Przekazanie sądom powszechnym dotychczasowej właściwości sądów wojskowych w sprawach karnych osób cywilnych, funkcjonariuszów organów bezpieczeństwa publicznego, Milicji Obywatelskiej i Służby Więziennej.

USTAWA
z dnia 5 kwietnia 1955 r.
o przekazaniu sądom powszechnym dotychczasowej właściwości sądów wojskowych w sprawach karnych osób cywilnych, funkcjonariuszów organów bezpieczeństwa publicznego, Milicji Obywatelskiej i Służby Więziennej.

Art.  1.
§  1.
Do właściwości sądów powszechnych przekazuje się podlegające dotychczas właściwości sądów wojskowych sprawy o przestępstwa popełnione przez osoby cywilne, a określone:
1)
w rozdziale I dekretu z dnia 13 czerwca 1946 r. o przestępstwach szczególnie niebezpiecznych w okresie odbudowy Państwa, z wyjątkiem spraw o przestępstwo określone w art. 7 tego dekretu.
2)
w art. 85 - 88 Kodeksu Karnego Wojska Polskiego,
3)
w art. 3 - 8 dekretu z dnia 26 października 1949 r. o ochronie tajemnicy państwowej i służbowej.
§  2.
Do właściwości sądów powszechnych przekazuje się również sprawy o przestępstwa popełnione przez funkcjonariuszów służby bezpieczeństwa publicznego, Milicji Obywatelskiej i Służby Więziennej, z wyjątkiem spraw o przestępstwo określone w art. 7 dekretu z dnia 13 czerwca 1946 r. o przestępstwach szczególnie niebezpiecznych w okresie odbudowy Państwa.
Art.  2.
§  1.
Sprawy osób cywilnych o przestępstwa określone w art. 1 § 1 rozpoznaje w pierwszej instancji sąd wojewódzki.
§  2.
W sprawach o przestępstwa popełnione przez osoby wymienione w art. 1 § 2 właściwość sądów powszechnych określa się według ogólnych zasad kodeksu postępowania karnego o właściwości sądu, z tym że w sprawach o przestępstwa określone w art. 1 § 1 właściwy jest w pierwszej instancji sąd wojewódzki.
Art.  3.

Do czasu wejścia w życie nowego kodeksu karnego sądy powszechne orzekać będą na podstawie art. 85 - 88 Kodeksu Karnego Wojska Polskiego, stosując przy tym przepisy części ogólnej kodeksu karnego.

Art.  4.
§  1.
Sprawy o przestępstwa przekazane z mocy przepisów niniejszej ustawy do właściwości sądów powszechnych, w których rozpoczęte przed sądem wojskowym postępowanie nie zostało przed dniem wejścia w życie ustawy zakończone wyrokiem pierwszej instancji, będą rozpoznawane przez sądy powszechne.
§  2.
Postępowanie przygotowawcze wszczęte przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy w sprawie o przestępstwa przekazane z mocy przepisów niniejszej ustawy do właściwości sądów powszechnych prokurator wojskowy przekazuje właściwemu prokuratorowi wojewódzkiemu.
Art.  5.
§  1.
W sprawach o przestępstwa przekazane z mocy przepisów niniejszej ustawy do właściwości sądów powszechnych, w których przed dniem wejścia w życie ustawy zapadły prawomocne wyroki sądów wojskowych, stosuje się przepisy kodeksu postępowania karnego w przedmiocie: wnoszenia i rozpoznawania rewizji nadzwyczajnej, wykonania wyroku, udzielenia odroczenia i przerwy wykonania kary, ułaskawienia, wznowienia postępowania oraz przywrócenia praw i zatarcia skazania.

Do wydania przewidzianych w tych przepisach orzeczeń sądu, z wyjątkiem orzeczeń, których wydanie należy do Sądu Najwyższego, właściwy jest sąd wojewódzki.

§  2.
W sprawach określonych w § 1 o warunkowym zwolnieniu osób skazanych na karę pozbawienia wolności powyżej jednego roku oraz o odwołaniu warunkowego zwolnienia orzekają sądy powszechne.
Art.  6.
§  1.
Akta w sprawach o przestępstwa, które z mocy przepisów niniejszej ustawy należą do właściwości sądów powszechnych, a w których postępowanie zakończone zostało orzeczeniem prawomocnym przed dniem wejścia w życie ustawy, sądy wojskowe przekażą sądom wojewódzkim w terminie trzech miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy.
§  2.
Akta w sprawach o przestępstwa, w których przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy zapadł wyrok sądu wojskowego w pierwszej instancji, podlegają przekazaniu w terminie trzech miesięcy od dnia wydania prawomocnego orzeczenia.
§  3.
W okresie oznaczonym w §§ 1 i 2 sądy wojskowe właściwe są aż do chwili przekazania akt sądom wojewódzkim do wydawania orzeczeń przewidzianych w art. 5 § 1.
Art.  7.

Do osób wymienionych w art. 1 § 2 nie mają zastosowania - z wyjątkiem art. 85 - 88 - przepisy Kodeksu Karnego Wojska Polskiego.

