Stosowanie przez jednostki gospodarki uspołecznionej formy bezgotówkowej w rozliczeniach z posiadaczami rachunków oszczędnościowo-rozliczeniowych.

ROZPORZĄDZENIE
RADY MINISTRÓW
z dnia 20 grudnia 1983 r.
w sprawie stosowania przez jednostki gospodarki uspołecznionej formy bezgotówkowej w rozliczeniach z posiadaczami rachunków oszczędnościowo-rozliczeniowych.

Na podstawie art. 23 ustawy z dnia 26 lutego 1982 r. - Prawo bankowe (Dz. U. Nr 7, poz. 56) zarządza się, co następuje:
§  1.
Jednostki gospodarki uspołecznionej są obowiązane przelewać na rachunki oszczędnościowo-rozliczeniowe osób fizycznych, zespołów rolników indywidualnych lub spółek prawa cywilnego wykonujących produkcję rolniczą, prowadzone w Narodowym Banku Polskim - powszechnych kasach oszczędności lub w bankach spółdzielczych, stosownie do pisemnych dyspozycji ich posiadaczy, całość lub część należności z tytułu wynagrodzeń, emerytur, rent, dostaw, robót, usług, skupu produktów rolnych i innych należności.
§  2.
1.
Jednostki gospodarki uspołecznionej przelewając należności na rachunki oszczędnościowo-rozliczeniowe:
1)
dokonują w zestawieniu wypłat potrąceń w wysokości wynikającej z dyspozycji posiadaczy rachunków,
2)
przelewają należności odrębnie do każdej powszechnej kasy oszczędności lub banku spółdzielczego prowadzącego rachunki oszczędnościowo-rozliczeniowe; przelanie środków z równoczesnym przesłaniem imiennego wykazu osób, którym dokonano potrąceń należności, zawierającego numery rachunków oszczędnościowo-rozliczeniowych oraz wysokości potrąconych kwot, powinno nastąpić w takim czasie, aby posiadacze rachunków mogli dysponować przelanymi kwotami w dniu wypłaty wynagrodzeń, emerytur, rent i innych należności.
2.
Rozliczenia jednostek gospodarki uspołecznionej prowadzących skup produktów rolnych z właściwymi bankami spółdzielczymi są dokonywane według odrębnych przepisów.
3.
W razie niemożności dokonania przelewu należności w pełnej wysokości wynikającej z dyspozycji posiadacza rachunku, jednostki gospodarki uspołecznionej przelewają część należności, informując posiadacza rachunku i właściwą powszechną kasę oszczędności lub bank spółdzielczy o przyczynach dokonania przelewu tylko części należności.
4.
Jednostki gospodarki uspołecznionej dokonujące przelewów należności na rachunki oszczędnościowo-rozliczeniowe są obowiązane kwalifikować kwoty tych przelewów zgodnie z klasyfikacją obrotów pieniężnych ustaloną przez Prezesa Narodowego Banku Polskiego.
§  3.
Jednostki gospodarki uspołecznionej są obowiązane przyjmować od osób fizycznych, zespołów rolników indywidualnych oraz spółek prawa cywilnego wykonujących produkcję rolniczą zapłatę czekami z rachunków oszczędnościowo-rozliczeniowych, prowadzonych przez Narodowy Bank Polski - powszechne kasy oszczędności i przez banki spółdzielcze, za towary i usługi, z tytułu zobowiązań podatkowych, opłat celnych oraz innych należności.
§  4.
Czek nie może być wystawiony na kwotę niższą niż 100 zł ani też wyższą od ceny towaru, usługi lub kwoty regulowanej należności.
§  5.
1.
Czek powinien być wypełniony i podpisany w sposób trwały. Kwota czeku powinna być napisana cyfrowo i słownie, a nazwa miesiąca w dacie wystawienia czeku - słownie. Czek podpisuje posiadacz rachunku. Jeżeli wystawcą czeku jest zespół rolników indywidualnych lub spółka prawa cywilnego prowadząca produkcję rolniczą, czek podpisuje pełnomocnik zespołu lub spółki. Na czeku nie mogą być dokonywane skreślenia i poprawki.
2.
Czek jest ważny w ciągu 10 dni od daty wystawienia.
§  6.
1. 1
Czek z rachunku oszczędnościowo-rozliczeniowego osoby fizycznej, wystawiony na kwotę przekraczającą 50.000 zł, a z rachunku zespołu rolników indywidualnych lub spółki prawa cywilnego prowadzącej produkcję rolniczą, wystawiony na kwotę przekraczającą 100.000 zł, powinien zawierać potwierdzenie właściwego banku, że kwota czeku ma pokrycie w saldzie rachunku wystawcy. Potwierdzenie może być zamieszczone na czeku niezupełnym i jest ważne 30 dni.
2.
Jeżeli czek jest wystawiony z rachunku oszczędnościowo-rozliczeniowego prowadzonego w banku spółdzielczym, potwierdzenie, o którym mowa w ust. 1, jest wymagane jedynie w razie realizacji czeku poza województwem, na którego terenie ma siedzibę bank spółdzielczy prowadzący rachunek wystawcy.
§  7.
1.
Przyjmujący zapłatę czekiem jest obowiązany sprawdzić, czy czek odpowiada warunkom określonym w § 4-6, i potwierdzić wykonanie tej czynności przez zamieszczenie na odwrocie czeku daty, podpisu i odbitki stempla firmowego.
2.
Jeżeli czek jest wystawiony na kwotę przekraczającą 10.000 zł, przyjmujący zapłatę czekiem jest obowiązany sprawdzić tożsamość osoby płacącej czekiem i odnotować na jego odwrocie cechy dokumentu tożsamości, a jeżeli zna płacącego - stwierdzić, że osoba ta jest mu osobiście znana.
§  8.
Jednostka gospodarki uspołecznionej przyjmująca zapłatę czekami jest obowiązana:
1)
otrzymane czeki przekazywać łącznie z gotówką do oddziału banku prowadzącego jej rachunek lub do najbliższego oddziału banku,
2)
kwoty zobowiązań regulowanych czekami kwalifikować zgodnie z klasyfikacją ustaloną przez Prezesa Narodowego Banku Polskiego.
§  9.
W związku z art. 96 i 98 ustawy z dnia 26 lutego 1982 r. - Prawo bankowe (Dz. U. Nr 7, poz. 56) utraciło moc rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 23 grudnia 1977 r. w sprawie stosowania przez jednostki gospodarki uspołecznionej formy bezgotówkowej w rozliczeniach z osobami fizycznymi i zespołami rolników indywidualnych, będącymi posiadaczami rachunków oszczędnościowo-rozliczeniowych (Dz. U. z 1978 r. Nr 1, poz. 2).
§  10.
Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.
1 § 6 ust. 1 zmieniony przez § 1 rozporządzenia z dnia 24 grudnia 1986 r. (Dz.U.86.47.235) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 1 stycznia 1987 r.

