Okresy przechowywania i warunki niszczenia akt spraw sądowych lub przekazywania ich archiwom państwowym.

ROZPORZĄDZENIE

MINISTRA SPRAWIEDLIWOŚCI

z dnia 6 grudnia 1975 r.

w sprawie okresów przechowywania i warunków niszczenia akt spraw sądowych lub przekazywania ich archiwom państwowym.

Na podstawie art. 46 § 2 Prawa o ustroju sądów powszechnych (Dz. U. z 1964 r. Nr 6, poz. 40, z 1967 r. Nr 13, poz. 55, z 1969 r. Nr 13, poz. 98, z 1974 r. Nr 50, poz. 316, z 1975 r. Nr 16, poz. 91 i Nr 34, poz. 183) zarządza się, co następuje:

Rozdział  1

Przepisy ogólne.

§ 1. Akta spraw sądowych, zwane dalej "aktami", dzieli się ze względu na potrzebę trwałego lub czasowego ich przechowywania na akta mające wartość historyczną - kategorii A i akta nie mające takiej wartości - kategorii B.

§ 2. Po upływie okresu przechowywania w sądzie akta kategorii A przekazuje się archiwom państwowym, a akta kategorii B przekazuje się do zniszczenia.

§  3.

1. Okres przechowywania akt w sądzie liczy się od początku roku kalendarzowego następującego po roku, w którym ukończono czynności sądowe związane z wykonaniem orzeczenia lub zarządzenia kończącego postępowanie w sprawie.

2. Jeżeli nie zachodzi potrzeba wykonywania czynności wymienionych w ust. 1, okres przechowywania akt liczy się od uprawomocnienia się orzeczenia lub zarządzenia.

§  4.

1. Po zakończeniu postępowania sądowego przewodniczący rozprawy lub posiedzenia zalicza akta do odpowiedniej kategorii, ustalając okres ich przechowywania.

2. Zaliczenia do kategorii A akt wymienionych w § 8, 11 i 14 dokonuje sędzia wyznaczony do tej czynności przez prezesa sądu.

§  5.

1. Zarządzenie o przekazaniu akt archiwom państwowym lub do zniszczenia wydaje prezes sądu.

2. Przekazanie akt do zniszczenia następuje po uzyskaniu zezwolenia właściwego archiwum państwowego.

§ 6. Akta spraw, w których nie ukończono wszystkich czynności związanych z wykonaniem orzeczenia, nie mogą być przekazane archiwom państwowym lub do zniszczenia.

Rozdział  2

Okresy przechowywania akt spraw karnych.

§  7.

1. Do kategorii A zalicza się akta spraw:

1) o przestępstwa wymienione w rozdziałach XIX, XXVI i XXVIII oraz w art. 260, 261, 262 § 2, 270-274, 276, 278 i 283-285 Kodeksu karnego,

2) o zbrodnie wojenne i zbrodnie przeciwko ludzkości,

3) w których wymierzono karę śmierci,

4) o odszkodowanie za niesłuszne skazanie lub aresztowanie,

5) w których sąd wojewódzki przekazał zagadnienie prawne do rozstrzygnięcia Sądowi Najwyższemu,

6) mających znaczenie wyjątkowe ze względu na materiał zebrany w sprawie lub występujące w niej osoby.

2. Akta nie wymienione w ust. 1 zalicza się do kategorii B, z wyłączeniem akt spraw wymienionych w § 17.

§ 8. Do kategorii A zalicza się z każdego sądu, poza aktami wymienionymi w § 7 ust. 1, po jednej sprawie typowej z okresu pięcioletniego z każdego rozdziału części szczególnej Kodeksu karnego oraz z ustaw szczególnych.

§  9.

