Zakaz lub ograniczenie używania niektórych pojazdów mechanicznych.

ROZPORZĄDZENIE
RADY MINISTRÓW
z dnia 8 stycznia 1951 r.
w sprawie zakazu lub ograniczenia używania niektórych pojazdów mechanicznych. *

Na podstawie art. 3 ustawy z dnia 8 stycznia 1951 r. o transporcie drogowym (Dz. U. R. P. Nr 4, poz. 26) zarządza się, co następuje:

I.

Przepis ogólny.

§  1.
Rozporządzenie niniejsze dotyczy samochodów i ciągników z silnikami o napędzie innym aniżeli elektryczny, parowy lub zasilany gazem generatorowym, świetlnym i ziemnym.

II.

Zakazy używania niektórych pojazdów mechanicznych.

§  2.
1.
Zakazuje się używania niżej określonych pojazdów mechanicznych z silnikami zasilanymi benzyną lub mieszanką zawierającą benzynę:
1)
wszystkim osobom fizycznym i prawnym z wyjątkiem wykonujących transport zarobkowy:
a)
samochodów ciężarowych i ciągników siodłowych z silnikami o pojemności cylindrów powyżej 5,6 l,
b)
innych ciągników niż wymienione pod lit. a);
2)
osobom fizycznym i prawnym wykonującym transport zarobkowy:
a)
samochodów osobowych z silnikami o pojemności cylindrów powyżej 2,5 l,
b)
samochodów osobowych następujących marek (typów):

AUDI FRONT z silnikiem o pojemności cylindrów 2,225 l

FORD V8 22 z silnikiem o pojemności cylindrów 2,228 l

FORD GPW. (JEEP) z silnikiem o pojemności cylindrów 2,199 l

MERCEDES BENZ "230" z silnikiem o pojemności cylindrów 2,229 l

WILLYS MB (JEEP) z silnikiem o pojemności cylindrów 2,199 l

WANDERER "W45" z silnikiem o pojemności cylindrów 2,241 l

WANDERER "W50" z silnikiem o pojemności cylindrów 2,241 l

WANDERER "W250" z silnikiem o pojemności cylindrów 2,241 l

c)
samochodów ciężarowych i ciągników siodłowych o ładowności do 1,5 tony z silnikami o pojemności cylindrów powyżej 3,5 l;
3)
osobom fizycznym i przedsiębiorstwom nie uspołecznionym:
a)
samochodów osobowych nie zaopatrzonych w sprawnie działające liczniki wykazujące samoczynnie ilość przebytych kilometrów,
b)
samochodów osobowych z silnikami o pojemności cylindrów powyżej 2 l,
c)
samochodów ciężarowych i ciągników siodłowych o ładowności do 1,5 tony z silnikami o pojemności cylindrów powyżej 3,5 l.
2.
Właściciel lub inna osoba dysponująca pojazdem określonym w ust. 1, który w dniu wejścia w życie rozporządzenia był zarejestrowany lub został czasowo dopuszczony do ruchu, zwrócą tablice rejestracyjne lub tablice ze znakami próbnymi w ciągu 30 dni od dnia wejścia w życie rozporządzenia.
3.
Minister Komunikacji określi w drodze zarządzenia, w jakich przypadkach dopuszczalne jest wyjątkowo używanie pojazdów określonych w ust. 1.
4.
Minister Komunikacji może w drodze zarządzenia uchylać zakaz wynikający z ust. 1 co do poszczególnych marek (typów) oraz rodzajów pojazdów mechanicznych.
5.
Minister Komunikacji może zezwalać w wyjątkowych przypadkach na używanie poszczególnych pojazdów mechanicznych, o których mowa w ust. 1, w zakresie określonym w zezwoleniu.
6.
Przepisy niniejszego paragrafu nie stosują się do samochodów specjalnych, choćby zbudowanych na podwoziach ciężarowych lub osobowych, które są przysposobione wyłącznie do transportu wbudowanych w nie urządzeń o specjalnym przeznaczeniu.
§  3.
1.
Zakazuje się używania samochodów ciężarowych i ciągników siodłowych innych niż określone w § 2 ust. 1, a należących do osób fizycznych lub przedsiębiorstw nie uspołecznionych, nie wykonujących transportu zarobkowego, chyba że w związku z działalnością gospodarczą lub zawodową tych osób uznane to zostanie za konieczne przez prezydium właściwej wojewódzkiej rady narodowej (Prezydium Rady Narodowej m. st. Warszawy i m. Łodzi) na wniosek właściciela samochodu ciężarowego lub ciągnika.
2.
Wniosek, o którym mowa w ust. 1, powinien być złożony w ciągu 30 dni od dnia wejścia w życie rozporządzenia, jeżeli dotyczy pojazdów zarejestrowanych przed tymże dniem na osobę składającą wniosek.
3.
W razie niezłożenia wniosku w terminie, jak również w przypadku nieuznania konieczności używania samochodu ciężarowego lub ciągnika albo też cofnięcia uznania tej konieczności, stosuje się odpowiednio przepisy § 2 z tym, że termin przewidziany w § 2 ust. 2 biegnie od wyżej określonych zdarzeń.

