Ogólne zasady udzielania kredytów przez banki.

ROZPORZĄDZENIE
RADY MINISTRÓW
z dnia 26 listopada 1982 r.
w sprawie ogólnych zasad udzielania kredytów przez banki.

Na podstawie art. 25 ust. 1 ustawy z dnia 26 lutego 1982 r. - Prawo bankowe (Dz. U. Nr 7, poz. 56) zarządza się, co następuje:

Rozdział  1

Przepisy ogólne.

§  1.
1.
Banki udzielają jednostkom gospodarki uspołecznionej i nie uspołecznionej kredytów:
1)
obrotowych na finansowanie eksploatacyjnej działalności gospodarczej,
2)
inwestycyjnych na finansowanie nakładów związanych z utrzymaniem i rozwojem majątku trwałego,

kierując się uchwalonym corocznie przez Sejm planem kredytowym i założeniami polityki pieniężno-kredytowej.

2.
Banki mogą na cele określone w ust. 1 udzielać kredytów dewizowych według zasad określonych w odrębnych przepisach.
3.
Banki udzielają ludności kredytów na budownictwo mieszkaniowe, remonty budynków i lokali mieszkalnych oraz kredytów na cele konsumpcyjne.
§  2.
1.
Banki różnicują w umowach kredytowych warunki udzielania kredytów, wysokość i terminy spłaty oraz oprocentowanie w granicach odsetek określonych przez Prezesa Narodowego Banku Polskiego w zależności od zdolności kredytobiorcy do spłaty zaciągniętego kredytu, jako rezultatu działalności gospodarczej i jej efektywności, oraz od celu, na jaki kredyt jest przyznawany.
2.
Niespełnienie przez kredytobiorcę warunków ustalonych stosownie do ust. 1 upoważnia bank do wypowiedzenia przed terminem płatności części lub całości kredytów.
§  3.
Kredyty podlegają spłacie w terminach ustalonych w umowach kredytowych. Kredyty nie spłacone w terminie stanowią zadłużenie przeterminowane.
§  4.
Kredyty są oprocentowane.

Rozdział  2

Kredytowanie jednostek gospodarki uspołecznionej.

§  5.
Banki udzielają jednostkom gospodarki uspołecznionej działającym według zasad rozrachunku gospodarczego kredytów obrotowych:
1)
na sfinansowanie części lub całości potrzeb wynikających z ich eksploatacyjnej działalności gospodarczej, nie pokrytych własnymi funduszami,
2)
o charakterze doraźnej pomocy finansowej w razie przejściowych trudności płatniczych.
§  6.
1.
Jeżeli kredytobiorca osiąga wyniki finansowe nie zapewniające prawidłowego funkcjonowania przedsiębiorstwa i terminowej spłaty kredytów, a zwłaszcza jeżeli ponosi straty, bank uzależnia udzielenie kredytów od przedstawienia przez kredytobiorcę programu postępowania sanującego jego stan finansowy.
2.
W razie negatywnej oceny programu, o którym mowa w ust. 1, lub stwierdzenia niezadowalającej realizacji programu, bank odmawia udzielenia kredytów lub wypowiada udzielony kredyt przed terminem spłaty.
§  7.
1.
Banki udzielają jednostkom gospodarki uspołecznionej działającym według zasad rozrachunku gospodarczego kredytów inwestycyjnych na finansowanie przedsięwzięć inwestycyjnych realizowanych jako inwestycje podejmowane na podstawie ich własnych decyzji lub inwestycje centralne.
2.
Bank może uzależnić udzielenie kredytu na finansowanie danej inwestycji od przeznaczenia na jej finansowanie określonej kwoty środków własnych kredytobiorcy.
3.
Bank może wstrzymać wypłaty z kredytu, jeżeli kredytobiorca nie przekaże na bieżące finansowanie inwestycji środków funduszu rozwoju lub dotacji budżetowej w kwotach i terminach zadeklarowanych w umowie po udzieleniu kredytu.
§  8.
W razie stwierdzenia, że kredyt inwestycyjny został wykorzystany niezgodnie z przeznaczeniem określonym w umowie o jego udzieleniu lub że zwrot kredytu jest zagrożony, bank może wypowiedzieć część lub całość udzielonego kredytu przed terminem spłaty.
§  9.
W razie stwierdzenia, że sytuacja finansowa i przewidywane wyniki działalności gospodarczej kredytobiorcy nie zapewniają terminowej spłaty kredytu inwestycyjnego, a bank nie wyraził zgody na przesunięcie terminów spłaty, stosuje się odpowiednio przepis § 6 ust. 2.
§  10.
Jednostki gospodarki uspołecznionej, które nie działają według zasad rozrachunku gospodarczego, mogą korzystać z kredytów w wypadkach określonych w przepisach normujących ich gospodarkę finansową.

Rozdział  3

Kredytowanie jednostek gospodarki nie uspołecznionej i osób fizycznych.

