Spółki akcyjne, spółki komandytowo-akcyjne oraz spółki z ograniczoną odpowiedzialnością na odzyskanych ziemiach Śląska Cieszyńskiego.

DEKRET
PREZYDENTA RZECZYPOSPOLITEJ
z dnia 22 listopada 1938 r.
o spółkach akcyjnych, spółkach komandytowo-akcyjnych oraz spółkach z ograniczoną odpowiedzialnością na odzyskanych ziemiach Śląska Cieszyńskiego.

Na podstawie art. 55 ust. (2) ustawy konstytucyjnej postanawiam co następuje:
Art.  1.
(1)
Spółki akcyjne, spółki komandytowo-akcyjne oraz spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, posiadające w dniu 1 października 1938 r. wszystkie swoje zakłady na obszarze odzyskanych ziem Śląska Cieszyńskiego, a siedziby prawne poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej, powinny do dnia 1 kwietnia 1939 r. przenieść swoje siedziby na obszar Rzeczypospolitej Polskiej oraz do dnia 30 czerwca 1940 r. uzgodnić statuty bądź umowy z przepisami kodeksu handlowego.
(2)
Spółki, wymienione w ust. (1), posiadające w dniu 1 października 1938 r. część swych zakładów na obszarze odzyskanych ziem Śląska Cieszyńskiego, a siedziby prawne poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej, powinny:
1)
do dnia 1 kwietnia 1939 r. w drodze przeniesienia siedzib prawnych na obszar Rzeczypospolitej Polskiej utworzyć spółki krajowe, obejmujące całość majątku oraz do dnia 30 czerwca 1940 r. uzgodnić statuty bądź umowy z przepisami kodeksu handlowego, albo
2)
do dnia 30 kwietnia 1939 r. zawiązać nowe spółki, obejmujące część majątku znajdującego się na obszarze odzyskanych ziem Śląska Cieszyńskiego; w tym przypadku bilans otwarcia nowych spółek oraz statut wymagają zatwierdzenia Ministrów Przemysłu i Handlu oraz Skarbu.
(3)
Do przewidzianego w ust. (1) i (2) uzgodnienia statutów bądź umów z przepisami kodeksu handlowego stosuje się odpowiednio przepisy dekretu Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 18 listopada 1938 r. o rozciągnięciu mocy obowiązującej niektórych przepisów prawa cywilnego i handlowego na odzyskane ziemie Śląska Cieszyńskiego (Dz. U. R. P. Nr 89, poz. 604).
(4)
W przypadku zawiązania nowej spółki akcyjnej na podstawie przepisu ust. (2) Ministrowie Przemysłu i Handlu oraz Skarbu mogą zwolnić tę spółkę od stosowania przepisów kodeksu handlowego o wkładach niepieniężnych (aportach) przy zawiązaniu spółki akcyjnej.
Art.  2.
(1)
Oddziały zagranicznych spółek akcyjnych, spółek komandytowo - akcyjnych oraz spółek z ograniczoną odpowiedzialnością, posiadające w dniu 1 października 1938 r. swoje zakłady lub ich część na obszarze odzyskanych ziem Śląska Cieszyńskiego, a siedziby prawne poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej, powinny do dnia 1 kwietnia 1939 r. uzyskać zezwolenie Ministrów Przemysłu i Handlu oraz Skarbu na działalność na obszarze Rzeczypospolitej i przenieść swe siedziby na obszar Rzeczypospolitej Polskiej.
(2)
Wydanie zezwolenia, o którym mowa w ust. (1), może być uzależnione od wypełnienia warunków, jakie określą w poszczególnych przypadkach Ministrowie Przemysłu i Handlu oraz Skarbu.
(3)
Poza tym stosuje się do tych oddziałów przepisy art. 8 dekretu Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 18 listopada 1938 r. o rozciągnięciu mocy obowiązującej niektórych przepisów prawa cywilnego i handlowego na odzyskane ziemie Śląska Cieszyńskiego (Dz. U. R. P. Nr 89, poz. 604).
Art.  3.
(1)
Ministrowie Przemysłu i Handlu oraz Skarbu mogą w uzasadnionych przypadkach zezwolić spółkom wymienionym w art. 1 ust. (2) na działalność na obszarze Rzeczypospolitej w charakterze oddziałów spółek zagranicznych.
(2)
Przepisy ust. (2) i (3) art. 2 stosuje się również w przypadkach udzielenia zezwolenia przewidzianego w ust. (1).
Art.  4.
(1)
Majątek spółek wymienionych w art. 1 i 2, które do dnia 1 kwietnia 1939 r. nie przeniosą swych siedzib prawnych na obszar Rzeczypospolitej Polskiej bądź nie zawiążą do dnia 30 kwietnia 1939 r. nowych spółek krajowych, albo nie uzyskają zezwolenia Ministrów Przemysłu i Handlu oraz Skarbu na działalność na obszarze Rzeczypospolitej w charakterze oddziałów spółek zagranicznych, lub wreszcie nie przeprowadzą likwidacji swoich zakładów położonych na obszarze odzyskanych ziem Śląska Cieszyńskiego - ulegnie przymusowej likwidacji orzeczonej przez sąd właściwy według miejsca położenia majątku na wniosek Ministra Przemysłu i Handlu.
(2)
Rozporządzenie Rady Ministrów określi zasady, sposób i tryb przymusowego postępowania likwidacyjnego.
Art.  5.

