Umundurowanie i oznaki służbowe funkcjonariuszów Milicji Obywatelskiej.

ROZPORZĄDZENIE
MINISTRA BEZPIECZEŃSTWA PUBLICZNEGO
z dnia 29 września 1948 r.
o umundurowaniu i oznakach służbowych funkcjonariuszów Milicji Obywatelskiej.

Na podstawie art. 6 dekretu Polskiego Komitetu Wyzwolenia Narodowego z dnia 7 października 1944 r. o Milicji Obywatelskiej (Dz. U. R. P. Nr 7, poz. 33) zarządzam, co następuje:
§  1.
1.
Umundurowanie funkcjonariuszów Milicji Obywatelskiej składa się z:
a)
czapki,
b)
bluzy,
c)
spodni (3-ch rodzajów),
d)
płaszcza (2-ch rodzajów),
e)
peleryny lub płaszcza przeciwdeszczowego,
f)
pasa (3-ch rodzajów),
g)
obuwia (3-ch rodzajów),
h)
umundurowania specjalnego.
2.
Umundurowanie funkcjonariuszów Milicji Obywatelskiej (pkt 1 lit. a-b) jest koloru ciemno-stalowego.

Wypustki, otok czapki i patki na kołnierzu bluzy oraz naszycie na kołnierzu płaszcza są koloru niebieskiego, o odcieniu jasno-chabrowym i wykonane są dla oficerów z aksamitu, dla szeregowych z sukna wyłogowego.

3.
Opis umundurowania funkcjonariuszów Milicji Obywatelskiej w służbie:
a)
Czapka okrągła usztywniona (wzór Nr 1) z wypustką dookoła ronda. Przód ronda o wysokości 4,7 cm, rondo o średnicy od 23 do 25 cm. Wysokość otoku wynosi 5,2 cm. Daszek fibrowy lakierowany na czarno, okuty białym metalem, szerokość daszka (pośrodku) wynosi 5,5 cm, obwód daszka zajmuje pół obwodu czapki. Podpinka skórzana, lakierowana na czarno, ze sprzączką, umocowana do otoku dwoma małymi guzikami. Szerokość podpinki wynosi 1,8 cm. Dystynkcje na otoku stosownie do posiadanego stopnia wojskowego, noszone według przepisów Wojska Polskiego. Orzeł państwowy bez tarczy wielkości 35 X 32 mm, stylizowany, oksydowany na kolor starego srebra.
b)
Bluza z kołnierzem stojąco - wykładanym (wzór Nr 2 i 3), jednorzędowa, zapinana na siedem dużych guzików z 4-ma naszytymi kieszeniami. Pierwszy górny guzik bluzy osadzony jest o 4 cm niżej od haftki kołnierza, ostatni zaś pod pasem. Dziurki od guzików umieszczone są w odległości 2,5 cm od brzegu. Końce kołnierza są długości 7 cm, odstęp końców kołnierza wynosi 3-3,5 cm. Wymiary górnych łat kieszeniowych: długość 12-13 cm, szerokość górna 12-13 cm, dolna 14-15 cm, klapa kieszeniowa 5 cm szerokości, zapinana na jeden mały guzik. Wymiary dolnych klap kieszeniowych: długość 19-20 cm, szerokość górna 17-18 cm, dolna 20-21 cm, klapa kieszeniowa 7 cm szerokości, zapinana na jeden duży guzik. Plecy gładkie bez szwu (wzór Nr 3). Rękawy zakończone mankietami o szerokości 10 cm z wypustką dookoła mankietu, z naszytym dużym guzikiem. Naramienniki o szerokości przy wszyciu w rękawy 4,5 cm, a przy kołnierzu 3,5 cm, zapinane na jeden mały guzik, brzegi stebnowane dookoła na 5 mm, oblamowane wypustką o szerokości 2-3 mm. Odległość górnej części naramiennika od kołnierza - 1,5 cm.
c)
Pod kołnierzem munduru kołnierzyk biały lub w kolorze ciemno stalowym, wystający 2 mm ponad kołnierzem.
d)
Spodnie do butów z cholewami (bryczesy) - wzór Nr 4 i 5 - o pasie biodrowym, z kieszeniami bocznymi, sznurowane z przodu lub wiązane, w bocznych szwach wypustki o szerokości 2 mm.
e)
Spodnie długie z wypustkami (wzór Nr 6) o pasie biodrowym, bez mankietów, o szerokości 26-28 cm u dołu i 28-30 cm w kolanie - dozwolone dla oficerów na podstawie przepisów, które określi rozkaz.
f)
Spodnie długie z wypustkami do trzewików według opisu jak pod lit. e), dozwolone dla szeregowych przejściowo. Długość okresu przejściowego określona będzie rozkazem. Przy spodniach noszone są spinacze (wzór Nr 8), zapinane na dwa zwykłe guziki. Wymiary spinaczy: długość 35 cm, szerokość 10 cm. Kolor spinaczy ciemno-stalowy (dozwolone jest noszenie spinaczy skórzanych).

