Zm.: ustawa z dnia 2 czerwca 1947 r. o obywatelskich komisjach podatkowych i lustratorach społecznych.

DEKRET
z dnia 21 kwietnia 1948 r.
o zmianie ustawy z dnia 2 czerwca 1947 r. o obywatelskich komisjach podatkowych i lustratorach społecznych.

Na podstawie art. 4 Ustawy Konstytucyjnej z dnia 19 lutego 1947 r. o ustroju i zakresie działania najwyższych organów Rzeczypospolitej Polskiej i ustawy z dnia 9 marca 1948 r. o upoważnieniu Rządu do wydawania dekretów z mocą ustawy (Dz. U. R. P. Nr 15, poz. 107) - Rada Ministrów postanawia, a Rada Państwa zatwierdza, co następuje:
Art.  1.

W ustawie z dnia 2 czerwca 1947 r. o obywatelskich komisjach podatkowych i lustratorach społecznych (Dz. U. R. P. Nr 43, poz. 219) wprowadza się następujące zmiany:

1)
w art. 2 dodaje się nowe ustępy trzeci i czwarty w brzmieniu:

"3. Nadzór nad działalnością obywatelskich komisyj podatkowych w zakresie organizacyjnym i porządkowym wykonuje okręgowy lustrator społeczny (art. 10).

4. Okręgowemu lustratorowi społecznemu służy prawo składania umotywowanych wniosków do właściwej rady narodowej o odwołanie przewodniczącego, jego zastępcy, poszczególnych ławników lub zastępców ławników obywatelskiej komisji podatkowej. W przypadku uwzględnienia tego wniosku rada narodowa powołuje innego przewodniczącego, zastępcę przewodniczącego, ławnika lub zastępcę ławnika; w przypadku nieuwzględnienia wniosku okręgowego lustratora społecznego rada narodowa przedstawia sprawę wraz ze swoją opinią do decyzji radzie narodowej hierarchicznie wyższego stopnia.";

2)
w art. 7 dotychczasowy ustęp drugi oznacza się jako ustęp trzeci oraz dodaje się nowe ustępy drugi i czwarty w brzmieniu:

"2. Obywatelska komisja podatkowa przed wydaniem orzeczenia może zwrócić się do urzędu skarbowego (rewizyjnego) z wnioskiem o zbadanie pewnych, konkretnych okoliczności również przez lustratorów społecznych i wydelegować swego przedstawiciela do udziału w czynnościach lustratorów społecznych, związanych z tym badaniem.

4. Przed wydaniem decyzji, ustalającej zobowiązanie podatkowe na podstawie orzeczenia obywatelskiej komisji podatkowej, urząd skarbowy (rewizyjny) może - umotywowanym wnioskiem - przekazać sprawę ponownie obywatelskiej komisji podatkowej do rozpatrzenia, jeżeli orzeczenie obywatelskiej komisji podatkowej - zdaniem urzędu - jest niezgodne z materiałem przekazanym jej przez urząd albo też ujawnionym w związku z postępowaniem przed obywatelską komisją podatkową i przynosi szkodę Skarbowi Państwa. W tych przypadkach przewodniczący obywatelskiej komisji podatkowej może przydzielić sprawę do ponownego rozpoznania innemu kompletowi";

3)
art. 10 otrzymuje brzmienie:

"1. Powołuje się lustratorów społecznych przy urzędach skarbowych i rewizyjnych oraz okręgowych lustratorów społecznych i zastępców okręgowych lustratorów społecznych przy izbach skarbowych.

2. Właściwe terytorialnie powiatowe (miejskie) rady narodowe - w terminie miesięcznym po ogłoszeniu w Monitorze Polskim zarządzenia Ministra Skarbu, o którym mowa w ust. 5 - powołują lustratorów społecznych przy urzędach skarbowych (rewizyjnych) po wysłuchaniu opinii okręgowego lustratora społecznego. W miejscowościach, będących siedzibą kilku urzędów skarbowych (rewizyjnych), lustratorów społecznych, powołanych przez powiatową (miejską) radę narodową, dyrektor izby skarbowej - po wysłuchaniu opinii okręgowego lustratora społecznego - przydziela w odpowiedniej ilości do poszczególnych urzędów skarbowych (rewizyjnych) w danej miejscowości na określony czas lub w celu dokonania pewnych, oznaczonych czynności.

