Odszkodowania za szkody wyrządzone w uprawach i plonach rolnych przez dziki, jelenie i daniele.

ROZPORZĄDZENIE
RADY MINISTRÓW
z dnia 26 stycznia 1960 r.
w sprawie odszkodowań za szkody wyrządzone w uprawach i plonach rolnych przez dziki, jelenie i daniele.

Na podstawie art. 45 ust. 2 ustawy z dnia 17 czerwca 1959 r. o hodowli, ochronie zwierząt łownych i prawie łowieckim (Dz. U. Nr 36, poz. 226) zarządza się, co następuje:
§  1.
Za rolnika w rozumieniu rozporządzenia uważa się osobę fizyczną lub prawną, która jest właścicielem uszkodzonych upraw lub plonów rolnych.
§  2.
1.
Obowiązek odszkodowania obejmuje jedynie szkody wyrządzone w plonach i uprawach rolnych przez dziki, jelenie i daniele.
2.
Za szkody wyrządzone przez dziki, jelenie i daniele uważa się straty ilościowe i jakościowe w produkcie głównym uszkodzonych lub zniszczonych przez tę zwierzynę ziemiopłodów. Za produkt główny roślin włóknistych oraz żyta, pszenicy, owsa, jęczmienia, gryki, prosa, kukurydzy, koniczyny, roślin strączkowych, a także ich mieszanek, uważa się zarówno ziarno, jak i słomę. Wartość słomy ustala się w wysokości 20% wartości ziarna.
3.
Za szkody na łąkach uważa się zmniejszenie zbioru siana wskutek uszkodzenia pokrywy (darni) roślinnej łąki.
§  3.
Za uprawy w rozumieniu § 3 nie uważa się poletek karmowych dla zwierzyny, zakładanych przez dzierżawców i zarządców obwodów łowieckich.
§  4.
1.
Odszkodowanie nie przysługuje:
1)
przedsiębiorstwom i instytucjom państwowym oraz osobom, którym przydzielono grunty stanowiące własność Państwa jako bezpłatne deputaty rolne;
2)
właścicielom lub użytkownikom gruntów, którym Państwo dostarczyło bezpłatnie środków służących do zapobiegania powstawaniu szkód w uprawach i plonach rolnych;
3)
za szkody nie przekraczające 10% wartości uszkodzonej uprawy lub plonu;
4)
za szkody powstałe w plonach rolnych nie sprzątniętych we właściwym czasie z winy rolnika;
5)
za szkody powstałe w plonach złożonych w sterty, stogi i kopce.
2.
Rada Ministrów określi tryb i zasady dostarczania materiału grodzeniowego przedsiębiorstwom i instytucjom państwowym przez przedsiębiorstwa lasów państwowych.
3. 1
Naczelnik gminy, a w mieście nie stanowiącym powiatu - właściwy do spraw leśnych organ prezydium miejskiej rady narodowej stwierdza, czy dostarczone przez Państwo materiały wystarczają do zapobiegania powstawaniu szkód w uprawach i plonach rolnych.
4.
Odszkodowania należy odmówić lub odpowiednio je zmniejszyć, gdy rolnik przez złą wolę albo niedbalstwo przyczynił się do powstania szkody lub jej zwiększenia.
5.
Przedsiębiorstwa lasów państwowych mogą zawierać z rolnikami umowy zespołowe, na podstawie których zobowiążą się oni do pilnowania swoich pól przed dzikami, jeleniami i danielami za opłatą nie przekraczającą kosztów pilnowania. W takich przypadkach nie należy się odszkodowanie za uszkodzone przez dziki, jelenie i daniele uprawy i plony rolne.
§  5.
1.
Rolnik obowiązany jest pod rygorem utraty roszczenia zgłosić szkodę do właściwego ze względu na położenie swego gruntu leśnictwa lub nadleśnictwa przedsiębiorstwa lasów państwowych w ciągu 4 dni od dnia powstania szkody lub powzięcia o niej wiadomości.
2.
