Ochrona przed powodzią.

ROZPORZĄDZENIE
RADY MINISTRÓW
z dnia 11 marca 1977 r.
w sprawie ochrony przed powodzią.

Na podstawie art. 75 ust 2 ustawy z dnia 24 października 1974 r. - Prawo wodne (Dz. U. Nr 38, poz. 230) zarządza się, co następuje:
§  1.
Bezpośrednią ochronę przed powodzią sprawują Główny Komitet Przeciwpowodziowy i wojewódzkie komitety przeciwpowodziowe oraz powoływane przez wojewodę w drodze zarządzeń gminne i zakładowe komitety przeciwpowodziowe. W uzasadnionych przypadkach wojewoda powołuje rejonowe komitety przeciwpowodziowe obejmujące zasięgiem działania teren kilku gmin. Wojewoda określa w zarządzeniach siedziby, skład i zakresy działania komitetów gminnych, zakładowych i rejonowych.
§  2.
Komitet przeciwpowodziowy działa kolegialnie. Przewodniczący komitetu w wypadkach nie cierpiących zwłoki może w imieniu komitetu podejmować decyzje jednoosobowo.
§  3.
1.
W skład Głównego Komitetu Przeciwpowodziowego wchodzą:
1)
przewodniczący, którym jest Minister Rolnictwa,
2)
zastępcy przewodniczącego,
3)
sekretarz,
4)
członkowie - przedstawiciele:
a)
ministrów: Administracji, Gospodarki Terenowej i Ochrony Środowiska, Energetyki i Energii Atomowej, Górnictwa, Handlu Zagranicznego i Gospodarki Morskiej, Komunikacji, Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego, Łączności, Obrony Narodowej, Rolnictwa, Spraw Wewnętrznych, Zdrowia i Opieki Społecznej,
b)
Zarządu Głównego Polskiego Czerwonego Krzyża,
c)
Rady Naczelnej Polskiego Komitetu Pomocy Społecznej.
2.
Zastępców przewodniczącego oraz sekretarza powołuje i odwołuje Przewodniczący Głównego Komitetu Przeciwpowodziowego.
3.
Siedzibą Głównego Komitetu Przeciwpowodziowego jest m. st. Warszawa.
§  4.
1.
Do zakresu działania Głównego Komitetu Przeciwpowodziowego należy w szczególności:
1)
opiniowanie rocznych i wieloletnich planów rozwoju gospodarki wodnej w zakresie ochrony przed powodzią,
2)
opracowywanie rocznych programów prac Głównego Komitetu Przeciwpowodziowego i sprawozdań z jego działalności,
3)
opracowanie planów operacyjnych bezpośredniej ochrony przed powodzią oraz wytycznych dla wojewódzkich komitetów przeciwpowodziowych,
4)
ustalanie organizacji i zasad działalności komitetów przeciwpowodziowych,
5)
ustalanie dla jednostek oraganizacyjnych uczestniczących w bezpośredniej ochronie przed powodzią ogólnych zasad przygotowania organizacyjnego i środków niezbędnych do przeprowadzenia akcji przeciwpowodziowej,
6)
ustalenie ramowego regulaminu ochotniczej drużyny ratowniczej,
7)
ocenianie stanu ochrony przd powodzią i przygotowywanie odpowiednich wniosków,
8)
inicjowanie przedsięwzięć związanych z akcjami przeciwpowodziowymi oraz zmierzających do zapewnienia pomocy ludności dotkniętej klęską powodzi,
9)
ocenianie akcji przeciwpowodziowych.
§  5.
Przewodniczący Głównego Komitetu Przeciwpowodziowego:
1)
ustala szczegółową organizację Komitetu,
2)
kieruje pracami Komitetu,
3)
uzupełnia w razie potrzeby skład Komitetu przedstawicielami jednostek organizacyjnych nie wymienionych w § 3 ust. 1 pkt 4,
4)
koordynuje działalność wojewódzkich komitetów przeciwpowodziowych,
