Określenie organów właściwych do orzekania o przejściu depozytów na własność Państwa oraz zasad likwidacji i trybu postępowania z depozytami, jak również z sumami uzyskanymi z ich sprzedaży.

ROZPORZĄDZENIE
RADY MINISTRÓW
z dnia 18 września 1954 r.
w sprawie określenia organów właściwych do orzekania o przejściu depozytów na własność Państwa oraz zasad likwidacji i trybu postępowania z depozytami, jak również z sumami uzyskanymi z ich sprzedaży.

Na podstawie art. 6 dekretu z dnia 18 września 1954 r. o likwidacji nie podjętych depozytów i nie odebranych rzeczy (Dz. U. Nr 41, poz. 184) zarządza się, co następuje:
§  1.
Powołane w niniejszym rozporządzeniu artykuły bez bliższego określenia oznaczają artykuły dekretu z dnia 18 września 1954 r. o likwidacji nie podjętych depozytów i nie odebranych rzeczy (Dz. U. Nr 41, poz. 184).
§  2.
1.
Decyzje w przedmiocie przejścia na własność Państwa nie podjętych depozytów (art. 1) sądy, prokuratury, organy administracji państwowej, instytucje państwowe oraz Narodowy Bank Polski wydają we własnym zakresie, pozostałe zaś instytucje przedkładają uzasadnione wnioski o wydanie decyzji prezydiom terenowo właściwych powiatowych (miejskich) rad narodowych, a na obszarze m.st. Warszawy i m. Łodzi - rad narodowych tych miast.
2.
Decyzje, o których mowa w ustępie poprzedzającym, doręcza się pod adresem wskazanym w aktach sprawy. Decyzję nie doręczoną na skutek odmowy odbioru lub zmiany adresu i niemożności ustalenia nowego miejsca zamieszkania ani pobytu adresata dołącza się do akt sprawy ze skutkami doręczenia.
3.
W zakresie odwołań od decyzji stosuje się przepisy o postępowaniu administracyjnym. Od decyzji Narodowego Banku Polskiego służy odwołanie do Ministerstwa Finansów.
§  3.
1.
Przedmioty depozytu ulegające szybkiemu zepsuciu instytucja uprawniona jest niezwłocznie sprzedać jednostce gospodarki uspołecznionej lub organizacjom społecznym.
2.
Przepis ust. 1 ma zastosowanie również, gdy przedmiotem depozytu są zwierzęta i ptactwo domowe.
3.
Wartość likwidowanego przedmiotu ustala odbiorca.
4.
Suma uzyskana ze sprzedaży, po potrąceniu kosztów, wchodzi w miejsce przedmiotu i podlega złożeniu do depozytu sądowego.
§  4.
1.
Przedmioty depozytu, którym na skutek dłuższego przechowywania zagraża zniszczenie lub znaczna utrata wartości albo których koszty przechowywania byłyby niewspółmiernie wysokie w stosunku do ich wartości, jak również przedmioty, których wyłączenie z obrotu lub używania byłoby sprzeczne ze społecznym interesem gospodarczym - powinny być sprzedane.
2.
Decyzje o sprzedaży w przypadkach wskazanych w ustępie poprzedzającym wydają sądy, prokuratury, organy administracji państwowej, instytucje państwowe oraz Narodowy Bank Polski we własnym zakresie, pozostałe zaś instytucje przedkładają wnioski o sprzedaż prezydiom terenowo właściwych powiatowych (miejskich) rad narodowych, a na obszarze m.st. Warszawy i m. Łodzi - rad narodowych tych miast. Decyzja o sprzedaży nie może być wydana przed upływem 30 dni licząc od daty doręczenia wezwania osobie uprawnionej do odbioru depozytu (art. 4).
3.
W przypadku niezłożenia wniosku pomimo istnienia warunków określonych w ust. 1 prezydia rad narodowych mogą wydać decyzję o sprzedaży przedmiotów depozytu z urzędu.
4.
W razie powzięcia decyzji o sprzedaży depozytów w przypadkach przewidzianych w ustępach poprzednich stosuje się tryb przewidziany w § 6 ust. 1.
