Warunki, formy, tryb przyznawania i wypłacania oraz wysokość pomocy materialnej dla uczniów.

ROZPORZĄDZENIE
RADY MINISTRÓW
z dnia 4 sierpnia 1993 r.
w sprawie warunków, form, trybu przyznawania i wypłacania oraz wysokości pomocy materialnej dla uczniów.

Na podstawie art. 91 ust. 2 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. Nr 95, poz. 425 oraz z 1992 r. Nr 26, poz. 113 i Nr 54, poz. 254) zarządza się, co następuje:
§  1.
1. 1
Formami pomocy materialnej świadczonej ze środków budżetu państwa lub budżetu gminy uczniom szkół publicznych dla dzieci i młodzieży oraz słuchaczom publicznych zakładów kształcenia nauczycieli, zwanymi dalej "świadczeniami", są:
1)
stypendium socjalne,
2)
stypendium szkolne za wyniki w nauce,
3)
stypendium Prezesa Rady Ministrów,
4)
stypendium Ministra Edukacji Narodowej dla wybitnie uzdolnionych uczniów,
5)
stypendium Ministra Kultury i Sztuki za osiągnięcia artystyczne,
6)
zakwaterowanie w internacie lub bursie,
7)
korzystanie z posiłków w stołówce szkoły, internatu lub bursy albo refundowanie opłat ponoszonych w stołówce prowadzonej przez inny podmiot,
8)
zasiłek losowy.
2.
Uczniowi lub słuchaczowi, zwanemu dalej "uczniem", może być przyznane jedno lub więcej świadczeń.
§  2.
1.
Stypendium socjalne może być przyznane, w zależności od sytuacji materialnej ucznia, w pełnej lub częściowej wysokości.
2.
Stypendium socjalne w pełnej wysokości stanowi dwukrotność zasiłku rodzinnego.
3.
Stypendium socjalne w częściowej wysokości stanowi od 30 do 80% stypendium w pełnej wysokości.
§  3. 2
 
1.
Stypendium szkolne za wyniki w nauce może być przyznane po pierwszym roku nauki uczniowi spełniającemu warunki określone w regulaminie, o którym mowa w § 11.
2.
Stypendium szkolne za wyniki w nauce stanowi dwukrotność zasiłku rodzinnego.
§  3a. 3
 
