Wynagradzanie szkód poniesionych w związku z udziałem w akcji zwalczania klęsk żywiołowych.

ROZPORZĄDZENIE
RADY MINISTRÓW
z dnia 16 czerwca 1954 r.
w sprawie wynagrodzenia szkód poniesionych w związku z udziałem w akcji zwalczania klęsk żywiołowych.

Na podstawie art. 6 ust. 4 dekretu z dnia 23 kwietnia 1953 r. o świadczeniach w celu zwalczania klęsk żywiołowych (Dz. U. Nr 23, poz. 93) zarządza się, co następuje:
§  1.
Rozporządzenie określa zasady oraz tryb ustalania i wypłaty odszkodowania z tytułu szkód poniesionych w czasie i w związku z udziałem w akcji społecznej zorganizowanej w celu zwalczania klęsk żywiołowych.
§  2.
1.
Prawo do odszkodowania przysługuje osobom, które bez własnej winy w czasie zorganizowanej akcji społecznej i w związku z udziałem w tej akcji:
1)
doznały uszkodzenia zdrowia powodującego całkowitą lub częściową utratę zdolności do pracy zarobkowej lub
2)
poniosły szkodę wskutek zniszczenia, uszkodzenia, zużycia lub utraty mienia.
2.
Jeżeli wskutek uszkodzenia zdrowia nastąpiła śmierć, prawo do odszkodowania przysługuje osobom, do utrzymania których zmarły był obowiązany, oraz osobom, które zmarły rzeczywiście utrzymywał.
§  3.
1.
Osoby określone w § 2 ust. 1 pkt 1 oraz ust. 2 mają prawo do świadczeń pieniężnych, do bezpłatnego korzystania ze świadczeń zakładów społecznych służby zdrowia oraz do otrzymywania leków według zasad ustalonych dla osób objętych ubezpieczeniem społecznym a poszkodowanych w wypadkach przy pracy oraz dla osób po nich pozostałych.
2.
Podstawę wymiaru świadczeń pieniężnych dla osób nie objętych ubezpieczeniem społecznym stanowi VI grupa zarobkowa, przewidziana w § 8 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 17 stycznia 1953 r. w sprawie wysokości świadczeń rentowych w ubezpieczeniu społecznym (Dz. U. Nr 8, poz. 20).
3.
Świadczeń pieniężnych udziela Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Roszczenie o wypłatę świadczeń powinno być zgłoszone przez zainteresowanego do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych bezpośrednio lub za pośrednictwem prezydium rady narodowej.
4.
W sprawach świadczeń pieniężnych wypłacanych przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych mają zastosowanie przepisy normujące właściwość sądów ubezpieczeń społecznych i tryb postępowania przed tymi sądami.
§  4.
Pomocy leczniczej osobom nie objętym ubezpieczeniem społecznym i nie uprawnionym do rent z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych udzielają w czasie leczenia uszkodzeń zdrowia społeczne zakłady zdrowia na podstawie zaświadczenia kierownika akcji zwalczania klęsk żywiołowych lub zaświadczenia prezydium rady narodowej.
§  5.
1.
Osobom określonym w § 2 ust. 1 pkt 2 Państwowy Zakład Ubezpieczeń wypłaca odszkodowanie, które obejmuje rzeczywistą szkodę.
2.
Minister Finansów w porozumieniu z Przewodniczącym Państwowej Komisji Planowania Gospodarczego wyda przepisy szczegółowe dotyczące sposobu ustalania wysokości odszkodowania za szkody majątkowe.
3.
Roszczenie o wypłatę odszkodowania za szkody majątkowe powinno być zgłoszone przez zainteresowanego ustnie lub na piśmie do najbliższego terytorialnie inspektoratu powiatowego (miejskiego, rejonowego) Państwowego Zakładu Ubezpieczeń w miarę możności natychmiast po powstaniu szkody, nie później jednak niż w ciągu 30 dni od dnia powstania szkody lub od dnia, gdy zainteresowany dowiedział się o szkodzie albo gdy ustała przyczyna uniemożliwiająca zgłoszenie szkody. Organ, do którego zgłoszono roszczenie, wydaje zgłaszającemu potwierdzenie zgłoszenia.
4.
Jeżeli zgłoszenie szkody nastąpiło po terminie określonym w ust. 3, a opóźnienie zgłoszenia uniemożliwiło ustalenie wysokości odszkodowania, Państwowy Zakład Ubezpieczeń może odmówić wypłaty odszkodowania.
§  6.
1.
Państwowy Zakład Ubezpieczeń ustala wysokość i dokonuje wypłaty odszkodowania w terminie 30 dni od dnia zgłoszenia roszczenia.
2.
Jeżeli dochodzenie w celu ustalenia wysokości odszkodowania nie może być bez winy Państwowego Zakładu Ubezpieczeń ukończone w terminie określonym w ust. 1, odszkodowanie powinno być wypłacane w ciągu 14 dni po ukończeniu dochodzenia.
3.
W przypadku gdy zainteresowany nie zgadza się na ustaloną przez Państwowy Zakład Ubezpieczeń wysokość odszkodowania lub w razie odmowy odszkodowania, może on wystąpić przeciwko Państwowemu Zakładowi Ubezpieczeń z roszczeniem o odszkodowanie na drogę sądową lub - gdy zainteresowany jest jednostką gospodarki uspołecznionej - do państwowego arbitrażu gospodarczego w terminie 6 miesięcy od dnia otrzymania decyzji Państwowego Zakładu Ubezpieczeń. Odpowiednie objaśnienie zainteresowanego powinno być zamieszczone w decyzji Państwowego Zakładu Ubezpieczeń; w razie braku w decyzji objaśnienia termin ten nie biegnie.
4.
Zainteresowany może również dochodzić swego roszczenia na drodze sądowej lub w państwowym arbitrażu gospodarczym, jeżeli Państwowy Zakład Ubezpieczeń nie wyda decyzji w sprawie odszkodowania w terminie 3 miesięcy od dnia zgłoszenia roszczenia o wypłatę odszkodowania.
§  7.
Suma odszkodowania, ustalona przez Państwowy Zakład Ubezpieczeń, powinna być wypłacona poszkodowanemu niezależnie od tego, czy poszkodowany skorzystał z uprawnienia przewidzianego w § 6 ust. 3.
§  8.
Odszkodowanie wypłaca Państwowy Zakład Ubezpieczeń na rachunek budżetu Państwa.
§  9.
Przepisów rozporządzenia nie stosuje się do wynagradzania szkód, wyrządzonych na skutek czasowego zajęcia nieruchomości w trybie art. 41 ust. 1 dekretu z dnia 26 kwietnia 1949 r. o nabywaniu i przekazywaniu nieruchomości niezbędnych dla realizacji narodowych planów gospodarczych (Dz. U. z 1952 r. Nr 4, poz. 31).
§  10.
Wykonanie rozporządzenia porucza się Prezesowi Rady Ministrów oraz Ministrom: Pracy i Opieki Społecznej, Zdrowia, Finansów oraz Sprawiedliwości.
§  11.
Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.

