Odpowiedzialność Państwa za szkody wyrządzone przez funkcjonariuszów państwowych.

USTAWA
z dnia 15 listopada 1956 r.
o odpowiedzialności Państwa za szkody wyrządzone przez funkcjonariuszów państwowych.

Art.  1-5. 1

(uchylone).

Art.  6.
1.
Jeżeli według dotychczasowych przepisów Państwo nie ponosiło odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną przed dniem wejścia w życie ustawy, poszkodowany może dochodzić od Państwa wynagrodzenia nie później niż w ciągu roku od tego dnia.
2.
Wynagrodzenia szkody określonej w ust. 1 nie można dochodzić od Państwa, jeżeli roszczenie byłoby już w dniu wejścia ustawy w życie przedawnione przy uwzględnieniu trzyletniego okresu przedawnienia, a dla roszczeń o wynagrodzenie za uszkodzenie ciała, rozstrój zdrowia lub utratę żywiciela - przy uwzględnieniu okresu dziesięcioletniego, w przypadku gdy szkoda wynikła ze zbrodni lub występku.
Art.  7. 2

(uchylony).

Art.  8. 3

(uchylony).

Art.  9.

W kodeksie postępowania karnego wprowadza się następujące zmiany:

1)
w art. 510 § 1 po wyrazach "wznowienia postępowania" dodaje się wyrazy "lub rewizji nadzwyczajnej",
2)
art. 510 § 2 otrzymuje brzmienie:

"To samo stosuje się do osób, względem których postępowanie karne umorzono po jego wznowieniu lub po uchyleniu wyroku skazującego na skutek rewizji nadzwyczajnej, jeżeli umorzenie nastąpiło z powodu nieuwzględnienia w pierwotnym postępowaniu okoliczności wyłączającej ściganie.",

3)
w art. 510 dodaje się nowy § 3 w brzmieniu:

"§ 3. Wynagrodzenia określonego w § 1 może również żądać osoba, która oczywiście bezzasadnie została pozbawiona wolności przez tymczasowe aresztowanie.",

4)
art. 511 uchyla się,
5)
w art. 513 § 1 i § 2 wyrazy "trzech miesięcy" zastępuje się wyrazem "roku", a w § 1 kropkę po wyrazie "odszkodowanie" zastępuje się przecinkiem i dodaje się po nim wyrazy "a w przypadku określonym w art. 510 § 3 - w ciągu roku od dnia zwolnienia z tymczasowego aresztu.",
6)
w art. 514 po wyrazie "instancji" kropkę zastępuje się przecinkiem i dodaje się po nim wyrazy "a w przypadku określonym w art. 510 § 3 w sądzie wojewódzkim właściwym ze względu na miejsce, w którym nastąpiło zwolnienie z tymczasowego aresztu.",
7)
art. 515 otrzymuje brzmienie:

"Sąd wojewódzki orzeka po przeprowadzeniu rozprawy."

Art.  10.

W kodeksie wojskowego postępowania karnego w tytule rozdziału IV działu XI dodaje się wyrazy "oraz odszkodowanie za niesłuszne skazanie lub oskarżenie" i wprowadza się nowy art. 3031 w brzmieniu:

"Art. 303§ 1. Do odszkodowania za niesłuszne skazanie lub oskarżenie w sądzie wojskowym stosuje się odpowiednio przepisy art. 510 do 518 kodeksu postępowania karnego.

§ 2. Żądanie odszkodowania należy zgłosić w sądzie okręgu wojskowego (równorzędnym) lub w Najwyższym Sądzie Wojskowym, jeżeli rozpoznawał on sprawę w I instytucji."

Art.  11.

W sprawach, które zostały przekazane na podstawie przepisów ustawy z dnia 5 kwietnia 1955 r. (Dz. U. Nr 15, poz. 83) do właściwości sądów powszechnych, żądanie odszkodowania należy zgłosić do sądu wojewódzkiego, w którego okręgu znajdowała się siedziba sądu wojskowego, który rozpoznawał sprawę w pierwszej instancji.

Art.  12.

Jednoroczny termin przewidziany w przepisach postępowania karnego dla dochodzenia roszczeń o odszkodowanie za niesłuszne skazanie lub oskarżenie biegnie od dnia wejścia niniejszej ustawy w życie, jeżeli uprawomocnienie się orzeczenia dającego podstawę do odszkodowania lub zwolnienia z tymczasowego aresztu nastąpiło przed tym terminem, jednak nie dawniej niż trzy lata wstecz, a gdy szkoda polega na uszkodzeniu ciała, rozstroju zdrowia lub utracie żywiciela i wynikła ze zbrodni lub występku - nie dawniej niż 10 lat wstecz.

Art.  13.

Ustawa wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.