Rolnik obowiązany jest udzielić potrzebnych wyjaśnień i dostarczyć w miarę możliwości dowodów niezbędnych do ustalenia rozmiarów szkody.
§  6.
1.
Wstępnych oględzin i ustalenia szkody w zniszczonych lub uszkodzonych uprawach rolnych dokonuje niezwłocznie pracownik wyznaczony przez przedsiębiorstwo lasów państwowym w obecności rolnika lub dorosłego członka jego rodziny.
2.
Końcowego ustalenia szkody i jej oszacowania dokonuje się przed sprzętem uszkodzonej uprawy po dokonaniu ponownych oględzin przez leśniczego w obecności rolnika i przedstawiciela dzierżawcy, a w obwodach nie wydzierżawionych - sołtysa. O terminie sprzętu rolnik obowiązany jest zawiadomić leśnictwo lub nadleśnictwo przedsiębiorstwa lasów państwowych, nie później niż na 2 dni przed zamierzonym sprzętem, pod rygorem utraty roszczenia.
3.
Nieobecność rolnika nie wstrzymuje oględzin oraz ustalenia i oszacowania szkody.
4.
Ze wstępnych oględzin oraz końcowego ustalenia i oszacowania szkody spisuje się protokoły.
5.
Orzeczenie o ustaleniu i oszacowaniu szkody lub odmowie odszkodowania wydaje właściwe nadleśnictwo przedsiębiorstwa lasów państwowych w terminie 14 dni od dnia oszacowania szkody.
§  7.
1.
Od orzeczenia, o którym mowa w § 6 ust. 5 przysługuje rolnikowi w terminie 3 dni od dnia doręczenia orzeczenia prawo odwołania się do komisji przy prezydium gromadzkiej lub miejskiej rady narodowej albo rady narodowej osiedla.
2.
Komisja składa się z przedstawiciela prezydium gromadzkiej lub miejskiej rady narodowej albo rady narodowej osiedla, przedsiębiorstwa lasów państwowych oraz powiatowej komisji łowieckiej. Przewodniczącego komisji wyznacza prezydium gromadzkiej lub miejskiej rady narodowej albo rady narodowej osiedla spośród wymienionych osób.
3.
Orzeczenie komisji powinno być podjęte jednomyślnie w obecności wszystkich członków komisji.
4.
Jeżeli komisja nie wyda orzeczenia w terminie 7 dni od dnia zgłoszenia odwołania albo jeżeli rolnik jest niezadowolony z wydanego orzeczenia - służy mu w terminie 3 miesięcy od dnia doręczenia orzeczenia komisji albo od bezskutecznego upływu terminu do wydania orzeczenia prawo skierowania sprawy na drogę sądową przeciwko właściwemu przedsiębiorstwu lasów państwowych.
§  8.
1.
Przy szacowaniu szkód wyrządzonych w uprawach rolnych ilość zniszczonych ziemiopłodów oblicza się uwzględniając obszar zniszczonej lub uszkodzonej uprawy, wydajność z 1 ha ustaloną w trybie § 6 ust. 2 oraz procent szkody.
2.
Przy szacowaniu szkód zbliżonych do pełnej wartości spodziewanych plonów, wyrządzonych w uprawach rolnych w takim okresie, że:
1)
po zaoraniu uszkodzonej uprawy zastosowano uprawę tej samej rośliny - przyjmuje się jako procent szkody w okopowych uprawianych na korzenie 25%, we wszystkich innych uprawach - 50% wartości spodziewanych plonów;
2)
po zaoraniu uszkodzonej uprawy zastosowano uprawę zastępczą - przyjmuje się jako procent szkody w okopowych uprawianych na korzenie 40%, a we wszystkich innych uprawach - 60% wartości spodziewanych plonów;
3)
po zaoraniu uszkodzonej uprawy nie było celowe zastosowanie ponownej uprawy - przyjmuje się rzeczywistą wysokość szkody, najwyżej jednak 80% wartości spodziewanych plonów.
3.