1.
Stypendium Prezesa Rady Ministrów przyznaje się uczniowi szkoły średniej, dającej możliwość uzyskania świadectwa dojrzałości, który spełnił warunki do otrzymania świadectwa promocyjnego z wyróżnieniem, uzyskując przy tym najwyższą w danej szkole średnią stopni, albo wykazuje szczególne uzdolnienia w co najmniej jednej dziedzinie wiedzy, uzyskując w niej celujące stopnie, a z pozostałych przedmiotów stopnie co najmniej dobre.
2. 4
Stypendium Prezesa Rady Ministrów przyznaje się jednemu uczniowi danej szkoły na okres od września do czerwca danego roku szkolnego. Stypendium wypłaca się w dwóch ratach: pierwsza - do dnia 30 listopada, za okres od września do grudnia, druga - do dnia 30 kwietnia, za okres od stycznia do czerwca.
3. 5
Stypendium Prezesa Rady Ministrów jest wypłacane ze środków budżetu państwa i wynosi 220 zł miesięcznie. Kwota stypendium podlega corocznie, z dniem 1 września, waloryzacji średniorocznym wskaźnikiem cen towarów i usług konsumpcyjnych ogółem, ustalonym w ustawie budżetowej na dany rok. Kwotę stypendium zaokrągla się w górę do pełnego złotego.
4.
Kandydatów do stypendium typuje samorząd uczniowski, a w przypadku braku samorządu w szkole - komisja wybrana przez uczniów szkoły na zasadach i w trybie określonych w statucie szkoły.
5. 6
Wnioski o przyznanie stypendium, wraz z uzasadnieniem odpowiadającym warunkom określonym w ust. 1, przedstawia się radzie szkoły, a jeżeli rada szkoły nie została powołana - radzie pedagogicznej, w terminie do dnia 24 czerwca. Rada szkoły (rada pedagogiczna) zatwierdza jednego kandydata.
6. 7
Wniosek o przyznanie stypendium, zatwierdzony przez radę szkoły (radę pedagogiczną), dyrektor szkoły przedstawia kuratorowi oświaty w terminie do dnia 10 lipca. Kurator oświaty dokonuje analizy wniosków, sporządza listę zbiorczą zatwierdzonych kandydatów i przedstawia ją - za pośrednictwem Ministra Edukacji Narodowej - Prezesowi Rady Ministrów w terminie do dnia 31 lipca.
§  4.
1.
Stypendium Ministra Edukacji Narodowej dla wybitnie uzdolnionych uczniów może być przyznane wybitnie uzdolnionemu uczniowi szkoły średniej, w szczególności:
1)
laureatowi międzynarodowej i krajowej olimpiady przedmiotowej lub turnieju,
2)
laureatowi konkursu na pracę naukową, organizowanego przez instytucję lub stowarzyszenie naukowe,
3)
uczniowi uzyskującemu celujące i bardzo dobre wyniki w nauce według indywidualnego programu lub toku nauki.
2.
Kandydat do stypendium powinien mieć roczne oceny klasyfikacyjne nie niższe niż dobre.
3.
Wniosek o przyznanie stypendium składa kuratorowi oświaty rada pedagogiczna szkoły, której uczniem jest kandydat do stypendium, na podstawie uchwały podjętej po zakończeniu klasyfikacji rocznej i po zasięgnięciu opinii rady szkoły.
4.
Kurator oświaty w terminie do dnia 30 lipca każdego roku przedstawia Ministrowi Edukacji Narodowej wnioski o przyznanie stypendium, dołączając własną opinię.
5.
Minister Edukacji Narodowej ustala liczbę oraz wysokość w każdym roku szkolnym stypendiów dla wybitnie uzdolnionych uczniów.
§  5.
1.
Stypendium Ministra Kultury i Sztuki za osiągnięcia artystyczne może być przyznane uczniowi średniej szkoły artystycznej, który uzyskał za okres (semestr) bardzo dobrą średnią ocen z przedmiotów artystyczno-zawodowych oraz uczniowi - laureatowi krajowego lub międzynarodowego konkursu.
2.
Wniosek o przyznanie stypendium składa Ministrowi Kultury i Sztuki dyrektor szkoły, której uczniem jest kandydat do stypendium.
3.
Stypendium można przyznać nie wcześniej niż po pierwszym roku nauki i nie częściej niż raz w roku.
4.
Minister Kultury i Sztuki ustala liczbę oraz wysokość, w każdym roku szkolnym, stypendiów za osiągnięcia artystyczne.
