Przepisy ogólne.
- kształcenie i wychowywanie inteligencji zawodowej zdolnej aktywnie uczestniczyć w rozwoju gospodarki i kultury narodowej oraz w socjalistycznej przebudowie stosunków społecznych,
- kształcenie i wychowywanie nowych kadr naukowych zdolnych do zapewnienia trwałego postępu nauki polskiej i jej więzi z praktyką społeczną i gospodarczą,
- prowadzenie badań naukowych w ścisłym związku z potrzebami życia i perspektywami rozwoju kraju,
- pielęgnowanie i rozwijanie kultury narodowej oraz współdziałanie w rozwoju postępu technicznego i popularyzacji zdobyczy nauki oraz ich praktycznego zastosowania w gospodarce.
- proces dydaktyczny łączący harmonijnie teorię i praktykę,
- uświadamianie młodzieży w toku nauczania o czekających ją zadaniach obywatelskich i zawodowych,
- włączanie studentów do pracy naukowej,
- praca ideowo-wychowawcza rozwijana wspólnie z organizacjami politycznymi i młodzieżowymi, zmierzająca do wpojenia wychowankom naukowego światopoglądu i socjalistycznej moralności,
- rozwój samorządności studenckiej kształtującej aktywność społeczną studentów oraz umiejętność działania zespołowego i poczucia odpowiedzialności społecznej,
- współpraca ze środowiskiem społecznym, oparta na dorobku naukowym uczelni i ujawniająca się w jego popularyzacji i praktycznych zastosowaniach, we współdziałaniu z towarzystwami naukowymi i zawodowymi oraz w działalności studenckiego ruchu naukowego.
Ustrój szkoły.
Jednostki organizacyjne szkoły.
Szkoły mogą posiadać wyodrębnione jednostki administracyjne, gospodarcze i usługowe.
Organy szkoły.
Posiedzenia senatu zwołuje rektor co najmniej raz na dwa miesiące, z wyjątkiem okresu wakacji letnich; rektor obowiązany jest zwołać posiedzenie senatu na żądanie co najmniej połowy jego członków.
W stosunku do międzywydziałowych i pozawydziałowych jednostek organizacyjnych szkoły funkcje rady wydziału spełnia senat, jeżeli jednostki te nie posiadają własnych rad naukowych.
Uchwały organów kolegialnych szkoły wymagają obecności co najmniej połowy uprawnionych do głosowania i zapadają zwykłą większością głosów obecnych, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej.
W sprawach działalności politycznej i ideowo-wychowawczej organy szkoły współdziałają z organizacjami uczelnianymi Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej.
Minister określa czas trwania kadencji rektora i dziekana.
Administracja i gospodarka w szkole.
Szkoły są jednostkami budżetowymi. W ramach szkoły mogą być tworzone jednostki organizacyjne nie będące jednostkami budżetowymi.
Rektor przedstawia senatowi co najmniej raz w roku sprawozdanie z zarządu sprawami finansowo-administracyjnymi i majątkowymi szkoły.
Przyjęcie lub odmowa przyjęcia darowizny lub zapisu albo przyjęcie lub odrzucenie spadku wymaga zwolnienia Ministra. Zezwolenia jednakże nie wymaga darowizna dokonana przez jednostkę gospodarki uspołecznionej.
Minister określi w drodze rozporządzenia ramowe zasady organizacji administracji szkół oraz ogólne zasady gospodarki szkół, a także zakres i sposób wykonywania nadzoru i kontroli nad działalnością administracyjną i gospodarczą szkół i jednostek im podległych.
Studia i studenci.
Studia.
Przyjęcie w poczet studentów szkoły następuje z chwilą immatrykulacji i po złożeniu na ręce rektora lub dziekana ślubowania, którego brzmienie i tryb składania ustala Minister.
W uzasadnionym przypadku student może przejść na studia do innej szkoły za zgodą rektorów obydwóch szkół.
Osoba, która posiada świadectwo dojrzałości lub równorzędne, lecz nie ma możliwości odbywania studiów według obowiązującego regulaminu, może być przyjęta za zgodą rektora na studia w charakterze eksterna. Przepis art. 37 ust. 4 stosuje się odpowiednio.
Osoba, która ukończyła studia w szkole wyższej lub odpowiada innym warunkom niezbędnym dla uzyskania stopnia naukowego doktora, określonym w przepisach o stopniach naukowych i tytułach naukowych, może być przyjęta na studia doktoranckie, których celem jest uzyskanie stopnia naukowego doktora.
Przepisy dotyczące studentów stosuje się odpowiednio do osób uczęszczających na studia i kursy, o których mowa w art. 42, o ile przepisy ustawy lub przepisy wykonawcze nie stanowią inaczej.
