

Szczegółowe zasady dotyczące ubezpieczonych wykonujących pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia

§  3.
Podstawę wymiaru zasiłku przysługującego ubezpieczonemu stanowi przeciętny miesięczny dochód osiągnięty u danego zleceniodawcy w okresie 12 miesięcy kalendarzowych nieprzerwanego ubezpieczenia poprzedzających miesiąc, w którym powstało prawo do zasiłku, a jeżeli ubezpieczenie trwało krócej - z faktycznego okresu ubezpieczenia.
§  4.
1.
Jeżeli prawo do zasiłku powstało przed upływem 12 miesięcy kalendarzowych ubezpieczenia, podstawa wymiaru zasiłku nie może być wyższa od kwoty równej 250% przeciętnego wynagrodzenia. Kwotę tę ustala się miesięcznie na okres trzech miesięcy, poczynając od trzeciego miesiąca kalendarzowego każdego kwartału.
2.
Do okresu ubezpieczenia, o którym mowa w ust. 1, zalicza się okresy ubezpieczenia na podstawie ustawy, jeżeli między nimi nie było przerwy, chyba że przerwa przypadała na dni ustawowo wolne od pracy.
§  5.
1.
Podstawa wymiaru zasiłku przysługującego ubezpieczonemu, dla którego podstawę wymiaru składek stanowi dochód bieżąco zadeklarowany, nie niższy od kwoty odpowiadającej 60% przeciętnego wynagrodzenia, nie może być niższa od najniższej podstawy wymiaru składek za miesiąc, w którym powstało prawo do zasiłku.
2.
Podstawę wymiaru zasiłku przysługującego ubezpieczonemu, dla którego podstawą wymiaru składek jest dochód wynikający z wykonywania umowy, stanowi ten dochód; przepisu ust. 1 nie stosuje się.
3.
Jeżeli prawo do zasiłku powstało w pierwszym miesiącu kalendarzowym ubezpieczenia, podstawę wymiaru zasiłku stanowi:
1)
dla ubezpieczonego, o którym mowa w ust. 1 - najniższa podstawa wymiaru składek za miesiąc, w którym powstało prawo do zasiłku,
2)
dla ubezpieczonego, o którym mowa w ust. 2 - kwota dochodu określona w umowie, a jeżeli kwota ta nie jest w umowie określona - kwota przeciętnego miesięcznego dochodu wypłacona innemu ubezpieczonemu, z którym zleceniodawca zawarł taką samą lub podobną umowę, nie wyższa od najniższej podstawy wymiaru składek, o której mowa w ust. 1.
§  6.
1.
Jeżeli w okresie, o którym mowa w § 3, dochód uległ zmniejszeniu wskutek niewykonywania umowy w okresie pobierania zasiłku, świadczenia rehabilitacyjnego albo odbywania ćwiczeń wojskowych, przy obliczaniu podstawy wymiaru zasiłku wyłącza się dochód z każdego miesiąca, w którym ubezpieczony wykonywał umowę przez mniej niż połowę obowiązującego go w tym miesiącu okresu wykonywania umowy.
2.
Jeżeli jednak w okresie, o którym mowa w § 3, ubezpieczony w każdym miesiącu wykonywał umowę przez mniej niż połowę obowiązującego okresu wykonywania umowy, do ustalenia podstawy wymiaru zasiłku chorobowego przyjmuje się dochód ze wszystkich miesięcy.
3.
Obowiązującym ubezpieczonego okresem wykonywania umowy, w rozumieniu rozporządzenia, jest każdy dzień objęty umową, a jeżeli umowa obejmuje pełny miesiąc kalendarzowy - wszystkie dni miesiąca.
§  7.
Podstawę wymiaru dla tego samego rodzaju zasiłku ustala się na nowo, jeżeli przerwa między okresami pobierania zasiłku trwała co najmniej trzy miesiące kalendarzowe.
§  8.
Podstawa wymiaru zasiłku chorobowego podlega waloryzacji na zasadach określonych w przepisach o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa.
§  9.
1.
Podstawę wymiaru świadczenia rehabilitacyjnego stanowi podstawa wymiaru zasiłku chorobowego. Przepis § 5 stosuje się odpowiednio.
2.
W razie przyznania świadczenia rehabilitacyjnego po upływie 6 miesięcy niezdolności do pracy, do ustalenia podstawy wymiaru tego świadczenia przepis § 8 stosuje się odpowiednio.
§  10.
Jeżeli ubezpieczony wykonuje umowy na rzecz różnych zleceniodawców, podstawę wymiaru zasiłku ustala się i zasiłek wypłaca odrębnie dla każdej z umów.