§  6.
1.
Opłata wnoszona przez ucznia za zakwaterowanie w internacie lub bursie nie może być wyższa niż 50% kosztu utrzymania miejsca. Do kosztu tego nie wlicza się wynagrodzeń pracowników i pochodnych od tych wynagrodzeń.
2.
Wysokość opłaty, o której mowa w ust. 1, ustala dyrektor szkoły, zakładu kształcenia nauczycieli lub bursy, który może również, ze względu na trudną sytuację materialną ucznia, zwolnić go w całości lub w części z opłaty.
3.
Zakwaterowanie w internacie specjalnego ośrodka szkolno-wychowawczego jest nieodpłatne.
§  7.
1.
Opłata wnoszona przez ucznia za posiłki w stołówce szkoły, internatu lub bursy równa jest wysokości kosztów surowca przeznaczonego na wyżywienie, ustalanych przez dyrektora szkoły, zakładu kształcenia nauczycieli lub bursy.
2.
Uczeń wymagający szczególnej opieki w zakresie żywienia może być całkowicie lub częściowo zwolniony z opłaty ustalonej zgodnie z ust. 1. Uczniowi takiemu może być także całkowicie lub częściowo refundowana opłata ponoszona przez niego w stołówce prowadzonej przez inny podmiot na podstawie umowy zawartej z dyrektorem szkoły.
3.
Częściowa opłata i częściowa refundacja opłaty, o których mowa w ust. 2, stanowi od 30 do 80% opłaty ustalonej zgodnie z ust. 1 lub określonej w umowie, o której mowa w ust. 2.
4.
Opłatę wnoszoną przez ucznia za korzystanie z posiłków w stołówce szkoły, internatu lub bursy oraz wysokość refundacji opłaty ponoszonej przez ucznia w stołówce prowadzonej przez inny podmiot ustala dyrektor szkoły lub bursy w porozumieniu z radą szkoły lub bursy.
§  8.
1.
Zasiłek losowy może być przyznany uczniowi, który przejściowo znalazł się w trudnej sytuacji materialnej.
2.
Zasiłek losowy może być przyznany w formie pieniężnej lub rzeczowej, jednorazowo lub kilkakrotnie w okresie roku szkolnego.
3.
zasiłek losowy nie może być wyższy niż pięciokrotność zasiłku rodzinnego.
§  9.
1. 8
Świadczenia, o których mowa w § 1 ust. 1 pkt 1, 6 i 7, przyznaje się na okres nie dłuższy niż od września do czerwca danego roku szkolnego.
2.
Stypendium socjalne wypłaca się co miesiąc z góry. W przypadku ucznia kończącego naukę ostatnie stypendium wypłaca się za miesiąc, w którym ukończył on naukę.
3. 9
Stypendium szkolne za wyniki w nauce wypłaca się jednorazowo w okresie (semestrze) następującym po okresie (semestrze), w którym uczeń spełnił warunki określone w regulaminie, o którym mowa w § 11.
§  10.
1. 10
Świadczenia, z zastrzeżeniem § 3a ust. 4 i 5, § 4 ust. 1, § 5 ust. 1, § 6 ust. 2, § 7 ust. 4 oraz § 10 ust. 5, przyznaje szkolna komisja do spraw pomocy materialnej, zwana dalej "komisją", na wniosek ucznia, jego rodziców lub opiekunów, wychowawcy albo pedagoga szkolnego.
2.
Uchwałę komisji zatwierdza dyrektor szkoły.
3.
Komisję, na okres roku szkolnego, powołuje dyrektor szkoły po zasięgnięciu opinii rady pedagogicznej i rady szkoły.
4.
Z posiedzenia komisji sporządza się protokół.
5.
W zakładach kształcenia nauczycieli świadczenia przyznaje, na wniosek słuchacza, dyrektor zakładu w porozumieniu z organem samorządu słuchaczy.
§  11. 11
Szczegółowy regulamin przyznawania i ustalania wysokości świadczeń, o których mowa w § 1 ust. 1 pkt 2, 6 i 8, określa dyrektor szkoły lub dyrektor bursy w porozumieniu z radą szkoły lub radą bursy, a w zakładzie kształcenia nauczycieli - dyrektor zakładu w porozumieniu z organem samorządu słuchaczy.
§  12. 12
Świadczenia przyznaje się w ramach środków finansowych przeznaczonych na ten cel w budżecie szkoły, zakładu kształcenia nauczycieli lub bursy z zastrzeżeniem § 3a ust. 3.
§  13.