Zmiany w prawie

Ważne zmiany w zakresie ZFŚS

W piątek, 19 grudnia 2025 roku, Senat przyjął bez poprawek uchwalone na początku grudnia przez Sejm bardzo istotne zmiany w przepisach dla pracodawców obowiązanych do tworzenia Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych. Odnoszą się one do tych podmiotów, w których nie działają organizacje związkowe. Ustawa trafi teraz na biurko prezydenta.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025
Wymiar urlopu wypoczynkowego po zmianach w stażu pracy

Nowe okresy wliczane do okresu zatrudnienia mogą wpłynąć na wymiar urlopów wypoczynkowych osób, które jeszcze nie mają prawa do 26 dni urlopu rocznie. Pracownicy nie nabywają jednak prawa do rozliczenia urlopu za okres sprzed dnia objęcia pracodawcy obowiązkiem stosowania art. 302(1) Kodeksu pracy, wprowadzającego zaliczalność m.in. okresów prowadzenia działalności gospodarczej czy wykonywania zleceń do stażu pracy.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025
To będzie rewolucja u każdego pracodawcy

Wszyscy pracodawcy, także ci zatrudniający choćby jednego pracownika, będą musieli dokonać wartościowania stanowisk pracy i określić kryteria służące ustaleniu wynagrodzeń pracowników, poziomów wynagrodzeń i wzrostu wynagrodzeń. Jeszcze więcej obowiązków będą mieli średni i duzi pracodawcy, którzy będą musieli raportować lukę płacową. Zdaniem prawników, dla mikro, małych i średnich firm dostosowanie się do wymogów w zakresie wartościowania pracy czy ustalenia kryteriów poziomu i wzrostu wynagrodzeń wymagać będzie zewnętrznego wsparcia.

Grażyna J. Leśniak 18.12.2025
Są rozporządzenia wykonawcze do KSeF

Minister finansów i gospodarki podpisał cztery rozporządzenia wykonawcze dotyczące funkcjonowania KSeF – potwierdził we wtorek resort finansów. Rozporządzenia określają m.in.: zasady korzystania z KSeF, w tym wzór zawiadomienia ZAW-FA, przypadki, w których nie ma obowiązku wystawiania faktur ustrukturyzowanych, a także zasady wystawiania faktur uproszczonych.

Krzysztof Koślicki 16.12.2025
Od stycznia nowe zasady prowadzenia PKPiR

Od 1 stycznia 2026 r. zasadą będzie prowadzenie podatkowej księgi przychodów i rozchodów przy użyciu programu komputerowego. Nie będzie już można dokumentować zakupów, np. środków czystości lub materiałów biurowych, za pomocą paragonów bez NIP nabywcy. Takie zmiany przewiduje nowe rozporządzenie w sprawie PKPiR.

Marcin Szymankiewicz 15.12.2025
Senat poprawia reformę orzecznictwa lekarskiego w ZUS

Senat zgłosił w środę poprawki do reformy orzecznictwa lekarskiego w ZUS. Zaproponował, aby w sprawach szczególnie skomplikowanych możliwe było orzekanie w drugiej instancji przez grupę trzech lekarzy orzeczników. W pozostałych sprawach, zgodnie z ustawą, orzekać będzie jeden. Teraz ustawa wróci do Sejmu.

Grażyna J. Leśniak 10.12.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.1954.29.112

Rodzaj: Rozporządzenie
Tytuł: Wynagradzanie szkód poniesionych w związku z udziałem w akcji zwalczania klęsk żywiołowych.
Data aktu: 16/06/1954
Data ogłoszenia: 29/06/1954
Data wejścia w życie: 29/06/1954