Tymczasowe uregulowanie ubezpieczeń społecznych na odzyskanych ziemiach Śląska Cieszyńskiego.

DEKRET
PREZYDENTA RZECZYPOSPOLITEJ
z dnia 6 listopada 1938 r.
o tymczasowym uregulowaniu ubezpieczeń społecznych na odzyskanych ziemiach Śląska Cieszyńskiego.

Na podstawie art. 55 ust. (2) ustawy konstytucyjnej postanawiani co następuje:
Art.  1.
(1)
Osoby zamieszkałe na odzyskanych ziemiach Śląska Cieszyńskiego, uprawnione do świadczeń z czeskosłowackich instytucyj ubezpieczeń społecznych z tytułu: ubezpieczenia od wypadków, ubezpieczenia na wypadek inwalidztwa i na starość, ubezpieczenia pensyjnego pracowników prywatnych oraz ubezpieczenia pensyjnego w górniczych kasach brackich, mają prawo do zasiłków na zasadach określonych w dekrecie niniejszym, jeżeli instytucje czeskosłowackie nie wypłacają im świadczeń.
(2)
Minister Opieki Społecznej może w drodze zarządzeń przyznać prawo do zasiłków również innym kategoriom osób uprawnionych do świadczeń z czeskosłowackich instytucyj ubezpieczeń społecznych.
(3)
Osoby, które w rozumieniu dekretu Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 19 października 1938 r. o rozciągnięciu mocy obowiązującej ustawy z dnia 20 stycznia 1920 r. o obywatelstwie Państwa Polskiego na odzyskane ziemie Śląska Cieszyńskiego oraz o zmianie niektórych jej przepisów (Dz. U. R. P. Nr 81, poz. 548) nie posiadają obywatelstwa polskiego, mogą być pozbawione prawa do zasiłku w drodze zarządzeń Ministra Opieki Społecznej.
Art.  2.
(1)
Zasiłki wypłacane będą zaliczkowo w wysokości kwot należnych od instytucyj czeskosłowackich wraz z wszelkimi dodatkami. Do przerachowania tych kwot na złote stosuje się przepisy art. 1 dekretu Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 11 października 1938 r. o przerachowaniu zobowiązań opiewających na walutę czeskosłowacką (Dz. U. R. P. Nr 79, poz. 535).
(2)
Osoby uprawnione do rent z instytucyj czeskosłowackich, których zasiłek obliczony stosownie do przepisów ust. (1) wyniesie mniej niż 50 zł miesięcznie, otrzymują dodatek w wysokości 15% z tym jednak zastrzeżeniem, że kwota zasiłku wraz z dodatkiem nie może przewyższać 50 zł miesięcznie.
(3)
Kwoty należne na podstawie ust. (1) i (2) zaokrągla się do 10 gr w górę.
Art.  3.
(1)
Prawo do zasiłku dla osób, które pobierały już renty czeskosłowackie, powstaje od dnia następującego po upływie okresu, za który instytucje czeskosłowackie wypłaciły rentę po raz ostatni, dla osób zaś, które jeszcze rent czeskosłowackich nie pobierały, prawo do zasiłku powstaje od dnia, w którym osoby te uzyskały prawo do renty.
(2)
Zasiłki tymczasowe wypłacone osobom wymienionym w art. 1 przed wejściem w życie dekretu niniejszego przez polskie instytucje ubezpieczeń społecznych zostaną zaliczone na poczet zasiłków należnych na podstawie dekretu niniejszego.
Art.  4.
(1)
Zarządzenia Ministra Opieki Społecznej określą instytucje, które wypłacać będą zasiłki, jak również instytucje ubezpieczeń społecznych, które tymczasowo dostarczą na ten cel niezbędnych środków finansowych.
(2)
Kwoty, dostarczone przez instytucje ubezpieczeń społecznych, będą tym instytucjom zwrócone przez te osoby prawne, które po dokonaniu rozrachunków między Rzeczą-pospolitą Polską a Republiką Czeskosłowacką z tytułu ubezpieczeń społecznych na odzyskanych ziemiach Śląska Cieszyńskiego zostaną ostatecznie obciążone wypłatą świadczeń wy mienionych w art. 1.
(3)
Zasiłki wypłacone za czas, za który czeskosłowackie lub polskie instytucje ubezpieczeń społecznych udzielą świadczeń, będą z tych świadczeń potrącone.
Art.  5.