Sposób zakładania spinaczy, jak na rysunku, wzór Nr 7.

g)
Płaszcz jednorzędowy dla oficerów, wcięty w stanie, zapinany na 6 dużych guzików (wzór Nr 14). Ostatni guzik przyszyty jest poniżej pasa głównego. Dziurki od guzików umieszczone są w odległości 5,5 cm od brzegu. Wymiary kołnierza: końce o długości 13 cm, tył kołnierza o szerokości 6,5 cm. Kołnierz zapinany z przodu na jedną haftkę. Naszycie na kołnierzu według wzoru Nr 16a i 16b, zależnie od posiadanego stopnia oficerskiego. Z każdego boku płaszcza jedna wpuszczona kieszeń, umieszczona skośnie z listewką o szerokości 6 cm u dołu, 5 cm u góry i długości 23 cm, zapinana pośrodku na jeden duży guzik.

Kieszeń wszyta na takiej wysokości, by pas główny nałożony na płaszcz nie zakrywał jej górnego wszycia.

Z tyłu płaszcza pęto długości 33-34 cm, szerokości 7 cm, zapinane na dwa duże guziki. Poniżej pęta aż do dołu płaszcza rozpór zapinany na 4 małe guziki. Po bokach dwie fałdy głębokości 4 cm, pośrodku zaś kontrafałda szerokości 28 cm, zaszyta od góry aż do górnej krawędzi pęta. Naramienniki długości takiej, by górna część naramiennika dotykała kołnierza, szerokości zaś przy wszyciu w rękawy 5 cm, a przy kołnierzu 3,5 cm. Naramienniki o brzegach stebnowanych dookoła na 5 mm, obszyte niebieską wypustką szerokości 2-3 mm, zapinane na jeden guzik. Rękawy zakończone mankietami o szerokości 19 cm, otoczonymi dookoła górnego brzegu wypustką, z naszytymi na nich patkami o długości 11 cm i szerokości: przy wszyciu 4 cm, a przy końcu 6 cm. Patki zapinane na jeden duży guzik. Długość płaszcza taka, aby dolny brzeg oddalony był o 30 cm od podstawy stopy.

h)
Płaszcz jednorzędowy dla szeregowych (wzór Nr 15) według kroju podanego w § 1 pkt 3 lit. g z tą tylko różnicą, że bez wcięcia w pasie i bez dwóch fałd bocznych z tyłu; kontrafałda na wysokości od kołnierza do pęta nie zaszyta, lecz zaprasowana.
i)
Peleryna przeciwdeszczowa dla szeregowych w odcieniu szarym, z kapturem, zapinana na 5 dużych guzików. Z boków peleryny rozcięcia pionowe o długości 40 cm, o szerokości obszywek 3 cm (wzór Nr 15a).
j)
Płaszcz przeciwdeszczowy dla oficerów w odcieniu szarym, dwurzędowy (wzór Nr 15c).
k)
Guziki są typu wojskowego oksydowane na kolor starego srebra.
l)
Pas główny typu wojskowego: dla oficerów z poprzeczką (koalicyjką), dla szeregowych - pas żołnierski.
ł)
Obuwie: buty z cholewami.

Dla oficerów dozwolone są trzewiki względnie pantofle czarne, dla szeregowych zaś - na okres przejściowy trzewiki czarne. Długość okresu przejściowego oraz warunki, w jakich należy nosić poszczególny rodzaj obuwia, określone będą rozkazem.

m)
Umundurowanie specjalne stanowią: nauszniki, kominiarki, kożuchy i buty filcowe.
n)
Okresy noszenia umundurowania wymienionego pod lit. d) e) i h) ust. 1 niniejszego paragrafu ustalone będą rozkazem.
§  2.
1.
Oznaki służbowe (dystynkcje) noszone są stosownie do posiadanego stopnia wojskowego według przepisów Wojska Polskiego.
2.
Oficerowie noszą dystynkcje haftowane srebrną nicią oksydowaną (gwiazdki dozwolone metalowe). Szeregowi noszą dystynkcje ze srebrnej oksydowanej taśmy (wzór Nr 18) o szerokości 7 mm.
3.
Podchorążowie noszą naramienniki: obszyte biało-niebieskim sznurkiem, a na mankietach mundurów i płaszczów galony srebrne (wzór Nr 19), obszyte dookoła mankietu i wzdłuż szwu do dołu mankietu (wzór Nr 20).
4.
Słuchacze szkół podoficerskich noszą na mankietach bluz i płaszczy galon srebrny naszyty dookoła mankietu (wzór Nr 21).
§  3.
1.
Oficerowie noszą patki na kołnierzach bluzy i naszycia na kołnierzach płaszczów z niebieskiego aksamitu, haftowanego nicią oksydowaną:

