Rehabilitacja osób wpisanych do trzeciej i czwartej grupy niemieckiej listy narodowej lub do grupy t. zw. "Leistungs-Pole".

ROZPORZĄDZENIE
MINISTRA ADMINISTRACJI PUBLICZNEJ
z dnia 25 maja 1945 r.
w sprawie rehabilitacji osób wpisanych do trzeciej i czwartej grupy niemieckiej listy narodowej lub do grupy t. zw. "Leistungs-Pole". *

Na podstawie art. 6, 8 ust. (2) oraz art. 32 ustawy z dnia 6 maja 1945 r. o wyłączeniu ze społeczeństwa polskiego wrogich elementów (Dz. U. R. P. Nr 17, poz. 96) w porozumieniu z Ministrami Sprawiedliwości i Bezpieczeństwa Publicznego zarządzam, co następuje:
§  1.
Artykuły, powołane w niniejszym rozporządzeniu bez bliższego określenia, oznaczają artykuły ustawy z dnia 6 maja 1945 r. o wyłączeniu ze społeczeństwa polskiego wrogich elementów (Dz. U. R. P. Nr 17, poz. 96), paragrafy zaś dotyczą niniejszego rozporządzenia.
§  2.
Obywatele wymienieni w art. 1, którzy do dnia 1 stycznia 1945 r. ukończyli 14 lat, składają przed właściwą władzą administracji ogólnej I instancji deklarację wierności (art. 2) według wzoru, zawartego w załączniku Nr 1 do niniejszego rozporządzenia.
§  3.
Właściwa władza administracji ogólnej I instancji po stwierdzeniu tożsamości osoby przyjmuje deklarację i jednocześnie wydaje zaświadczenie tymczasowe według wzoru, zawartego w załączniku Nr 2 do niniejszego rozporządzenia.
§  4.
Właściwymi władzami do przyjmowania deklaracyj i wydawania zaświadczeń są starostowie powiatowi, bądź prezydenci miast, pełniący zarazem funkcje starostów grodzkich - dla mieszkańców miast, stanowiących odrębne powiaty miejskie.

Prezydenci miast przyjmują deklaracje w swojej siedzibie, starostowie powiatowi zaś mogą w tym celu delegować podległych im urzędników poza siedzibę starostwa powiatowego. O miejscu i terminie przyjmowania deklaracyj władze administracji ogólnej I instancji podają do wiadomości publicznej w drodze obwieszczeń.

§  5.
Władze administracji ogólnej I instancji, prowadzą w dwóch egzemplarzach rejestr deklaracyj wierności, obejmujący Nr kol., imię i nazwisko (u mężatek także nazwisko panieńskie), imiona rodziców i panieńskie nazwisko matki, datę i miejsce urodzenia, miejsce zamieszkania w czasie wpisania do niemieckiej listy narodowej, obecne miejsce zamieszkania osoby składającej deklarację, datę jej złożenia, datę wydania zaświadczenia oraz uwagi.

Jeden egzemplarz rejestru władze administracji ogólnej przechowują u siebie, drugi zaś po zakończeniu przyjmowania deklaracyj przekazują właściwym powiatowym urzędom bezpieczeństwa publicznego.

§  6.
Po upływie czasu przewidzianego do składania deklaracyj władze administracji ogólnej, które przyjęły deklarację, prześlą władzom administracji ogólnej I instancji miejsca zamieszkania deklaranta w czasie wpisania go na niemiecką listę narodową - wyciągi z rejestru wydanych zaświadczeń.

Władze administracji ogólnej, które, przyjęły deklarację oraz właściwe ze względu na miejsce zamieszkania deklaranta w chwili wpisania go na niemiecką listę narodową, ogłoszą wykazy zawierające imię i nazwisko, imiona rodziców i wiek deklaranta oraz wezwą do zgłaszania zarzutów stosownie do postanowień art. 3.

Ogłoszenia winny być umieszczone na budynkach powiatowej rady narodowej, starostwa (zarządu miejskiego) oraz sądu grodzkiego.