Minister Opieki Społecznej wyda przepisy o postępowaniu w sprawach związanych z wykonaniem dekretu niniejszego oraz przepisy tymczasowe o organizacji ubezpieczeń społecznych na odzyskanych ziemiach Śląska Cieszyńskiego.

Art.  6.

Wykonanie dekretu niniejszego porucza się Ministrowi Opieki Społecznej.

Art.  7.

Dekret niniejszy wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.

Zmiany w prawie

Ważne zmiany w zakresie ZFŚS

W piątek, 19 grudnia 2025 roku, Senat przyjął bez poprawek uchwalone na początku grudnia przez Sejm bardzo istotne zmiany w przepisach dla pracodawców obowiązanych do tworzenia Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych. Odnoszą się one do tych podmiotów, w których nie działają organizacje związkowe. Ustawa trafi teraz na biurko prezydenta.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025
Wymiar urlopu wypoczynkowego po zmianach w stażu pracy

Nowe okresy wliczane do okresu zatrudnienia mogą wpłynąć na wymiar urlopów wypoczynkowych osób, które jeszcze nie mają prawa do 26 dni urlopu rocznie. Pracownicy nie nabywają jednak prawa do rozliczenia urlopu za okres sprzed dnia objęcia pracodawcy obowiązkiem stosowania art. 302(1) Kodeksu pracy, wprowadzającego zaliczalność m.in. okresów prowadzenia działalności gospodarczej czy wykonywania zleceń do stażu pracy.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025
To będzie rewolucja u każdego pracodawcy

Wszyscy pracodawcy, także ci zatrudniający choćby jednego pracownika, będą musieli dokonać wartościowania stanowisk pracy i określić kryteria służące ustaleniu wynagrodzeń pracowników, poziomów wynagrodzeń i wzrostu wynagrodzeń. Jeszcze więcej obowiązków będą mieli średni i duzi pracodawcy, którzy będą musieli raportować lukę płacową. Zdaniem prawników, dla mikro, małych i średnich firm dostosowanie się do wymogów w zakresie wartościowania pracy czy ustalenia kryteriów poziomu i wzrostu wynagrodzeń wymagać będzie zewnętrznego wsparcia.

Grażyna J. Leśniak 18.12.2025
Są rozporządzenia wykonawcze do KSeF

Minister finansów i gospodarki podpisał cztery rozporządzenia wykonawcze dotyczące funkcjonowania KSeF – potwierdził we wtorek resort finansów. Rozporządzenia określają m.in.: zasady korzystania z KSeF, w tym wzór zawiadomienia ZAW-FA, przypadki, w których nie ma obowiązku wystawiania faktur ustrukturyzowanych, a także zasady wystawiania faktur uproszczonych.

Krzysztof Koślicki 16.12.2025
Od stycznia nowe zasady prowadzenia PKPiR

Od 1 stycznia 2026 r. zasadą będzie prowadzenie podatkowej księgi przychodów i rozchodów przy użyciu programu komputerowego. Nie będzie już można dokumentować zakupów, np. środków czystości lub materiałów biurowych, za pomocą paragonów bez NIP nabywcy. Takie zmiany przewiduje nowe rozporządzenie w sprawie PKPiR.

Marcin Szymankiewicz 15.12.2025
Senat poprawia reformę orzecznictwa lekarskiego w ZUS

Senat zgłosił w środę poprawki do reformy orzecznictwa lekarskiego w ZUS. Zaproponował, aby w sprawach szczególnie skomplikowanych możliwe było orzekanie w drugiej instancji przez grupę trzech lekarzy orzeczników. W pozostałych sprawach, zgodnie z ustawą, orzekać będzie jeden. Teraz ustawa wróci do Sejmu.

Grażyna J. Leśniak 10.12.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.1938.85.572

Rodzaj: Dekret
Tytuł: Tymczasowe uregulowanie ubezpieczeń społecznych na odzyskanych ziemiach Śląska Cieszyńskiego.
Data aktu: 06/11/1938
Data ogłoszenia: 07/11/1938
Data wejścia w życie: 07/11/1938