5.
Suma uzyskana ze sprzedaży, po potrąceniu kosztów, wchodzi w miejsce przedmiotu i podlega złożeniu do depozytu sądowego.
§  5.
Sądy, prokuratury, organy administracji państwowej, instytucje państwowe oraz Narodowy Bank Polski mogą sumy uzyskane ze sprzedaży, o których mowa w §§ 3 i 4, składać na własne rachunki depozytowe.
§  6.
1.
Instytucje określone w art. 1 obowiązane są przekazać depozyty, które przeszły na własność Państwa (art. 1), terenowo właściwym organom finansowym prezydiów powiatowych (miejskich) rad narodowych, a na obszarze m.st. Warszawy i m. Łodzi - rad narodowych tych miast.
2.
Sumy pieniężne i przedmioty, o ile stanowią rzeczy znalezione w urządzeniach komunikacji publicznej, likwidują organy Ministerstw: Kolei, Transportu Drogowego i Lotniczego, Żeglugi oraz Gospodarki Komunalnej we własnym zakresie.
3.
Instytucje wymienione w ust. 2 zarachowują sumy pieniężne uzyskane z likwidacji depozytów na dochód budżetu centralnego własnej części budżetowej.
§  7.
Przekazanie w przypadkach, o których mowa w § 4 ust. 4 i § 6 ust. 1, następuje:
1)
jeżeli chodzi o sumy pieniężne - przelewem na rachunek organu finansowego prezydium właściwej rady narodowej w Narodowym Banku Polskim i zarachowaniem na dochody budżetu centralnego,
2)
jeżeli chodzi o przedmioty, z wyjątkiem wymienionych w §§ 16 i 17 - przez oddanie ich organowi finansowemu prezydium właściwej rady narodowej na podstawie protokołu zdawczo-odbiorczego.
§  8. 1
1.
Likwidacja przedmiotów, o których mowa w § 7 pkt 2, następuje przez sprzedaż na rzecz albo za pośrednictwem właściwych jednostek państwowych lub spółdzielczych, a w przypadkach przewidzianych w § 9 - przez nieodpłatne przekazanie.
2.
Sumę uzyskaną ze sprzedaży przedmiotów, które przeszły na własność Państwa, odprowadza się po potrąceniu kosztów na dochód budżetu centralnego.
3.
W przypadkach określonych w § 4 ust. 4 z sumy uzyskanej ze sprzedaży składa się do depozytu sądowego lub na własny rachunek depozytowy kwotę równą wartości depozytu ustalonej według zasad wskazanych w §§ 11, 12 i 14, ewentualną zaś nadwyżkę odprowadza się na dochód budżetu centralnego (instytucje wymienione w § 6 ust. 2 w trybie przewidzianym w § 6 ust. 3, a organy finansowe prezydiów rad narodowych w trybie § 7 pkt 1).
4.
Znaleźne nie odebrane przez znalazcę w ciągu dni 30 od daty zawiadomienia instytucje powinny złożyć do depozytu sądowego bądź zatrzymać na własnym rachunku depozytowym.
§  9. 2
1.
Depozyty, które przeszły na własność Państwa, przekazuje się nieodpłatnie, jeżeli:
1)
przeznaczone są dla państwowych jednostek gospodarczych jako środki trwałe,
2)
nie nadają się do obrotu, a z uwagi na ich wartość użytkową mogą być wykorzystane na cele opieki społecznej,
3)
przeznaczone są do zbiorów w muzeach, bibliotekach lub archiwach państwowych.
2.
W przypadkach określonych w ust. 1 należności z tytułu poniesionych kosztów związanych z przedmiotem depozytu obowiązany jest pokryć odbiorca w ich faktycznej wysokości, nie wyższej jednak od wartości depozytu, ustalonej przez instytucję przechowującą w porozumieniu z instytucją przejmującą.
3.
Przy przekazywaniu depozytów sporządza się protokół zdawczo-odbiorczy.
§  10. 3
W razie wątpliwości co do określenia właściwego odbiorcy lub gdy odbiorca wyznaczony przez organ likwidujący odmawia przyjęcia depozytu prezydium powiatowej (miejskiej) rady narodowej wskazuje odbiorcę bądź zwraca się o jego wyznaczenie do prezydium właściwej wojewódzkiej rady narodowej.