§  7.
Deklaracje wierności można składać w czasokresie ustalonym przez wojewodów (prezydenta m. Łodzi) dla każdego województwa oddzielnie, nie później jednak niż do dnia 31 sierpnia 1945 r. Osoby, które zostały przymusowo wywiezione za granicę przez okupacyjne władze niemieckie, mogą składać te deklaracje w ciągu miesiąca od dnia powrotu do kraju nie później jednak niż w ciągu roku od zakończenia wojny.
§  8.
Jeżeli w ciągu 6 miesięcy od dnia wydania zaświadczenia tymczasowego (§ 3) nie zostanie wszczęte postępowanie według art. 4, władza, która wydała zaświadczenie tymczasowe, wyda osobie, która złożyła deklarację, w miejsce zaświadczenia tymczasowego zaświadczenie stałe, według wzoru, zawartego w załączniku Nr 3 do niniejszego rozporządzenia.
§  9.
Na obszarach, na których nie był powszechnie stosowany przez okupanta przymus przy wpisywaniu na niemiecką listę narodową, władza administracji ogólnej I instancji, przyjmując deklarację wierności (§ 2), wydaje składającemu zaświadczenie tymczasowe według wzoru, zawartego w załączniku Nr 4 do niniejszego rozporządzenia. Nadto składający deklarację, wpisani do trzeciej lub czwartej grupy niemieckiej listy narodowej, obowiązani są wykazać, że zostali wbrew swojej woli lub pod przymusem wpisani na niemiecką listę narodową i w tym celu złożyć do właściwego sądu grodzkiego przewidziany w art. 11 wniosek o rehabilitację.

W tych wypadkach zaświadczeń stałych nie wydaje się.

§  10.
Obszary, o których mowa w paragrafie poprzednim, będą podane do wiadomości publicznej przez właściwych wojewodów w drodze obwieszczeń.
§  11.
Rozporządzenie niniejsze wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.
ZAŁĄCZNIKI

ZAŁĄCZNIK  Nr 1

Wzór do § 2.

DEKLARACJA WIERNOŚCI

Podpisany(a) ............ (imię i nazwisko, u mężatek nazwisko

panieńskie) syn (córka) .............. (imię ojca i matki oraz

panieńskie nazwisko matki) urodzony(a) dnia ............. roku

w ............... (miejscowość, gmina, powiat), zamieszkały(a)

obecnie w ................. (dokładne miejsce zamieszkania), w

czasie wpisania na niemiecką listę narodową w ................

oświadczam, że zostałem(am) wpisany(a) przez niemieckie władze

okupacyjne do trzeciej (czwartej) grupy niemieckiej listy

narodowej (do grupy t. zw. "Leistungs-Pole") wbrew swej woli

(pod przymusem).*)

Pomny(a) swej polskiej przynależności narodowej, przyrzekam

uroczyście dochować wierności Narodowi i demokratycznemu

Państwu Polskiemu oraz sumiennie wypełniać moje obowiązki

obywatelskie.

................ dn. ................ r.

Podpis składającego deklarację:

..................................

Podpisano w mojej obecności

(podpis urzędnika przyjmującego deklarację)

...........................

*) Niepotrzebne skreślić.

ZAŁĄCZNIK  Nr 2

Wzór do § 3.

Nazwa Władzy Administracji Ogólnej

I Instancji

Nr rej. ....

ZAŚWIADCZENIE TYMCZASOWE

ważne na okres 6 miesięcy od dnia wydania.

Na podstawie §§ 2 i 3 rozporządzenia Ministra Administracji

Publicznej z dnia 25 maja 1945 r. w sprawie rehabilitacji osób

wpisanych do trzeciej (czwartej) grupy niemieckiej listy

narodowej lub do grupy t. zw. "Leistungs-Pole" (Dz. U. R. P.

Nr 21, poz. 128) zaświadcza się, że obywatel(ka) .............

imię i nazwisko, syn, (córka) ............. (imiona rodziców i

panieńskie nazwisko matki), urodzony(a) dnia .............. r.

w .......... (miejsce urodzenia) złożył(a) deklarację

wierności Narodowi Polskiemu i demokratycznemu Państwu

Polskiemu.

