Przemiał zbóż.

ROZPORZĄDZENIE

MINISTRA HANDLU WEWNĘTRZNEGO

z dnia 30 listopada 1950 r.

w sprawie przemiału zbóż. ^*

Na podstawie art. 2 ust. 2 i art. 4 dekretu z dnia 5 sierpnia 1949 r. o reglamentacji niektórych surowców, półfabrykatów i wyrobów gotowych (Dz. U. R. P. z 1949 r. Nr 46, poz. 341 i z 1950 r. Nr 49, poz. 447) zarządza się, co następuje:

I.

Postanowienia ogólne.

§  1.

1. W rozumieniu niniejszego rozporządzenia uważa się:

1) za młyny handlowe - młyny i kaszarnie stanowiące własność przedsiębiorstwa państwowego "Polskie Zakłady Zbożowe" lub pozostające pod zarządem tego przedsiębiorstwa,

2) za młyny gospodarcze - wszystkie inne młyny i kaszarnie nie wymienione w pkt 1 oraz samodzielne śrutowniki.

2. Za samodzielne uważa się śrutowniki, których prowadzenie stanowi przedmiot przedsiębiorstwa. Inne śrutowniki uważa się za gospodarcze.

§  2.

1. W młynach handlowych przemiela się zboże nabyte na własny rachunek (przemiał handlowy).

2. W młynach gospodarczych przemiela się zboże na zlecenie producentów rolnych, członków rolniczych spółdzielni produkcyjnych i osób, które otrzymały zboże z tytułu wynagrodzenia za pracę lub nabyły je zgodnie z układem o pracę (przemiał gospodarczy).

3. Osoby prowadzące młyny gospodarcze obowiązane są przemielać zboże na zlecenie przedsiębiorstwa państwowego "Polskie Zakłady Zbożowe" za wynagrodzeniem w gotówce (przemiał zlecony).

§ 3. Przemiał zboża na śrutownikach gospodarczych dozwolony jest jedynie na potrzeby własnego gospodarstwa.

§  4.

1. Ustala się następujące typy przemiału:

1) dla żyta - 60%, 82% i 97%,

2) dla pszenicy - 50%, 72% i 97%,

3) dla jęczmienia na mąkę - 67%,

4) dla jęczmienia na kaszę - 46% i 63%,

5) śrutowanie zbóż na cele paszowe.

2. 1 Przemiał pszenicy na mąkę 50% może być dokonywany tylko w młynach handlowych.

3. Minister Handlu Wewnętrznego może w drodze zarządzenia zakazać dokonywania w określonej kategorii młynów niektórych typów przemiału, ustalonych w ust. 1.

4. Dokonywanie innych przemiałów żyta, pszenicy i jęczmienia niż ustalone w ust. 1 jest niedozwolone.

II.

Przemiał handlowy.

§  5.

1. Zboże w młynach handlowych należy przechowywać w spichrzach podłogowych lub silosach. Pomieszczenia te powinny odpowiadać wszystkim wymaganiom, zapewniającym należyte przechowywanie zboża, a w szczególności powinny być czyste, suche, odpowiednio zabezpieczone od zacieków, przewiewne i wolne od szkodników zbożowo-mącznych.

2. Zboże należy przechowywać w partiach w zależności od jego rodzaju, gatunku i jakości.

3. Zboże powinno być przyjmowane do magazynu i wydawane z magazynu do czyszczenia wstępnego po uprzednim zważeniu.

4. Zboże powinno być przechowywane w sposób zabezpieczający należyte jego utrzymanie, a w szczególności zabezpieczający przed stęchnięciem, spleśnieniem, zagrzaniem, zawilgoceniem i przed szkodnikami zbożowo-mącznymi.

§ 6. Minister Handlu Wewnętrznego za zgodą Przewodniczącego Państwowej Komisji Planowania Gospodarczego w drodze zarządzenia ustali normy jakościowe (standarty) zboża przemiałowego.

