Organizacja i sposób zwalczania zanieczyszczeń na morzu.

ROZPORZĄDZENIE
RADY MINISTRÓW
z dnia 13 maja 1997 r.
w sprawie organizacji i sposobu zwalczania zanieczyszczeń na morzu.

Na podstawie art. 24 ust. 1 ustawy z dnia 16 marca 1995 r. o zapobieganiu zanieczyszczaniu morza przez statki (Dz. U. Nr 47, poz. 243) zarządza się, co następuje:

Rozdział  1

Przepisy ogólne

§  1.
1.
Rozporządzenie określa dla polskich obszarów morskich organizację i sposób zwalczania zanieczyszczeń na morzu oraz organy i jednostki organizacyjne biorące udział w zwalczaniu tych zanieczyszczeń, w tym:
1)
zadania organów administracji morskiej w zakresie zwalczania zanieczyszczeń na morzu,
2)
zadania oraz organizację morskiej służby zwalczania zagrożeń i zanieczyszczeń środowiska morskiego, a także zasady jej współdziałania z innymi jednostkami organizacyjnymi,
3)
obowiązki sprawcy zanieczyszczenia morza.
2.
Postępowanie z bojowymi środkami chemicznymi zatopionymi w polskich obszarach morskich oraz sposób zwalczania zanieczyszczeń z tym związanych regulują odrębne przepisy.
§  2.
W każdym wypadku wystąpienia zagrożenia lub zanieczyszczenia morza jego sprawca lub jednostka, której powierzono zwalczanie zanieczyszczenia na morzu, są obowiązane podjąć natychmiastowe działania mające na celu:
1)
zatrzymanie wypływu szkodliwej substancji lub ograniczenie jego wielkości oraz przeciwdziałanie rozprzestrzenianiu się zanieczyszczenia,
2)
usunięcie zanieczyszczenia ze środowiska morskiego lub jego neutralizację, wydobycie paliwa lub innej substancji szkodliwej dla środowiska morskiego z wraku oraz odszukanie i wydobycie z morza niebezpiecznych substancji przewożonych w opakowaniach,
3)
udokumentowanie przyczyn zanieczyszczenia, rozmiarów szkód oraz kosztów przeprowadzenia akcji usuwania zanieczyszczeń.
§  3.
1.
Działania mające na celu zwalczanie zagrożenia lub zanieczyszczenia morza prowadzone przez jego sprawcę są wykonywane w uzgodnieniu z dyrektorem urzędu morskiego i pod jego nadzorem.
2.
Dyrektor urzędu morskiego, biorąc pod uwagę rodzaj i stopień zagrożenia lub zanieczyszczenia, może powierzyć prowadzenie działań, w celu ich zwalczania, morskiej służbie zwalczania zagrożeń i zanieczyszczeń środowiska morskiego, o której mowa w § 7 pkt 1, lub w miarę potrzeby innej jednostce organizacyjnej, o której mowa w § 13 ust. 1.
§  4.
W przypadku gdy z rodzaju i stopnia zagrożenia środowiska morskiego albo przebiegu zwalczania zanieczyszczenia na morzu wynika możliwość zanieczyszczenia brzegu morskiego lub zagrożenia życia albo zdrowia ludności w rejonie nadmorskim, dyrektor urzędu morskiego jest zobowiązany powiadomić o tym niezwłocznie właściwego wojewodę oraz wojewódzkiego inspektora ochrony środowiska w celu podjęcia odpowiednich działań zapobiegawczych na lądzie.
§  5.
1.
W akwenie portu i redy organizatorem i koordynatorem akcji zwalczania zanieczyszczeń jest kapitan portu, a w porcie wojennym - komendant portu.
2.
Dyrektor urzędu morskiego określi sposób postępowania kapitana portu w razie zagrożenia lub zanieczyszczenia wód portowych i redy.
3.
Uprawnienia dyrektora urzędu morskiego określone w ust. 2, w stosunku do komendanta portu wojennego, przysługują Dowódcy Marynarki Wojennej.
§  6.
Stosowanie do zwalczania zanieczyszczeń na polskich obszarach morskich innych metod niż mechaniczne może mieć miejsce wyłącznie za zgodą dyrektora urzędu morskiego.