3. Lustratorzy społeczni pracują pod nadzorem naczelnika urzędu skarbowego, w ramach jego ogólnych instrukcyj, w zespołach, pod kierownictwem jednego z lustratorów społecznych. Kierownika zespołu wyznacza dyrektor izby skarbowej na wniosek okręgowego lustratora społecznego.

4. Wojewódzkie rady narodowe (Rady Narodowe m. st. Warszawy i m. Łodzi) powołują - po wysłuchaniu opinii dyrektora izby skarbowej - i delegują do właściwej izby skarbowej okręgowych lustratorów społecznych i zastępców okręgowych lustratorów społecznych. Okręgowy lustrator społeczny (zastępca) podlega dyrektorowi izby skarbowej i obowiązany jest stosować się do udzielanych mu instrukcyj i wskazówek.

5. Zarządzenie Ministra Skarbu ustali liczbę lustratorów społecznych przy poszczególnych urzędach skarbowych (rewizyjnych) lub w poszczególnych miejscowościach.

6. Okręgowemu lustratorowi społecznemu służy prawo składania umotywowanych wniosków do właściwej rady narodowej o odwołanie lustratora społecznego. W przypadku uwzględnienia tego wniosku rada narodowa powołuje bezzwłocznie innego lustratora społecznego, z zachowaniem warunków określonych w ust. 2; w przypadku nieuwzględnienia wniosku okręgowego lustratora społecznego rada narodowa przedstawia sprawę wraz ze swoją opinią do decyzji radzie narodowej hierarchicznie wyższego stopnia.

7. Dyrektorowi izby skarbowej służy prawo składania umotywowanych wniosków do wojewódzkiej rady narodowej (Rady Narodowej m. st. Warszawy i m. Łodzi) o odwołanie okręgowego lustratora społecznego lub jego zastępcy. W przypadku uwzględnienia tego wniosku rada narodowa powołuje bezzwłocznie innego okręgowego lustratora społecznego lub jego zastępcę - po wysłuchaniu opinii dyrektora izby skarbowej; w przypadku nieuwzględnienia wniosku dyrektora izby skarbowej rada narodowa przedstawia sprawę wraz ze swoją opinią do decyzji Radzie Państwa.";

4)
w art. 11 dodaje się nowe ustępy trzeci i czwarty w brzmieniu:

"3. Zadaniem okręgowych lustratorów społecznych jest:

1) czuwanie nad właściwym składem zespołów lustratorów społecznych,

2) szkolenie i instruowanie lustratorów społecznych,

3) nadzór nad działalnością lustratorów społecznych i koordynowanie ich pracy z działalnością władz skarbowych,

4) inspekcja pracy zespołów lustratorów społecznych i składanie miesięcznych sprawozdań dyrektorowi izby skarbowej o ich działalności i jej wynikach,

5) nadzór nad działalnością obywatelskich komisyj podatkowych w zakresie, określonym w art. 2 ust. 3 i 4.

4. Okręgowy lustrator społeczny nie ma prawa wydawania zarządzeń, instrukcyj i poleceń władzom skarbowym ani przeprowadzania inspekcji tych władz.";

5)
wprowadza się nowy art. 13 a w brzmieniu:

"Art. 13 a. Właściciele (administratorzy) budynków w gminach miejskich oraz zarządy gmin wiejskich obowiązane są bezzwłocznie zawiadamiać właściwe terytorialnie urzędy skarbowe o przypadkach podjęcia przez najemców lokali lub mieszkańców gminy działalności, z którą związany jest obowiązek podatkowy w zakresie podatków bezpośrednich.";

