Sposób przedstawiania kandydatów na ławników okręgowych sądów ubezpieczeń społecznych, tryb powoływania ławników i zasady powoływania poszczególnych ławników na posiedzenia sądowe.

ROZPORZĄDZENIE
MINISTRÓW: SPRAWIEDLIWOŚCI ORAZ PRACY I OPIEKI SPOŁECZNEJ
z dnia 22 września 1945 r.
wydane w porozumieniu z Ministrami: Przemysłu, Aprowizacji i Handlu, Rolnictwa i Reform Rolnych oraz Administracji Publicznej o sposobie przedstawiania kandydatów na ławników okręgowych sądów ubezpieczeń społecznych, trybie powoływania ławników i zasadach powoływania poszczególnych ławników na posiedzenia sądowe.

Na podstawie art. 77 prawa o sądach ubezpieczeń społecznych z dnia 28 lipca 1939 r. (Dz. U. R. P. Nr 71, poz. 476) zarządza się, co następuje:
§  1.
Minister Sprawiedliwości w porozumieniu z Ministrem Pracy i Opieki Społecznej wzywa w drodze obwieszczenia, ogłoszonego w Monitorze Polskim, czynne w okręgu danego sądu organizacje zawodowe pracowników oraz izby przemysłowo - handlowe, izby rzemieślnicze i izby rolnicze oraz stowarzyszenia zawodowe pracodawców, nie reprezentowane w tych izbach, tudzież zjednoczenia przedsiębiorstw państwowych i samorządowych oraz instytucje państwowe i samorządowe, o ile ich pracownicy podlegają obowiązkowi ubezpieczenia, aby przedstawiły w oznaczonym terminie listy kandydatów na ławników okręgowych sądów ubezpieczeń społecznych.

Wezwania powyższego dokonywa się po raz pierwszy niezwłocznie po ustanowieniu okręgowego sądu ubezpieczeń społecznych (art. 8 §§ 1 i 2 prawa o sądach ubezpieczeń społecznych), a następnie co trzy lata, co najmniej na dwa miesiące przed upływem okresu, na który byli powołani ławnicy w poszczególnym okręgowym sądzie ubezpieczeń społecznych (art. 72 § 1 prawa o sądach ubezpieczeń społecznych).

Stowarzyszenia zawodowe pracowników mogą składać wspólne listy kandydatów.

To samo dotyczy organizacji pracodawców.

§  2.
Wezwanie o przedstawienie listy kandydatów winno obejmować:
1)
liczbę ławników danego sądu,
2)
okręg danego sądu,
3)
wymogi, którym mają odpowiadać kandydaci (art. 73 prawa o sądach ubezpieczeń społecznych),
4)
termin złożenia list kandydatów,
5)
skutki prawne uchylenia się stowarzyszeń (organizacji) zawodowych od przedstawienia w oznaczonym terminie kandydatów (art. 72 § 2 prawa o sądach ubezpieczeń społecznych).
§  3.
Termin do przedstawienia list kandydatów nie może być krótszy niż 14 dni, licząc od dnia ogłoszenia obwieszczenia w Monitorze Polskim.
§  4.
Do list kandydatów należy dołączyć oświadczenie, że kandydaci odpowiadają wymogom, przewidzianym w art. 73 prawa o sądach ubezpieczeń społecznych.
§  5.
Uprawnieni do przedstawiania list kandydatów składają je wraz z załącznikami Ministrowi Pracy i Opieki Społecznej, przy czym powinni:
1)
złożyć oświadczenie, że są czynni w okręgu danego sądu,
2)
podać - o ile chodzi o listy kandydatów z grupy pracowników - liczbę robotników i pracowników umysłowych zrzeszonych w organizacji zawodowej pracowniczej i zatrudnionych w okręgu danego sądu,

o ile zaś chodzi o listy kandydatów z grupy pracodawców - dane orientacyjne o liczbie pracowników, zatrudnionych w okręgu danego sądu przez ogół członków organizacji zawodowej pracodawców względnie przez zjednoczenia przedsiębiorstw oraz instytucje państwowe i samorządowe.