§  11. 4
Wartość likwidowanych depozytów poza przypadkami przewidzianymi w §§ 3, 9, 16 i 17 ustalają komisje powołane przez organy likwidujące. W skład komisji wchodzą: przedstawiciel organu likwidującego jako przewodniczący oraz przedstawiciele organu handlu prezydium właściwej rady narodowej i odbiorcy - jako członkowie. W miarę potrzeby komisja może powołać rzeczoznawcę.
§  12. 5
1.
Wartość likwidowanych depozytów ustala się w odniesieniu do artykułów pochodzących ze skupu na poziomie cen sprzedażnych przedsiębiorstwa skupu (cena skupu powiększona o marżę skupu), a w odniesieniu do pozostałych artykułów - na poziomie obowiązujących cen zbytu przy uwzględnieniu obniżki wartości z uwagi na stan, stopień zużycia oraz wady depozytu.
2.
Komisje powołane do ustalenia wartości likwidowanych depozytów (§ 11) sporządzają z czynności swych protokoły, zawierające nazwę likwidowanego przedmiotu bądź przedmiotów tego samego rodzaju, ich ilość, wagę, gatunek i indywidualne cechy oraz wartość określoną w sposób wskazany w ust. 1. Protokół podpisują wszyscy członkowie komisji. Protokół ten w terminie 3 dni podlega zatwierdzeniu przez kierownika instytucji likwidującej.
3.
Minister Finansów w porozumieniu z zainteresowanymi ministrami może określić rodzaje depozytów, które powinny być likwidowane przez właściwe jednostki centralne.
§  13. 6
1.
Jednostki gospodarki uspołecznionej uiszczają należność za przyjmowane depozyty w wysokości ceny, po jakiej są uprawnione do dokonywania zakupów tych samych lub podobnych artykułów.
2.
Przy sprzedaży komisowej cena sprzedażna w komisie nie może być ustalona poniżej wartości depozytu (§ 12) wraz z doliczeniem pełnej prowizji komisowej.
§  14. 7
1.
O ile depozyty oddane do komisu (§ 13 ust. 2) nie zostaną sprzedane w ciągu 3 miesięcy, prezydium właściwej rady narodowej może zarządzić ich sprzedaż w drodze licytacji.
2.
Wartość depozytu sprzedanego z licytacji stanowi suma uzyskana ze sprzedaży po odliczeniu kosztów związanych z licytacją.
3.
Zasady i tryb sprzedaży w drodze licytacji określi Minister Sprawiedliwości w porozumieniu z Ministrami Handlu Wewnętrznego oraz Finansów.
§  15. 8
Przepisy rozporządzenia niniejszego stosuje się odpowiednio do likwidacji rzeczy uznanych za porzucone w rozumieniu art. 61 prawa rzeczowego, a znajdujących się w posiadaniu instytucji wymienionych w art. 1, oraz przedmiotów przepadłych na rzecz Państwa, pochodzących bezpośrednio lub pośrednio z przestępstwa (dowodów rzeczowych, towarów, których przestępstwo dotyczy, narzędzi przestępstwa itp.).
§  16. 9
Minister Finansów określa, jakie depozyty należy uważać za wartościowe, jak również zasady i tryb postępowania z depozytami wartościowymi oraz zasady i tryb ich szacowania i likwidacji.
§  17.
1.
Minister Obrony Narodowej i Minister Bezpieczeństwa Publicznego w porozumieniu z Ministrem Finansów określa zasady i tryb postępowania z przedmiotami stanowiącymi sprzęt i ekwipunek wojskowy oraz przedmiotami, których posiadanie wymaga zezwolenia organów administracji państwowej, jak również zasady i tryb ich szacowania i likwidacji.
2.
Minister Obrony Narodowej i Minister Bezpieczeństwa Publicznego określają, do jakich przedmiotów stosuje się przepis ust. 1.
§  18.
1.
Wykonanie rozporządzenia porucza się Ministrowi Finansów, właściwym ministrom i Prokuratorowi Generalnemu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej.
