Pomocnicza służba bezpieczeństwa.

ROZPORZĄDZENIE WYJĄTKOWE

MINISTRA SPRAW WEWNĘTRZNYCH

z dnia 1 września 1939 r.

o pomocniczej służbie bezpieczeństwa.

Na podstawie art. 8 ust. (2) ustawy z dnia 22 lutego 1937 r. o stanie wyjątkowym (Dz. U. R. P. Nr 17, poz. 108) i art. 3 ustawy z dnia 23 czerwca 1939 r. o stanie wojennym (Dz. U. R. P. Nr 57, poz. 366) zarządzam co następuje:

§ 1. Na żądanie powiatowych władz administracji ogólnej zarządy miast w miastach niewydzielonych z powiatowych związków samorządowych oraz zarządy gmin wiejskich, niepodzielonych na gromady organizują straże miejskie i gminne, a sołtysi w osiedlach wiejskich, stanowiących gromady, straże gromadzkie dla pełnienia bezpłatnej pomocniczej służby bezpieczeństwa przez ludność miejscową.

§ 2. Zadaniem straży miejskich, gminnych i gromadzkich jest współdziałanie z Policją Państwową w zakresie ochrony obiektów i urządzeń ważnych dla Państwa (np. mosty, wiadukty i przepusty drogowe, śluzy, urządzenia na drogach żeglugi śródlądowej, linie telegraficzne i telefoniczne, przewody elektryczne wysokiego napięcia, rurociągi gazowe naziemne itd.).

§ 3. Powiatowe władze administracji ogólnej ustalają regulamin pełnienia służby przez straże, wydają szczegółowe zarządzenia co do pełnienia służby oraz przydzielają strażom miejskim, gminnym i gromadzkim poszczególne zadania w zakresie ochrony.

§ 4. Do udziału w strażach miejskich, gminnych i gromadzkich obowiązani są wszyscy obywatele polscy, zamieszkali w danej miejscowości płci obojga w wieku od ukończonych lat 17 do ukończonych lat 60 z wyjątkiem:

a) osób pełniących czynną służbę wojskową;

b) osób zwolnionych od czynnej służby wojskowej w myśl art. 121 ust. (2), ustawy z dnia 9 kwietnia 1938 r. o powszechnym obowiązku wojskowym (Dz. U. R. P. Nr 25, poz. 220);

c) duchownych, wymienionych w art. 50 ust. 1 cytowanej ustawy z dnia 9 kwietnia 1938 r. o powszechnym obowiązku wojskowym;

d) posłów na Sejm i senatorów;

e) sędziów i prokuratorów sądów powszechnych;

f) funkcjonariuszów państwowych, pracowników przedsiębiorstw państwowych: "Polskie Koleje Państwowe" oraz "Polska Poczta, Telegraf i Telefon", pracowników Polskiego Monopolu Tytoniowego, Państwowego Monopolu Spirytusowego i Polskiego Monopolu Solnego, pracowników instytucji społecznych i Funduszu Pracy, pracowników Francusko-Polskiego Towarzystwa Kolejowego S. A. w Paryżu, pracowników polskich przedsiębiorstw regularnej komunikacji powietrznej oraz pracowników lotnisk, otwartych do użytku publicznego, jak również pracowników obsługujących urządzenia przenaczone do utrzymania bezpieczeństwa i porządku żeglugi powietrznej;

g) praktykujących lekarzy i farmaceutów;

h) osób, pełniących obowiązki z tytułu rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 24 stycznia 1939 r. o obowiązkach osób fizycznych i prawnych oraz władz i instytucji w dziedzinie przygotowania personelu obrony przeciwlotniczej i przeciwgazowej w czasie pokoju (Dz. U. R. P. Nr 10, poz. 54).

§ 5. Od obowiązku służby w strażach miejskich, gminnych i gromadzkich należy zwolnić:

a) osoby niezdolne do pełnienia tej służby wskutek choroby lub ułomności fizycznej;

b) kobiety w czasie ciąży i przez 6 tygodni po odbyciu porodu, kobiety karmiące, matki i inne kobiety, sprawujące pieczę macierzyńską nad dziećmi w wieku do ukończonych lat 13;

c) osoby, których powołanie do wykonywania służby w strażach miejskich, gminnych i gromadzkich, mogłoby uniemożliwić lub poważnie utrudnić wykonywanie przez nie świadczeń rzeczowych.