Od kwoty odszkodowania ustalonego zgodnie z przepisami ust. 1 potrąca się 20% tytułem zaoszczędzonych kosztów sprzętu.
§  9.
Odszkodowanie wypłaca się w wysokości 90% ostatecznie ustalonej wartości szkody stosownie do przepisu § 8.
§  10.
1.
Zaoranie uszkodzonej uprawy rolnej przez rolnika może nastąpić na podstawie zezwolenia właściwego organu prezydium gromadzkiej lub miejskiej rady narodowej albo rady narodowej osiedla, wydanego niezwłocznie po dokonaniu wstępnych oględzin (§ 6), stwierdzającego na podstawie ustaleń leśniczego przyczynę szkody, rodzaj i obszar, uwzględniając przy tym rzeczywistą wydajność z 1 ha uprawy, która powinna być zaorana.
2.
W razie zaorania uszkodzonej uprawy dla dokonania uprawy ponownej, rolnikowi na jego wniosek należy w ciągu 2 tygodni od wydania zezwolenia na zaoranie wypłacić zaliczkę w wysokości 2/3 przyznanego odszkodowania za zaoraną uprawę.
§  11.
1.
Odszkodowanie ustala się:
1)
za ziemiopłody objęte w danym roku dostawami obowiązkowymi:
a)
w odniesieniu do tej części przewidywanych zbiorów, która podlega obowiązkowi dostawy - według cen płaconych stosownie do przepisów o dostawach obowiązkowych: jeżeli jednak szkody w tej części zbiorów wynoszą mniej niż 10% zbiorów podlegających obowiązkowi dostaw, odszkodowanie wypłaca się według cen określonych w lit. b),
b)
w odniesieniu do pozostałej części przewidywanego zbioru według cen płaconych przez Państwo w okresie po zbiorach w skupie rynkowym;
2)
za ziemiopłody zakontraktowane - według cen płaconych przez uspołeczniony aparat skupu za dostawy tych ziemiopłodów;
3)
za pozostałe ziemiopłody - według cen płaconych w danej miejscowości przez uspołeczniony aparat skupu w okresie po zbiorach.
2.
Odszkodowanie ustalone zgodnie z ust. 1 pkt 1 lit. a) ulega na wniosek poszkodowanego przeliczeniu według cen płaconych przez Państwo w skupie rynkowym, jeżeli poszkodowany przedstawi dowód, że w danym roku nie podlega obowiązkowi dostawy lub nie uzyska zwolnienia od obowiązkowej dostawy w związku z poniesioną szkodą albo też uzyskał takie zwolnienie w mniejszym rozmiarze niż ustalony w trybie § 6-8.
§  12.
1.
Odszkodowania pokrywane będą ze środków budżetu centralnego.
2.
Wypłaty odszkodowań dokonują właściwe ze względu na położenie gruntu rolnika nadleśnictwa przedsiębiorstw lasów państwowych.
§  13.
1.
Odszkodowanie wypłaca się po sprzęcie danej uprawy, najpóźniej do dnia 31 stycznia następnego roku.
2.
Odszkodowania należne za ziemiopłody, które zostały zakontraktowane, płatne są w terminach skupu.
§  14.
Traci moc rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 2 sierpnia 1957 r. w sprawie odszkodowań za szkody wyrządzone w uprawach i plonach rolnych przez dziki, jelenie i daniele (Dz. U. Nr 42, poz. 194).
§  15.
Wykonanie rozporządzenia porucza się Ministrom Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego oraz Finansów.
§  16.
Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.
1 § 4 ust. 3 zmieniony przez § 9 rozporządzenia z dnia 30 listopada 1972 r. w sprawie przekazania niektórych spraw do właściwości naczelników gmin oraz prezydiów rad narodowych miast nie stanowiących powiatów i ich organów (Dz.U.72.49.317) z dniem 1 stycznia 1973 r.