Rozdział  3

Szczegółowe zasady dotyczące członków spółdzielni

§  11.
1.
Podstawę wymiaru zasiłku przysługującego członkowi spółdzielni stanowi przeciętny miesięczny dochód z okresu 12 miesięcy kalendarzowych nieprzerwanego ubezpieczenia poprzedzających miesiąc, w którym powstało prawo do zasiłku, a jeżeli ubezpieczenie trwało krócej - z faktycznego okresu ubezpieczenia.
2.
Jeżeli prawo do zasiłku powstało w pierwszym miesiącu kalendarzowym ubezpieczenia, podstawę wymiaru zasiłku stanowi kwota najniższej podstawy wymiaru składek za ten miesiąc.
3.
Zasadę, o której mowa w ust. 2, stosuje się również przy ustalaniu podstawy wymiaru zasiłku, do którego prawo powstało bezpośrednio po urlopie wychowawczym trwającym dłużej niż 12 miesięcy kalendarzowych.
§  12.
Jeżeli prawo do zasiłku powstało przed upływem 12 miesięcy kalendarzowych ubezpieczenia, przy ustalaniu podstawy wymiaru zasiłku stosuje się odpowiednio przepis § 4.
§  13.
1.
Jeżeli w okresie, o którym mowa w § 11, dochód członka spółdzielni uległ zmniejszeniu wskutek niewykonywania pracy w okresie pobierania zasiłku, świadczenia rehabilitacyjnego, korzystania z urlopu wychowawczego lub odbywania ćwiczeń wojskowych, przy ustalaniu podstawy wymiaru zasiłku wyłącza się dochód z każdego miesiąca, w którym członek spółdzielni przepracował mniej niż połowę obowiązujących go dni pracy.
2.
Jeżeli jednak członek spółdzielni w każdym miesiącu nie przepracował co najmniej połowy obowiązujących go dni pracy z przyczyn, o których mowa w ust. 1, do podstawy wymiaru zasiłku przyjmuje się dochód z wszystkich miesięcy.
§  14.
Podstawa wymiaru zasiłku nie może być niższa od najniższej podstawy wymiaru składek obowiązującej w miesiącu, w którym powstało prawo do zasiłku.
§  15.
Przy obliczaniu podstawy wymiaru zasiłku przysługującego członkowi spółdzielni stosuje się odpowiednio przepisy § 7-9.
§  16.
Stawkę zasiłku przysługującego za 1 dzień zaokrągla się do 10 groszy w górę - jeżeli końcówka jest równa lub wyższa od 5 groszy, lub w dół - jeżeli jest niższa od 5 groszy.
§  17.
Przepisy rozporządzenia mają zastosowanie przy ustalaniu podstawy wymiaru zasiłków, do których prawo powstało po wejściu w życie rozporządzenia.
§  18.
W rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 19 marca 1976 r. w sprawie wykonania przepisów dekretu o ubezpieczeniu społecznym członków rolniczych spółdzielni produkcyjnych i spółdzielni kółek rolniczych oraz ich rodzin (Dz. U. Nr 13, poz. 74, z 1983 r. Nr 27, poz. 131 oraz z 1990 r. Nr 7, poz. 41 i Nr 71, poz. 418) wprowadza się następujące zmiany:
1)
skreśla się § 4,
2)
w § 16 skreśla się pkt 3,
3)
w § 17 w ust. 2 skreśla się wyrazy "zasiłku rodzinnego lub".
§  19.
Traci moc rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 31 grudnia 1975 r. w sprawie wykonania ustawy o ubezpieczeniu społecznym osób wykonujących pracę na rzecz jednostek gospodarki uspołecznionej na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia (Dz. U. Nr 46, poz. 250, z 1982 r. Nr 13, poz. 102, z 1983 r. Nr 68, poz. 305 i z 1990 r. Nr 7, poz. 41).
§  20.
Rozporządzenie wchodzi w życie pierwszego dnia drugiego miesiąca następującego po miesiącu ogłoszenia.
* Rozporządzenie utraciło częściowo podstawę prawną z dniem 1 stycznia 1999 r. na skutek uchylenia art. 26 dekretu z dnia 4 marca 1976 r. o ubezpieczeniu społecznym członków rolniczych spółdzielni produkcyjnych i spółdzielni kółek rolniczych oraz ich rodzin (Dz.U.83.27.135) przez art. 195 pkt 3 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U.98.162.1118).

