Nadanie koncesji na budowę i eksploatację kolei górskiej w Krynicy Zdroju.

ZARZĄDZENIE
MINISTRA KOMUNIKACJI
z dnia 27 sierpnia 1938 r.
w sprawie nadania koncesji na budowę i eksploatację kolei górskiej w Krynicy Zdroju.

Na podstawie art. 6 ustawy z dnia 17 marca 1932 r. o koncesjach na koleje znaczenia miejscowego i koleje miejskie (Dz. U. R. P. Nr 38, poz. 391) nadaję Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością "Kolej Górska w Krynicy"; mającej siedzibę w Warszawie, nazywanej niżej "Spółką", koncesję na budowę i eksploatację kolei górskiej użytku publicznego w Krynicy Zdroju dla ruchu osobowego i towarowego, na warunkach następujących:
§  1.
Spółka jest obowiązana wybudować swoim kosztem kolej górską, linowo-terenową na szczyt Góry Parkowej w Krynicy Zdroju o trakcji elektrycznej, długości około 650 m, zgodnie z planami i projektami oraz kosztorysem ogólnym i szczegółowymi warunkami technicznymi, zatwierdzonymi przez Ministra Komunikacji.
§  2.
Koncesję nadaje się na okres 35 lat, licząc od daty jej ogłoszenia.
§  3.
Spółka jest obowiązana ukończyć budowę koncesjonowanej kolei i otworzyć stały ruch użytku publicznego w przeciągu jednego roku od daty ogłoszenia niniejszej koncesji.
§  4.
Spółka jest obowiązana wykonać wszystkie roboty, mające na celu zabezpieczenie istniejących stosunków wodnych i drogowych oraz innych interesów publicznych, w tym także istniejących urządzeń turystyczno-sportowych.
§  5.
Spółka jest obowiązana nabyć na swoją własność grunty, potrzebne do budowy i eksploatacji kolei koncesjonowanej, jej budowli i urządzeń, z zachowaniem przepisów o nabywaniu nieruchomości w pasie granicznym.

Spółce służy prawo wywłaszczenia na podstawie rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 24 września 1934 r. o wywłaszczaniu na cele kolejowe (Dz. U. R. P. Nr 86, poz. 777).

§  6.
Nadzór nad budową kolei wykonywać będą organa Ministerstwa Komunikacji, których zlecenia powinny być ściśle przestrzegane.

Tytułem zwrotu kosztów, związanych z wykonywaniem tego nadzoru, Spółka wpłaci do kasy Ministerstwa Komunikacji w okresie 6 miesięcy od daty ogłoszenia niniejszej koncesji ryczałtową sumę w wysokości 1/4% kosztów budowy, ustalonych w kosztorysie.

§  7.
Otwarcie stałego ruchu użytku publicznego na kolei może nastąpić za zezwoleniem Ministra Komunikacji, który przed tym zarządzi zbadanie komisyjne wykonanych robót i urządzeń kolejowych pod względem ich zgodności z zatwierdzonymi planami, projektami i szczegółowymi warunkami technicznymi oraz pod względem bezpieczeństwa ruchu.
§  8.
Spółka jest obowiązana zaopatrzyć kolej we wszystkie urządzenia niezbędne do eksploatacji i utrzymywać ją przez cały czas trwania koncesji w stanie zupełnej sprawności, zapewniającej bezpieczeństwo i ciągłość ruchu.

W sprawie budowy i uruchomienia urządzeń elektrycznych kolei górskiej obowiązują postanowienia ustawy elektrycznej z dnia 21 marca 1922 r. (Dz. U. R. P. z 1935 r. Nr 17, poz. 98) i rozporządzeń na podstawie tej ustawy wydanych.

§  9.
Przy wszelkich robotach i dostawach Spółka obowiązana jest uwzględniać krajową siłę roboczą i przemysł krajowy. Przywóz z zagranicy przedmiotów i urządzeń, potrzebnych do budowy i eksploatacji kolei, może nastąpić tylko za uprzednim zezwoleniem właściwych władz państwowych.
§  10.
Spółka może zaciągać dla celów budowy i utrzymania kolei pożyczki hipoteczne i obligacyjne tylko na podstawie uprzedniego zezwolenia Ministra Komunikacji wydanego w porozumieniu z Ministrem Skarbu i na warunkach w tym zezwoleniu ustalonych. Pożyczki te powinny być spłacone w całości w czasie trwania koncesji według planu, zatwierdzonego przez Ministerstwo Komunikacji z dochodów kolei po pokryciu wydatków eksploatacyjnych i handlowych (administracyjnych).
§  11.
Kapitał zakładowy Spółki i sumy, uzyskane z operacyj kredytowych, stanowić będą kapitał budowlany, służący na pokrycie:
a)
kosztów założenia Spółki;
b)
kosztów studiów i projektów oraz budowy kolei, łącznie z kosztami administracji budowy i oprocentowania w czasie budowy zaciągniętych na budowę pożyczek;
c)
kosztów nadzoru państwowego nad budową kolei;
d)
kapitału obrotowego.