6)
w art. 14 ust. 2 po wyrazach: "okręgowego lustratora społecznego" dodaje się wyrazy: "i jego zastępcy" oraz dodaje się nowy ustęp trzeci w brzmieniu:

"3. Lustratorzy społeczni, okręgowi lustratorzy społeczni oraz zastępcy okręgowych lustratorów społecznych, delegowani przez właściwe rady narodowe, korzystają z uprawnień kontraktowych pracowników samorządowych. Z tytułu wykonywanych funkcji podlegają oni obowiązkowi ubezpieczenia społecznego na zasadach ogólnych w zakresie przewidzianym dla pracowników danego samorządu; do zgłoszenia do ubezpieczenia i opłaty składek ubezpieczeniowych obowiązane są prezydia właściwych rad narodowych, którym izby skarbowe zwracają koszty wpłaconych składek. Lustratorzy społeczni, okręgowi lustratorzy społeczni oraz ich zastępcy mogą korzystać w okresie, na który zostali powołani, z uprawnień pracowników administracji skarbowej w zakresie wyżywienia oraz przysługujących im ulg w podatku od wynagrodzeń i ulg kolejowych. Jeżeli powołany przez radę narodową lustrator społeczny, okręgowy lustrator społeczny lub jego zastępca pozostaje w stosunku pracy, pracodawca obowiązany jest udzielić mu bezpłatnego urlopu na okres, na który został powołany do pełnienia obowiązków lustratora społecznego. Przerwa w pracy, spowodowana bezpłatnym urlopem, nie ogranicza praw pracownika po powrocie na dawne miejsce pracy.";

7)
dotychczasową treść art. 15 oznacza się jako "Art. 15. 1." i dodaje się nowy ustęp drugi w brzmieniu:

"2. Naruszenie obowiązków, wynikających z art. 13 a niniejszej ustawy, stanowi wykroczenie skarbowe podlegające ukaraniu na zasadzie art. 142 prawa karnego skarbowego (Dz. U. R. P. z 1947 r. Nr 32, poz. 140 i z 1948 r. Nr 18, poz. 123).";

8)
w art. 17 wyrazy: "do dnia 30 czerwca 1948 r." zastępuje się wyrazami: "do dnia 31 grudnia 1949 r.".
Art.  2.

Wojewódzkie rady narodowe (Rady Narodowe m. st. Warszawy i m. Łodzi) obowiązane są powołać okręgowych lustratorów społecznych i ich zastępców w terminie dwutygodniowym po ogłoszeniu niniejszego dekretu.

Art.  3.

Upoważnia się Ministra Skarbu do ogłoszenia w Dzienniku Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej jednolitego tekstu ustawy z dnia 2 czerwca 1947 r. o obywatelskich komisjach podatkowych i lustratorach społecznych (Dz. U. R. P. Nr 43, poz. 219) z uwzględnieniem zmian wynikających z dekretu niniejszego i z zastosowaniem nowej numeracji artykułów i ustępów.

Art.  4.

Wykonanie niniejszego dekretu porucza się Ministrom Skarbu i Sprawiedliwości.

Art.  5.

Dekret niniejszy wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.

Zmiany w prawie

Maciej Berek: Do projektu MRPiPS o PIP wprowadziliśmy bardzo istotne zmiany

Komitet Stały Rady Ministrów wprowadził bardzo istotne zmiany do projektu ustawy przygotowanego przez Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej – poinformował minister Maciej Berek w czwartek wieczorem, w programie „Pytanie dnia” na antenie TVP Info. Jak poinformował, projekt nowelizacji ustawy o PIP powinien trafić do Sejmu w grudniu 2025 roku, aby prace nad nim w Parlamencie trwały w I kwartale 2026 r.

Grażyna J. Leśniak 05.12.2025
Lekarze i pielęgniarki na kontraktach „uratują” firmy przed przekształcaniem umów?