Zmiany w prawie

Ważne zmiany w zakresie ZFŚS

W piątek, 19 grudnia 2025 roku, Senat przyjął bez poprawek uchwalone na początku grudnia przez Sejm bardzo istotne zmiany w przepisach dla pracodawców obowiązanych do tworzenia Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych. Odnoszą się one do tych podmiotów, w których nie działają organizacje związkowe. Ustawa trafi teraz na biurko prezydenta.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025
Wymiar urlopu wypoczynkowego po zmianach w stażu pracy

Nowe okresy wliczane do okresu zatrudnienia mogą wpłynąć na wymiar urlopów wypoczynkowych osób, które jeszcze nie mają prawa do 26 dni urlopu rocznie. Pracownicy nie nabywają jednak prawa do rozliczenia urlopu za okres sprzed dnia objęcia pracodawcy obowiązkiem stosowania art. 302(1) Kodeksu pracy, wprowadzającego zaliczalność m.in. okresów prowadzenia działalności gospodarczej czy wykonywania zleceń do stażu pracy.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025
To będzie rewolucja u każdego pracodawcy

Wszyscy pracodawcy, także ci zatrudniający choćby jednego pracownika, będą musieli dokonać wartościowania stanowisk pracy i określić kryteria służące ustaleniu wynagrodzeń pracowników, poziomów wynagrodzeń i wzrostu wynagrodzeń. Jeszcze więcej obowiązków będą mieli średni i duzi pracodawcy, którzy będą musieli raportować lukę płacową. Zdaniem prawników, dla mikro, małych i średnich firm dostosowanie się do wymogów w zakresie wartościowania pracy czy ustalenia kryteriów poziomu i wzrostu wynagrodzeń wymagać będzie zewnętrznego wsparcia.

Grażyna J. Leśniak 18.12.2025
Są rozporządzenia wykonawcze do KSeF

Minister finansów i gospodarki podpisał cztery rozporządzenia wykonawcze dotyczące funkcjonowania KSeF – potwierdził we wtorek resort finansów. Rozporządzenia określają m.in.: zasady korzystania z KSeF, w tym wzór zawiadomienia ZAW-FA, przypadki, w których nie ma obowiązku wystawiania faktur ustrukturyzowanych, a także zasady wystawiania faktur uproszczonych.

Krzysztof Koślicki 16.12.2025
Od stycznia nowe zasady prowadzenia PKPiR

Od 1 stycznia 2026 r. zasadą będzie prowadzenie podatkowej księgi przychodów i rozchodów przy użyciu programu komputerowego. Nie będzie już można dokumentować zakupów, np. środków czystości lub materiałów biurowych, za pomocą paragonów bez NIP nabywcy. Takie zmiany przewiduje nowe rozporządzenie w sprawie PKPiR.

Marcin Szymankiewicz 15.12.2025
Senat poprawia reformę orzecznictwa lekarskiego w ZUS

Senat zgłosił w środę poprawki do reformy orzecznictwa lekarskiego w ZUS. Zaproponował, aby w sprawach szczególnie skomplikowanych możliwe było orzekanie w drugiej instancji przez grupę trzech lekarzy orzeczników. W pozostałych sprawach, zgodnie z ustawą, orzekać będzie jeden. Teraz ustawa wróci do Sejmu.

Grażyna J. Leśniak 10.12.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.1983.70.313

Rodzaj: Rozporządzenie
Tytuł: Stosowanie przez jednostki gospodarki uspołecznionej formy bezgotówkowej w rozliczeniach z posiadaczami rachunków oszczędnościowo-rozliczeniowych.
Data aktu: 20/12/1983
Data ogłoszenia: 24/12/1983
Data wejścia w życie: 24/12/1983