Obowiązki i prawa studenta.
Do podstawowych obowiązków studenta należy:
W okresie trwania zajęć szkolnych student bez zgody dziekana nie może przyjąć stałej pracy zarobkowej. Przepis ten nie dotyczy studentów studiów dla pracujących oraz innych studiów i kursów określonych przez Ministra.
Zakres i organizację pomocy lekarskiej i opieki nad zdrowiem studentów określa w drodze rozporządzenia Minister Zdrowia i Opieki Społecznej w porozumieniu z Ministrem Nauki, Szkolnictwa Wyższego i Techniki.
Dziekan może udzielić studentowi urlopu na czas oznaczony, o ile zachodzi ważna przyczyna uniemożliwiająca przejściowo odbywanie studiów.
Rada Ministrów określi w drodze rozporządzenia:
Organizacje i zgromadzenia studenckie.
Studenci mają prawo należenia do organizacji politycznych i społecznych na zasadach ogólnych.
Organizacje studenckie podlegają rejestracji. Rejestr tych organizacji prowadzi rektor.
Minister Nauki, Szkolnictwa Wyższego i Techniki w porozumieniu z zainteresowanymi ministrami określi w drodze rozporządzenia:
Zasady odbywania zgromadzeń studenckich i członków organizacji studenckich na terenie szkoły, domu studenckiego i innych pomieszczeń szkoły określi w drodze rozporządzenia Minister Nauki, Szkolnictwa Wyższego i techniki w porozumieniu z zainteresowanymi ministrami.
Odpowiedzialność dyscyplinarna.
- naruszenie zobowiązań objętych ślubowaniem,
- nieprzestrzeganie przepisów obowiązujących w szkole lub w domu studenckim albo uchwał lub zarządzeń organów szkoły,
- niewłaściwe zachowanie się względem przełożonych, personelu nauczającego lub innych pracowników szkoły i domu studenckiego albo względem kolegów,
- niegodne studenta postępowanie lub zachowanie się w szkole, domu studenckim lub poza nimi.
W składzie orzekającym komisji dyscyplinarnej zasiada jeden student.
W toku postępowania dyscyplinarnego można wzywać i przesłuchiwać obwinionego, świadków i biegłych oraz przeprowadzać inne dowody w trybie, na zasadach i pod rygorami przewidzianymi w przepisach o postępowaniu administracyjnym.
Nie można prowadzić postępowania dyscyplinarnego po upływie roku od dnia opuszczenia szkoły przez studenta.
Za przewinienia dyscyplinarne mniejszej wagi można z pominięciem postępowania dyscyplinarnego wymierzyć karę porządkową upomnienia; upomnienia udziela dziekan lub rektor.
W razie wzorowego zachowania się studenta w szkole i poza szkołą organ, który wymierzył karę, może zarządzić zatarcie lub darowanie kary.
Minister określi w drodze rozporządzenia: skład komisji dyscyplinarnych, zasady i tryb ich powoływania oraz wyznaczania składów orzekających, powoływania rzeczników dyscyplinarnych, tryb postępowania dyscyplinarnego, skutki zawieszenia studenta w prawach, tryb wykonywania kar dyscyplinarnych, ich darowania i zatarcia, a także może określić rodzaje przewinień zagrożonych poszczególnymi karami dyscyplinarnymi.
Nauczyciele akademiccy i inni pracownicy szkoły.
Nauczyciele akademiccy.
Na stanowisko nauczyciela akademickiego można powołać osobę, która posiada:
Na stanowisko profesora nadzwyczajnego lub profesora zwyczajnego powołuje się osobę, która posiada tytuł naukowy profesora nadzwyczajnego lub profesora zwyczajnego w zakresie danej lub pokrewnej dyscypliny naukowej oraz wykazała zdolność do kształcenia i wychowywania studentów i młodej kadry naukowej.
- starszy kustosz dyplomowany,
- kustosz dyplomowany,
- adiunkt biblioteczny,
- asystent biblioteczny.
- starszy dokumentalista dyplomowany,
- dokumentalista dyplomowany,
- adiunkt dokumentacji naukowej,
- asystent dokumentacji naukowej.
Inni pracownicy szkół.
Tabelę stanowisk dla pracowników określonych w art. 85 i kwalifikacje wymagane do zajmowania poszczególnych stanowisk oraz wysokość związanego ze stanowiskiem uposażenia określa Rada Ministrów w drodze rozporządzenia.
Szkoły wyższe niepaństwowe.
Rada Ministrów na wniosek Ministra zgłoszony po zasięgnięciu opinii Centralnej Komisji Kwalifikacyjnej do Spraw Kadr Naukowych może przyznać szkole wyższej niepaństwowej prawo nadawania tytułów, o których mowa w art. 44, oraz stopni naukowych.