Zmiany w prawie

Małżonkowie zapłacą za 2023 rok niższy ryczałt od najmu

Najem prywatny za 2023 rok rozlicza się według nowych zasad. Jedyną formą opodatkowania jest ryczałt od przychodów ewidencjonowanych, według stawek 8,5 i 12,5 proc. Z kolei małżonkowie wynajmujący wspólną nieruchomość zapłacą stawkę 12,5 proc. dopiero po przekroczeniu progu 200 tys. zł, zamiast 100 tys. zł. Taka zmiana weszła w życie w połowie 2023 r., ale ma zastosowanie do przychodów uzyskanych za cały 2023 r.

Monika Pogroszewska 27.03.2024
Ratownik medyczny wykona USG i zrobi test na COVID

Mimo krytycznych uwag Naczelnej Rady Lekarskiej, Ministerstwo Zdrowia zmieniło rozporządzenie regulujące uprawnienia ratowników medycznych. Już wkrótce, po ukończeniu odpowiedniego kursu będą mogli wykonywać USG, przywrócono im też możliwość wykonywania testów na obecność wirusów, którą mieli w pandemii, a do listy leków, które mogą zaordynować, dodano trzy nowe preparaty. Większość zmian wejdzie w życie pod koniec marca.

Agnieszka Matłacz 12.03.2024
Jak zgłosić zamiar głosowania korespondencyjnego w wyborach samorządowych

Nie wszyscy wyborcy będą mogli udać się osobiście 7 kwietnia, aby oddać głos w obwodowych komisjach wyborczych. Dla nich ustawodawca wprowadził instytucję głosowania korespondencyjnego jako jednej z tzw. alternatywnych procedur głosowania. Przypominamy zasady, terminy i procedurę tego udogodnienia dla wyborców z niepełnosprawnością, seniorów i osób w obowiązkowej kwarantannie.

Artur Pytel 09.03.2024
Tabletka "dzień po" bez recepty - Sejm uchwalił nowelizację

Bez recepty dostępny będzie jeden z hormonalnych środków antykoncepcyjnych (octan uliprystalu) - zakłada uchwalona w czwartek nowelizacja prawa farmaceutycznego. Wiek, od którego tabletka będzie dostępna bez recepty ma być określony w rozporządzeniu. Ministerstwo Zdrowia stoi na stanowisku, że powinno to być 15 lat. Wątpliwości w tej kwestii miała Kancelaria Prezydenta.

Katarzyna Nocuń 22.02.2024
Data 30 kwietnia dla wnioskodawcy dodatku osłonowego może być pułapką

Choć ustawa o dodatku osłonowym wskazuje, że wnioski można składać do 30 kwietnia 2024 r., to dla wielu mieszkańców termin ten może okazać się pułapką. Datą złożenia wniosku jest bowiem data jego wpływu do organu. Rząd uznał jednak, że nie ma potrzeby doprecyzowania tej kwestii. A już podczas rozpoznawania poprzednich wniosków, właśnie z tego powodu wielu mieszkańców zostało pozbawionych świadczeń.

Robert Horbaczewski 21.02.2024
Standardy ochrony dzieci. Placówki medyczne mają pół roku

Lekarz czy pielęgniarka nie będą mogli się tłumaczyć, że nie wiedzieli komu zgłosić podejrzenie przemocy wobec dziecka. Placówki medyczne obowiązkowo muszą opracować standardy postępowania w takich sytuacjach. Przepisy, które je do tego obligują wchodzą właśnie w życie, choć dają jeszcze pół roku na przygotowania. Brak standardów będzie zagrożony grzywną. Kar nie przewidziano natomiast za ich nieprzestrzeganie.

Katarzyna Nocuń 14.02.2024