5)
kieruje bezpośrednio w razie potrzeby akcją przeciwpowodziową albo upoważnia do tego jednego z członków Głównego Komitetu Przeciwpowodziowego,
6)
rozdziela fundusz nagród pomiędzy wojewódzkie komitety przeciwpowodziowe i przyznaje nagrody za zasługi w akcji przeciwpowodziowej.
§  6.
1.
W skład wojewódzkiego komitetu przeciwpowodziowego wchodzą:
1)
przewodniczący, którym jest wojewoda,
2)
zastępcy przewodniczącego,
3)
sekretarz,
4)
członkowie - przedstawiciele jednostek organizacyjnych wyznaczonych przez wojewodę.
2.
Zastępców przewodniczącego i sekretarza powołuje i odwołuje przewodniczący wojewódzkiego komitetu przeciwpowodziowego.
3.
Siedzibą wojewódzkiego komitetu przeciwpowodziowego jest miasto stanowiące siedzibę urzędu wojewódzkiego (urzędu miasta stopnia wojewódzkiego).
§  7.
Do zakresu działania wojewódzkiego komitetu przeciwpowodziowego należy w szczególności:
1)
opiniowanie rocznych i wieloletnich planów rozwoju gospodarki wodnej województwa w zakresie ochrony przed powodzią,
2)
opracowywanie rocznych programów prac i sprawozdań działalności komitetu
3)
opracowywanie planów operacyjnych bezpośredniej ochrony przed powodzią,
4)
kierowanie akcją przeciwpowodziową,
5)
wydawanie jednostkom organizacyjnym uczestniczącym w bezpośredniej ochronie przed powodzią wytycznych w sprawie przygotowania organizacyjnego i środków niezbędnych do przeprowadzenia akcji przeciwpowodziowych,
6)
wydawanie zakładom piętrzącym wodę poleceń obniżenia piętrzenia lub opróżnienia zbiornika na okres niezbędny do bezpośredniej ochrony przed powodzią, z tym że gdyby w wyniku opróżnienia zbiornika zostało wstrzymane działanie elektrowni wodnej lub cieplnej o mocy powyżej 50 MW, wydanie polecenia nastąpi we współdziałaniu z Ministrem Energetyki i Energii Atomowej,
7)
kierowanie ewakuacją ludności z terenów bezpośrednio zagrożonych powodzią oraz kierowanie akcją ratowania życia i mienia ludności na terenach dotkniętych powodzią,
8)
ocenianie stanu ochrony przeciwpowodziowej województwa oraz przygotowywanie odpowiednich wniosków,
9)
inicjowanie i niesienie pomocy ludności dotkniętej klęską powodzi,
10)
przeprowadzanie kontroli w zakresie usuwania szkód powodziowych,
11)
ocenianie akcji przeciwpowodziowych.
§  8.
Przewodniczący wojewódzkiego komitetu przeciwpowodziowego :
1)
ustala szczegółową organizację wojewódzkiego komitetu przeciwpowodziowego,
2)
koordynuje działalność rejonowych, gminnych i zakładowych komitetów przeciwpowodziowych,
3)
kieruje pracami wojewódzkiego komitetu przeciwpowodziowego,
4)
ogłasza i odwołuje stan pogotowia przeciwpowodziowego i stan alarmu powodziowego na terenie działania wojewódzkiego komitetu przeciwpowodziowego,
5)
upoważnia w razie potrzeby w wypadkach lokalnego zagrożenia powodziowego przewodniczącego rejonowego, gminnego lub zakładowego komitetu przeciwpowodziowego do ogłaszania i odwoływania stanu pogotowia przeciwpowodziowego oraz stanu alarmu powodziowego na terenie działania tych komitetów.
§  9.
Przewodniczącym rejonowego i gminnego komitetu przeciwpowodziowego powinien być naczelnik gminy, a zakładowego komitetu przeciwpowodziowego kierownik zakładu.