4 grudnia Komitet Stały Rady Ministrów przyjął projekt zmian w ustawie o PIP - przekazało w czwartek MRPiPS. Nie wiadomo jednak, jaki jest jego ostateczny kształt. Jeszcze w środę Ministerstwo Zdrowia informowało Komitet, że zgadza się na propozycję, by skutki rozstrzygnięć PIP i ich zakres działał na przyszłość, a skutkiem polecenia inspektora pracy nie było ustalenie istnienia stosunku pracy między stronami umowy B2B, ale ustalenie zgodności jej z prawem. Zdaniem prawników, to byłaby kontrrewolucja w stosunku do projektu resortu pracy.

Grażyna J. Leśniak 05.12.2025
Klub parlamentarny PSL-TD przeciwko projektowi ustawy o PIP

Przygotowany przez ministerstwo pracy projekt zmian w ustawie o PIP, przyznający inspektorom pracy uprawnienie do przekształcania umów cywilnoprawnych i B2B w umowy o pracę, łamie konstytucję i szkodzi polskiej gospodarce – ogłosili posłowie PSL na zorganizowanej w czwartek w Sejmie konferencji prasowej. I zażądali zdjęcia tego projektu z dzisiejszego porządku posiedzenia Komitetu Stałego Rady Ministrów.

Grażyna J. Leśniak 04.12.2025
Prezydent podpisał zakaz hodowli zwierząt na futra, ale tzw. ustawę łańcuchową zawetował

Prezydent Karol Nawrocki podpisał we wtorek ustawę z 7 listopada 2025 r. o zmianie ustawy o ochronie zwierząt. Jej celem jest wprowadzenie zakazu chowu i hodowli zwierząt futerkowych w celach komercyjnych, z wyjątkiem królika, w szczególności w celu pozyskania z nich futer lub innych części zwierząt. Zawetowana została jednak ustawa zakazująca trzymania psów na łańcuchach. Prezydent ma w tym zakresie złożyć własny projekt.

Krzysztof Koślicki 02.12.2025
Przekształcanie umów B2B dołoży pracy sądom

Resort pracy nie podjął nawet próby oszacowania, jak reklasyfikacja umów cywilnoprawnych i B2B na umowy o pracę wpłynie na obciążenie sądów pracy i długość postępowań sądowych. Tymczasem eksperci wyliczyli, że w wariancie skrajnym, zakładającym 150 tys. nowych spraw rocznie, skala powstałych zaległości rośnie do ponad 31 miesięcy dodatkowej pracy lub koniecznego zwiększenia zasobów sądów o 259 proc. Sprawa jest o tyle ważna, że na podobnym etapie prac są dwa projekty ustaw, które – jak twierdzą prawnicy – mogą zwiększyć obciążenie sądów.

Grażyna J. Leśniak 25.11.2025
MZ znosi limit tzw. nadwykonań świadczeń udzielanych osobom do 18. roku życia - projekt przyjęty przez rząd

Rada Ministrów przyjęła projekt nowelizacji ustawy o Funduszu Medycznym - poinformował w środę rzecznik rządu Adam Szłapka. Przygotowana przez resort zdrowia propozycja zakłada, że Narodowy Fundusz Zdrowia będzie mógł w 2025 r. otrzymać dodatkowo około 3,6 mld zł z Funduszu Medycznego. MZ chce również, by programy inwestycyjne dla projektów strategicznych były zatwierdzane przez ministra zdrowia, a nie jak dotychczas, ustanawiane przez Radę Ministrów. Zamierza też umożliwić dofinansowanie programów polityki zdrowotnej realizowanych przez gminy w całości ze środków Funduszu Medycznego.

Grażyna J. Leśniak 19.11.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.1948.23.156

Rodzaj: Dekret
Tytuł: Zm.: ustawa z dnia 2 czerwca 1947 r. o obywatelskich komisjach podatkowych i lustratorach społecznych.
Data aktu: 21/04/1948
Data ogłoszenia: 27/04/1948
Data wejścia w życie: 27/04/1948