III.

Ograniczenie ruchu samochodów osobowych.

§  4.
1.
Ogranicza się ruch na drogach publicznych samochodów osobowych w transporcie zarobkowym oraz innych samochodów należących do osób fizycznych i przedsiębiorstw nie uspołecznionych do obszarów określonych granicami administracyjnymi miast, w których znajdują się miejsca stałego postoju samochodów, uwidocznione w dowodach rejestracyjnych, a jeżeli miejsca stałego postoju znajdują się w miejscowościach liczących mniej niż 100.000 mieszkańców - do obszaru określonego promieniem 20 km, liczonym wzdłuż dróg wylotowych od granic administracyjnych tych miejscowości.
2.
Na wniosek prezydium właściwej wojewódzkiej rady narodowej (Rady Narodowej m. st. Warszawy i m. Łodzi) Minister Komunikacji może zwiększyć obszar, o którym mowa w ust. 1, dla samochodów osobowych w transporcie zarobkowym.
3.
Ogranicza się używanie samochodów osobowych należących do osób fizycznych lub przedsiębiorstw nie uspołecznionych w transporcie niezarobkowym do 200 km przebiegu w ciągu każdego miesiąca kalendarzowego.
§  5.
1.
Każdy kierowca samochodu osobowego, o którym mowa w § 4 ust. 3, obowiązany jest prowadzić książkę kontroli jazdy - zawierającą dane dotyczące przebiegu samochodu i poboru paliwa do niego, oraz okazywać ją na żądanie organom kontroli drogowej lub samochodowej, inspekcji państwowej i władzy, która samochód zarejestrowała.
2.
Minister Komunikacji określi w drodze zarządzenia sposób prowadzenia książki kontroli jazdy.
§  6.
1.
Prezydium wojewódzkiej rady narodowej (Rady Narodowej m. st. Warszawy i m. Łodzi) może zezwolić na korzystanie z samochodu osobowego w zakresie większym niż określony w § 4, w przypadku gdy samochód stanowi własność lekarza, lekarza dentysty, lekarza weterynarii albo pracownika odznaczonego odznaką: przodownika pracy, zasłużonego przodownika pracy, racjonalizatora produkcji lub zasłużonego racjonalizatora produkcji, a w razie kiedy tego wymaga stanowisko, charakter pracy lub warunki bytu, a w szczególności konieczność stałego dojazdu do miejsca pracy, przy braku odpowiednich publicznych środków komunikacji - również gdy stanowi własność innego pracownika państwowego lub spółdzielczego - jeżeli:
1)
samochód jest na niego zarejestrowany,
2)
posiada pozwolenie na prowadzenie samochodu i sam prowadzi własny samochód.
2.
Z należycie uzasadnionych i wyjątkowych względów Minister Komunikacji może zezwolić na korzystanie z samochodu osobowego w zakresie większym niż określony w § 4 również w przypadkach innych niż wymienione w ustępie poprzedzającym.
§  7.
1.
Przepisów § 4 nie stosuje się do przejazdów:
1)
do badania technicznego na pisemne wezwanie władzy dokonującej badania i z powrotem do miejscowości, w której znajduje się miejsce stałego postoju uwidocznione w dowodzie rejestracyjnym,
2)
w przypadkach uzasadnionej konieczności do miejscowości, w której ma być dokonana naprawa, i z powrotem,
3)
do miejscowości nowego miejsca stałego postoju w razie jego zmiany,
4)
od granicy państwowej lub do granicy państwowej, jeżeli chodzi o przejazd zza granicy lub wyjazd za granicę za międzynarodowymi dokumentami celnymi.
2.
W przypadkach przewidzianych w ust. 1 pkt 2 i 3 jak również w przypadku przewidzianym w ust. 1 pkt 4, gdy chodzi o wyjazd za granicę, prezydium właściwej wojewódzkiej rady narodowej (Rady Narodowej m. st. Warszawy i m. Łodzi) wyda odpowiednie zaświadczenie.

