Warunkowe przedterminowe zwolnienie osób odbywających karę pozbawienia wolności.

USTAWA
z dnia 31 października 1951 r.
o warunkowym przedterminowym zwolnieniu osób odbywających karę pozbawienia wolności.

Art.  1.

Skazanego, odbywającego karę pozbawienia wolności, można warunkowo zwolnić z odbycia reszty kary, jeżeli jego zachowanie się i sumienny stosunek do pracy, stwierdzone opinią władz więziennych, pozwalają przypuszczać, że po zwolnieniu będzie prowadził uczciwe życie człowieka pracy.

Art.  2.

Jeżeli skazany wyróżnia się szczególnie sumienną i wydajną pracą, każdy dzień tej pracy liczy się dla warunkowego zwolnienia za dwa dni; w tym przypadku należy skazanego zwolnić warunkowo najpóźniej, gdy pozostaje mu do odbycia część kary, równa okresowi, w którym wyróżnił się pracą.

Art.  3.

Warunkowe zwolnienie nie może w żadnym razie nastąpić wcześniej niż po odbyciu połowy kary, a w razie odbywania kary więzienia dożywotniego - wcześniej niż po odbyciu dziesięciu lat.

Art.  4.

Do kary odbytej wlicza się okres aresztu tymczasowego, jeżeli okres ten został zaliczony przez sąd na poczet orzeczonej kary.

Art.  5.

Nie stosuje się warunkowego zwolnienia do skazanych za szpiegostwo, zamachy terrorystyczne lub sabotaż.

Art.  6.

W razie warunkowego zwolnienia czas pozostały do odbycia kary stanowi okres próby. Okres próby nie może być jednak krótszy niż rok i dłuższy niż pięć lat. W razie warunkowego zwolnienia skazanego, który odbywał karę więzienia dożywotniego, okres próby wynosi pięć lat.

Art.  7.

Prokurator może nakazać warunkowo zwolnionemu, aby niezwłocznie zawiadamiał właściwego prokuratora lub wskazaną przezeń władzę o każdej zmianie miejsca zamieszkania.

Art.  8.

Sąd może odwołać warunkowe zwolnienie, jeżeli skazany w okresie próby popełni nowe przestępstwo albo nie prowadzi uczciwego życia człowieka pracy lub uchyla się od wykonania nałożonego na niego obowiązku zawiadamiania o zmianie miejsca zamieszkania.

Art.  9.

W razie odwołania warunkowego zwolnienia nie zalicza się na poczet kary okresu spędzonego na wolności.

Art.  10.

Karę pozbawienia wolności uważa się za odbytą, jeżeli odwołanie warunkowego zwolnienia nie nastąpiło w przeciągu trzech miesięcy po upływie okresu próby.

Art.  11.
1.
Warunkowe zwolnienie osób, skazanych na karę pozbawienia wolności do jednego roku, zarządza Generalny Prokurator Rzeczypospolitej, który może swe uprawnienia w tym zakresie przekazać podległym sobie organom.
2.
O warunkowym zwolnieniu osób, skazanych na karę pozbawienia wolności powyżej jednego roku, orzeka:
1)
w sprawach osób, skazanych przez sądy powszechne - sąd wojewódzki na wniosek prokuratora wojewódzkiego,
2)
w sprawach osób, skazanych przez sądy wojskowe - sąd wojskowy na wniosek prokuratora wojskowego.
Art.  12.

O odwołaniu warunkowego zwolnienia orzeka:

1)
w sprawach osób, skazanych na karę pozbawienia wolności do jednego roku - sąd powiatowy na wniosek prokuratora powiatowego,
2)
w sprawach osób, skazanych na karę pozbawienia wolności powyżej jednego roku - sąd wojewódzki na wniosek prokuratora wojewódzkiego,
3)
w sprawach osób, skazanych przez sądy wojskowe bez względu na wysokość orzeczonej kary - sąd wojskowy na wniosek prokuratora wojskowego.
Art.  13.

Prokurator może zarządzić warunkowe zwolnienie lub wystąpić o warunkowe zwolnienie na wniosek władz więziennych, na prośbę skazanego lub z urzędu.

Art.  14.

Przepisy niniejszej ustawy stosuje się odpowiednio do żołnierzy, odbywających karę skierowania do oddziału karnego.

