Prawa i obowiązki terenowych organów administracji państwowej oraz zasady obsadzania stanowisk pracowniczych.

ROZPORZĄDZENIE
RADY MINISTRÓW
z dnia 23 listopada 1973 r.
w sprawie praw i obowiązków terenowych organów administracji państwowej oraz zasad obsadzania stanowisk pracowniczych.

Na podstawie art. 102 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 25 stycznia 1958 r. o radach narodowych (Dz. U. z 1973 r. Nr 47, poz. 277) zarządza się, co następuje:
§  1.
Wojewodowie, prezydenci miast, naczelnicy powiatów, miast i dzielnic są obowiązani pracować dla dobra Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej, troszczyć się o sprawy ludu pracującego miast i wsi, przestrzegać prawa oraz wypełniać sumiennie i bezstronnie swoje obowiązki.
§  2.
Wojewodowie i prezydenci miast wyłączonych z województw działając w charakterze przedstawicieli Rządu wykonują zadania zlecone im przez Rząd lub Prezesa Rady Ministrów.
§  3. 1
(uchylony).
§  4.
Wojewodowie, prezydenci miast, naczelnicy powiatów, miast i dzielnic współdziałają z terenowymi instancjami związkowymi (wojewódzkimi, powiatowymi i miejskimi radami związków zawodowych) w zakresie realizowania planu społeczno-gospodarczego rozwoju danego terenu oraz regulowania spraw mających istotne znaczenia dla pracowników, a w szczególności dotyczących realizowania polityki zatrudnienia, organizowania wypoczynku po pracy, sportu i wychowania fizycznego, oświaty i kultury oraz opieki nad zdrowiem pracowników i ich rodzin, zaspokajania potrzeb mieszkaniowych, rozwoju usług i zaopatrzenia ludności oraz inicjowania i przeprowadzania czynów społecznych.
§  5.
1.
Wojewodowie, prezydenci miast, naczelnicy powiatów, miast i dzielnic oraz ich zastępcy przystępują do pełnienia swoich obowiązków z dniem oznaczonym w akcie o ich powołaniu na te stanowiska.
2.
Powołanie na stanowisko jest równoznaczne z zawiązaniem stosunku pracy na czas nieoznaczony.
§  6.
1. 2
(uchylony).
2.
Jeżeli wojewoda, prezydent miasta, naczelnik powiatu, miasta i dzielnicy nie pełni obowiązków z powodu urlopu lub choroby albo z innych przyczyn, zakres zastępstwa sprawowanego przez jego zastępcę rozciąga się na wszystkie czynności przez niego wypełniane.
§  7.
W razie zawieszenia w czynnościach wojewody, prezydenta miasta, naczelnika powiatu, miasta i dzielnicy lub ich zastępców organ zawieszający może ograniczyć wypłatę wynagrodzenia do 50% począwszy od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym nastąpiło zawieszenie. W razie uchylenia zawieszenia wypłaca się wstrzymaną część wynagrodzenia.
§  8.
Rozwiązanie stosunku pracy z wojewodą, prezydentem miasta, naczelnikiem powiatu, miasta i dzielnicy i ich zastępcami następuje wskutek:
1)
odwołania ze stanowiska,
2)
przyjęcia rezygnacji ze stanowiska,
3)
zniesienia jednostki podziału terytorialnego lub utworzenia wspólnej rady narodowej dla dwóch jednostek tego podziału.
§  9.
1.
W razie zaprzestania wykonywania obowiązków służbowych z przyczyn określonych w § 8 wojewoda, prezydent miasta, naczelnik powiatu, miasta i dzielnicy i ich zastępcy otrzymują:
1)
wynagrodzenie wraz ze wszystkimi dodatkami do końca miesiąca, w którym zaprzestali wykonywania swoich obowiązków służbowych,
2)
wynagrodzenie wraz ze wszystkimi dodatkami przez okres 3 miesięcy, licząc od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym nastąpiło zaprzestanie wykonywania obowiązków służbowych.
