Księgi stanu cywilnego i akta zgonu osób zmarłych na morzu.

DEKRET
PREZYDENTA RZECZYPOSPOLITEJ
z dnia 20 września 1941 r.
o księgach stanu cywilnego i aktach zgonu osób zmarłych na morzu.

Na podstawie art. 79 ust. (2) ustawy konstytucyjnej stanowię, co następuje:
Art.  1.
(1)
W czasie trwania wyjątkowych okoliczności, wywołanych wojną, prowadzić będą upoważnione urzędy konsularne R.P. księgi stanu cywilnego osób zmarłych na morzu.
(2)
Minister Spraw Zagranicznych w porozumieniu z Ministrem Sprawiedliwości upoważni kierowników urzędów konsularnych R.P. lub innych funkcjonariuszów konsularnych do prowadzenia ksiąg stanu cywilnego.
Art.  2.

Do ksiąg stanu cywilnego, prowadzonych przez urzędy konsularne, wciągane będą akty zgonu osób zmarłych na polskich statkach handlowych.

Art.  3.

Do ksiąg stanu cywilnego, prowadzonych przez urzędy konsularne, wciągane mogą być również akty zgonu obywateli polskich, zmarłych na statkach obcych.

Art.  4.
(1)
W przypadku zgonu na statku polskiej marynarki handlowej kapitan statku sporządzi akt zgonu w obecności dwóch świadków. Akt podpisany winien być przez kapitana i świadków.
(2)
Po przybyciu statku do portu kapitan prześle akt zgonu właściwemu urzędowi konsularnemu.
(3)
W razie zgonu osoby przynależnej do Polskich Sił Zbrojnych, lub sił zbrojnych Państw Sprzymierzonych - kapitan statku prześle akt zgonu Szefowi Kierownictwa Marynarki Wojennej.
Art.  5.
(1)
Wciągnięcie do ksiąg stanu cywilnego aktu zgonu obywatela polskiego, zmarłego na statku obcym, nastąpić może, jeżeli urząd konsularny R.P. uzyska dokument sporządzony przez kapitana statku, stwierdzający fakt zgonu na podstawie zeznań conajmniej dwóch świadków.
(2)
Jeżeli akt wymieniony w ustępie poprzedzającym dotyczy osoby przynależnej do Polskich Sił Zbrojnych, urząd konsularny prześle akt Szefowi Kierownictwa Marynarki Wojennej.
Art.  6.

W akcie zgonu podane będą: imiona i nazwisko zmarłego, zawód, data i miejsce urodzenia, wyznanie, obywatelstwo, miejsce, dzień i godzina zgonu, oraz imiona i nazwiska, wiek, zawód i zamieszkanie zeznających świadków, w obecności których akt sporządzono, oraz w miarę możności, imię i nazwisko pozostałego przy życiu współmałżonka, jeśli zmarły był w stanie małżeńskim, jak też imiona i nazwiska, zawód i miejsce zamieszkania rodziców zmarłego. Dane te będą wciągnięte do księgi stanu cywilnego. Ponadto w akcie zgonu wskazana będzie przyczyna śmierci, stwierdzona w miarę możności przez lekarza, wreszcie okoliczności śmierci.

Art.  7.

Urząd konsularny R.P. może zwracać się do władz, urzędów i osób prywatnych celem zebrania dodatkowych dowodów, stwierdzających zgon, lub celem uzyskania danych dotyczących zmarłego.

Art.  8.
(1)
W przypadku uznania przez urząd konsularny, że ustalenia stwierdzające zgon są niewystarczające lub że wzbudzają wątpliwości, urząd nie wciągnie aktu do ksiąg stanu cywilnego, o czym powiadomi Ministra Sprawiedliwości.
(2)
Ostateczna decyzja w tym względzie należy do Ministra Sprawiedliwości i powzięta może być z urzędu lub na wniosek konsulatu albo osoby interesowanej.
Art.  9.
(1)
W razie ujawnienia, że twierdzenia lub przedstawione dowody, na których podstawie był sporządzony akt zgonu, są niezgodne z prawdziwym stanem rzeczy lub że w akcie zaszły omyłki, Minister Sprawiedliwości z urzędu lub na wniosek konsulatu albo osoby interesowanej, zarządzi sprostowanie aktu i ogłosi o tym w części drugiej Dziennika Ustaw R.P.
(2)
Zarządzenie Ministra Sprawiedliwości o sprostowaniu aktu złożone będzie do właściwej księgi stanu cywilnego celem spisania w niej protokołu przyjęcia i uczynienia o tym zarządzeniu wzmianki na brzegu aktu.
(3)
Zarządzenie będzie miało moc aż do czasu, gdy na wniosek osób interesowanych zapadnie w przedmiocie sprostowania aktu orzeczenie właściwego sądu.
Art.  10.
(1)
Urzędy konsularne R.P. zawiadamiać będą Ministra Sprawiedliwości o każdym akcie wciągniętym do ksiąg stanu cywilnego, podając imiona, nazwisko zmarłego, datę i miejsce urodzenia, datę i miejsce zgonu oraz numer kolejny aktu.
(2)
Minister Sprawiedliwości prowadzić będzie na tej podstawie rejestr osób zmarłych, których akty zgonu wciągnięty zostały do ksiąg stanu cywilnego, prowadzonych przez urzędy konsularne R.P.
(3)
W rejestrze tym uwidocznione będą dane, zawarte w zawiadomieniu urzędu konsularnego.
Art.  11.
(1)
Urzędy konsularne R.P. wydawać będą osobom interesowanym wypisy z ksiąg stanu cywilnego.
(2)
Opłaty za wypisy ustalone będą rozporządzeniem Ministra Spraw Zagranicznych w porozumieniu z Ministrami: Sprawiedliwości i Skarbu.
Art.  12.