Rozdział  2

Organizacja zwalczania zagrożeń i zanieczyszczeń na morzu

§  7.
Działania mające na celu zwalczanie zagrożeń i zanieczyszczeń na morzu, z zastrzeżeniem § 3 ust. 1, wykonują:
1)
morska służba zwalczania zagrożeń i zanieczyszczeń środowiska morskiego, zwana dalej "morską służbą",
2)
jednostki organizacyjne współdziałające, o których mowa w § 13 ust. 1.
§  8.
1.
Morską służbę tworzą:
1)
Centrum Operacyjne Zwalczania Zanieczyszczeń Środowiska Morskiego, zwane dalej "Centrum Operacyjnym",
2)
specjalne statki morskie do zwalczania zanieczyszczeń,
3)
lądowe bazy sprzętowo-magazynowe.
2.
Specjalne statki morskie do zwalczania zanieczyszczeń pełnią całodobową służbę pogotowia. Statki te podnoszą flagę przewidzianą odrębnymi przepisami dla statków specjalnej służby państwowej.
3.
Szczegółowe zadania i organizację Centrum Operacyjnego, a także zasady pełnienia służby pogotowia oraz zasady udostępnienia sprzętu z lądowych baz sprzętowo-magazynowych określa regulamin, o którym mowa w § 11 ust. 2 pkt 2 lit. b).
§  9.
1.
Centrum Operacyjne jest odpowiedzialne za zorganizowanie i koordynację akcji zwalczania zagrożeń lub zanieczyszczeń, w sposób zgodny z krajowym planem, o którym mowa w § 11 ust. 2 pkt 2 lit. a), z zastrzeżeniem § 5 ust. 1.
2.
Przy zwalczaniu zanieczyszczeń przekraczających możliwości samodzielnego działania Centrum Operacyjne działa w porozumieniu z:
1)
Morskim Ratowniczym Centrum Koordynacyjnym,
2)
Krajowym Centrum Koordynacji Ratownictwa Komendy Głównej Państwowej Straży Pożarnej,
3)
ośrodkami informacyjnymi urzędów morskich,
4)
innymi jednostkami organizacyjnymi ujętymi w krajowym planie, o którym mowa w § 11 ust. 2 pkt 2 lit. a).
§  10.
W wypadku konieczności wynikającej z potrzeb akcji zwalczania zanieczyszczeń Centrum Operacyjne jest upoważnione do:
1)
żądania od jednostek organizacyjnych wymienionych w § 13 ust. 1 dostarczenia na miejsce akcji niezbędnego sprzętu, personelu bądź zespołów operacyjnych, stosownie do podpisanych porozumień, o których mowa w § 13 ust. 2 i 3,
2)
występowania do dyrektora urzędu morskiego z wnioskiem o wezwanie do pomocy właściwych organów państw - stron Konwencji o ochronie środowiska morskiego obszaru Morza Bałtyckiego, sporządzonej w Helsinkach dnia 22 marca 1974 r. (Dz. U. z 1980 r. Nr 18, poz. 64 i 65).
§  11.
1.
Zadania morskiej służby wykonuje przedsiębiorstwo państwowe Polskie Ratownictwo Okrętowe, zwanej dalej "PRO".
2.
PRO, w zakresie, o którym mowa w ust. 1, jest zobowiązane w szczególności do:
1)
prowadzenia działań operacyjnych mających na celu zwalczanie zagrożeń i zanieczyszczeń na morzu,
2)
opracowania:
a)
krajowego planu zwalczania zagrożeń i zanieczyszczeń środowiska morskiego, zwanego dalej "krajowym planem",
b)
regulaminu morskiej służby,
c)
planów rozwoju oraz programów inwestycyjnych morskiej służby.
3.
Plany, programy i regulamin, o których mowa w ust. 2 pkt 2, wymagają uzgodnienia z dyrektorami urzędów morskich i zatwierdzenia przez Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej. Krajowy plan powinien być ponadto uzgodniony z właściwymi wojewodami w zakresie zwalczania zanieczyszczeń na morskich wodach wewnętrznych i w strefie brzegowej.
§  12.
1.
Krajowy plan zawiera w szczególności:
1)
usytuowanie Centrum Operacyjnego,
2)
określenie liczby i miejsca bazowania specjalnych statków morskich do zwalczania zanieczyszczeń oraz jednostek współdziałających,
3)
wykaz i rozmieszczenie sił i środków, które mogą być użyte do przeprowadzania akcji w poszczególnych rejonach polskich obszarów morskich oraz na poszczególnych etapach rozwoju akcji,
4)
sposób przeprowadzenia akcji na poszczególnych jej etapach,
5)
zadania dla jednostek współdziałających z morską służbą.
2.
Plan, o którym mowa w ust. 1, powinien być opracowany zgodnie z ustaleniami Komisji Ochrony Środowiska Morskiego Morza Bałtyckiego, z uwzględnieniem analizy istniejących zagrożeń oraz aktualnych prognoz wynikających z:
1)
rozwoju transportu morskiego, w tym ilości i charakteru transportowanych poszczególnymi trasami ładunków szkodliwych lub niebezpiecznych,
2)
natężenia ruchu statków i ich rodzaju oraz charakteru transportowanych niebezpiecznych substancji w opakowaniach oraz utrudnień w żegludze na określonych trasach,
3)
ilości i rodzaju ładunków przeładowywanych w portach morskich i w bazach, w tym w szczególności ładunków paliw i gazów,
4)
charakteru prac geologicznych oraz natężenia eksploatacji zasobów mineralnych znajdujących się pod dnem morskim,
5)
zagrożeń spowodowanych przez awarie instalacji przemysłowych albo urządzeń technicznych zlokalizowanych na morzu lub w strefie nadmorskiej,
6)
zobowiązań międzynarodowych.
§  13.
1.
Z morską służbą współdziałają
1)
jednostki krajowego systemu ratowniczo-gaśniczego,
2)
statki pełniące specjalną służbę państwową,
3)
jednostki pływające Marynarki Wojennej,
4)
jednostki organizacyjne Straży Granicznej,
5)
brzegowe stacje radiowe,
6)
biura prognoz Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej,
7)
inne jednostki organizacyjne ujęte w krajowym planie.
2.
Szczegółowe zasady współpracy jednostek organizacji wymienionych w ust. 1 z morską służbą oraz ustalania i pokrywania związanych z tym kosztów określają porozumienia zawarte przez Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej z właściwymi ministrami lub innymi organami administracji publicznej.
3.
PRO zawiera porozumienia operacyjne z jednostkami organizacyjnymi współpracującymi z morską służbą, z tym że w wypadku jednostek organizacyjnych, o których mowa w ust. 1 pkt 1-6, zakres tych porozumień określają porozumienia wskazane w ust. 2.
§  14.
Dyrektorzy urzędów morskich opracują plany zwalczania zanieczyszczeń dla morskich wód wewnętrznych. Plany te wymagają uzgodnienia z właściwymi wojewodami i morską służbą.
§  15.
1.
Minister Transportu i Gospodarki Morskiej zawiera umowę z PRO określającą zadania w zakresie organizacji i sposobu zwalczania zanieczyszczeń na morzu oraz sposobu przekazywania środków finansowych na wykonanie zadań, o których mowa w § 11.
2.
W wypadku, o którym mowa w § 3 ust. 2, zwrot kosztów usunięcia zanieczyszczenia i użycia środków zapobiegawczych, stosowanych po zdarzeniu powodującym zanieczyszczenie, w celu przywrócenia środowiska do stanu sprzed zanieczyszczenia, jest dokonywany na rzecz wykonawcy.