§  10.
Przewodniczący komitetu przeciwpowodziowego niezwłocznie powiadamia komitet przeciwpowodziowy wyższego stoponia oraz sąsiednie komitety przeciwpowodziowe o ogłoszeniu i odwołaniu stanu pogotowia przeciwpowodziowego, a także stanu alarmu powodziowego.
§  11.
1.
W razie zagrożenia powodziowego naczelnik gminy może w drodze zarządzenia ogłoszonego w sposób zwyczajowo przyjęty zobowiązać mieszkańców zagrożonego obszaru oraz państwowe, spółdzielcze i społeczne jednostki organizacyjne do wykonania pilnych prac zabezpieczających lub dostarczenia posiadanych materiałów, jak również do udziału w bezpośredniej ochronie przed powodzią. Zobowiązanie do świadczeń może nastąpić również w drodze decyzji administracyjnej zaopatrzonej rygorem natychmiastowej wykonalności. W nagłych wypadkach decyzja może być wydana ustnie, a następnie potwierdzona pisemnie.
2.
Jeżeli zagrożenie powodziowe obejmuje teren większy niż jednej gminy, zarządzenie lub decyzję wydaje wojewoda.
3.
Zarządzenie lub decyzja powinny zawierać:
1)
podstawę prawną,
2)
określenie zobowiązanych osób lub jednostek organizacyjnych,
3)
zakres i rodzaj świadczeń,
4)
miejsce, dzień i godzinę stawiennictwa bądź dostarczenia lub udostępnienia posiadanych środków lub materiałów,
5)
przypuszczalny czas trwania świadczeń,
6)
pouczenie o odpowiedzialności karnej za uchylanie się od wykonania pilnych prac zabezpieczających.
4.
Wykonywanie pilnych prac zabezpieczających polega w szczególności na:
1)
wykonywaniem prac związanych z umacnianiem i zabezpieczaniem wałów przeciwpowodziowych, mostów oraz innych budowli,
2)
pełnieniu wart w okresie ogłoszonego stanu pogotowia przeciwpowodziowego lub alarmu powodziowego.
5.
Udział w bezpośredniej ochronie przed powodzią polega w szczególności na:
1)
wykonywaniu obowiązków, o których mowa w ust. 4,
2)
dostarczaniu urządzeń, materiałów oraz środków transportowych wraz z obsługą i paliwem lub paszą,
3)
uczestniczeniu w akcji ratowania życia i mienia ludności na terenach dotkniętych powodzią oraz udzielaniu pomocy w ewakuacji ludności,
4)
wykonywaniu prac związanych z likwidacją przecieków w wałach ochronnych, budowaniu doraźnych grobli, przekopywaniu rowów do odprowadzania nadmiaru wód oraz zwalczaniu zatorów lodowych.
§  12.
1.
Od obowiązku osobistego uczestnictwa w wykonywaniu pilnych prac zabezpieczających przed powodzią zwalnia się:
1)
młodzież w wieku do 18 lat,
2)
kobiety w wieku powyżej 55 lat,
3)
mężczyzn w wieku powyżej 60 lat,
4)
osoby niezdolne do wykonywania prac wskutek inwalidztwa, ułomności fizycznej lub innych przyczyn zdrowotnych,
5)
kobiety w ciąży,
6)
matki i inne osoby sprawujące opiekę nad dziećmi do lat 8 oraz osoby sprawujące opiekę nad chorymi.
2.
Wojewoda lub naczelnik gminy może z ważnych powodów zwolnić od obowiązków, o których mowa w § 11 również inne osoby, a także jednostki organizacyjne.
§  13.
Do ochotniczej drużyny ratowniczej mogą być przyjmowane osoby, które ukończyły 18 lat i stan ich zdrowia pozwala na wykonywanie czynności związanych z przygotowaniem i udziałem w bezpośredniej ochronie przed powodzią.
