Umarzanie, rozkładanie na raty i odraczanie należnych Państwu kosztów sądowych w postępowaniu cywilnym i karnym oraz grzywien w postępowaniu cywilnym.

ROZPORZĄDZENIE
MINISTRA SPRAWIEDLIWOŚCI
z dnia 12 grudnia 1961 r.
o umarzaniu, rozkładaniu na raty i odraczaniu należnych Państwu kosztów sądowych w postępowaniu cywilnym i karnym oraz grzywien w postępowaniu cywilnym.

Na podstawie art. 112 ustawy z dnia 30 grudnia 1950 r. - Przepisy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz. U. z 1961 r. Nr 10, poz. 57) oraz art. 459 § 3 i § 4 kodeksu postępowania karnego (Dz. U. z 1950 r. Nr 40, poz. 364 z późniejszymi zmianami) zarządza się, co następuje:
§  1.
Za zaległe koszty sądowe i grzywny w rozumieniu niniejszego rozporządzenia uważa się prawomocnie orzeczone koszty sądowe w postępowaniu cywilnym i karnym oraz grzywny w postępowaniu cywilnym, których dłużnik nie uiścił.
§  2.
1.
Jeżeli natychmiastowe ściągnięcie zaległych kosztów sądowych lub grzywien groziłoby dłużnikowi zbyt ciężkimi skutkami, zapłata ich może być na wniosek dłużnika rozłożona na raty lub odroczona, w obu przypadkach na okres nie dłuższy niż dwa lata.
2.
Zapłata sumy mniejszej niż 100 zł nie może być rozłożona na raty.
3.
Niezapłacenie którejkolwiek raty w terminie powoduje natychmiastową wymagalność pozostałej części należności.
4.
Odroczenie lub rozłożenie na raty może być cofnięte w razie stwierdzenia, że uiszczenie zaległych kosztów sądowych lub grzywien może nastąpić we wcześniejszym terminie.
§  3.
Zaległe koszty sądowe lub grzywny mogą być umorzone w części lub w całości, jeżeli dłużnik na podstawie zaświadczenia właściwego organu prezydium rady narodowej miejsca jego zamieszkania wykaże, że nie jest w stanie ich uiścić, a egzekucja z posiadanego majątku i dochodu pozbawiłaby go środków niezbędnych do skromnego utrzymania jego i jego rodziny. Zaświadczenie powinno obejmować dokładne dane o stanie rodzinnym, majątku i dochodach dłużnika.
§  4.
1.
Zaległe koszty sądowe i grzywny mogą być umorzone także z urzędu, jeżeli od dnia ich wymagalności upłynęło więcej niż rok, a egzekucja ich była bezskuteczna i ponowne jej wszczęcie w czasie późniejszym byłoby bezcelowe, lub jeżeli wszczęcie egzekucji okazało się niemożliwe albo byłoby bezcelowe wobec stwierdzenia, że suma uzyskana z ewentualnej egzekucji nie pokryłaby nawet części zaległych kosztów sądowych.
2. 1
Koszty sądowe i grzywny nie przewyższające 500 zł mogą być umorzone nawet przed upływem jednego roku od dnia ich wymagalności, jeżeli ściągnięcie ich byłoby połączone z niewspółmiernymi trudnościami.
§  5.
1.
O rozłożeniu na raty i odroczeniu zapłaty zaległych kosztów sądowych i grzywien rozstrzyga ostatecznie prezes sądu właściwego do ściągnięcia zaległości.
2. 2
O umarzaniu kosztów sądowych i grzywien rozstrzyga ostatecznie:
1)
jeżeli zaległość przewyższa 15.000 zł - Minister Sprawiedliwości,
2)
jeżeli zaległość przewyższa 3.000 zł, lecz nie wynosi więcej niż 15.000 zł - prezes sądu wojewódzkiego,
3)
jeżeli zaległość nie wynosi więcej niż 3.000 zł - prezes sądu właściwego do ściągnięcia zaległości.
3.
Przewidziane w ustępach poprzedzających uprawnienia prezesa sądu wojewódzkiego służą również kierownikowi ośrodka zamiejscowego sądu wojewódzkiego, uprawnienia zaś prezesa sądu powiatowego - przewodniczącemu wydziału zamiejscowego sądu powiatowego.
§  6.
1.
Podanie o rozłożenie na raty, odroczenie lub umorzenie zaległych kosztów sądowych lub grzywien wnosi się do prezesa sądu, właściwego do ściągnięcia zaległości.
2.
Prezes sądu, jeżeli nie jest sam uprawniony do rozstrzygnięcia podania, przekazuje je wraz ze swoją opinią organowi powołanemu do wydania decyzji.
3.
W razie powstania podstawy do wszczęcia postępowania o umorzenie kosztów sądowych lub grzywien z urzędu, prezes sądu, jeżeli sam nie jest uprawniony do wydania decyzji, przedstawia wniosek wraz z uzasadnieniem organowi właściwemu do wydania decyzji.
§  7.
Traci moc rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 19 maja 1956 r. o umarzaniu, rozkładaniu na raty i odraczaniu należnych Państwu kosztów sądowych (Dz. U. Nr 17, poz. 94 z późniejszymi zmianami).
§  8.
Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.
1 § 4 ust. 2 zmieniony przez § 1 pkt 1 rozporządzenia z dnia 15 lipca 1966 r. (Dz.U.66.31.187) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 9 sierpnia 1966 r.
2 § 5 ust. 2 zmieniony przez § 1 pkt 2 rozporządzenia z dnia 15 lipca 1966 r. (Dz.U.66.31.187) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 9 sierpnia 1966 r.