§  7.

1. Zboże przeznaczone do przemiału należy mieszać celem uzyskania mieszanek zbożowych odpowiadających normom jakościowym (§ 6).

2. W młynach powinny być pomieszczenia, przeznaczone do mieszania zboża bezpośrednio przed jego przemiałem. Pojemność tych pomieszczeń powinna odpowiadać zdolności przemiałowej młyna na dobę.

3. Magazynowanie zboża w pomieszczeniach przeznaczonych do mieszania zboża jest niedozwolone.

§ 8. Mieszanka zbożowa (§ 7) powinna być oczyszczona przez przepuszczenie zboża przez wialnię (czyszczenie wstępne), a następnie przez inne urządzenia do oczyszczania zboża (czyszczenie właściwe).

§  9.

1. Zboże oczyszczone przed rozpoczęciem przemiału powinno odpowiadać następującym warunkom:

1) nie zawierać zanieczyszczeń mineralnych,

2) nie zawierać kąkolu więcej niż 0,1%, a innych organicznych zanieczyszczeń więcej niż 0,05%,

3) nie posiadać ziarn jawnego porostu więcej niż 5%.

2. Wilgotność pszenicy powinna wynosić najwyżej 16%-16,5%, innego zaś zboża najwyżej od 15%-16%.

3. Pszenica nie powinna zawierać ziarn żyta i jęczmienia łącznie więcej niż 5%.

4. Minister Handlu Wewnętrznego może w drodze zarządzenia zwiększyć na określony czas dopuszczalną normę zawartości ziarn jawnego porostu w zbożu oraz ziarn żyta i jęczmienia w pszenicy.

5. Pszenica porażona śniecią może być przemielana tylko po jej przepłukaniu w płuczkach do zboża.

§  10.

1. Odpady otrzymane po oczyszczeniu zboża nie powinny zawierać ziarn użytecznych więcej niż 3%.

2. Za ziarna użyteczne uważa się:

1) ziarna pszenicy, które pozostają na sitach o rozmiarach otworów 1,45 × 20 mm,

2) ziarna żyta, które pozostają na sitach o rozmiarach otworów 1,4 × 20 mm.

§ 11. Główne przetwory zbożowe poszczególnych typów przemiału powinny pod względem jakości odpowiadać normom jakościowym (standartom), ustalonym zarządzeniem Ministra Handlu Wewnętrznego, wydanym za zgodą Przewodniczącego Państwowej Komisji Planowania Gospodarczego.

§  12.

1. Odciąganie w toku przemiału mąki niższego przemiału jest zakazane z wyjątkiem przypadku przewidzianego w ust. 2.

2. Z przemiału pszenicy na mąkę 50% należy otrzymać dwa gatunki mąki, a mianowicie:

I gatunek mąki od 0-50%,

II gatunek mąki od 50%-72%.

3. Odchylenia od norm ustalonych w ust. 2 są dopuszczalne tylko w zależności od urządzeń technicznych i metod przemiału, jak również od jakości ziarna.

§  13.

1. Odciąganie z mąki pszennej kaszki manny dozwala się do 3% tylko w młynach posiadających specjalne urządzenia (sortownie do kaszek - reformy).

2. Wytwarzanie kaszki manny podlega zgłoszeniu właściwej władzy przemysłowej I instancji.

§  14.

1. Ubytek w toku przemiału na skutek rozpylania mąki i parowania wody nie może przekraczać 1% przemielonego zboża.

2. Ubytek w zbożu przemielanym wraz z odpadami nieużytecznymi i szkodliwymi, otrzymanymi po oczyszczeniu, nie może przekraczać 3%. Za odpady nieużyteczne uważa się także zanieczyszczenia mineralne.

3. Odpady nieużyteczne i szkodliwe należy niszczyć, o czym sporządza się protokół.

4. Minister Handlu Wewnętrznego może ustalić dla poszczególnych młynów lub ich typów inną normę ubytku dopuszczalnego w toku przemiału.