2.
Właściwi ministrowie wydadzą zarządzenia w celu zabezpieczenia pełnego i sprawnego przejmowania przez jednostki państwowe i spółdzielcze likwidowanych depozytów.
§  19.
Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.
1 Z dniem 1 kwietnia 1967 r. § 8 traci moc w zakresie uregulowanym rozporządzeniem z dnia 8 marca 1967 r. w sprawie zbywania niektórych ruchomości stanowiących własność Państwa lub podlegających sprzedaży przez organy administracji państwowej na podstawie przepisów szczególnych (Dz.U.67.9.41), zgodnie z § 12 ust. 1 powołanego rozporządzenia.
2 Z dniem 1 kwietnia 1967 r. § 9 traci moc w zakresie uregulowanym rozporządzeniem z dnia 8 marca 1967 r. w sprawie zbywania niektórych ruchomości stanowiących własność Państwa lub podlegających sprzedaży przez organy administracji państwowej na podstawie przepisów szczególnych (Dz.U.67.9.41), zgodnie z § 12 ust. 1 powołanego rozporządzenia.
3 Z dniem 1 kwietnia 1967 r. § 10 traci moc w zakresie uregulowanym rozporządzeniem z dnia 8 marca 1967 r. w sprawie zbywania niektórych ruchomości stanowiących własność Państwa lub podlegających sprzedaży przez organy administracji państwowej na podstawie przepisów szczególnych (Dz.U.67.9.41), zgodnie z § 12 ust. 1 powołanego rozporządzenia.
4 Z dniem 1 kwietnia 1967 r. § 11 traci moc w zakresie uregulowanym rozporządzeniem z dnia 8 marca 1967 r. w sprawie zbywania niektórych ruchomości stanowiących własność Państwa lub podlegających sprzedaży przez organy administracji państwowej na podstawie przepisów szczególnych (Dz.U.67.9.41), zgodnie z § 12 ust. 1 powołanego rozporządzenia.
5 Z dniem 1 kwietnia 1967 r. § 12 traci moc w zakresie uregulowanym rozporządzeniem z dnia 8 marca 1967 r. w sprawie zbywania niektórych ruchomości stanowiących własność Państwa lub podlegających sprzedaży przez organy administracji państwowej na podstawie przepisów szczególnych (Dz.U.67.9.41), zgodnie z § 12 ust. 1 powołanego rozporządzenia.
6 Z dniem 1 kwietnia 1967 r. § 13 traci moc w zakresie uregulowanym rozporządzeniem z dnia 8 marca 1967 r. w sprawie zbywania niektórych ruchomości stanowiących własność Państwa lub podlegających sprzedaży przez organy administracji państwowej na podstawie przepisów szczególnych (Dz.U.67.9.41), zgodnie z § 12 ust. 1 powołanego rozporządzenia.
7 Z dniem 1 kwietnia 1967 r. § 14 traci moc w zakresie uregulowanym rozporządzeniem z dnia 8 marca 1967 r. w sprawie zbywania niektórych ruchomości stanowiących własność Państwa lub podlegających sprzedaży przez organy administracji państwowej na podstawie przepisów szczególnych (Dz.U.67.9.41), zgodnie z § 12 ust. 1 powołanego rozporządzenia.
8 Z dniem 1 kwietnia 1967 r. § 15 traci moc w zakresie uregulowanym rozporządzeniem z dnia 8 marca 1967 r. w sprawie zbywania niektórych ruchomości stanowiących własność Państwa lub podlegających sprzedaży przez organy administracji państwowej na podstawie przepisów szczególnych (Dz.U.67.9.41), zgodnie z § 12 ust. 1 powołanego rozporządzenia.
9 Z dniem 1 kwietnia 1967 r. § 16 traci moc w zakresie uregulowanym rozporządzeniem z dnia 8 marca 1967 r. w sprawie zbywania niektórych ruchomości stanowiących własność Państwa lub podlegających sprzedaży przez organy administracji państwowej na podstawie przepisów szczególnych (Dz.U.67.9.41), zgodnie z § 12 ust. 1 powołanego rozporządzenia.