Rozdział  3

Nadzór

§  16.
1.
Nadzór nad funkcjonowaniem organizacji zwalczania zanieczyszczeń na morzu sprawują dyrektorzy urzędów morskich.
2.
W ramach sprawowanego nadzoru dyrektorzy urzędów morskich są zobowiązani w szczególności do:
1)
opracowania rocznych planów kontroli organizacji zwalczania zanieczyszczeń na morzu oraz ich realizacji,
2)
przeprowadzania kontroli i alarmów próbnych,
3)
ewidencjonowania wyjść w morze specjalnych statków morskich do zwalczania zanieczyszczeń.

Rozdział  4

Przepisy końcowe

§  17.
1.
PRO opracuje w terminie:
1)
3 miesięcy od dnia wejścia w życie rozporządzenia - regulamin morskiej służby, o której mowa w § 11 ust. 2 pkt 2 lit. b),
2)
9 miesięcy od dnia wejścia w życie rozporządzenia - krajowy plan, o którym mowa w § 11 ust. 2 pkt 2 lit. a).
2.
Dyrektorzy urzędów morskich opracują, w terminie 6 miesięcy od dnia wejścia w życie rozporządzenia, plany zwalczania zanieczyszczeń dla morskich wód wewnętrznych, o których mowa w § 14.
§  18.
Rozporządzenie wchodzi w życie po upływie 3 miesięcy od dnia ogłoszenia.