- generałowie na kołnierzu bluzy patki według wzoru Nr 17, a naszycie na kołnierzu płaszcza według wzoru Nr 16,

- oficerowie sztabowi patki według wzoru Nr 17a), a naszycia według wzoru Nr 16a) - z dwoma haftowanymi paskami srebrnymi szerokości 5 mm,

- oficerowie młodsi patki według wzoru Nr 17b), a naszycia według wzoru Nr 16b), z haftowanym paskiem srebrnym szerokości 5 mm.

2.
Podoficerowie noszą patki i naszycia z niebieskiego sukna z haftowanym srebrnym paskiem szerokości 2,5 mm:

- podoficerowie starsi (sierżant - st. sierżant) na kołnierzach bluz według wzoru Nr 17c), a na kołnierzach płaszczów według wzoru Nr 16c) - z dwoma paskami,

- podoficerowie młodsi (kapral - plutonowy) na kołnierzach bluz według wzoru Nr 17d), a na kołnierzach płaszczów według wzoru Nr 16d) - z jednym paskiem.

3.
Szeregowcy noszą patki i naszycia z niebieskiego sukna bez srebrnych pasków:

- na kołnierzach bluz według wzoru Nr 17e),

- na kołnierzach płaszczów według wzoru Nr 16e).

4.
Wymiary patek i naszyć dla oficerów i szeregowych są następujące:

- patek (wzór Nr 17, 17a, 17b, 17c, 17d, 17e) 70 X 110 X 90 X 35 mm, przy czym pierwszy pasek naszyty w odległości 3 mm od brzegu, drugi zaś dla oficerów sztabowych i starszych podoficerów w odległości 2 mm od pierwszego,

- naszyć (wzór Nr 16, 16a, 16b, 16c, 16d, 16e) wysokość 85 mm, szerokość górna 60 mm.