§  14.
1.
Na czele ochotniczej drużyny ratowniczej stoi komendant, mianowany przez naczelnika gminy na okres 3 lat.
2.
Szczegółową organizację ochotniczej drużyny ratowniczej, zgodnie z ramowym regulaminem drużyny ratowniczej, ustala wojewoda.
§  15.
Do zadań ochotniczej drużyny ratowniczej należy w szczególności:
1)
uczestniczenie w akcjach zapobiegawczych i ratowniczych pod kierownictwem komitetów przeciwpowodziowych,
2)
niesienie pomocy ludności dotkniętej powodzią, a zwłaszcza podczas ewakuacji z terenów bezpośrednio zagrożonych, oraz zabezpieczanie jej mienia,
3)
czuwanie nad stanem urządzeń zabezpieczających i sprzętu służącego ochronie przed powodzią.
§  16.
Zasady i tryb zwalniania pracowników od pracy z zachowaniem prawa do wynagrodzenia w razie ich udziału w bezpośredniej ochronie przed powodzią, a także zasady przyznawania świadczeń dla osób, które z tego tytułu uległy wypadkowi, regulują odrębne przepisy.
§  16a.
1. 1
Osoby zobowiązane przez naczelnika gminy lub wojewodę do udziału w bezpośredniej ochronie przed powodzią otrzymują bezpłatne wyżywienie w postaci gorących posiłków, jeżeli czas uczestniczenia w akcji przeciwpowodziowej w ciągu doby wynosi:
1)
od 6 do 12 godzin - o wartości odżywczej nie mniejszej niż 4.500 kalorii,
2)
ponad 12 godzin - o wartości nie mniejszej niż 5.300 kalorii.
2.
Wyżywienie zapewnia wojewoda właściwy ze względu na miejsce akcji przeciwpowodziowej.
3.
Przepisy ust. 1 i 2 stosuje się odpowiednio do ochotniczych drużyn ratowniczych.
§  17.
1.
Minister Rolnictwa zapewni niezbędne etaty i środki finansowe dla Głównego Komitetu Przeciwpowodziowego, a wojewodowie i naczelnicy gmin dla wojewódzkich, rejonowych i gminnych komitetów przeciwpowodziowych oraz ochotniczych drużyn ratowniczych.
2.
Zakłady pracy zapewnią środki finansowe dla zakładowych komitetów przeciwpowodziowych.
§  18.
Ilekroć w rozporządzeniu jest mowa:
1)
o wojewodzie - należy przez to rozumieć również prezydenta miasta stopnia wojewódzkiego,
2)
o naczelniku gminy - należy przez to rozumieć również inne terenowe organy administracji państwowej stopnia podstawowego,
3)
o gminnym komitecie przeciwpowodziowym - należy przez to rozumieć również komitet przeciwpowodziowy miejski (dzielnicowy) oraz komitet przeciwpowodziowy miasta i gminy.
§  19.
Tracą moc:
1)
rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 2 lutego 1963 r. w sprawie świadczeń dla osób, które uległy wypadkowi w związku z udziałem w akcji ochrony przed powodzią (Dz. U. Nr 4, poz. 22),
2)
rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 13 lutego 1963 r. w sprawie udziału w akcji bezpośredniej ochrony przed powodzią (Dz. U. Nr 5, poz. 32),
3)
rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 12 listopada 1971 r. w sprawie organizacji i zakresu działania komitetów przeciwpowodziowych (Dz. U. Nr 30, poz. 272).
§  20.
Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.
1 § 16a dodany przez § 1 rozporządzenia z dnia 14 stycznia 1983 r. (Dz.U.83.2.14) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 26 stycznia 1983 r.