IV.

Ograniczenie ruchu samochodów ciężarowych i ciągników.

§  8.
Zakazuje się używania do ruchu na drogach publicznych samochodów ciężarowych, ciągników (przyczep ciężarowych) do niezarobkowego transportu osób z wyjątkiem:
1)
dowozu pracowników do miejsca pracy i odwozu z miejsca pracy na podstawie zezwoleń wydanych przez prezydia wojewódzkich rad narodowych (Prezydium Rady Narodowej m. Łodzi), a na obszarze miasta st. Warszawy przez Prezydium Rady Ministrów,
2)
dowozu i odwozu grup uczestników obozów, kolonii i innych miejsc wczasów lub wypoczynku, nie posiadających komunikacji kolejowej,
3)
przewozu konwojentów i wszelkiego rodzaju drużyn roboczych,
4)
przewozu zespołów osób działających w ramach akcji łączności miasta ze wsią, akcji zwalczania analfabetyzmu i innych akcji społecznych z wyłączeniem wczasowych poza przypadkami określonymi w pkt 2.
§  9. 1
1.
Zakazuje się niezarobkowego transportu towarów samochodami ciężarowymi i ciągnikami (przyczepami ciężarowymi) na odległość ponad 50 km od granic miejscowości, w której właściciel lub inna osoba dysponująca samochodem ma swe miejsce zamieszkania lub siedzibę. Przepisu tego nie stosuje się do transportu materiałów wybuchowych, żrących, łatwopalnych i łatwopsujących się, jak również towarów, których przeładunek wymaga specjalnych urządzeń przeładunkowych ze względu na ich duży ciężar i niepodzielność.
2.
Minister Komunikacji może określić przypadki, w których nie stosuje się ograniczeń przewidzianych w ustępie poprzedzającym.

V.

Przepisy końcowe.

§  10.
Minister Komunikacji określi w drodze zarządzenia wydanego w porozumieniu z Ministrem Spraw Zagranicznych zakres zastosowania przepisów niniejszego rozporządzenia do pojazdów samochodowych należących do osób korzystających z prawa zakrajowości.
§  11.
Wykonanie rozporządzenia porucza się Ministrowi Komunikacji.
§  12.
Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.
* Z dniem 30 września 1954 r. nin. rozporządzenie traci moc w zakresie, zgodnie z rozporządzeniem z dnia 18 września 1954 r. (Dz.U.54.44.206) w sprawie używania niektórych pojazdów mechanicznych.
1 § 9 dodany przez § 9 rozporządzenia z dnia 4 czerwca 1952 r. w sprawie używania ciężarowych pojazdów samochodowych w transporcie między osiedlami i wykorzystania ich próżnych przebiegów. (Dz.U.52.29.197) z dniem 8 czerwca 1955 r.