§  15.

1. Na 100 kg przemielonego żyta i pszenicy wydajność przemiału ma wynosić co najmniej:

1) przy przemiale żyta:

a) na mąkę 60% - 60 kg mąki o zawartości popiołu do 0,76% i 37 kg otrąb,

b) na mąkę 82% - 82 kg mąki o zawartości popiołu do 1,44% i 15 kg otrąb,

c) na mąkę 97% - 97 kg mąki o zawartości popiołu do 2%;

2) przy przemiale pszenicy:

a) na mąkę 50% - 50 kg I gatunku mąki o zawartości popiołu do 0,58% i 22 kg mąki II gatunku o zawartości popiołu do 1,45% oraz 25 kg otrąb,

b) na mąkę 72% - 72 kg mąki o zawartości popiołu do 0,85% i 25 kg otrąb,

c) na mąkę 97% - 97 kg mąki o zawartości popiołu do 2%.

2. Obliczenie popiołu, przewidziane w ust. 1, następuje w przeliczeniu na suchą substancję.

3. Odchylenia od ustalonych w ust. 1 norm wydajności, zwiększające zawartość popiołu w mące, są niedopuszczalne.

§ 16. Mieszanie żyta lub jęczmienia z pszenicą przeznaczoną do przemiału, jak również mieszanie w młynach mąki pszennej z żytnią lub jęczmienną może nastąpić tylko na podstawie zezwolenia Ministra Handlu Wewnętrznego.

§  17.

1. Szkodliwe chwasty i inne szkodliwe odpady wydzielone przy oczyszczaniu zboża nie mogą być przemielane ani też włączane do produktów przemiału.

2. Odpady, otrzymane z maszyn łuszczących, gniotowników i innych urządzeń, a także ziarna łamane i chude, wydzielone przy oczyszczeniu zboża, mogą być przemielane i dodawane do otrąb.

§  18.

1. Całość mąki otrzymana z przemiału powinna być jednolicie przemieszana.

2. Mąka powinna być zmieszana na określony gatunek mąki tylko w skrzyniach lub mechanicznych mieszarkach.

§  19.

1. Przetwory zbożowe wydaje się z młyna tylko w workach zaplombowanych i opatrzonych etykietami.

2. Plombę na worku należy umieścić w ten sposób, aby uniemożliwić otwarcie worka bez jej naruszenia. Plomba powinna być ołowiana lub blaszana i zawierać numer młyna.

3. Na etykiecie o rozmiarze 10 cm × 8 cm, zawieszonej na środku worka, należy wymienić nazwę i adres młyna lub kaszarni, rodzaj mąki lub kaszy, typ przemiału i datę jego wykonania.

4. Ustala się dla poszczególnych rodzajów przetworów zbożowych następujące kolory etykiet:

1) zielony dla mąki żytniej,

2) niebieski dla mąki pszennej I gatunku,

3) żółty dla mąki pszennej II gatunku,

4) biały dla innych przetworów zbożowych.

III.

Przemiał gospodarczy.

§ 20. Do przemiału gospodarczego stosuje się odpowiednio przepisy §§ 6, 12 ust. 1, §§ 13, 14 ust. 1 i 2, § 15 ust. 1 pkt 1 i pkt 2 lit. b) i c), ust. 2 i 3, §§ 16, 17 i 18.

§ 21. W młynach gospodarczych powinny być prowadzone księgi przemiału według wzoru ustalonego przez Ministra Handlu Wewnętrznego w drodze zarządzenia.

§ 22. Zboże dostarczone do przemiału gospodarczego należy przyjmować według kolejności przywozu.

§  23.