1. Ustala się następujące okresy przechowywania akt:

1) 50 lat - dla akt spraw, w których wymierzono karę 25 lat pozbawienia wolności lub karę śmierci,

2) 30 lat - dla akt spraw, w których wymierzono karę pozbawienia wolności powyżej 5 lat,

3) 20 lat - dla akt spraw, w których wymierzono karę pozbawienia wolności do lat 5 bez warunkowego zawieszenia jej wykonania,

4) 10 lat - dla akt spraw, w których wymierzono karę inną niż wymienione w pkt 1-3, zastosowano środki poprawcze lub wychowawcze, wydano wyrok uniewinniający, umorzono postępowanie, uwolniono od kary lub odstąpiono od jej wymierzenia, warunkowo umorzono postępowanie lub darowano karę, oraz dla akt postępowania wykonawczego,

5) 3 lata - dla akt spraw nie wymienionych w pkt 1-4.

2. Akta nie mogą być przekazane do zniszczenia przed ustaniem karalności przestępstwa, o które toczyło się postępowanie.

Rozdział  3

Okresy przechowywania akt spraw cywilnych.

§  10.

1. Do kategorii A zalicza się akta spraw:

1) o prawa stanu (o unieważnienie małżeństwa, o ustalenie istnienia lub nieistnienia małżeństwa, o rozwód, o ustalenie lub zaprzeczenie pochodzenia dziecka, o unieważnienie uznania dziecka, o ubezwłasnowolnienie itp.),

2) o osobiste prawa autorskie i wynalazcze,

3) w których sąd wojewódzki przekazał zagadnienie prawne do rozstrzygnięcia Sądowi Najwyższemu,

4) mających znaczenie wyjątkowe ze względu na materiał zebrany w sprawie lub występujące w niej osoby.

2. Akta nie wymienione w ust. 1 zalicza się do kategorii B.

§ 11. Do kategorii A zalicza się z każdego sądu, poza aktami wymienionymi w § 10 ust. 1, po jednej sprawie typowej z okresu pięcioletniego z każdego rodzaju spraw przewidzianych w wykazie symboli spraw cywilnych.

§  12.

1. Przez okres 50 lat przechowuje się akta spraw:

1) o prawa stanu (o unieważnienie małżeństwa, o ustalenie istnienia lub nieistnienia małżeństwa, o rozwód, o ustalenie lub zaprzeczenie pochodzenia dziecka, o unieważnienie uznania dziecka, o ubezwłasnowolnienie itp.),

2) o ogłoszenie testamentu,

3) o ustalenie nieważności testamentu,

4) o odebranie oświadczenia o przyjęciu lub odrzuceniu spadku oraz o uchylenie się od skutków prawnych takiego oświadczenia,

5) o stwierdzenie nabycia spadku oraz o uchylenie, zmianę lub uzupełnienie takiego stwierdzenia,

6) o dział spadku,

7) o zniesienie współwłasności,

8) o prawa rzeczowe ograniczone,

9) o ustalenie własności nieruchomości,

10) o stwierdzenie zasiedzenia nieruchomości,

11) o rozgraniczenie nieruchomości,

12) o wydanie nieruchomości,

13) o uzgodnienie treści księgi wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym,

14) egzekucji z nieruchomości,

15) z zakresu użytkowania wieczystego, z wyjątkiem spraw o roszczenia wymienione w art. 243 Kodeksu cywilnego,

16) z zakresu stosunków majątkowych między małżonkami.

2. Przez okres 30 lat przechowuje się akta spraw:

1) o prawa niemajątkowe, z wyjątkiem akt spraw wymienionych w ust. 1 pkt 1,

2) o alimenty,

3) o rentę,

4) z zakresu zarządu majątkiem osoby podlegającej władzy rodzicielskiej lub opiece,

5) rejestrowych,

6) upadłościowych.

3. Przez okres 10 lat przechowuje się akta spraw cywilnych nie wymienionych w ust. 1 i 2.

Rozdział  4

Okresy przechowywania akt spraw okręgowych sądów pracy i ubezpieczeń społecznych.

§  13.

1. Do kategorii A zalicza się akta spraw:

1) w których sąd pracy i ubezpieczeń społecznych przekazał zagadnienie prawne do rozstrzygnięcia Sądowi Najwyższemu,

2) mających znaczenie wyjątkowe ze względu na materiał zebrany w sprawie lub występujące w niej osoby.