Zmiany w prawie

Ważne zmiany w zakresie ZFŚS

W piątek, 19 grudnia 2025 roku, Senat przyjął bez poprawek uchwalone na początku grudnia przez Sejm bardzo istotne zmiany w przepisach dla pracodawców obowiązanych do tworzenia Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych. Odnoszą się one do tych podmiotów, w których nie działają organizacje związkowe. Ustawa trafi teraz na biurko prezydenta.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025
Wymiar urlopu wypoczynkowego po zmianach w stażu pracy

Nowe okresy wliczane do okresu zatrudnienia mogą wpłynąć na wymiar urlopów wypoczynkowych osób, które jeszcze nie mają prawa do 26 dni urlopu rocznie. Pracownicy nie nabywają jednak prawa do rozliczenia urlopu za okres sprzed dnia objęcia pracodawcy obowiązkiem stosowania art. 302(1) Kodeksu pracy, wprowadzającego zaliczalność m.in. okresów prowadzenia działalności gospodarczej czy wykonywania zleceń do stażu pracy.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025
To będzie rewolucja u każdego pracodawcy

Wszyscy pracodawcy, także ci zatrudniający choćby jednego pracownika, będą musieli dokonać wartościowania stanowisk pracy i określić kryteria służące ustaleniu wynagrodzeń pracowników, poziomów wynagrodzeń i wzrostu wynagrodzeń. Jeszcze więcej obowiązków będą mieli średni i duzi pracodawcy, którzy będą musieli raportować lukę płacową. Zdaniem prawników, dla mikro, małych i średnich firm dostosowanie się do wymogów w zakresie wartościowania pracy czy ustalenia kryteriów poziomu i wzrostu wynagrodzeń wymagać będzie zewnętrznego wsparcia.

Grażyna J. Leśniak 18.12.2025
Są rozporządzenia wykonawcze do KSeF

Minister finansów i gospodarki podpisał cztery rozporządzenia wykonawcze dotyczące funkcjonowania KSeF – potwierdził we wtorek resort finansów. Rozporządzenia określają m.in.: zasady korzystania z KSeF, w tym wzór zawiadomienia ZAW-FA, przypadki, w których nie ma obowiązku wystawiania faktur ustrukturyzowanych, a także zasady wystawiania faktur uproszczonych.

Krzysztof Koślicki 16.12.2025
Od stycznia nowe zasady prowadzenia PKPiR

Od 1 stycznia 2026 r. zasadą będzie prowadzenie podatkowej księgi przychodów i rozchodów przy użyciu programu komputerowego. Nie będzie już można dokumentować zakupów, np. środków czystości lub materiałów biurowych, za pomocą paragonów bez NIP nabywcy. Takie zmiany przewiduje nowe rozporządzenie w sprawie PKPiR.

Marcin Szymankiewicz 15.12.2025
Senat poprawia reformę orzecznictwa lekarskiego w ZUS

Senat zgłosił w środę poprawki do reformy orzecznictwa lekarskiego w ZUS. Zaproponował, aby w sprawach szczególnie skomplikowanych możliwe było orzekanie w drugiej instancji przez grupę trzech lekarzy orzeczników. W pozostałych sprawach, zgodnie z ustawą, orzekać będzie jeden. Teraz ustawa wróci do Sejmu.

Grażyna J. Leśniak 10.12.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.1961.59.332

Rodzaj: Rozporządzenie
Tytuł: Umarzanie, rozkładanie na raty i odraczanie należnych Państwu kosztów sądowych w postępowaniu cywilnym i karnym oraz grzywien w postępowaniu cywilnym.
Data aktu: 12/12/1961
Data ogłoszenia: 21/12/1961
Data wejścia w życie: 31/12/1961