W ciągu roku od ukończenia budowy Spółka obowiązana jest przedłożyć Ministerstwu Komunikacji sprawozdanie z budowy kolei ze szczegółowym jej opisem oraz z podaniem wysokości kapitału budowlanego i kosztów poszczególnych robót, budowli i innych urządzeń.

§  12.
W celu zapewnienia należytego utrzymania kolei oraz prawidłowej i przezornej eksploatacji Spółka powinna utworzyć następujące kapitały pomocnicze:
a)
kapitał odnowienia (renowacyjny), przeznaczony na pokrycie wydatków na urządzenia kolejowe, które - mimo należytego ich utrzymania - wymagają po pewnych okresach czasu wymiany na nowe, a których wymiana nie zwiększa majątku kolei; kapitał ten powstaje z dochodów ze sprzedaży niezdatnych do użytku materiałów, wymienionych na nowe oraz z corocznych odpisów od zysku brutto, określonego w § 13, obliczonych w sposób następujący:

3% od wartości bilansowej budowli murowanych,

5% od wartości bilansowej budynków drewnianych,

10% od wartości bilansowej maszyn;

b)
kapitał zapasowy z sum corocznie odpisywanych w wysokości 8% czystego zysku (§ 14); kapitał ten służy na pokrycie nieprzewidzianych wydatków i strat w latach deficytowych.

Jeżeli kapitał zapasowy dojdzie do wysokości nominalnego kapitału zakładowego, ustają dalsze coroczne odpisy na ten cel, natomiast. zostaną one wznowione, gdy kapitał ten zmniejszy się.

Kapitały odnowienia (renowacyjny) i zapasowy lokuje Spółka na rachunku bieżącym w instytucjach finansowych, wskazanych przez Ministerstwo Komunikacji w porozumieniu z Ministerstwem Skarbu, lub w papierach wartościowych, mających bezpieczeństwo pupilarne.

§  13.
Zysk brutto przedsiębiorstwa stanowić będzie różnica, powstała po potrąceniu z ogólnego dochodu wszystkich wydatków eksploatacyjnych i handlowych (administracyjnych), łącznie z kosztami nadzoru państwowego, określonego w § 25, tudzież wydatków na spłatę pożyczek hipotecznych i obligacyjnych.
§  14.
Po dokonaniu z zysku brutto potrąceń na kapitał odnowienia (renowacyjny) w myśl § 12, powstaje czysty zysk.

Czysty zysk zużyty będzie w następującej kolejności:

a)
na odpisy na kapitał zapasowy (§ 12) za rok bieżący i za lata ubiegłe, o ile powstały zaległości,
b)
na pokrycie wszystkich innych zobowiązań Spółki,
c)
na inwestycje turystyczne znaczenia ogólno-społecznego.
§  15.
Taryfy maksymalne na przewóz osób, bagażu i towarów koleją górską oraz należności dodatkowe, jak i ich zmiany, będą zatwierdzane i wydawane na wniosek Spółki w trybie wydawania taryf na kolejach państwowych.

W granicach taryf maksymalnych Spółka może ustalać według swego uznania opłaty za przewóz osób, bagażu i towarów.

§  16.
Personel, zatrudniony przy eksploatacji kolei, powinien posiadać potrzebne kwalifikacje fachowe i być umundurowany.
§  17.
Preliminarz budżetowy, roczne sprawozdanie, bilans oraz rachunek zysków i strat Spółki zatwierdza Ministerstwo Komunikacji.
§  18.
Spółka nie może zbywać ani obdłużać majątku nieruchomego kolei bez uprzedniej zgody Ministra Komunikacji. Wyjątek stanowią przypadki sprzedaży niezdatnych do użytku urządzeń kolejowych w celu ich wymiany.
§  19.
Kierownictwo kolei pod względem administracyjnym i technicznym sprawować będzie osoba, zatwierdzona przez Ministerstwo Komunikacji na wniosek Spółki.
§  20.
Spółka obowiązana jest prowadzić statystykę eksploatacji kolejowej według zasad i form, zatwierdzanych przez Ministerstwo Komunikacji.
§  21.
Spółce nie wolno powierzać prowadzenia eksploatacji kolei osobom trzecim bez uprzedniej zgody Ministerstwa Komunikacji.
§  22.
Przy budowie i eksploatacji kolei Spółka powinna stosować się do właściwych ustaw a w szczególności do ustawy z dnia 17 marca 1932 r. o koncesjach na koleje znaczenia miejscowego i koleje miejskie oraz do rozporządzeń i zarządzeń na ich podstawie wydanych.
§  23.
Spółka jest obowiązana ubezpieczyć się od odpowiedzialności, wynikającej z przepisów, za szkody i wypadki, jakie powstaną z powodu budowy i eksploatacji kolei.
§  24.
Spółka zwolniona jest od podatków oraz od opłat państwowych i samorządowych w zakresie, ustalonym w art. 26 ustawy z dnia 17 marca 1932 r. o koncesjach na koleje znaczenia miejscowego i koleje miejskie.
§  25.
Nadzór ogólny nad należytym utrzymaniem kolei pod względem technicznym, nad prowadzeniem ruchu i wykonywaniem postanowień koncesji sprawować będą organa Ministerstwa Komunikacji, które mają również prawo wglądu w czynności Spółki, w jej księgi, rachunki i dokumenty, prawo uczestniczenia w Walnych Zgromadzeniach i posiedzeniach władz Spółki oraz prawo sprzeciwienia się uchwałom, które byłyby niezgodne z obowiązującymi przepisami, postanowieniami koncesji lub umowy Spółki albo, które byłyby szkodliwe dla interesu publicznego. W razie sprzeciwu Spółka przedstawia odnośną uchwałę Ministrowi Komunikacji do decyzji. W przypadku braku tej decyzji w ciągu 30 dni od daty przedstawienia uchwały, uważa się sprzeciw za nieaktualny.