Zmiany w prawie

Ważne zmiany w zakresie ZFŚS

W piątek, 19 grudnia 2025 roku, Senat przyjął bez poprawek uchwalone na początku grudnia przez Sejm bardzo istotne zmiany w przepisach dla pracodawców obowiązanych do tworzenia Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych. Odnoszą się one do tych podmiotów, w których nie działają organizacje związkowe. Ustawa trafi teraz na biurko prezydenta.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025
Wymiar urlopu wypoczynkowego po zmianach w stażu pracy

Nowe okresy wliczane do okresu zatrudnienia mogą wpłynąć na wymiar urlopów wypoczynkowych osób, które jeszcze nie mają prawa do 26 dni urlopu rocznie. Pracownicy nie nabywają jednak prawa do rozliczenia urlopu za okres sprzed dnia objęcia pracodawcy obowiązkiem stosowania art. 302(1) Kodeksu pracy, wprowadzającego zaliczalność m.in. okresów prowadzenia działalności gospodarczej czy wykonywania zleceń do stażu pracy.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025
To będzie rewolucja u każdego pracodawcy

Wszyscy pracodawcy, także ci zatrudniający choćby jednego pracownika, będą musieli dokonać wartościowania stanowisk pracy i określić kryteria służące ustaleniu wynagrodzeń pracowników, poziomów wynagrodzeń i wzrostu wynagrodzeń. Jeszcze więcej obowiązków będą mieli średni i duzi pracodawcy, którzy będą musieli raportować lukę płacową. Zdaniem prawników, dla mikro, małych i średnich firm dostosowanie się do wymogów w zakresie wartościowania pracy czy ustalenia kryteriów poziomu i wzrostu wynagrodzeń wymagać będzie zewnętrznego wsparcia.

Grażyna J. Leśniak 18.12.2025
Są rozporządzenia wykonawcze do KSeF

Minister finansów i gospodarki podpisał cztery rozporządzenia wykonawcze dotyczące funkcjonowania KSeF – potwierdził we wtorek resort finansów. Rozporządzenia określają m.in.: zasady korzystania z KSeF, w tym wzór zawiadomienia ZAW-FA, przypadki, w których nie ma obowiązku wystawiania faktur ustrukturyzowanych, a także zasady wystawiania faktur uproszczonych.

Krzysztof Koślicki 16.12.2025
Od stycznia nowe zasady prowadzenia PKPiR

Od 1 stycznia 2026 r. zasadą będzie prowadzenie podatkowej księgi przychodów i rozchodów przy użyciu programu komputerowego. Nie będzie już można dokumentować zakupów, np. środków czystości lub materiałów biurowych, za pomocą paragonów bez NIP nabywcy. Takie zmiany przewiduje nowe rozporządzenie w sprawie PKPiR.

Marcin Szymankiewicz 15.12.2025
Senat poprawia reformę orzecznictwa lekarskiego w ZUS

Senat zgłosił w środę poprawki do reformy orzecznictwa lekarskiego w ZUS. Zaproponował, aby w sprawach szczególnie skomplikowanych możliwe było orzekanie w drugiej instancji przez grupę trzech lekarzy orzeczników. W pozostałych sprawach, zgodnie z ustawą, orzekać będzie jeden. Teraz ustawa wróci do Sejmu.

Grażyna J. Leśniak 10.12.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.1997.61.376

Rodzaj: Rozporządzenie
Tytuł: Szczegółowe zasady ustalania podstawy wymiaru zasiłków z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa, przysługujących niektórym grupom ubezpieczonych.
Data aktu: 03/06/1997
Data ogłoszenia: 18/06/1997
Data wejścia w życie: 01/08/1997