Zmiany w prawie

Senat poprawia reformę orzecznictwa lekarskiego w ZUS

Senat zgłosił w środę poprawki do reformy orzecznictwa lekarskiego w ZUS. Zaproponował, aby w sprawach szczególnie skomplikowanych możliwe było orzekanie w drugiej instancji przez grupę trzech lekarzy orzeczników. W pozostałych sprawach, zgodnie z ustawą, orzekać będzie jeden. Teraz ustawa wróci do Sejmu.

Grażyna J. Leśniak 10.12.2025
Co się zmieni w podatkach w 2026 roku? Wciąż wiele niewiadomych

Mimo iż do 1 stycznia zostały trzy tygodnie, przedsiębiorcy wciąż nie mają pewności, które zmiany wejdą w życie w nowym roku. Brakuje m.in. rozporządzeń wykonawczych do KSeF i rozporządzenia w sprawie JPK VAT. Część ustaw nadal jest na etapie prac parlamentu lub czeka na podpis prezydenta. Wiadomo już jednak, że nie będzie dużej nowelizacji ustaw o PIT i CIT. W 2026 r. nadal będzie można korzystać na starych zasadach z ulgi mieszkaniowej i IP Box oraz sprzedać bez podatku poleasingowy samochód.

Monika Pogroszewska 10.12.2025
Maciej Berek: Do projektu MRPiPS o PIP wprowadziliśmy bardzo istotne zmiany

Komitet Stały Rady Ministrów wprowadził bardzo istotne zmiany do projektu ustawy przygotowanego przez Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej – poinformował minister Maciej Berek w czwartek wieczorem, w programie „Pytanie dnia” na antenie TVP Info. Jak poinformował, projekt nowelizacji ustawy o PIP powinien trafić do Sejmu w grudniu 2025 roku, aby prace nad nim w Parlamencie trwały w I kwartale 2026 r.

Grażyna J. Leśniak 05.12.2025
Lekarze i pielęgniarki na kontraktach „uratują” firmy przed przekształcaniem umów?

4 grudnia Komitet Stały Rady Ministrów przyjął projekt zmian w ustawie o PIP - przekazało w czwartek MRPiPS. Nie wiadomo jednak, jaki jest jego ostateczny kształt. Jeszcze w środę Ministerstwo Zdrowia informowało Komitet, że zgadza się na propozycję, by skutki rozstrzygnięć PIP i ich zakres działał na przyszłość, a skutkiem polecenia inspektora pracy nie było ustalenie istnienia stosunku pracy między stronami umowy B2B, ale ustalenie zgodności jej z prawem. Zdaniem prawników, to byłaby kontrrewolucja w stosunku do projektu resortu pracy.

Grażyna J. Leśniak 05.12.2025
Klub parlamentarny PSL-TD przeciwko projektowi ustawy o PIP

Przygotowany przez ministerstwo pracy projekt zmian w ustawie o PIP, przyznający inspektorom pracy uprawnienie do przekształcania umów cywilnoprawnych i B2B w umowy o pracę, łamie konstytucję i szkodzi polskiej gospodarce – ogłosili posłowie PSL na zorganizowanej w czwartek w Sejmie konferencji prasowej. I zażądali zdjęcia tego projektu z dzisiejszego porządku posiedzenia Komitetu Stałego Rady Ministrów.

Grażyna J. Leśniak 04.12.2025
Prezydent podpisał zakaz hodowli zwierząt na futra, ale tzw. ustawę łańcuchową zawetował

Prezydent Karol Nawrocki podpisał we wtorek ustawę z 7 listopada 2025 r. o zmianie ustawy o ochronie zwierząt. Jej celem jest wprowadzenie zakazu chowu i hodowli zwierząt futerkowych w celach komercyjnych, z wyjątkiem królika, w szczególności w celu pozyskania z nich futer lub innych części zwierząt. Zawetowana została jednak ustawa zakazująca trzymania psów na łańcuchach. Prezydent ma w tym zakresie złożyć własny projekt.

Krzysztof Koślicki 02.12.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.1997.53.337

Rodzaj: Rozporządzenie
Tytuł: Organizacja i sposób zwalczania zanieczyszczeń na morzu.
Data aktu: 13/05/1997
Data ogłoszenia: 30/05/1997
Data wejścia w życie: 01/09/1997