§  4.
1.
Funkcjonariusze służby wodnej i regulacji ruchu w służbie noszą białe bluzy wzoru Nr 2 i 3 bez obszyć naramienników i mankietów oraz bez patek. Na czapkach noszą białe pokrowce.
2.
Funkcjonariusze regulacji ruchu noszą w służbie na punktach regulacji ruchu białe rękawiczki.
3.
Płaszcze przeciwdeszczowe funkcjonariuszów regulacji ruchu noszone są z kapturem według wzoru Nr 15b).
§  5.
1. 1
Funkcjonariusze Milicji Obywatelskiej - kobiety noszą umundurowanie jak wszyscy funkcjonariusze Milicji Obywatelskiej, lecz zamiast bluzy według wzoru Nr 2 i 3 noszą bluzę według wzoru Nr 2a i 3a, zamiast spodni zaś noszą spódnicę według wzoru Nr 10-13.
2.
Opis umundurowania funkcjonariuszów - kobiet:
a) 2
bluza z kołnierzem wykładanym (wzór Nr 2a i 3a), szerokość kołnierza 6,5 cm, szerokość klapy 6,5 cm, długość klapy 17 cm; bluza jednorzędowa zapinana na cztery duże guziki z 4-ma naszytymi kieszeniami. Pierwszy górny guzik munduru osadzony jest o 2 cm poniżej klapy, ostatni zaś pod pasem. Dziurki od guzików umieszczone są w odległości 2,5 cm od brzegu. Wymiary górnych łat kieszeniowych: długość 12-13 cm, szerokość górna 12-13 cm, dolna 14-15 cm, klapa kieszeniowa 5 cm szerokości, zapinana na jeden mały guzik. Wymiary dolnych klap kieszeniowych: długość 19-20 cm, szerokość górna 17-18 cm, dolna 20-21 cm, klapa kieszeniowa 7 cm szerokości, zapinana na jeden duży guzik. Plecy gładkie bez szwu (wzór Nr 3a). Rękawy zakończone mankietami o szerokości 10 cm z wypustką dookoła mankietu zaszytego dużym guzikiem. Naramienniki o szerokości przy wszyciu w rękawy 4,5 cm, a przy kołnierzu 3,5 cm zapinane na jeden mały guzik, brzegi stebnowane dookoła na 5 mm, oblamowane wypustką o szerokości 2-3 cm. Odległość górnej części naramiennika od kołnierza 1,5 cm. Naszycie na kołnierzu według wzoru Nr 16a, 16b, 16c i 16d zależnie od posiadanego stopnia, lecz mniejszych wymiarów,
b) 3
koszula: koloru stalowego,
c) 4
krawat do koszuli: koloru stalowego,
d) 5 spódnica: długość 8 cm
poniżej kolan, z przodu jedna kontrafałda długości 30 - 40 cm, szerokości 20 cm, od góry zaszyta podwójnym szwem, z boku rozcięta 20 cm długości (z lewej strony), tył spódnicy posiada dwa zaszycia (wzór Nr 10, 11, 12 i 13),
e) 6
płaszcz: jak dla wszystkich funkcjonariuszów, z tym tylko, że odległość od podstawy stopy do dolnej krawędzi płaszcza wynosi 35 cm,
f) 7
pończochy: ciemnych kolorów w różnych odcieniach,
g) 8
obuwie: pantofle czarne lub brązowe na półsłupkowym obcasie lub trzewiki na niskim obcasie, względnie buty z cholewami.
§  6.
Opis umundurowania funkcjonariuszów Milicji Obywatelskiej dozwolonego poza służbą:
a)
dla oficerów szasery ciemno-granatowe (wzór Nr 9) z wypustką w bocznych szwach. Po obu stronach wypustki w odległości 4 mm - 3,5 centymetrowe niebieskie lampasy wzdłuż całych spodni,
b)
dla szeregowych spodnie długie według wzoru Nr 6 i opisu podanego w § 1 ust. 3 lit. e),
c)
trzewiki względnie pantofle czarne,
d)
płaszcze przeciwdeszczowe w odcieniach szarych, z paskiem z tego samego materiału. Niedopuszczalne jest noszenie pasa głównego na płaszczach przeciwdeszczowych,
e)
oficerom dozwolone jest noszenie pasa galowego (wzór Nr 22, 23, 24 i 25).
§  7.
1.
Funkcjonariusze służby zewnętrznej obowiązani są nosić metalowe tabliczki trójkątne z numerami milicyjnymi i gwizdki. Sposób noszenia numerów i gwizdków ustali rozkaz.
2.
Noszenie ostróg dozwolone jest tylko tym funkcjonariuszom, którym etatowo przydzielony jest koń.
§  8.
Dozwolone jest poza służbą noszenie umundurowania dotychczasowego typu do dnia 31 grudnia 1950 r.
§  9.
Z dniem wejścia w życie niniejszego rozporządzenia tracą moc wszystkie dotychczas obowiązujące przepisy o umundurowaniu i oznakach funkcjonariuszów Milicji Obywatelskiej, sprzeczne z niniejszym rozporządzeniem.
§  10.
Rozporządzenie niniejsze wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.

ZAŁĄCZNIK  9

..................................................

Notka Redakcji Systemu Informacji Prawnej LEX

Grafiki zostały zamieszczone wyłącznie w Internecie. Obejrzenie grafik podczas pracy z programem Lex wymaga dostępu do Internetu.

..................................................

grafika
1 § 5 ust. 1 zmieniony przez § 1 pkt 1 rozporządzenia z dnia 15 lutego 1951 r. (Dz.U.51.14.112) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 14 marca 1951 r.
2 § 5 ust. 2 lit. a) dodana przez § 1 pkt 2 rozporządzenia z dnia 15 lutego 1951 r. (Dz.U.51.14.112) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 14 marca 1951 r.
3 § 5 ust. 2 lit. b) dodana przez § 1 pkt 2 rozporządzenia z dnia 15 lutego 1951 r. (Dz.U.51.14.112) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 14 marca 1951 r.
4 § 5 ust. 2 lit. c) dodana przez § 1 pkt 2 rozporządzenia z dnia 15 lutego 1951 r. (Dz.U.51.14.112) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 14 marca 1951 r.
5 § 5 ust. 2 lit. d) według numeracji ustalonej przez § 1 pkt 2 rozporządzenia z dnia 15 lutego 1951 r. (Dz.U.51.14.112) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 14 marca 1951 r.
6 § 5 ust. 2 lit. e) według numeracji ustalonej przez § 1 pkt 2 rozporządzenia z dnia 15 lutego 1951 r. (Dz.U.51.14.112) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 14 marca 1951 r.
7 § 5 ust. 2 lit. f) według numeracji ustalonej przez § 1 pkt 2 rozporządzenia z dnia 15 lutego 1951 r. (Dz.U.51.14.112) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 14 marca 1951 r.
8 § 5 ust. 2 lit. g) według numeracji ustalonej przez § 1 pkt 2 rozporządzenia z dnia 15 lutego 1951 r. (Dz.U.51.14.112) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 14 marca 1951 r.
9 Załącznik zmieniony przez § 1 pkt 3 rozporządzenia z dnia 15 lutego 1951 r. (Dz.U.51.14.112) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 14 marca 1951 r. Zmiany nie zostały naniesione na tekst.