Zmiany w prawie

Ważne zmiany w zakresie ZFŚS

W piątek, 19 grudnia 2025 roku, Senat przyjął bez poprawek uchwalone na początku grudnia przez Sejm bardzo istotne zmiany w przepisach dla pracodawców obowiązanych do tworzenia Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych. Odnoszą się one do tych podmiotów, w których nie działają organizacje związkowe. Ustawa trafi teraz na biurko prezydenta.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025
Wymiar urlopu wypoczynkowego po zmianach w stażu pracy

Nowe okresy wliczane do okresu zatrudnienia mogą wpłynąć na wymiar urlopów wypoczynkowych osób, które jeszcze nie mają prawa do 26 dni urlopu rocznie. Pracownicy nie nabywają jednak prawa do rozliczenia urlopu za okres sprzed dnia objęcia pracodawcy obowiązkiem stosowania art. 302(1) Kodeksu pracy, wprowadzającego zaliczalność m.in. okresów prowadzenia działalności gospodarczej czy wykonywania zleceń do stażu pracy.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025
To będzie rewolucja u każdego pracodawcy

Wszyscy pracodawcy, także ci zatrudniający choćby jednego pracownika, będą musieli dokonać wartościowania stanowisk pracy i określić kryteria służące ustaleniu wynagrodzeń pracowników, poziomów wynagrodzeń i wzrostu wynagrodzeń. Jeszcze więcej obowiązków będą mieli średni i duzi pracodawcy, którzy będą musieli raportować lukę płacową. Zdaniem prawników, dla mikro, małych i średnich firm dostosowanie się do wymogów w zakresie wartościowania pracy czy ustalenia kryteriów poziomu i wzrostu wynagrodzeń wymagać będzie zewnętrznego wsparcia.

Grażyna J. Leśniak 18.12.2025
Są rozporządzenia wykonawcze do KSeF

Minister finansów i gospodarki podpisał cztery rozporządzenia wykonawcze dotyczące funkcjonowania KSeF – potwierdził we wtorek resort finansów. Rozporządzenia określają m.in.: zasady korzystania z KSeF, w tym wzór zawiadomienia ZAW-FA, przypadki, w których nie ma obowiązku wystawiania faktur ustrukturyzowanych, a także zasady wystawiania faktur uproszczonych.

Krzysztof Koślicki 16.12.2025
Od stycznia nowe zasady prowadzenia PKPiR

Od 1 stycznia 2026 r. zasadą będzie prowadzenie podatkowej księgi przychodów i rozchodów przy użyciu programu komputerowego. Nie będzie już można dokumentować zakupów, np. środków czystości lub materiałów biurowych, za pomocą paragonów bez NIP nabywcy. Takie zmiany przewiduje nowe rozporządzenie w sprawie PKPiR.

Marcin Szymankiewicz 15.12.2025
Senat poprawia reformę orzecznictwa lekarskiego w ZUS

Senat zgłosił w środę poprawki do reformy orzecznictwa lekarskiego w ZUS. Zaproponował, aby w sprawach szczególnie skomplikowanych możliwe było orzekanie w drugiej instancji przez grupę trzech lekarzy orzeczników. W pozostałych sprawach, zgodnie z ustawą, orzekać będzie jeden. Teraz ustawa wróci do Sejmu.

Grażyna J. Leśniak 10.12.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.1951.4.29

Rodzaj: Rozporządzenie
Tytuł: Zakaz lub ograniczenie używania niektórych pojazdów mechanicznych.
Data aktu: 08/01/1951
Data ogłoszenia: 19/01/1951
Data wejścia w życie: 19/01/1951