2.
Z chwilą podjęcia nowej pracy wygasa prawo do wynagrodzenia, o którym mowa w ust. 1 pkt 2.
3.
Jeżeli wynagrodzenie netto z tytułu podjętej pracy (ust. 2) jest niższe od pobieranego na zajmowanym dotychczas stanowisku, pracownik ma prawo do dodatku wyrównawczego w nowym zakładzie pracy w wysokości różnicy wynagrodzenia przez okres 3 miesięcy, licząc od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym zaprzestał wykonywania swoich obowiązków służbowych.
4.
Wojewodzie lub prezydentowi miasta wyłączonego z województwa, który zaprzestał wykonywania swoich obowiązków służbowych, przysługuje prawo do wynagrodzenia według zasad określonych odrębnymi przepisami.
5.
Wojewoda, prezydent miasta, naczelnik powiatu, miasta i dzielnicy oraz ich zastępcy, odwołani na skutek naruszenia prawa lub zasadniczej linii polityki Państwa bądź też na skutek popełnienia czynu stanowiącego podstawę do rozwiązania stosunku pracy bez wypowiedzenia z winy pracownika, otrzymują wynagrodzenie tylko do końca miesiąca, w którym nastąpiło odwołanie.
§  10.
Okres pobierania wynagrodzenia po rozwiązaniu stosunku pracy przez wojewodę, prezydenta miasta, naczelnika powiatu, miasta i dzielnicy oraz ich zastępców jest traktowany na równi z okresem zatrudnienia w terenowej administracji państwowej w zakresie wszelkich uprawnień uwarunkowanych zatrudnieniem i ciągłością pracy.
§  11.
1.
Wojewodowie, prezydenci miast, naczelnicy powiatów, miast i dzielnic oraz ich zastępcy nie mogą wykonywać dodatkowych zajęć, które pozostawałyby w sprzeczności z ich obowiązkami służbowymi.
2.
Osoby zajmujące stanowiska wymienione w ust. 1 nie mogą wykonywać stałych dodatkowych zajęć zarobkowych z wyjątkiem:
1)
pracy pracowników nauki, wykładowców i lektorów w szkołach wyższych,
2)
pracy dydaktycznej w szkołach średnich, pomaturalnych i zasadniczych szkołach zawodowych,
3)
pracy wykładowców na kursach.
3.
Dodatkowe zajęcia zarobkowe, wymienione w ust. 2, nie mogą łącznie przekraczać 6 godzin tygodniowo.
§  12.
Do wojewodów, prezydentów miast, naczelników powiatów, miast i dzielnic oraz ich zastępców stosuje się odpowiednio przepisy art. 5, 8, 11 ust. 1, 13 ust. 2, 32, 34-38, 41, 42 i 46 ustawy o pracownikach rad narodowych, z tym że do wojewodów i prezydentów miast wyłączonych z województw nie stosuje się przepisów art. 32 i 37.
§  13.
1.
Dyrektorów wydziałów i ich zastępców w urzędach wojewódzkich (miejskich) powołują i odwołują wojewodowie (prezydenci miast), a kierowników wydziałów i ich zastępców w urzędach powiatowych, miejskich i dzielnicowych - naczelnicy powiatów, miast i dzielnic. Powoływanie dyrektorów wydziałów finansowych w urzędach wojewódzkich (miejskich) następuje w porozumieniu z Ministrem Finansów.
2.
Powołanie i odwołanie pracowników wymienionych w ust. 1 następuje na zasadach określonych w ustawie o pracownikach rad narodowych, dotyczących pracowników na kierowniczych stanowiskach.
§  14.
1.
Przyjęcia do pracy osób na inne stanowiska pracownicze nie wymienione w § 13 oraz rozwiązywania stosunku pracy z tymi pracownikami dokonują właściwe terenowe organy administracji państwowej przy zastosowaniu zasad i trybu przewidzianych w ustawie o pracownikach rad narodowych.
2.
Wojewoda lub prezydent miasta wyłączonego z województwa może upoważnić dyrektorów wydziałów urzędu wojewódzkiego (miejskiego) do przyjmowania pracowników na niektóre stanowiska i rozwiązywania z nimi stosunku pracy.