Zmiany w prawie

W Nowy Rok wejdziemy z nowym prawem dla pracowników i emerytów

Od 1 stycznia 2026 roku do stażu pracy, który ma wpływ na uprawnienia pracownicze takie jak np. długość urlopu wypoczynkowego, zaliczana będzie praca na umowie zleceniu czy prowadzenie działalności gospodarczej. Wzrośnie też minimalne wynagrodzenie za pracę oraz minimalna stawka godzinowa i wyniesie odpowiednio 4806 zł brutto i 31,40 zł brutto. Do 7 tys. zł wzrośnie zasiłek pogrzebowy, a ZUS przeliczy świadczenia emerytom czerwcowym. A to nie jedyne zmiany w prawie, które warto odnotować.

Grażyna J. Leśniak 31.12.2025
Od 2026 roku sześć nowych miast, zmiany granic gmin i wiele kontrowersji

Janów Podlaski, Stanisławów, Małkinia Górna, Staroźreby, Branice, Janów - te miejscowości 1 stycznia 2026 r. uzyskają status miast. Jedna z gmin zmieni nazwę, a w przypadku 21 gmin miejskich i wiejskich dojdzie do zmiany granic gmin. Rada Ministrów zmieniała w wielu wypadkach granice, mimo negatywnej opinii niektórych samorządów, których zmiany dotyczą. MSWiA zapowiedział nowelizację przepisów, tak aby ograniczyć konflikty.

Robert Horbaczewski 31.12.2025
Rosną opłaty za składniki krwi

Określenie wysokości opłat za krew i jej składniki wydawane przez jednostki organizacyjne publicznej służby krwi, obowiązujące przez cały kolejny rok zawiera rozporządzenie Ministra Zdrowia, które wchodzi w życie 1 stycznia 2026 r. Zakłada ono, że od przyszłego roku stawki za poszczególne składniki krwi znacznie wzrosną w porównaniu do 2025 r., przekraczając znacznie poziom inflacji.

Inga Stawicka 31.12.2025
W czwartek wchodzi w życie wiele nowych przepisów

Przełom roku to okres, kiedy wchodzi w życie wiele nowych regulacji prawnych. Dużo zmian czeka zarówno przedsiębiorców, jak i zwykłego Kowalskiego. Przybywa obowiązków podatkowych, ale za to biznes ma odczuć pozytywnie skutki tegorocznych wysiłków deregulacyjnych - albo znikną niektóre bariery, albo przynajmniej małe i średnie firmy będą nimi mniej ograniczane. Trendem jest większa ilość elektroniki, Polacy muszą też jednak zaktualizować sobie wiedzę o ojczystym języku.

Michał Kosiarski 31.12.2025
Ustawa o układach zbiorowych pracy i porozumieniach zbiorowych – ważne informacje dla pracodawcy i pracowników

13 grudnia 2025 r. weszła w życie ustawa o układach zbiorowych pracy i porozumieniach zbiorowych. Nowe przepisy upraszczają procedury zawierania i ewidencjonowania układów, przewidują możliwość skorzystania ze wsparcia mediatorki lub mediatora w rokowaniach oraz pozwalają regulować m.in. kwestie godzenia życia zawodowego i prywatnego, równości płci, procedur antymobbingowych czy wykorzystywania nowych technologii, w tym sztucznej inteligencji.

Grażyna J. Leśniak 30.12.2025
Wskaźnik POLSTR po raz pierwszy w przepisach

Wskaźnik referencyjny POLSTR, który za dwa lata ma definitywnie zastąpić WIBOR, po raz pierwszy pojawił się w powszechnie obowiązujących przepisach. Jego stawkę określił resort finansów w obwieszeniu dotyczącym tzw. safe harbour przy cenach transferowych obowiązującym od 1 stycznia 2026 r.

Michał Kosiarski 29.12.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.1977.10.39

Rodzaj: Rozporządzenie
Tytuł: Ochrona przed powodzią.
Data aktu: 11/03/1977
Data ogłoszenia: 31/03/1977
Data wejścia w życie: 31/03/1977