2. Akta nie wymienione w ust. 1 zalicza się do kategorii B.

§ 14. Do kategorii A zalicza się z każdego sądu, poza aktami wymienionymi w § 13 ust. 1, po jednej sprawie typowej z okresu pięcioletniego z każdego rodzaju spraw przewidzianych w wykazie symboli spraw okręgowych sądów pracy i ubezpieczeń społecznych.

§  15.

1. Przez okres 30 lat przechowuje się akta spraw dotyczących emerytur i rent.

2. Przez okres 10 lat przechowuje się akta spraw nie wymienionych w ust. 1.

Rozdział  5

Przepisy przejściowe i końcowe.

§ 16. Akta spraw zakończonych do dnia 31 grudnia 1945 r. przekazuje się archiwom państwowym bez zaliczania ich do odpowiedniej kategorii.

§  17.

1. Do kategorii A zalicza się akta spraw o przestępstwa wymienione w:

1) rozdziałach XVII, XVIII, XX i XXVI oraz w art. 152 i 165-167 Kodeksu karnego z 1932 r.,

2) dekrecie z dnia 31 sierpnia 1944 r. o wymiarze kary dla faszystowsko-hitlerowskich zbrodniarzy winnych zabójstw i znęcania się nad ludnością cywilną i jeńcami oraz dla zdrajców Narodu Polskiego (Dz. U. Nr 4, poz. 16 z późniejszymi zmianami),

3) dekrecie z dnia 30 października 1944 r. o ochronie Państwa (Dz. U. Nr 10, poz. 50),

4) dekrecie z dnia 16 listopada 1945 r. o przestępstwach szczególnie niebezpiecznych w okresie odbudowy Państwa (Dz. U. Nr 53, poz. 300),

5) art. 9 ustawy z dnia 3 stycznia 1946 r. o przejęciu na własność Państwa podstawowych gałęzi gospodarki narodowej (Dz. U. Nr 3, poz. 17),

6) dekrecie z dnia 22 stycznia 1946 r. o odpowiedzialności za klęskę wrześniową i faszyzację życia państwowego (Dz. U. Nr 5, poz. 46),

7) dekrecie z dnia 13 czerwca 1946 r. o przestępstwach szczególnie niebezpiecznych w okresie odbudowy Państwa (Dz. U. Nr 30, poz. 192 z późniejszymi zmianami),

8) dekrecie z dnia 28 czerwca 1946 r. o odpowiedzialności karnej za odstępstwo od narodowości w czasie wojny 1939-1945 r. (Dz. U. Nr 41, poz. 237 z późniejszymi zmianami),

9) art. 2-4 i 7 dekretu z dnia 5 sierpnia 1949 r. o ochronie wolności sumienia i wyznania (Dz. U. Nr 45, poz. 334),

10) art. 3, 4 i 8 dekretu z dnia 26 października 1949 r. o ochronie tajemnicy państwowej i służbowej (Dz. U. Nr 55, poz. 437 z późniejszymi zmianami),

11) ustawie z dnia 29 grudnia 1950 r. o obronie pokoju (Dz. U. Nr 58, poz. 521).

2. Do kategorii A zalicza się ponadto akta wszystkich spraw rozpoznanych przez Najwyższy Trybunał Narodowy i specjalne sądy karne.

3. Akta wymienione w ust. 1 i 2 zalicza się do kategorii A niezależnie od terminu zakończenia sprawy.

§ 18. Traci moc rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 2 czerwca 1937 r. o przechowywaniu i niszczeniu akt i ksiąg w sprawach sądowych i administracji sądowej (Dz. U. Nr 42, poz. 335).

§ 19. Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.

• Identyfikator: Dz.U.1975.43.220
• Rodzaj: Rozporządzenie
• Tytuł: Okresy przechowywania i warunki niszczenia akt spraw sądowych lub przekazywania ich archiwom państwowym.
• Data aktu: 06/12/1975
• Data ogłoszenia: 19/12/1975
• Data wejścia w życie: 19/12/1975