§  15.
1. 3
(uchylony).
2.
Dyrektorów, ich zastępców oraz głównych księgowych przedsiębiorstw i zakładów zgrupowanych w wojewódzkich zjednoczeniach (zarządach, zrzeszeniach), a podporządkowanych powiatowym (miejskim) radom narodowym, powołują i odwołują naczelnicy powiatów lub naczelnicy miast stanowiących powiaty.
3.
Powoływanie dyrektorów (kierowników) artystycznych w przedsiębiorstwach artystycznych następuje po zasięgnięciu opinii Ministra Kultury i Sztuki.
4.
Wojewoda lub prezydent miasta wyłączonego z województwa może upoważnić dyrektorów wojewódzkich zjednoczeń (zarządów, zrzeszeń), wojewódzkich zarządów inwestycji miejskich (jednostek równorzędnych) oraz budownictwa rolniczego do powoływania i odwoływania dyrektorów, zastępców dyrektorów oraz głównych księgowych przedsiębiorstw i zakładów zgrupowanych w wojewódzkich zjednoczeniach (zarządach, zrzeszeniach) podporządkowanych wojewódzkim radom narodowym, jak również dyrekcji okręgowych (rejonowych) inwestycji oraz terenowych inspektoratów budownictwa rolniczego.
§  16.
Zaszeregowania i awansowania na stanowiska wymienione w § 5, 13, 14 i 15 ust. 1 i 2 dokonuje organ właściwy do ich powołania.
§  17.
Przyjmowanie do pracy w zjednoczeniach (zarządach, zrzeszeniach), przedsiębiorstwach, zakładach i instytucjach pracowników nie wymienionych w § 15 oraz ich zaszeregowanie, awansowanie i rozwiązywanie z nimi stosunku pracy należy do właściwości dyrektorów (kierowników) tych jednostek.
§  18. 4
(uchylony).
§  19.
Ilekroć w przepisach rozporządzenia jest mowa o:
1)
ustawie o pracownikach rad narodowych - należy przez to rozumieć ustawę z dnia 15 lipca 1968 r. o pracownikach rad narodowych (Dz. U. Nr 25, poz. 164),
2)
wydziałach - należy przez to rozumieć również jednostki organizacyjne o innej nazwie w urzędach wojewódzkich, powiatowych i miejskich.
§  20.
W rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 30 listopada 1972 r. w sprawie zakresu działania naczelnika gminy, organizacji i zadań urzędu gminy oraz niektórych spraw pracowniczych (Dz. U. Nr 49, poz. 315) w § 21 ust. 1 skreśla się końcowe wyrazy: "oraz w porozumieniu z kierownikiem właściwego organu administracji prezydium powiatowej rady narodowej".
§  21.
Tracą moc:
1)
rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 20 marca 1970 r. w sprawie obsadzania i zmian na stanowiskach pracowniczych w radach narodowych oraz przedsiębiorstwach, zakładach i instytucjach podporządkowanych radom narodowym (Dz. U. Nr 7, poz. 58),
2)
rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 4 maja 1970 r. w sprawie praw i obowiązków członków prezydiów rad narodowych (Dz. U. Nr 11, poz. 98).
§  22.
Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem 9 grudnia 1973 r.
1 § 3 uchylony przez § 39 pkt 1 rozporządzenia z dnia 18 sierpnia 1978 r. w sprawie statusu naczelnika gminy (Dz.U.78.20.89) z dniem 7 września 1978 r.
2 § 6 ust. 1 uchylony przez § 39 pkt 1 rozporządzenia z dnia 18 sierpnia 1978 r. w sprawie statusu naczelnika gminy (Dz.U.78.20.89) z dniem 7 września 1978 r.
3 § 15 ust. 1 uchylony przez § 39 pkt 1 rozporządzenia z dnia 18 sierpnia 1978 r. w sprawie statusu naczelnika gminy (Dz.U.78.20.89) z dniem 7 września 1978 r.
4 § 18 uchylony przez § 39 pkt 1 rozporządzenia z dnia 18 sierpnia 1978 r. w sprawie statusu naczelnika gminy (Dz.U.78.20.89) z dniem 7 września 1978 r.