1. W młynach gospodarczych można utrzymywać przeznaczone na wymianę stałe zapasy przetworów zbożowych w następującej wysokości:

1) w młynach o zdolności przemiałowej do 5 ton na dobę - 2 ton przetworów zbożowych,

2) w młynach o zdolności przemiałowej ponad 5 ton na dobę - 5 ton przetworów zbożowych.

2. Zapas na cele wymiany może pochodzić:

1) ze zboża uzyskanego z opłat przemiałowych w naturze albo

2) z nabycia przetworów zbożowych od przedsiębiorstwa państwowego "Polskie Zakłady Zbożowe".

3. Minister Handlu Wewnętrznego może za zgodą Przewodniczącego Państwowej Komisji Planowania Gospodarczego w drodze zarządzenia zwiększyć lub zmniejszyć normy ilościowe zapasów przetworów zbożowych na cele wymiany.

4. Obrót przetworami zbożowymi z zapasu powinien być uwidoczniony w księgach przemiału.

§ 24. Minister Handlu Wewnętrznego w drodze zarządzenia ustali sposób rozliczania się z otrzymanego do przemiału gospodarczego zboża.

§  25.

1. Przyjmowanie zboża na przechowanie w młynach gospodarczych od producentów rolnych oraz osób, które otrzymały zboże z tytułu wynagrodzenia za pracę, jest zakazane.

2. Przepis ust. 1 nie dotyczy przypadków, gdy osoby prowadzące młyny obowiązane są z mocy szczególnych przepisów do przyjęcia zboża i czasowego zamagazynowania go.

§ 26. Wysokość opłat przemiałowych powinna być uwidoczniona w cenniku podpisanym przez kierownika młyna. Cennik należy umieścić w miejscu widocznym i dostępnym.

§  27.

1. Zboże pobrane z tytułu opłat przemiałowych w naturze powinno być odsprzedane w ciągu miesiąca od dnia pobrania przedsiębiorstwu państwowemu "Polskie Zakłady Zbożowe" według obowiązujących cen.

2. Przepis ust. 1 nie stosuje się w przypadku, przewidzianym w § 23 ust. 2 pkt 1.

IV.

Przepisy końcowe.

§ 28. Tracą moc obowiązującą:

1) rozporządzenie Ministra Handlu Wewnętrznego z dnia 26 października 1949 r. o zakazie przemiału pszenicy na mąkę pszenną 50% (Dz. U. R. P. Nr 56, poz. 446),

2) rozporządzenie Ministra Handlu Wewnętrznego z dnia 4 stycznia 1950 r. w sprawie przemiału zbóż (Dz. U. R. P. Nr 2, poz. 13).

§ 29. Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.

* Z dniem 1 lipca 1954 r. nin. uchwała traci moc w części dotyczącej opłat za przemiał zlecony, zgodnie z § 13 pkt 2 uchwały nr 283 z dnia 18 maja 1954 r. w sprawie opłat za przemiał gospodarczy zbóż oraz ceny za zboże, pochodzące z tytułu opłat za przemiał gospodarczy i wpłat na rzecz Funduszu Remontów Młynów Gospodarczych (M.P.54.56.761).

1 Moc obowiązującą przepisu § 4 ust. 2 zawiesza się do dnia 1 sierpnia 1952 r., zgodnie z § 1 rozporządzenia z dnia 25 marca 1952 r. w sprawie przemiału pszenicy w młynach gospodarczych (Dz.U.52.23.153) z dniem 1 kwietnia 1952 r.

Z dniem 2 sierpnia 1952 r. przywraca się moc obowiązującą § 4 ust. 2, zgodnie z § 1 rozporządzenia z dnia 25 marca 1952 r. w sprawie przemiału pszenicy w młynach gospodarczych (Dz.U.52.23.153).

• Identyfikator: Dz.U.1951.2.16
• Rodzaj: Rozporządzenie
• Tytuł: Przemiał zbóż.
• Data aktu: 30/11/1950
• Data ogłoszenia: 16/01/1951
• Data wejścia w życie: 16/01/1951