Wykonanie dekretu niniejszego porucza się Ministrowi Spraw Zagranicznych w porozumieniu z Ministrem Sprawiedliwości.

Art.  13.

Dekret niniejszy wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.

Zmiany w prawie

Ważne zmiany w zakresie ZFŚS

W piątek, 19 grudnia 2025 roku, Senat przyjął bez poprawek uchwalone na początku grudnia przez Sejm bardzo istotne zmiany w przepisach dla pracodawców obowiązanych do tworzenia Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych. Odnoszą się one do tych podmiotów, w których nie działają organizacje związkowe. Ustawa trafi teraz na biurko prezydenta.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025
Wymiar urlopu wypoczynkowego po zmianach w stażu pracy

Nowe okresy wliczane do okresu zatrudnienia mogą wpłynąć na wymiar urlopów wypoczynkowych osób, które jeszcze nie mają prawa do 26 dni urlopu rocznie. Pracownicy nie nabywają jednak prawa do rozliczenia urlopu za okres sprzed dnia objęcia pracodawcy obowiązkiem stosowania art. 302(1) Kodeksu pracy, wprowadzającego zaliczalność m.in. okresów prowadzenia działalności gospodarczej czy wykonywania zleceń do stażu pracy.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025
To będzie rewolucja u każdego pracodawcy

Wszyscy pracodawcy, także ci zatrudniający choćby jednego pracownika, będą musieli dokonać wartościowania stanowisk pracy i określić kryteria służące ustaleniu wynagrodzeń pracowników, poziomów wynagrodzeń i wzrostu wynagrodzeń. Jeszcze więcej obowiązków będą mieli średni i duzi pracodawcy, którzy będą musieli raportować lukę płacową. Zdaniem prawników, dla mikro, małych i średnich firm dostosowanie się do wymogów w zakresie wartościowania pracy czy ustalenia kryteriów poziomu i wzrostu wynagrodzeń wymagać będzie zewnętrznego wsparcia.

Grażyna J. Leśniak 18.12.2025
Są rozporządzenia wykonawcze do KSeF

Minister finansów i gospodarki podpisał cztery rozporządzenia wykonawcze dotyczące funkcjonowania KSeF – potwierdził we wtorek resort finansów. Rozporządzenia określają m.in.: zasady korzystania z KSeF, w tym wzór zawiadomienia ZAW-FA, przypadki, w których nie ma obowiązku wystawiania faktur ustrukturyzowanych, a także zasady wystawiania faktur uproszczonych.

Krzysztof Koślicki 16.12.2025
Od stycznia nowe zasady prowadzenia PKPiR

Od 1 stycznia 2026 r. zasadą będzie prowadzenie podatkowej księgi przychodów i rozchodów przy użyciu programu komputerowego. Nie będzie już można dokumentować zakupów, np. środków czystości lub materiałów biurowych, za pomocą paragonów bez NIP nabywcy. Takie zmiany przewiduje nowe rozporządzenie w sprawie PKPiR.

Marcin Szymankiewicz 15.12.2025
Senat poprawia reformę orzecznictwa lekarskiego w ZUS

Senat zgłosił w środę poprawki do reformy orzecznictwa lekarskiego w ZUS. Zaproponował, aby w sprawach szczególnie skomplikowanych możliwe było orzekanie w drugiej instancji przez grupę trzech lekarzy orzeczników. W pozostałych sprawach, zgodnie z ustawą, orzekać będzie jeden. Teraz ustawa wróci do Sejmu.

Grażyna J. Leśniak 10.12.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.1941.6.10

Rodzaj: Dekret
Tytuł: Księgi stanu cywilnego i akta zgonu osób zmarłych na morzu.
Data aktu: 20/09/1941
Data ogłoszenia: 30/09/1941
Data wejścia w życie: 30/09/1941