§  11.
Banki udzielają jednostkom gospodarki nie uspołecznionej i osobom fizycznym prowadzącym działalność w zakresie produkcji rolnej kredytów:
1)
obrotowych na finansowanie nakładów na rozwój produkcji rolnej oraz innych nakładów bieżących związanych z tą produkcją,
2)
inwestycyjnych na finansowanie inwestycji związanych z produkcją rolną.
§  12.
Banki udzielają jednostkom gospodarki nie uspołecznionej nie wymienionym w § 11 kredytów:
1)
obrotowych na finansowanie bieżącej działalności gospodarczej,
2)
inwestycyjnych na finansowanie inwestycji związanych z działalnością gospodarczą.
§  13.
Banki udzielają ludności kredytów na:
1)
cele związane z budownictwem mieszkaniowym i remontem domów oraz lokali mieszkalnych,
2)
zakup artykułów przemysłowych i usług,
3)
inne cele przewidziane w odrębnych przepisach.
§  14.
1.
Banki są obowiązane oceniać celowość udzielenia kredytów, o których mowa w § 11-13, oraz kontrolować zgodność zużycia kredytów z celami, na które zostały udzielone.
2.
W razie stwierdzenia, że:
1)
kredyt został zużyty na inne cele niż określone w umowie,
2)
kredytobiorca odstąpił od realizacji celu, na który kredyt został udzielony,
3)
spłata kredytu nie przebiega terminowo,
4)
kredytobiorca nie spełnia innych warunków ustalonych w umowie kredytowej,

- bank może wypowiedzieć udzielony kredyt przed terminem spłaty.

Rozdział  4

Przepisy końcowe.

§  15.
Rodzaje kredytów, tryb ich udzielania i spłaty oraz kontroli prawidłowości wykorzystania i zabezpieczenia zwrotu, a także zasady ustalania zdolności kredytowej ustalają w instrukcjach prezesi banków, a dla banków spółdzielczych - Zarząd Banku Gospodarki Żywnościowej.
§  16.
Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 1983 r.

Zmiany w prawie

Ważne zmiany w zakresie ZFŚS

W piątek, 19 grudnia 2025 roku, Senat przyjął bez poprawek uchwalone na początku grudnia przez Sejm bardzo istotne zmiany w przepisach dla pracodawców obowiązanych do tworzenia Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych. Odnoszą się one do tych podmiotów, w których nie działają organizacje związkowe. Ustawa trafi teraz na biurko prezydenta.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025
Wymiar urlopu wypoczynkowego po zmianach w stażu pracy

Nowe okresy wliczane do okresu zatrudnienia mogą wpłynąć na wymiar urlopów wypoczynkowych osób, które jeszcze nie mają prawa do 26 dni urlopu rocznie. Pracownicy nie nabywają jednak prawa do rozliczenia urlopu za okres sprzed dnia objęcia pracodawcy obowiązkiem stosowania art. 302(1) Kodeksu pracy, wprowadzającego zaliczalność m.in. okresów prowadzenia działalności gospodarczej czy wykonywania zleceń do stażu pracy.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025
To będzie rewolucja u każdego pracodawcy

Wszyscy pracodawcy, także ci zatrudniający choćby jednego pracownika, będą musieli dokonać wartościowania stanowisk pracy i określić kryteria służące ustaleniu wynagrodzeń pracowników, poziomów wynagrodzeń i wzrostu wynagrodzeń. Jeszcze więcej obowiązków będą mieli średni i duzi pracodawcy, którzy będą musieli raportować lukę płacową. Zdaniem prawników, dla mikro, małych i średnich firm dostosowanie się do wymogów w zakresie wartościowania pracy czy ustalenia kryteriów poziomu i wzrostu wynagrodzeń wymagać będzie zewnętrznego wsparcia.

Grażyna J. Leśniak 18.12.2025
Są rozporządzenia wykonawcze do KSeF

Minister finansów i gospodarki podpisał cztery rozporządzenia wykonawcze dotyczące funkcjonowania KSeF – potwierdził we wtorek resort finansów. Rozporządzenia określają m.in.: zasady korzystania z KSeF, w tym wzór zawiadomienia ZAW-FA, przypadki, w których nie ma obowiązku wystawiania faktur ustrukturyzowanych, a także zasady wystawiania faktur uproszczonych.

Krzysztof Koślicki 16.12.2025
Od stycznia nowe zasady prowadzenia PKPiR

Od 1 stycznia 2026 r. zasadą będzie prowadzenie podatkowej księgi przychodów i rozchodów przy użyciu programu komputerowego. Nie będzie już można dokumentować zakupów, np. środków czystości lub materiałów biurowych, za pomocą paragonów bez NIP nabywcy. Takie zmiany przewiduje nowe rozporządzenie w sprawie PKPiR.

Marcin Szymankiewicz 15.12.2025
Senat poprawia reformę orzecznictwa lekarskiego w ZUS

Senat zgłosił w środę poprawki do reformy orzecznictwa lekarskiego w ZUS. Zaproponował, aby w sprawach szczególnie skomplikowanych możliwe było orzekanie w drugiej instancji przez grupę trzech lekarzy orzeczników. W pozostałych sprawach, zgodnie z ustawą, orzekać będzie jeden. Teraz ustawa wróci do Sejmu.

Grażyna J. Leśniak 10.12.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.1982.45.293

Rodzaj: Rozporządzenie
Tytuł: Ogólne zasady udzielania kredytów przez banki.
Data aktu: 26/11/1982
Data ogłoszenia: 31/12/1982
Data wejścia w życie: 01/01/1983