Zmiany w prawie

Są rozporządzenia wykonawcze do KSeF

Minister finansów i gospodarki podpisał cztery rozporządzenia wykonawcze dotyczące funkcjonowania KSeF – potwierdził we wtorek resort finansów. Rozporządzenia określają m.in.: zasady korzystania z KSeF, w tym wzór zawiadomienia ZAW-FA, przypadki, w których nie ma obowiązku wystawiania faktur ustrukturyzowanych, a także zasady wystawiania faktur uproszczonych.

Krzysztof Koślicki 16.12.2025
Od stycznia nowe zasady prowadzenia PKPiR

Od 1 stycznia 2026 r. zasadą będzie prowadzenie podatkowej księgi przychodów i rozchodów przy użyciu programu komputerowego. Nie będzie już można dokumentować zakupów, np. środków czystości lub materiałów biurowych, za pomocą paragonów bez NIP nabywcy. Takie zmiany przewiduje nowe rozporządzenie w sprawie PKPiR.

Marcin Szymankiewicz 15.12.2025
Senat poprawia reformę orzecznictwa lekarskiego w ZUS

Senat zgłosił w środę poprawki do reformy orzecznictwa lekarskiego w ZUS. Zaproponował, aby w sprawach szczególnie skomplikowanych możliwe było orzekanie w drugiej instancji przez grupę trzech lekarzy orzeczników. W pozostałych sprawach, zgodnie z ustawą, orzekać będzie jeden. Teraz ustawa wróci do Sejmu.

Grażyna J. Leśniak 10.12.2025
Co się zmieni w podatkach w 2026 roku? Wciąż wiele niewiadomych

Mimo iż do 1 stycznia zostały trzy tygodnie, przedsiębiorcy wciąż nie mają pewności, które zmiany wejdą w życie w nowym roku. Brakuje m.in. rozporządzeń wykonawczych do KSeF i rozporządzenia w sprawie JPK VAT. Część ustaw nadal jest na etapie prac parlamentu lub czeka na podpis prezydenta. Wiadomo już jednak, że nie będzie dużej nowelizacji ustaw o PIT i CIT. W 2026 r. nadal będzie można korzystać na starych zasadach z ulgi mieszkaniowej i IP Box oraz sprzedać bez podatku poleasingowy samochód.

Monika Pogroszewska 10.12.2025
Maciej Berek: Do projektu MRPiPS o PIP wprowadziliśmy bardzo istotne zmiany

Komitet Stały Rady Ministrów wprowadził bardzo istotne zmiany do projektu ustawy przygotowanego przez Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej – poinformował minister Maciej Berek w czwartek wieczorem, w programie „Pytanie dnia” na antenie TVP Info. Jak poinformował, projekt nowelizacji ustawy o PIP powinien trafić do Sejmu w grudniu 2025 roku, aby prace nad nim w Parlamencie trwały w I kwartale 2026 r.

Grażyna J. Leśniak 05.12.2025
Lekarze i pielęgniarki na kontraktach „uratują” firmy przed przekształcaniem umów?

4 grudnia Komitet Stały Rady Ministrów przyjął projekt zmian w ustawie o PIP - przekazało w czwartek MRPiPS. Nie wiadomo jednak, jaki jest jego ostateczny kształt. Jeszcze w środę Ministerstwo Zdrowia informowało Komitet, że zgadza się na propozycję, by skutki rozstrzygnięć PIP i ich zakres działał na przyszłość, a skutkiem polecenia inspektora pracy nie było ustalenie istnienia stosunku pracy między stronami umowy B2B, ale ustalenie zgodności jej z prawem. Zdaniem prawników, to byłaby kontrrewolucja w stosunku do projektu resortu pracy.

Grażyna J. Leśniak 05.12.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.1948.47.357

Rodzaj: Rozporządzenie
Tytuł: Umundurowanie i oznaki służbowe funkcjonariuszów Milicji Obywatelskiej.
Data aktu: 29/09/1948
Data ogłoszenia: 07/10/1948
Data wejścia w życie: 07/10/1948