1 Art. 1-5 uchylone przez art. VII pkt 4 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Przepisy wprowadzające kodeks cywilny (Dz.U.64.16.94) z dniem 1 stycznia 1965 r.
2 Art. 7 uchylony przez art. VII pkt 4 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Przepisy wprowadzające kodeks cywilny (Dz.U.64.16.94) z dniem 1 stycznia 1965 r.
3 Art. 8 uchylony przez art. VII pkt 4 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Przepisy wprowadzające kodeks cywilny (Dz.U.64.16.94) z dniem 1 stycznia 1965 r.

Zmiany w prawie

Maciej Berek: Do projektu MRPiPS o PIP wprowadziliśmy bardzo istotne zmiany

Komitet Stały Rady Ministrów wprowadził bardzo istotne zmiany do projektu ustawy przygotowanego przez Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej – poinformował minister Maciej Berek w czwartek wieczorem, w programie „Pytanie dnia” na antenie TVP Info. Jak poinformował, projekt nowelizacji ustawy o PIP powinien trafić do Sejmu w grudniu 2025 roku, aby prace nad nim w Parlamencie trwały w I kwartale 2026 r.

Grażyna J. Leśniak 05.12.2025
Lekarze i pielęgniarki na kontraktach „uratują” firmy przed przekształcaniem umów?

4 grudnia Komitet Stały Rady Ministrów przyjął projekt zmian w ustawie o PIP - przekazało w czwartek MRPiPS. Nie wiadomo jednak, jaki jest jego ostateczny kształt. Jeszcze w środę Ministerstwo Zdrowia informowało Komitet, że zgadza się na propozycję, by skutki rozstrzygnięć PIP i ich zakres działał na przyszłość, a skutkiem polecenia inspektora pracy nie było ustalenie istnienia stosunku pracy między stronami umowy B2B, ale ustalenie zgodności jej z prawem. Zdaniem prawników, to byłaby kontrrewolucja w stosunku do projektu resortu pracy.

Grażyna J. Leśniak 05.12.2025
Klub parlamentarny PSL-TD przeciwko projektowi ustawy o PIP

Przygotowany przez ministerstwo pracy projekt zmian w ustawie o PIP, przyznający inspektorom pracy uprawnienie do przekształcania umów cywilnoprawnych i B2B w umowy o pracę, łamie konstytucję i szkodzi polskiej gospodarce – ogłosili posłowie PSL na zorganizowanej w czwartek w Sejmie konferencji prasowej. I zażądali zdjęcia tego projektu z dzisiejszego porządku posiedzenia Komitetu Stałego Rady Ministrów.

Grażyna J. Leśniak 04.12.2025
Prezydent podpisał zakaz hodowli zwierząt na futra, ale tzw. ustawę łańcuchową zawetował

Prezydent Karol Nawrocki podpisał we wtorek ustawę z 7 listopada 2025 r. o zmianie ustawy o ochronie zwierząt. Jej celem jest wprowadzenie zakazu chowu i hodowli zwierząt futerkowych w celach komercyjnych, z wyjątkiem królika, w szczególności w celu pozyskania z nich futer lub innych części zwierząt. Zawetowana została jednak ustawa zakazująca trzymania psów na łańcuchach. Prezydent ma w tym zakresie złożyć własny projekt.

Krzysztof Koślicki 02.12.2025
Przekształcanie umów B2B dołoży pracy sądom

Resort pracy nie podjął nawet próby oszacowania, jak reklasyfikacja umów cywilnoprawnych i B2B na umowy o pracę wpłynie na obciążenie sądów pracy i długość postępowań sądowych. Tymczasem eksperci wyliczyli, że w wariancie skrajnym, zakładającym 150 tys. nowych spraw rocznie, skala powstałych zaległości rośnie do ponad 31 miesięcy dodatkowej pracy lub koniecznego zwiększenia zasobów sądów o 259 proc. Sprawa jest o tyle ważna, że na podobnym etapie prac są dwa projekty ustaw, które – jak twierdzą prawnicy – mogą zwiększyć obciążenie sądów.

Grażyna J. Leśniak 25.11.2025
MZ znosi limit tzw. nadwykonań świadczeń udzielanych osobom do 18. roku życia - projekt przyjęty przez rząd

Rada Ministrów przyjęła projekt nowelizacji ustawy o Funduszu Medycznym - poinformował w środę rzecznik rządu Adam Szłapka. Przygotowana przez resort zdrowia propozycja zakłada, że Narodowy Fundusz Zdrowia będzie mógł w 2025 r. otrzymać dodatkowo około 3,6 mld zł z Funduszu Medycznego. MZ chce również, by programy inwestycyjne dla projektów strategicznych były zatwierdzane przez ministra zdrowia, a nie jak dotychczas, ustanawiane przez Radę Ministrów. Zamierza też umożliwić dofinansowanie programów polityki zdrowotnej realizowanych przez gminy w całości ze środków Funduszu Medycznego.

Grażyna J. Leśniak 19.11.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.1956.54.243

Rodzaj: Ustawa
Tytuł: Odpowiedzialność Państwa za szkody wyrządzone przez funkcjonariuszów państwowych.
Data aktu: 15/11/1956
Data ogłoszenia: 28/11/1956
Data wejścia w życie: 28/11/1956