W razie wątpliwości Minister Pracy i Opieki Społecznej może żądać uzupełnienia danych, wymienionych w § 4 i w pkt 1 i 2 niniejszego paragrafu, w terminie siedmiodniowym licząc od dnia doręczenia wezwania pod rygorem, że niedotrzymanie terminu lub udzielenie niedostatecznych wyjaśnień pociągnie za sobą odrzucenie listy kandydatów danej organizacji.

§  6.
Na podstawie zgłoszonych list kandydatów Minister Pracy i Opieki Społecznej przedstawia Ministrowi Sprawiedliwości wniosek co do powołania ławników okręgowego sądu ubezpieczeń społecznych. Wniosek powinien uwzględniać wszystkie ważniejsze gałęzie pracy, istniejące w okręgu danego sądu.

Na podstawie tego wniosku Minister Sprawiedliwości powołuje ławników okręgowego sądu ubezpieczeń społecznych.

§  7.
Minister Sprawiedliwości po powołaniu ławników przesyła listy, zawierające nazwiska i miejsce zamieszkania ławników, Ministrowi Pracy i Opieki Społecznej, prezesowi Trybunału Ubezpieczeń Społecznych, prezesowi właściwego okręgowego sądu ubezpieczeń społecznych, Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych i wszystkim uprawnionym do przedstawiania list kandydatów, którzy z tego uprawnienia skorzystali.
§  8. 1
Przy wyznaczaniu ławników na posiedzenia należy uwzględniać art. 13 prawa o sądach ubezpieczeń społecznych i przestrzegać w miarę możności równomiernej kolejności.

Na każde posiedzenie należy wyznaczyć podwójną liczbę ławników, przy czym wymieniony na drugim miejscu bierze udział w posiedzeniu w razie niemożności wzięcia udziału w posiedzeniu przez ławnika wymienionego na pierwszym miejscu.

Przy wyznaczaniu na posiedzenia należy w miarę możności uwzględniać słuszne życzenia ławników, którzy mogą wskazać te dnie tygodnia lub miesiąca, w których udział w posiedzeniu sądu byłby dla nich niemożliwy lub połączony z trudnościami.

Ławników mieszkających poza siedzibą sądu należy wyznaczać w taki sposób, by nie byli zmuszeni zbyt często w jednym miesiącu udawać się do siedziby sądu.

Od ustanowionej kolejności (ust. 1) można odstępować tylko wtedy:

a)
gdy mają się odbyć posiedzenia nadzwyczajne w planie posiedzeń nie przewidziane,
b)
gdy odroczona rozprawa ma się odbyć przed tym samym kompletem,
c)
gdy rodzaj sprawy wymaga współudziału ławników należących do tej samej lub podobnej gałęzi pracy co skarżący.

Ławnik winien być zawiadomiony o wyznaczeniu go na posiedzenie co najmniej na 10 dni przed terminem posiedzenia.

§  9. 2
(skreślony).
§  10.
Jeżeli do okręgowego sądu ubezpieczeń społecznych wpływają sprawy z pewnej gałęzi pracy w takiej ilości, że wyznaczone dnie posiedzeń będą wypełnione tego rodzaju sprawami, należy na ławników mających wziąć udział w tych posiedzeniach wyznaczać osoby należące do tej lub zbliżonej gałęzi pracy.
§  11-13. 3
(skreślone).
§  14.
Ławnik obowiązany jest o każdej zmianie swego zamieszkania oraz o utracie charakteru przedstawiciela tej grupy, z której był powołany, zawiadomić prezesa okręgowego sądu ubezpieczeń społecznych w ciągu trzech dni.
§  15.
Rozporządzenie niniejsze wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.
1 § 8 zmieniony przez § 1 pkt 1 rozporządzenia z dnia 3 grudnia 1949 r. (Dz.U.49.61.484) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 19 grudnia 1949 r.
2 § 9 skreślony przez § 1 pkt 2 rozporządzenia z dnia 3 grudnia 1949 r. (Dz.U.49.61.484) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 19 grudnia 1949 r.
3 § 11-13 skreślone przez § 1 pkt 2 rozporządzenia z dnia 3 grudnia 1949 r. (Dz.U.49.61.484) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 19 grudnia 1949 r.