§ 6. Powołanie do pełnienia służby w strażach następuje w drodze pisemnego wezwania lub nakazu ustnego, potwierdzonego następnie na piśmie.

§ 7. Osoby, powołane do służby w strażach, pełnią ją w miastach, gromadach i gminach niepodzielonych na gromady, na których terenie zamieszkują.

§ 8. Osoby, powołane do służby w strażach, pełnią ją bezpłatnie w ubraniu własnym i mają się żywić w czasie pełnienia tej służby własnym kosztem.

§ 9. Osoby, powołane do służby w strażach, obowiązane są w czasie spełniania tego obowiązku do posłuchu wobec przełożonych, wyznaczanych stosownie do regulaminu oraz wobec organów P. P. w zakresie wypełniania poruczonych zadań.

§ 10. W wyjątkowych przypadkach na zarządzenie wojewódzkiej władzy administracji ogólnej może być nałożony obowiązek uzbrajania straży miejskiej, gminnej i gromadzkiej staraniem miasta, gminy lub gromady.

§ 11. W razie szkody lub straty powstałej wskutek zaniedbania obowiązków służby bezpieczeństwa, wojewódzka władza administracji ogólnej orzeka o odpowiedzialności za te szkody i straty i określa wysokość odszkodowania.

§ 12. Powiatowa władza administracji ogólnej nakłada w myśl orzeczenia wojewódzkiej władzy administracji ogólnej, obowiązek wynagrodzenia szkód i strat na właściwą gminę.

§ 13. Rada gminna zaś ze swej strony pociąga do obowiązku pokrycia odszkodowania osobę winną zaniedbania, które spowodowało szkodę.

§ 14. W razie gdyby osoba winna spowodowania szkody nie została wykryta lub też nie jest w stanie pokryć odszkodowania, rada gminna rozkłada świadczenia celem pokrycia odszkodowania na mieszkańców gminy, lub mieszkańców gromady, jeżeli szkody powstałe ograniczają się do jednej lub kilku gromad, nie obejmując terytorium całej gminy.

§ 15. Świadczenia celem pokrycia odszkodowania oblicza się w kwotach pieniężnych, o ile zaś dana osoba nie może uiścić nałożonej na nią kwoty, przysługuje zarządowi gminy prawo zamiany świadczenia pieniężnego na świadczenie w naturze. Normy świadczeń zastępczych uchwala rada gminna.

§ 16. Rozkład świadczeń na pokrycie ustalonego odszkodowania przeprowadza się według następującej zasady:

1) w gminach wiejskich połowę wartości odszkodowania pokrywają w równym stosunku wszystkie osoby obowiązane do pomocniczej służby bezpieczeństwa, drugą zaś połowę wartości pokrywają płatnicy podatku wyrównawczego w stosunku do wymierzonych kwot tego podatku;

2) w gminach miejskich: połowę wartości odszkodowania pokrywają osoby obowiązane do pomocniczej służby bezpieczeństwa w równym stosunku; połowę wartości odszkodowania pokrywają płatnicy podatku dochodowego w stosunku do wymierzonych kwot tego podatku.

§ 17. Rozporządzenie niniejsze wchodzi w życie na obszarze powiatu z dniem obwieszczenia go w miejscowości, będącej siedzibą powiatowej władzy administracji ogólnej a gdy warunki nie pozwalają na dokonanie obwieszczenia w tej miejscowości - z dniem obwieszczenia go w siedzibie właściwej wojewódzkiej władzy administracji ogólnej.

• Identyfikator: Dz.U.1939.88.560
• Rodzaj: Rozporządzenie
• Tytuł: Pomocnicza służba bezpieczeństwa.
• Data aktu: 01/09/1939
• Data ogłoszenia: 02/09/1939
• Data wejścia w życie: 01/09/1939