Szczegółowe zasady waloryzacji świadczeń emerytalno-rentowych.

ROZPORZĄDZENIE
RADY MINISTRÓW
z dnia 30 stycznia 1986 r.
w sprawie szczegółowych zasad waloryzacji świadczeń emerytalno-rentowych.

Na podstawie art. 74 ust. 5 ustawy z dnia 14 grudnia 1982 r. o zaopatrzeniu emerytalnym pracowników i ich rodzin (Dz. U. Nr 40, poz. 267, z 1984 r. Nr 52, poz. 268 i 270 oraz z 1986 r. Nr 1, poz. 1) zarządza się, co następuje:
§  1.
1.
Podwyższenie świadczeń emerytalno-rentowych w myśl art. 74 ustawy z dnia 14 grudnia 1982 r. o zaopatrzeniu emerytalnym pracowników i ich rodzin (Dz. U. Nr 40, poz. 267, z 1984 r. Nr 52, poz. 268 i 270 oraz z 1986 r. Nr 1, poz. 1), zwanej dalej "ustawą", następuje przy zastosowaniu współczynnika waloryzacyjnego stanowiącego procentowy stosunek kwoty emerytury lub renty do kwoty podstawy ich wymiaru.
2.
Za kwotę emerytury lub renty, o której mowa w ust. 1, uważa się kwotę świadczenia wraz ze wszystkimi przysługującymi jej wzrostami i dodatkami, z wyjątkiem dodatków rodzinnych, dodatku dla sierot zupełnych i dodatku pielęgnacyjnego. Jeżeli świadczenie jest wypłacane w kwocie podwyższonej do wysokości najniższej emerytury lub renty, za kwotę emerytury lub renty, o której mowa w ust. 1, uważa się kwotę świadczenia w wysokości nie podwyższonej do świadczenia najniższego.
3.
Współczynnik waloryzacyjny wyraża się w procentach z zaokrągleniem do setnych części procentu; określa się go w decyzji o przyznaniu emerytury lub renty. Współczynnik waloryzacyjny podlega ponownemu określeniu w wypadkach, o których mowa w § 3.
4.
Za kwotę podstawy wymiaru podlegającą podwyższeniu w myśl art. 74 ustawy uważa się kwotę podstawy wymiaru, ustaloną w decyzji o przyznaniu świadczenia lub o zmianie w prawie do świadczenia albo w jego wysokości - na ostatni dzień lutego roku, w którym dokonuje się waloryzacji.
5.
Nowy wymiar emerytury lub renty uzyskuje się przez pomnożenie podwyższonej w wyniku waloryzacji podstawy wymiaru emerytury lub renty przez współczynnik waloryzacyjny.
§  2.
Podwyższenie emerytury lub renty następuje od dnia 1 marca każdego roku i obejmuje świadczenia przyznane przed dniem 1 stycznia roku poprzedniego, przy czym za rok przyznania świadczenia uważa się rok ustalony w myśl art. 122 ust. 5 ustawy.
§  3.
1.
Współczynnik waloryzacyjny ulega ponownemu ustaleniu, jeżeli w prawie do emerytury lub renty albo w ich wysokości nastąpiła zmiana przewidziana w przepisach ustawy, z wyjątkiem zmian podstawy wymiaru dokonanych w wyniku waloryzacji przewidzianych w art. 74 ustawy.
2.
Jeżeli zmiana w prawie do świadczenia lub w jego wysokości nastąpiła po waloryzacji, nowy współczynnik waloryzacyjny ustala się przez określenie stosunku świadczenia obliczonego z uwzględnieniem zmiany, o której mowa w ust. 1, do podstawy jego wymiaru ustalonej na ostatni dzień lutego roku, w którym dokonano pierwszej waloryzacji tego świadczenia.
3.
Ustalenie wysokości emerytury lub renty wskutek zmian, o których mowa w ust. 1, następuje przez obliczenie świadczenia od podstawy wymiaru określonej w wyniku ostatniej waloryzacji, z zastosowaniem nowego współczynnika waloryzacyjnego.
4.
Przepisy ust. 2 i 3 stosuje się odpowiednio, jeżeli zmiana w prawie do świadczenia lub w jego wysokości nastąpiła po podwyższeniu podstawy wymiaru w myśl art. 2 ustawy z dnia 30 stycznia 1986 r. o podwyższeniu emerytur i rent w 1986 r. (Dz. U. Nr 1, poz. 1).
§  4.
1.
W razie wznowienia wypłaty emerytury lub renty, do której prawo było zawieszone, waloryzacji świadczeń dokonuje się z uwzględnieniem wszystkich kolejnych waloryzacji przypadających w okresie zawieszenia.
2.
Przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio w razie wstrzymania wypłaty świadczeń wskutek innych przyczyn niż zawieszenie prawa do nich.
§  5.
1.
W razie przyznania emerytury zamiast renty inwalidzkiej w myśl art. 16 ust. 3 pkt 1 ustawy, za podstawę wymiaru emerytury przyjmuje się podstawę wymiaru renty inwalidzkiej w wysokości ustalonej w ostatniej waloryzacji, którą ta renta była objęta.
2.
Ustalenie wysokości emerytury następuje w sposób określony w § 3.
§  6.
1.
Przepis § 5 stosuje się odpowiednio do obliczenia renty rodzinnej przysługującej po emerycie lub renciście, jeżeli za podstawę wymiaru renty przyjmuje się podstawę wymiaru świadczenia, które przysługiwało zmarłemu emerytowi lub renciście.
2.
Przepis § 4 stosuje się odpowiednio przy obliczaniu renty rodzinnej przysługującej po zmarłym pracowniku, emerycie lub renciście, jeżeli w okresie między dniem śmierci pracownika (emeryta, rencisty) a dniem przyznania renty rodzinnej przypadał co najmniej jeden termin waloryzacji świadczeń.
§  7.
1.
Prezes Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w terminie do dnia 28 lutego każdego roku w porozumieniu z Prezesem Głównego Urzędu Statystycznego ogłasza w Monitorze Polskim procent wzrostu przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w gospodarce uspołecznionej w roku poprzedzającym rok podwyżki świadczeń z określeniem kwoty maksymalnego wzrostu podstawy wymiaru świadczeń w myśl art. 74 ust. 1 ustawy.
2.
Przepisu ust. 1 nie stosuje się w 1986 r.
§  8.
1.
W stosunku do świadczeń przyznanych przed dniem wejścia w życie rozporządzenia przyjmuje się - z uwzględnieniem ust. 2 - współczynnik waloryzacyjny ustalony od podstawy wymiaru świadczenia i kwoty świadczenia, określonych w decyzjach wydanych do tego dnia.
2. 1
(utracił moc).
§  9.
Przepisy rozporządzenia stosuje się odpowiednio do emerytur i rent przysługujących na podstawie:
1)
ustawy z dnia 27 września 1973 r. o zaopatrzeniu emerytalnym twórców i ich rodzin (Dz. U. z 1983 r. Nr 31, poz. 145),
2)
ustawy z dnia 29 maja 1974 r. o zaopatrzeniu inwalidów wojennych i wojskowych oraz ich rodzin (Dz. U. z 1983 r. Nr 13, poz. 68),
3)
ustawy z dnia 12 czerwca 1975 r. o świadczeniach z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (Dz. U. z 1983 r. Nr 30, poz. 144),
4)
ustawy z dnia 19 grudnia 1975 r. o ubezpieczeniu społecznym osób wykonujących pracę na rzecz jednostek gospodarki uspołecznionej na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia (Dz. U. z 1983 r. Nr 31, poz. 146),
5)
dekretu z dnia 4 marca 1976 r. o ubezpieczeniu społecznym członków rolniczych spółdzielni produkcyjnych i spółdzielni kółek rolniczych (Dz. U. z 1983 r. Nr 27, poz. 135),
6)
ustawy z dnia 18 grudnia 1976 r. o ubezpieczeniu społecznym rzemieślników i niektórych innych osób prowadzących działalność zarobkową na własny rachunek oraz ich rodzin (Dz. U. z 1983 r. Nr 31, poz. 147),
7)
ustawy z dnia 1 lutego 1983 r. o zaopatrzeniu emerytalnym górników i ich rodzin (Dz. U. Nr 5, poz. 32),
8)
ustawy z dnia 28 kwietnia 1983 r. o zaopatrzeniu emerytalnym pracowników kolejowych i ich rodzin (Dz. U. Nr 23, poz. 99 i z 1985 r. Nr 20, poz. 85).
§  10.
W § 1 w ust. 3 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 6 grudnia 1982 r. w sprawie przyznawania w drodze wyjątku emerytur i rent kombatantom oraz pozostałym po nich członkom rodzin (Dz. U. Nr 45, poz. 294) wyraz "odpowiednio" zastępuje się wyrazami "co najmniej".
§  11.
Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.
1 § 8 ust. 2 utracił moc z dniem 27 września 1989 r. zgodnie z obwieszczeniem Prezesa Trybunału Konstytucyjnego z dnia 30 września 1989 r. (Dz.U.89.57.345).