Art.  8.

Uchyla się rozdział XVII kodeksu karnego z 1932 r.

Art.  9.

Ustawa wchodzi w życie z dniem 1 maja 1955 r.

Zmiany w prawie

Lekarze i pielęgniarki na kontraktach „uratują” firmy przed przekształcaniem umów?

4 grudnia Komitet Stały Rady Ministrów przyjął projekt zmian w ustawie o PIP - przekazało w czwartek MRPiPS. Nie wiadomo jednak, jaki jest jego ostateczny kształt. Jeszcze w środę Ministerstwo Zdrowia informowało Komitet, że zgadza się na propozycję, by skutki rozstrzygnięć PIP i ich zakres działał na przyszłość, a skutkiem polecenia inspektora pracy nie było ustalenie istnienia stosunku pracy między stronami umowy B2B, ale ustalenie zgodności jej z prawem. Zdaniem prawników, to byłaby kontrrewolucja w stosunku do projektu resortu pracy.

Grażyna J. Leśniak 05.12.2025
Klub parlamentarny PSL-TD przeciwko projektowi ustawy o PIP

Przygotowany przez ministerstwo pracy projekt zmian w ustawie o PIP, przyznający inspektorom pracy uprawnienie do przekształcania umów cywilnoprawnych i B2B w umowy o pracę, łamie konstytucję i szkodzi polskiej gospodarce – ogłosili posłowie PSL na zorganizowanej w czwartek w Sejmie konferencji prasowej. I zażądali zdjęcia tego projektu z dzisiejszego porządku posiedzenia Komitetu Stałego Rady Ministrów.

Grażyna J. Leśniak 04.12.2025
Prezydent podpisał zakaz hodowli zwierząt na futra, ale tzw. ustawę łańcuchową zawetował

Prezydent Karol Nawrocki podpisał we wtorek ustawę z 7 listopada 2025 r. o zmianie ustawy o ochronie zwierząt. Jej celem jest wprowadzenie zakazu chowu i hodowli zwierząt futerkowych w celach komercyjnych, z wyjątkiem królika, w szczególności w celu pozyskania z nich futer lub innych części zwierząt. Zawetowana została jednak ustawa zakazująca trzymania psów na łańcuchach. Prezydent ma w tym zakresie złożyć własny projekt.

Krzysztof Koślicki 02.12.2025
Przekształcanie umów B2B dołoży pracy sądom

Resort pracy nie podjął nawet próby oszacowania, jak reklasyfikacja umów cywilnoprawnych i B2B na umowy o pracę wpłynie na obciążenie sądów pracy i długość postępowań sądowych. Tymczasem eksperci wyliczyli, że w wariancie skrajnym, zakładającym 150 tys. nowych spraw rocznie, skala powstałych zaległości rośnie do ponad 31 miesięcy dodatkowej pracy lub koniecznego zwiększenia zasobów sądów o 259 proc. Sprawa jest o tyle ważna, że na podobnym etapie prac są dwa projekty ustaw, które – jak twierdzą prawnicy – mogą zwiększyć obciążenie sądów.

Grażyna J. Leśniak 25.11.2025
MZ znosi limit tzw. nadwykonań świadczeń udzielanych osobom do 18. roku życia - projekt przyjęty przez rząd

Rada Ministrów przyjęła projekt nowelizacji ustawy o Funduszu Medycznym - poinformował w środę rzecznik rządu Adam Szłapka. Przygotowana przez resort zdrowia propozycja zakłada, że Narodowy Fundusz Zdrowia będzie mógł w 2025 r. otrzymać dodatkowo około 3,6 mld zł z Funduszu Medycznego. MZ chce również, by programy inwestycyjne dla projektów strategicznych były zatwierdzane przez ministra zdrowia, a nie jak dotychczas, ustanawiane przez Radę Ministrów. Zamierza też umożliwić dofinansowanie programów polityki zdrowotnej realizowanych przez gminy w całości ze środków Funduszu Medycznego.

Grażyna J. Leśniak 19.11.2025
Środowisko psychologów i psychoterapeutów bez prawa do opiniowania projektu ustawy?

Przedstawiciele środowiska psychologów i psychoterapeutów wskazują na ograniczanie możliwości przedstawiania przez nich opinii do rządowego projektu ustawy o zawodzie psychologa oraz samorządzie zawodowym psychologów, nad którym pracuje sejmowa podkomisja nadzwyczajna. Może to wywoływać poczucie deficytu demokracji, zwłaszcza gdy procedowane regulacje dotyczą konkretnych zawodów i grup społecznych, a tym samym także praw i obowiązków osób do nich należących.

Grażyna J. Leśniak 19.11.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.1955.15.83

Rodzaj: Ustawa
Tytuł: Przekazanie sądom powszechnym dotychczasowej właściwości sądów wojskowych w sprawach karnych osób cywilnych, funkcjonariuszów organów bezpieczeństwa publicznego, Milicji Obywatelskiej i Służby Więziennej.
Data aktu: 05/04/1955
Data ogłoszenia: 12/04/1955
Data wejścia w życie: 01/05/1955