Uczeń liceum wojskowego w okresie nauki może otrzymywać bezpłatnie od organów wojskowych wyżywienie, zakwaterowanie, dwa przejazdy rocznie ze szkoły do miejsca stałego pobytu oraz pomoc leczniczą w zakresie i na zasadach określonych dla żołnierzy pełniących służbę w charakterze kandydatów na żołnierzy zawodowych, a także ubiór szkolny, podręczniki i inne pomoce dydaktyczne.
§  14.
1.
Szkoły niepubliczne mogą przyznawać pomoc materialną uczniom tych szkół na zasadach określonych w rozporządzeniu, w ramach posiadanych środków finansowych.
2. 13
Na warunkach i w trybie określonym w § 3a, 4 i 5, z zastrzeżeniem ust. 3, uczniowi niepublicznej szkoły średniej o uprawnieniach szkoły publicznej może być przyznane stypendium Prezesa Rady Ministrów lub Ministra Edukacji Narodowej dla wybitnie uzdolnionych uczniów, a także stypendium Ministra Kultury i Sztuki za osiągnięcia artystyczne.
3.
Wniosek o przyznanie stypendium Ministra Edukacji Narodowej dla wybitnie uzdolnionych uczniów składa dyrektor szkoły, której uczniem jest kandydat do stypendium.
§  15.
Uczniowie mogą otrzymywać, poza świadczeniami określonymi w rozporządzeniu, również pomoc materialną od podmiotów nie będących organami prowadzącymi szkoły, zakładu kształcenia nauczycieli lub bursy, w tym także ze środków nie pochodzących z budżetu państwa lub budżetu gminy.
§  16.
Przepisów rozporządzenia nie stosuje się do uczniów nie będących obywatelami polskimi, chyba że odrębne przepisy stanowią inaczej.
§  17.
Rozporządzenie wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.
1 § 1 ust. 1 zmieniony przez § 1 pkt 1 rozporządzenia z dnia 13 maja 1997 r. (Dz.U.97.51.326) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 27 maja 1997 r.
2 § 3 zmieniony przez § 1 pkt 2 rozporządzenia z dnia 13 maja 1997 r. (Dz.U.97.51.326) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 27 maja 1997 r.
3 § 3a dodany przez § 1 pkt 3 rozporządzenia z dnia 13 maja 1997 r. (Dz.U.97.51.326) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 27 maja 1997 r.
4 § 3a ust. 2 zmieniony przez § 1 rozporządzenia z dnia 28 października 2000 r. (Dz.U.00.92.1016) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 1 września 2000 r.
5 § 3a ust. 3 zmieniony przez § 1 rozporządzenia z dnia 28 października 2000 r. (Dz.U.00.92.1016) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 1 września 2000 r.
6 § 3a ust. 5 zmieniony przez § 1 pkt 1 rozporządzenia z dnia 14 lipca 1998 r. (Dz.U.98.98.613) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 8 sierpnia 1998 r.
7 § 3a ust. 6 zmieniony przez § 1 pkt 1 rozporządzenia z dnia 14 lipca 1998 r. (Dz.U.98.98.613) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 8 sierpnia 1998 r.
8 § 9 ust. 1 zmieniony przez § 1 pkt 4 lit a) rozporządzenia z dnia 13 maja 1997 r. (Dz.U.97.51.326) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 27 maja 1997 r.
9 § 9 ust. 3 zmieniony przez § 1 pkt 4 lit b) rozporządzenia z dnia 13 maja 1997 r. (Dz.U.97.51.326) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 27 maja 1997 r.
10 § 10 ust. 1 zmieniony przez § 1 pkt 5 rozporządzenia z dnia 13 maja 1997 r. (Dz.U.97.51.326) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 27 maja 1997 r.
11 § 11 zmieniony przez § 1 pkt 6 rozporządzenia z dnia 13 maja 1997 r. (Dz.U.97.51.326) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 27 maja 1997 r.
12 § 12 zmieniony przez § 1 pkt 7 rozporządzenia z dnia 13 maja 1997 r. (Dz.U.97.51.326) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 27 maja 1997 r.
13 § 14 ust. 2 zmieniony przez § 1 pkt 2 rozporządzenia z dnia 14 lipca 1998 r. (Dz.U.98.98.613) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 8 sierpnia 1998 r.