Przyjęcie lub odmowa przyjęcia darowizny lub zapisu albo przyjęcie lub odrzucenie spadku wymaga zezwolenia przewidzianego w Kodeksie cywilnym do jednostek organizacyjnych niepaństwowych.
Przepisy działów I-IV ustawy stosuje się odpowiednio do szkoły wyższej niepaństwowej, o ile przepisy działu niniejszego lub statutu szkoły nie stanowią inaczej.
Przepisy przejściowe i końcowe.
Minister Nauki, Szkolnictwa Wyższego i Techniki nada statuty niepaństwowym szkołom wyższym istniejącym w dniu wejścia w życie niniejszej ustawy. Do czasu nadania statutu do szkół tych stosuje się w dalszym ciągu przepisy dotychczas obowiązujące.
Do czasu wydania przepisów wykonawczych przewidzianych w niniejszej ustawie obowiązują przepisy dotychczasowe ze zmianami wynikającymi z ustawy.
Tracą moc:
Janów Podlaski, Stanisławów, Małkinia Górna, Staroźreby, Branice, Janów - te miejscowości 1 stycznia 2026 r. uzyskają status miast. Jedna z gmin zmieni nazwę, a w przypadku 21 gmin miejskich i wiejskich dojdzie do zmiany granic gmin. Rada Ministrów zmieniała w wielu wypadkach granice, mimo negatywnej opinii niektórych samorządów, których zmiany dotyczą. MSWiA zapowiedział nowelizację przepisów, tak aby ograniczyć konflikty.
Robert Horbaczewski 31.12.2025Określenie wysokości opłat za krew i jej składniki wydawane przez jednostki organizacyjne publicznej służby krwi, obowiązujące przez cały kolejny rok zawiera rozporządzenie Ministra Zdrowia, które wchodzi w życie 1 stycznia 2026 r. Zakłada ono, że od przyszłego roku stawki za poszczególne składniki krwi znacznie wzrosną w porównaniu do 2025 r., przekraczając znacznie poziom inflacji.
Inga Stawicka 31.12.2025Przełom roku to okres, kiedy wchodzi w życie wiele nowych regulacji prawnych. Dużo zmian czeka zarówno przedsiębiorców, jak i zwykłego Kowalskiego. Przybywa obowiązków podatkowych, ale za to biznes ma odczuć pozytywnie skutki tegorocznych wysiłków deregulacyjnych - albo znikną niektóre bariery, albo przynajmniej małe i średnie firmy będą nimi mniej ograniczane. Trendem jest większa ilość elektroniki, Polacy muszą też jednak zaktualizować sobie wiedzę o ojczystym języku.
Michał Kosiarski 31.12.2025Od 1 stycznia 2026 roku do stażu pracy, który ma wpływ na uprawnienia pracownicze takie jak np. długość urlopu wypoczynkowego, zaliczana będzie praca na umowie zleceniu czy prowadzenie działalności gospodarczej. Wzrośnie też minimalne wynagrodzenie za pracę oraz minimalna stawka godzinowa i wyniesie odpowiednio 4806 zł brutto i 31,40 zł brutto. Do 7 tys. zł wzrośnie zasiłek pogrzebowy, a ZUS przeliczy świadczenia emerytom czerwcowym. A to nie jedyne zmiany w prawie, które warto odnotować.
Grażyna J. Leśniak 31.12.202513 grudnia 2025 r. weszła w życie ustawa o układach zbiorowych pracy i porozumieniach zbiorowych. Nowe przepisy upraszczają procedury zawierania i ewidencjonowania układów, przewidują możliwość skorzystania ze wsparcia mediatorki lub mediatora w rokowaniach oraz pozwalają regulować m.in. kwestie godzenia życia zawodowego i prywatnego, równości płci, procedur antymobbingowych czy wykorzystywania nowych technologii, w tym sztucznej inteligencji.
Grażyna J. Leśniak 30.12.2025Wskaźnik referencyjny POLSTR, który za dwa lata ma definitywnie zastąpić WIBOR, po raz pierwszy pojawił się w powszechnie obowiązujących przepisach. Jego stawkę określił resort finansów w obwieszeniu dotyczącym tzw. safe harbour przy cenach transferowych obowiązującym od 1 stycznia 2026 r.
Michał Kosiarski 29.12.2025| Identyfikator: | Dz.U.1973.32.191 t.j. |
| Rodzaj: | Ustawa |
| Tytuł: | Szkolnictwo wyższe. |
| Data aktu: | 05/11/1958 |
| Data ogłoszenia: | 17/08/1973 |
| Data wejścia w życie: | 20/11/1958 |