Zaświadczenie niniejsze nie służy jako dowód osobisty.

Podpis i pieczęć władzy administracji ogólnej

I instancji.

ZAŁĄCZNIK  Nr 3

Wzór do § 8

Nazwa Władzy Administracji

Ogólnej I Instancji

Nr rej. ....

ZAŚWIADCZENIE STAŁE

Na podstawie §§ 2 i 8 rozporządzenia Ministra Administracji

Publicznej z dn. 25 maja 1945 r. w sprawie rehabilitacji osób

wpisanych do trzeciej i czwartej grupy niemieckiej listy

narodowej lub do grupy t. zw. "Leistungs-Pole" (Dz. U. R. P.

Nr 21, poz. 128) zaświadcza się, że obywatel(ka) .............

(imię i nazwisko) syn (córka) ................................

(imiona rodziców i nazwisko panieńskie matki), urodzony(a)

dnia .................... r. w ...............................

(miejsce urodzenia) złożył(a) deklarację wierności Narodowi Polskiemu i demokratycznemu Państwu Polskiemu.

Zaświadczenie niniejsze nie służy jako dowód osobisty.

Podpis i pieczęć władzy administracji

ogólnej I instancji.

ZAŁĄCZNIK  Nr 4

Wzór do § 9

Nazwa Władzy Administracji Ogólnej

I Instancji

Nr rej. ....

Miejscowość .......... data ............

ZAŚWIADCZENIE TYMCZASOWE

ważne na okres 6 miesięcy od dnia wydania.

Na podstawie § 2 i 9 rozporządzenia Ministra Administracji

Publicznej z dn. 25 maja 1945 r. w sprawie rehabilitacji osób

wpisanych do trzeciej i czwartej grupy niemieckiej listy

narodowej lub do grupy t. zw. "Leistungs-Pole" (Dz. U. R. P.

Nr 21, poz. 128) zaświadcza się, że obywatel(ka) .............

(imię i nazwisko) syn (córka) .......... (imiona rodziców i

panieńskie nazwisko matki), urodzony(a) dnia .............. r.

w ................... (miejsce urodzenia) złożył(a) deklarację

wierności Narodowi Polskiemu i demokratycznemu Państwu

Polskiemu.

Wymieniony(a) obowiązany(a) jest wykazać, że został(a)

wbrew swej woli lub pod przymusem wpisany(a) na niemiecką

listę narodową i w tym celu złożyć do właściwego sądu

grodzkiego przed upływem terminu ważności niniejszego

zaświadczenia wniosek o rehabilitację.

Zaświadczenie niniejsze nie służy jako dowód osobisty.

Podpis i pieczęć władzy administracji

ogólnej I instancji.

* Z dniem 25 września 1945 r. termin składania deklaracji wierności określony w § 7 nin. rozporządzenia przedłuża się do dnia 31 października 1945 r., zgodnie z § 1 rozporządzenia z dnia 15 września 1945 r. w sprawie przedłużenia terminu składania deklaracji wierności przez osoby wpisane do trzeciej i czwartej grupy niemieckiej listy narodowej lub do grupy t. zw. "Leistungs-Pole" (Dz.U.45.35.213).

Z dniem 1 listopada 1945 r. termin składania deklaracji wierności określony w § 7 nin. rozporządzenia przedłuża się do dnia 31 lipca 1946 r., zgodnie z § 1 rozporządzenia z dnia 15 września 1945 r. w sprawie przedłużenia terminu składania deklaracji wierności przez osoby wpisane do trzeciej i czwartej grupy niemieckiej listy narodowej lub do grupy t. zw. "Leistungs-Pole" (Dz.U.45.35.213).