Zmiany w prawie

Senat poprawia reformę orzecznictwa lekarskiego w ZUS

Senat zgłosił w środę poprawki do reformy orzecznictwa lekarskiego w ZUS. Zaproponował, aby w sprawach szczególnie skomplikowanych możliwe było orzekanie w drugiej instancji przez grupę trzech lekarzy orzeczników. W pozostałych sprawach, zgodnie z ustawą, orzekać będzie jeden. Teraz ustawa wróci do Sejmu.

Grażyna J. Leśniak 10.12.2025
Co się zmieni w podatkach w 2026 roku? Wciąż wiele niewiadomych

Mimo iż do 1 stycznia zostały trzy tygodnie, przedsiębiorcy wciąż nie mają pewności, które zmiany wejdą w życie w nowym roku. Brakuje m.in. rozporządzeń wykonawczych do KSeF i rozporządzenia w sprawie JPK VAT. Część ustaw nadal jest na etapie prac parlamentu lub czeka na podpis prezydenta. Wiadomo już jednak, że nie będzie dużej nowelizacji ustaw o PIT i CIT. W 2026 r. nadal będzie można korzystać na starych zasadach z ulgi mieszkaniowej i IP Box oraz sprzedać bez podatku poleasingowy samochód.

Monika Pogroszewska 10.12.2025
Maciej Berek: Do projektu MRPiPS o PIP wprowadziliśmy bardzo istotne zmiany

Komitet Stały Rady Ministrów wprowadził bardzo istotne zmiany do projektu ustawy przygotowanego przez Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej – poinformował minister Maciej Berek w czwartek wieczorem, w programie „Pytanie dnia” na antenie TVP Info. Jak poinformował, projekt nowelizacji ustawy o PIP powinien trafić do Sejmu w grudniu 2025 roku, aby prace nad nim w Parlamencie trwały w I kwartale 2026 r.

Grażyna J. Leśniak 05.12.2025
Lekarze i pielęgniarki na kontraktach „uratują” firmy przed przekształcaniem umów?

4 grudnia Komitet Stały Rady Ministrów przyjął projekt zmian w ustawie o PIP - przekazało w czwartek MRPiPS. Nie wiadomo jednak, jaki jest jego ostateczny kształt. Jeszcze w środę Ministerstwo Zdrowia informowało Komitet, że zgadza się na propozycję, by skutki rozstrzygnięć PIP i ich zakres działał na przyszłość, a skutkiem polecenia inspektora pracy nie było ustalenie istnienia stosunku pracy między stronami umowy B2B, ale ustalenie zgodności jej z prawem. Zdaniem prawników, to byłaby kontrrewolucja w stosunku do projektu resortu pracy.

Grażyna J. Leśniak 05.12.2025
Klub parlamentarny PSL-TD przeciwko projektowi ustawy o PIP

Przygotowany przez ministerstwo pracy projekt zmian w ustawie o PIP, przyznający inspektorom pracy uprawnienie do przekształcania umów cywilnoprawnych i B2B w umowy o pracę, łamie konstytucję i szkodzi polskiej gospodarce – ogłosili posłowie PSL na zorganizowanej w czwartek w Sejmie konferencji prasowej. I zażądali zdjęcia tego projektu z dzisiejszego porządku posiedzenia Komitetu Stałego Rady Ministrów.

Grażyna J. Leśniak 04.12.2025
Prezydent podpisał zakaz hodowli zwierząt na futra, ale tzw. ustawę łańcuchową zawetował

Prezydent Karol Nawrocki podpisał we wtorek ustawę z 7 listopada 2025 r. o zmianie ustawy o ochronie zwierząt. Jej celem jest wprowadzenie zakazu chowu i hodowli zwierząt futerkowych w celach komercyjnych, z wyjątkiem królika, w szczególności w celu pozyskania z nich futer lub innych części zwierząt. Zawetowana została jednak ustawa zakazująca trzymania psów na łańcuchach. Prezydent ma w tym zakresie złożyć własny projekt.

Krzysztof Koślicki 02.12.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.1993.74.350

Rodzaj: Rozporządzenie
Tytuł: Warunki, formy, tryb przyznawania i wypłacania oraz wysokość pomocy materialnej dla uczniów.
Data aktu: 04/08/1993
Data ogłoszenia: 10/08/1993
Data wejścia w życie: 25/08/1993