Art.  15.

Tracą moc:

1)
art. 65 - 68 kodeksu karnego z 1932 r.,
2)
art. 61 - 64 KKWP z 1944 r.,
3)
rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 19 stycznia 1927 r. o zwolnieniu przedterminowym osób odbywających karę pozbawienia wolności (Dz. U. R. P. Nr 5, poz. 25).
Art.  16.

Wykonanie ustawy porucza się Ministrom: Sprawiedliwości, Obrony Narodowej i Bezpieczeństwa Publicznego oraz Generalnemu Prokuratorowi Rzeczypospolitej.

Art.  17.

Ustawa wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.

Zmiany w prawie

Ważne zmiany w zakresie ZFŚS

W piątek, 19 grudnia 2025 roku, Senat przyjął bez poprawek uchwalone na początku grudnia przez Sejm bardzo istotne zmiany w przepisach dla pracodawców obowiązanych do tworzenia Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych. Odnoszą się one do tych podmiotów, w których nie działają organizacje związkowe. Ustawa trafi teraz na biurko prezydenta.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025
Wymiar urlopu wypoczynkowego po zmianach w stażu pracy

Nowe okresy wliczane do okresu zatrudnienia mogą wpłynąć na wymiar urlopów wypoczynkowych osób, które jeszcze nie mają prawa do 26 dni urlopu rocznie. Pracownicy nie nabywają jednak prawa do rozliczenia urlopu za okres sprzed dnia objęcia pracodawcy obowiązkiem stosowania art. 302(1) Kodeksu pracy, wprowadzającego zaliczalność m.in. okresów prowadzenia działalności gospodarczej czy wykonywania zleceń do stażu pracy.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025
To będzie rewolucja u każdego pracodawcy

Wszyscy pracodawcy, także ci zatrudniający choćby jednego pracownika, będą musieli dokonać wartościowania stanowisk pracy i określić kryteria służące ustaleniu wynagrodzeń pracowników, poziomów wynagrodzeń i wzrostu wynagrodzeń. Jeszcze więcej obowiązków będą mieli średni i duzi pracodawcy, którzy będą musieli raportować lukę płacową. Zdaniem prawników, dla mikro, małych i średnich firm dostosowanie się do wymogów w zakresie wartościowania pracy czy ustalenia kryteriów poziomu i wzrostu wynagrodzeń wymagać będzie zewnętrznego wsparcia.

Grażyna J. Leśniak 18.12.2025
Są rozporządzenia wykonawcze do KSeF

Minister finansów i gospodarki podpisał cztery rozporządzenia wykonawcze dotyczące funkcjonowania KSeF – potwierdził we wtorek resort finansów. Rozporządzenia określają m.in.: zasady korzystania z KSeF, w tym wzór zawiadomienia ZAW-FA, przypadki, w których nie ma obowiązku wystawiania faktur ustrukturyzowanych, a także zasady wystawiania faktur uproszczonych.

Krzysztof Koślicki 16.12.2025
Od stycznia nowe zasady prowadzenia PKPiR

Od 1 stycznia 2026 r. zasadą będzie prowadzenie podatkowej księgi przychodów i rozchodów przy użyciu programu komputerowego. Nie będzie już można dokumentować zakupów, np. środków czystości lub materiałów biurowych, za pomocą paragonów bez NIP nabywcy. Takie zmiany przewiduje nowe rozporządzenie w sprawie PKPiR.

Marcin Szymankiewicz 15.12.2025
Senat poprawia reformę orzecznictwa lekarskiego w ZUS

Senat zgłosił w środę poprawki do reformy orzecznictwa lekarskiego w ZUS. Zaproponował, aby w sprawach szczególnie skomplikowanych możliwe było orzekanie w drugiej instancji przez grupę trzech lekarzy orzeczników. W pozostałych sprawach, zgodnie z ustawą, orzekać będzie jeden. Teraz ustawa wróci do Sejmu.

Grażyna J. Leśniak 10.12.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.1951.58.399

Rodzaj: Ustawa
Tytuł: Warunkowe przedterminowe zwolnienie osób odbywających karę pozbawienia wolności.
Data aktu: 31/10/1951
Data ogłoszenia: 13/11/1951
Data wejścia w życie: 13/11/1951