Zmiany w prawie

Od stycznia nowe zasady prowadzenia PKPiR

Od 1 stycznia 2026 r. zasadą będzie prowadzenie podatkowej księgi przychodów i rozchodów przy użyciu programu komputerowego. Nie będzie już można dokumentować zakupów, np. środków czystości lub materiałów biurowych, za pomocą paragonów bez NIP nabywcy. Takie zmiany przewiduje nowe rozporządzenie w sprawie PKPiR.

Marcin Szymankiewicz 15.12.2025
Senat poprawia reformę orzecznictwa lekarskiego w ZUS

Senat zgłosił w środę poprawki do reformy orzecznictwa lekarskiego w ZUS. Zaproponował, aby w sprawach szczególnie skomplikowanych możliwe było orzekanie w drugiej instancji przez grupę trzech lekarzy orzeczników. W pozostałych sprawach, zgodnie z ustawą, orzekać będzie jeden. Teraz ustawa wróci do Sejmu.

Grażyna J. Leśniak 10.12.2025
Co się zmieni w podatkach w 2026 roku? Wciąż wiele niewiadomych

Mimo iż do 1 stycznia zostały trzy tygodnie, przedsiębiorcy wciąż nie mają pewności, które zmiany wejdą w życie w nowym roku. Brakuje m.in. rozporządzeń wykonawczych do KSeF i rozporządzenia w sprawie JPK VAT. Część ustaw nadal jest na etapie prac parlamentu lub czeka na podpis prezydenta. Wiadomo już jednak, że nie będzie dużej nowelizacji ustaw o PIT i CIT. W 2026 r. nadal będzie można korzystać na starych zasadach z ulgi mieszkaniowej i IP Box oraz sprzedać bez podatku poleasingowy samochód.

Monika Pogroszewska 10.12.2025
Maciej Berek: Do projektu MRPiPS o PIP wprowadziliśmy bardzo istotne zmiany

Komitet Stały Rady Ministrów wprowadził bardzo istotne zmiany do projektu ustawy przygotowanego przez Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej – poinformował minister Maciej Berek w czwartek wieczorem, w programie „Pytanie dnia” na antenie TVP Info. Jak poinformował, projekt nowelizacji ustawy o PIP powinien trafić do Sejmu w grudniu 2025 roku, aby prace nad nim w Parlamencie trwały w I kwartale 2026 r.

Grażyna J. Leśniak 05.12.2025
Lekarze i pielęgniarki na kontraktach „uratują” firmy przed przekształcaniem umów?

4 grudnia Komitet Stały Rady Ministrów przyjął projekt zmian w ustawie o PIP - przekazało w czwartek MRPiPS. Nie wiadomo jednak, jaki jest jego ostateczny kształt. Jeszcze w środę Ministerstwo Zdrowia informowało Komitet, że zgadza się na propozycję, by skutki rozstrzygnięć PIP i ich zakres działał na przyszłość, a skutkiem polecenia inspektora pracy nie było ustalenie istnienia stosunku pracy między stronami umowy B2B, ale ustalenie zgodności jej z prawem. Zdaniem prawników, to byłaby kontrrewolucja w stosunku do projektu resortu pracy.

Grażyna J. Leśniak 05.12.2025
Klub parlamentarny PSL-TD przeciwko projektowi ustawy o PIP

Przygotowany przez ministerstwo pracy projekt zmian w ustawie o PIP, przyznający inspektorom pracy uprawnienie do przekształcania umów cywilnoprawnych i B2B w umowy o pracę, łamie konstytucję i szkodzi polskiej gospodarce – ogłosili posłowie PSL na zorganizowanej w czwartek w Sejmie konferencji prasowej. I zażądali zdjęcia tego projektu z dzisiejszego porządku posiedzenia Komitetu Stałego Rady Ministrów.

Grażyna J. Leśniak 04.12.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.1945.21.128

Rodzaj: Rozporządzenie
Tytuł: Rehabilitacja osób wpisanych do trzeciej i czwartej grupy niemieckiej listy narodowej lub do grupy t. zw. "Leistungs-Pole".
Data aktu: 25/05/1945
Data ogłoszenia: 11/06/1945
Data wejścia w życie: 11/06/1945