Spółki, wymienione w art. 1 i 2, które przeniosą swoje siedziby prawne na obszar Rzeczypospolitej Polskiej, obowiązane są przerachować bilanse według zasad przewidzianych w dekrecie Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 22 listopada 1938 r. o bilansowaniu w złotych na obszarze odzyskanych ziem Śląska Cieszyńskiego (Dz. U. R. P. Nr 90, poz. 618).

Art.  6.
(1)
Do czasu przerachowania bilansów lub sporządzenia bilansów otwarcia, spółki obowiązane są dla swoich zakładów położonych na obszarze odzyskanych ziem Śląska Cieszyńskiego prowadzić w walucie polskiej, według zasad prawidłowej rachunkowości kupieckiej oddzielną księgowość handlową, jaka ze względu na rodzaj i rozmiar przedsiębiorstwa jest konieczna, celem ujawnienia rzeczywistego stanu majątkowego i interesów handlowych.
(2)
Minister Skarbu może wydać szczegółowe przepisy dotyczące sposobu księgowania.
Art.  7.

Wszelkie czynności urzędowe, umowy i pisma spółek, wymienionych w dekrecie niniejszym, związane z dostosowaniem się do przepisów tego dekretu są wolne od opłat stemplowych.

Art.  8.

Wykonanie dekretu niniejszego porucza się Ministrom Przemysłu i Handlu oraz Skarbu.

Art.  9.

Dekret niniejszy wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.

Zmiany w prawie

Ważne zmiany w zakresie ZFŚS

W piątek, 19 grudnia 2025 roku, Senat przyjął bez poprawek uchwalone na początku grudnia przez Sejm bardzo istotne zmiany w przepisach dla pracodawców obowiązanych do tworzenia Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych. Odnoszą się one do tych podmiotów, w których nie działają organizacje związkowe. Ustawa trafi teraz na biurko prezydenta.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025
Wymiar urlopu wypoczynkowego po zmianach w stażu pracy

Nowe okresy wliczane do okresu zatrudnienia mogą wpłynąć na wymiar urlopów wypoczynkowych osób, które jeszcze nie mają prawa do 26 dni urlopu rocznie. Pracownicy nie nabywają jednak prawa do rozliczenia urlopu za okres sprzed dnia objęcia pracodawcy obowiązkiem stosowania art. 302(1) Kodeksu pracy, wprowadzającego zaliczalność m.in. okresów prowadzenia działalności gospodarczej czy wykonywania zleceń do stażu pracy.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025
To będzie rewolucja u każdego pracodawcy

Wszyscy pracodawcy, także ci zatrudniający choćby jednego pracownika, będą musieli dokonać wartościowania stanowisk pracy i określić kryteria służące ustaleniu wynagrodzeń pracowników, poziomów wynagrodzeń i wzrostu wynagrodzeń. Jeszcze więcej obowiązków będą mieli średni i duzi pracodawcy, którzy będą musieli raportować lukę płacową. Zdaniem prawników, dla mikro, małych i średnich firm dostosowanie się do wymogów w zakresie wartościowania pracy czy ustalenia kryteriów poziomu i wzrostu wynagrodzeń wymagać będzie zewnętrznego wsparcia.

Grażyna J. Leśniak 18.12.2025
Są rozporządzenia wykonawcze do KSeF

Minister finansów i gospodarki podpisał cztery rozporządzenia wykonawcze dotyczące funkcjonowania KSeF – potwierdził we wtorek resort finansów. Rozporządzenia określają m.in.: zasady korzystania z KSeF, w tym wzór zawiadomienia ZAW-FA, przypadki, w których nie ma obowiązku wystawiania faktur ustrukturyzowanych, a także zasady wystawiania faktur uproszczonych.

Krzysztof Koślicki 16.12.2025
Od stycznia nowe zasady prowadzenia PKPiR

Od 1 stycznia 2026 r. zasadą będzie prowadzenie podatkowej księgi przychodów i rozchodów przy użyciu programu komputerowego. Nie będzie już można dokumentować zakupów, np. środków czystości lub materiałów biurowych, za pomocą paragonów bez NIP nabywcy. Takie zmiany przewiduje nowe rozporządzenie w sprawie PKPiR.

Marcin Szymankiewicz 15.12.2025
Senat poprawia reformę orzecznictwa lekarskiego w ZUS

Senat zgłosił w środę poprawki do reformy orzecznictwa lekarskiego w ZUS. Zaproponował, aby w sprawach szczególnie skomplikowanych możliwe było orzekanie w drugiej instancji przez grupę trzech lekarzy orzeczników. W pozostałych sprawach, zgodnie z ustawą, orzekać będzie jeden. Teraz ustawa wróci do Sejmu.

Grażyna J. Leśniak 10.12.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.1938.90.619

Rodzaj: Dekret
Tytuł: Spółki akcyjne, spółki komandytowo-akcyjne oraz spółki z ograniczoną odpowiedzialnością na odzyskanych ziemiach Śląska Cieszyńskiego.
Data aktu: 22/11/1938
Data ogłoszenia: 23/11/1938
Data wejścia w życie: 23/11/1938