Zmiany w prawie

Ważne zmiany w zakresie ZFŚS

W piątek, 19 grudnia 2025 roku, Senat przyjął bez poprawek uchwalone na początku grudnia przez Sejm bardzo istotne zmiany w przepisach dla pracodawców obowiązanych do tworzenia Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych. Odnoszą się one do tych podmiotów, w których nie działają organizacje związkowe. Ustawa trafi teraz na biurko prezydenta.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025
Wymiar urlopu wypoczynkowego po zmianach w stażu pracy

Nowe okresy wliczane do okresu zatrudnienia mogą wpłynąć na wymiar urlopów wypoczynkowych osób, które jeszcze nie mają prawa do 26 dni urlopu rocznie. Pracownicy nie nabywają jednak prawa do rozliczenia urlopu za okres sprzed dnia objęcia pracodawcy obowiązkiem stosowania art. 302(1) Kodeksu pracy, wprowadzającego zaliczalność m.in. okresów prowadzenia działalności gospodarczej czy wykonywania zleceń do stażu pracy.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025
To będzie rewolucja u każdego pracodawcy

Wszyscy pracodawcy, także ci zatrudniający choćby jednego pracownika, będą musieli dokonać wartościowania stanowisk pracy i określić kryteria służące ustaleniu wynagrodzeń pracowników, poziomów wynagrodzeń i wzrostu wynagrodzeń. Jeszcze więcej obowiązków będą mieli średni i duzi pracodawcy, którzy będą musieli raportować lukę płacową. Zdaniem prawników, dla mikro, małych i średnich firm dostosowanie się do wymogów w zakresie wartościowania pracy czy ustalenia kryteriów poziomu i wzrostu wynagrodzeń wymagać będzie zewnętrznego wsparcia.

Grażyna J. Leśniak 18.12.2025
Są rozporządzenia wykonawcze do KSeF

Minister finansów i gospodarki podpisał cztery rozporządzenia wykonawcze dotyczące funkcjonowania KSeF – potwierdził we wtorek resort finansów. Rozporządzenia określają m.in.: zasady korzystania z KSeF, w tym wzór zawiadomienia ZAW-FA, przypadki, w których nie ma obowiązku wystawiania faktur ustrukturyzowanych, a także zasady wystawiania faktur uproszczonych.

Krzysztof Koślicki 16.12.2025
Od stycznia nowe zasady prowadzenia PKPiR

Od 1 stycznia 2026 r. zasadą będzie prowadzenie podatkowej księgi przychodów i rozchodów przy użyciu programu komputerowego. Nie będzie już można dokumentować zakupów, np. środków czystości lub materiałów biurowych, za pomocą paragonów bez NIP nabywcy. Takie zmiany przewiduje nowe rozporządzenie w sprawie PKPiR.

Marcin Szymankiewicz 15.12.2025
Senat poprawia reformę orzecznictwa lekarskiego w ZUS

Senat zgłosił w środę poprawki do reformy orzecznictwa lekarskiego w ZUS. Zaproponował, aby w sprawach szczególnie skomplikowanych możliwe było orzekanie w drugiej instancji przez grupę trzech lekarzy orzeczników. W pozostałych sprawach, zgodnie z ustawą, orzekać będzie jeden. Teraz ustawa wróci do Sejmu.

Grażyna J. Leśniak 10.12.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.1973.47.279

Rodzaj: Rozporządzenie
Tytuł: Prawa i obowiązki terenowych organów administracji państwowej oraz zasady obsadzania stanowisk pracowniczych.
Data aktu: 23/11/1973
Data ogłoszenia: 27/11/1973
Data wejścia w życie: 09/12/1973