Zmiany w prawie

Są rozporządzenia wykonawcze do KSeF

Minister finansów i gospodarki podpisał cztery rozporządzenia wykonawcze dotyczące funkcjonowania KSeF – potwierdził we wtorek resort finansów. Rozporządzenia określają m.in.: zasady korzystania z KSeF, w tym wzór zawiadomienia ZAW-FA, przypadki, w których nie ma obowiązku wystawiania faktur ustrukturyzowanych, a także zasady wystawiania faktur uproszczonych.

Krzysztof Koślicki 16.12.2025
Od stycznia nowe zasady prowadzenia PKPiR

Od 1 stycznia 2026 r. zasadą będzie prowadzenie podatkowej księgi przychodów i rozchodów przy użyciu programu komputerowego. Nie będzie już można dokumentować zakupów, np. środków czystości lub materiałów biurowych, za pomocą paragonów bez NIP nabywcy. Takie zmiany przewiduje nowe rozporządzenie w sprawie PKPiR.

Marcin Szymankiewicz 15.12.2025
Senat poprawia reformę orzecznictwa lekarskiego w ZUS

Senat zgłosił w środę poprawki do reformy orzecznictwa lekarskiego w ZUS. Zaproponował, aby w sprawach szczególnie skomplikowanych możliwe było orzekanie w drugiej instancji przez grupę trzech lekarzy orzeczników. W pozostałych sprawach, zgodnie z ustawą, orzekać będzie jeden. Teraz ustawa wróci do Sejmu.

Grażyna J. Leśniak 10.12.2025
Co się zmieni w podatkach w 2026 roku? Wciąż wiele niewiadomych

Mimo iż do 1 stycznia zostały trzy tygodnie, przedsiębiorcy wciąż nie mają pewności, które zmiany wejdą w życie w nowym roku. Brakuje m.in. rozporządzeń wykonawczych do KSeF i rozporządzenia w sprawie JPK VAT. Część ustaw nadal jest na etapie prac parlamentu lub czeka na podpis prezydenta. Wiadomo już jednak, że nie będzie dużej nowelizacji ustaw o PIT i CIT. W 2026 r. nadal będzie można korzystać na starych zasadach z ulgi mieszkaniowej i IP Box oraz sprzedać bez podatku poleasingowy samochód.

Monika Pogroszewska 10.12.2025
Maciej Berek: Do projektu MRPiPS o PIP wprowadziliśmy bardzo istotne zmiany

Komitet Stały Rady Ministrów wprowadził bardzo istotne zmiany do projektu ustawy przygotowanego przez Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej – poinformował minister Maciej Berek w czwartek wieczorem, w programie „Pytanie dnia” na antenie TVP Info. Jak poinformował, projekt nowelizacji ustawy o PIP powinien trafić do Sejmu w grudniu 2025 roku, aby prace nad nim w Parlamencie trwały w I kwartale 2026 r.

Grażyna J. Leśniak 05.12.2025
Lekarze i pielęgniarki na kontraktach „uratują” firmy przed przekształcaniem umów?

4 grudnia Komitet Stały Rady Ministrów przyjął projekt zmian w ustawie o PIP - przekazało w czwartek MRPiPS. Nie wiadomo jednak, jaki jest jego ostateczny kształt. Jeszcze w środę Ministerstwo Zdrowia informowało Komitet, że zgadza się na propozycję, by skutki rozstrzygnięć PIP i ich zakres działał na przyszłość, a skutkiem polecenia inspektora pracy nie było ustalenie istnienia stosunku pracy między stronami umowy B2B, ale ustalenie zgodności jej z prawem. Zdaniem prawników, to byłaby kontrrewolucja w stosunku do projektu resortu pracy.

Grażyna J. Leśniak 05.12.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.1986.2.14

Rodzaj: Rozporządzenie
Tytuł: Szczegółowe zasady waloryzacji świadczeń emerytalno-rentowych.
Data aktu: 30/01/1986
Data ogłoszenia: 07/02/1986
Data wejścia w życie: 07/02/1986