Zmiany w prawie

Od stycznia nowe zasady prowadzenia PKPiR

Od 1 stycznia 2026 r. zasadą będzie prowadzenie podatkowej księgi przychodów i rozchodów przy użyciu programu komputerowego. Nie będzie już można dokumentować zakupów, np. środków czystości lub materiałów biurowych, za pomocą paragonów bez NIP nabywcy. Takie zmiany przewiduje nowe rozporządzenie w sprawie PKPiR.

Marcin Szymankiewicz 15.12.2025
Senat poprawia reformę orzecznictwa lekarskiego w ZUS

Senat zgłosił w środę poprawki do reformy orzecznictwa lekarskiego w ZUS. Zaproponował, aby w sprawach szczególnie skomplikowanych możliwe było orzekanie w drugiej instancji przez grupę trzech lekarzy orzeczników. W pozostałych sprawach, zgodnie z ustawą, orzekać będzie jeden. Teraz ustawa wróci do Sejmu.

Grażyna J. Leśniak 10.12.2025
Co się zmieni w podatkach w 2026 roku? Wciąż wiele niewiadomych

Mimo iż do 1 stycznia zostały trzy tygodnie, przedsiębiorcy wciąż nie mają pewności, które zmiany wejdą w życie w nowym roku. Brakuje m.in. rozporządzeń wykonawczych do KSeF i rozporządzenia w sprawie JPK VAT. Część ustaw nadal jest na etapie prac parlamentu lub czeka na podpis prezydenta. Wiadomo już jednak, że nie będzie dużej nowelizacji ustaw o PIT i CIT. W 2026 r. nadal będzie można korzystać na starych zasadach z ulgi mieszkaniowej i IP Box oraz sprzedać bez podatku poleasingowy samochód.

Monika Pogroszewska 10.12.2025
Maciej Berek: Do projektu MRPiPS o PIP wprowadziliśmy bardzo istotne zmiany

Komitet Stały Rady Ministrów wprowadził bardzo istotne zmiany do projektu ustawy przygotowanego przez Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej – poinformował minister Maciej Berek w czwartek wieczorem, w programie „Pytanie dnia” na antenie TVP Info. Jak poinformował, projekt nowelizacji ustawy o PIP powinien trafić do Sejmu w grudniu 2025 roku, aby prace nad nim w Parlamencie trwały w I kwartale 2026 r.

Grażyna J. Leśniak 05.12.2025
Lekarze i pielęgniarki na kontraktach „uratują” firmy przed przekształcaniem umów?

4 grudnia Komitet Stały Rady Ministrów przyjął projekt zmian w ustawie o PIP - przekazało w czwartek MRPiPS. Nie wiadomo jednak, jaki jest jego ostateczny kształt. Jeszcze w środę Ministerstwo Zdrowia informowało Komitet, że zgadza się na propozycję, by skutki rozstrzygnięć PIP i ich zakres działał na przyszłość, a skutkiem polecenia inspektora pracy nie było ustalenie istnienia stosunku pracy między stronami umowy B2B, ale ustalenie zgodności jej z prawem. Zdaniem prawników, to byłaby kontrrewolucja w stosunku do projektu resortu pracy.

Grażyna J. Leśniak 05.12.2025
Klub parlamentarny PSL-TD przeciwko projektowi ustawy o PIP

Przygotowany przez ministerstwo pracy projekt zmian w ustawie o PIP, przyznający inspektorom pracy uprawnienie do przekształcania umów cywilnoprawnych i B2B w umowy o pracę, łamie konstytucję i szkodzi polskiej gospodarce – ogłosili posłowie PSL na zorganizowanej w czwartek w Sejmie konferencji prasowej. I zażądali zdjęcia tego projektu z dzisiejszego porządku posiedzenia Komitetu Stałego Rady Ministrów.

Grażyna J. Leśniak 04.12.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.1945.41.230

Rodzaj: Rozporządzenie
Tytuł: Sposób przedstawiania kandydatów na ławników okręgowych sądów ubezpieczeń społecznych, tryb powoływania ławników i zasady powoływania poszczególnych ławników na posiedzenia sądowe.
Data aktu: 22/09/1945
Data ogłoszenia: 08/10/1945
Data wejścia w życie: 08/10/1945