Zmiany w prawie

Od stycznia nowe zasady prowadzenia PKPiR

Od 1 stycznia 2026 r. zasadą będzie prowadzenie podatkowej księgi przychodów i rozchodów przy użyciu programu komputerowego. Nie będzie już można dokumentować zakupów, np. środków czystości lub materiałów biurowych, za pomocą paragonów bez NIP nabywcy. Takie zmiany przewiduje nowe rozporządzenie w sprawie PKPiR.

Marcin Szymankiewicz 15.12.2025
Senat poprawia reformę orzecznictwa lekarskiego w ZUS

Senat zgłosił w środę poprawki do reformy orzecznictwa lekarskiego w ZUS. Zaproponował, aby w sprawach szczególnie skomplikowanych możliwe było orzekanie w drugiej instancji przez grupę trzech lekarzy orzeczników. W pozostałych sprawach, zgodnie z ustawą, orzekać będzie jeden. Teraz ustawa wróci do Sejmu.

Grażyna J. Leśniak 10.12.2025
Co się zmieni w podatkach w 2026 roku? Wciąż wiele niewiadomych

Mimo iż do 1 stycznia zostały trzy tygodnie, przedsiębiorcy wciąż nie mają pewności, które zmiany wejdą w życie w nowym roku. Brakuje m.in. rozporządzeń wykonawczych do KSeF i rozporządzenia w sprawie JPK VAT. Część ustaw nadal jest na etapie prac parlamentu lub czeka na podpis prezydenta. Wiadomo już jednak, że nie będzie dużej nowelizacji ustaw o PIT i CIT. W 2026 r. nadal będzie można korzystać na starych zasadach z ulgi mieszkaniowej i IP Box oraz sprzedać bez podatku poleasingowy samochód.

Monika Pogroszewska 10.12.2025
Maciej Berek: Do projektu MRPiPS o PIP wprowadziliśmy bardzo istotne zmiany

Komitet Stały Rady Ministrów wprowadził bardzo istotne zmiany do projektu ustawy przygotowanego przez Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej – poinformował minister Maciej Berek w czwartek wieczorem, w programie „Pytanie dnia” na antenie TVP Info. Jak poinformował, projekt nowelizacji ustawy o PIP powinien trafić do Sejmu w grudniu 2025 roku, aby prace nad nim w Parlamencie trwały w I kwartale 2026 r.

Grażyna J. Leśniak 05.12.2025
Lekarze i pielęgniarki na kontraktach „uratują” firmy przed przekształcaniem umów?

4 grudnia Komitet Stały Rady Ministrów przyjął projekt zmian w ustawie o PIP - przekazało w czwartek MRPiPS. Nie wiadomo jednak, jaki jest jego ostateczny kształt. Jeszcze w środę Ministerstwo Zdrowia informowało Komitet, że zgadza się na propozycję, by skutki rozstrzygnięć PIP i ich zakres działał na przyszłość, a skutkiem polecenia inspektora pracy nie było ustalenie istnienia stosunku pracy między stronami umowy B2B, ale ustalenie zgodności jej z prawem. Zdaniem prawników, to byłaby kontrrewolucja w stosunku do projektu resortu pracy.

Grażyna J. Leśniak 05.12.2025
Klub parlamentarny PSL-TD przeciwko projektowi ustawy o PIP

Przygotowany przez ministerstwo pracy projekt zmian w ustawie o PIP, przyznający inspektorom pracy uprawnienie do przekształcania umów cywilnoprawnych i B2B w umowy o pracę, łamie konstytucję i szkodzi polskiej gospodarce – ogłosili posłowie PSL na zorganizowanej w czwartek w Sejmie konferencji prasowej. I zażądali zdjęcia tego projektu z dzisiejszego porządku posiedzenia Komitetu Stałego Rady Ministrów.

Grażyna J. Leśniak 04.12.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.1954.41.185

Rodzaj: Rozporządzenie
Tytuł: Określenie organów właściwych do orzekania o przejściu depozytów na własność Państwa oraz zasad likwidacji i trybu postępowania z depozytami, jak również z sumami uzyskanymi z ich sprzedaży.
Data aktu: 18/09/1954
Data ogłoszenia: 22/09/1954
Data wejścia w życie: 22/09/1954