Na pokrycie kosztów tego nadzoru Spółka jest obowiązana wpłacać corocznie do kasy Ministerstwa Komunikacji pół procent (1/2%) od ogólnego dochodu, otrzymanego z eksploatacji kolei.

§  26.
Po upływie 15 lat od daty otwarcia stałego ruchu na koncesjonowanej kolei Rząd ma prawo wykupić całe przedsiębiorstwo kolejowe.

Minister Komunikacji zawiadomi Spółkę o zamiarze wykupu kolei co najmniej na sześć miesięcy przed dniem wykupu. Od dnia doręczenia Spółce tego zawiadomienia Spółka nie może zaciągać żadnych zobowiązań ani długów bez zgody Ministra Komunikacji.

W okresie sześciomiesięcznym, wyżej wymienionym, organa Ministerstwa Komunikacji czuwać będą, aby wszelkie nakłady pieniężne, niezbędne do utrzymania kolei i jej urządzeń w należytym stanie, zapewniającym bezpieczeństwo, były dokonywane we właściwym czasie.

W dniu wykupu kolei Rząd wypłaci Spółce tytułem odszkodowania sumę kapitału zakładowego, zaś przedsiębiorstwo "Polskie Koleje Państwowe" przejmie z tym dniem nieumorzone pożyczki hipoteczne i obligacyjne Spółki.

Z dniem wykupu cały majątek nieruchomy Spółki przechodzi na własność Skarbu Państwa, zaś majątek ruchomy Spółki oraz kapitały odnowienia (renowacyjny) i zapasowy przechodzą na własność przedsiębiorstwa "Polskie Koleje Państwowe".

§  27.
Koncesja może być przez Ministra Komunikacji unieważniona w przypadkach, przewidzianych w ustawie z dnia 17 marca 1932 r. o koncesjach na koleje znaczenia miejscowego i koleje miejskie.

W razie unieważnienia koncesji Minister Komunikacji zarządza:

1)
przejęcie na własność Skarbu Państwa całego nieruchomego majątku Spółki, na własność zaś przedsiębiorstwa "Polskie Koleje Państwowe" - całego ruchomego majątku oraz kapitałów pomocniczych, wskazanych w § 12;
2)
przejęcie przez przedsiębiorstwo "Polskie Koleje Państwowe" nieumorzonych pożyczek hipotecznych i obligacyjnych Spółki, zaciągniętych na rzecz koncesjonowanej kolei;
3)
wypłatę Spółce kapitału zakładowego.
§  28.
Po upływie terminu koncesji kolej wraz z gruntami, budowlami i wszystkimi przynależnościami łącznie z kapitałem odnowienia (renowacyjnym) i obrotowym bez żadnych ciężarów przechodzi natychmiast bez odszkodowania na własność Skarbu Państwa.
§  29.
W każdym przypadku przejścia kolei na własność Skarbu Państwa, Spółka jest obowiązana przekazać Ministerstwu Komunikacji wszelkie dokumenty i akta, dotyczące kolei oraz praw i zobowiązań Spółki, przejętych przez Skarb Państwa lub przedsiębiorstwo "Polskie Koleje Państwowe".

Zmiany w prawie

Senat poprawia reformę orzecznictwa lekarskiego w ZUS

Senat zgłosił w środę poprawki do reformy orzecznictwa lekarskiego w ZUS. Zaproponował, aby w sprawach szczególnie skomplikowanych możliwe było orzekanie w drugiej instancji przez grupę trzech lekarzy orzeczników. W pozostałych sprawach, zgodnie z ustawą, orzekać będzie jeden. Teraz ustawa wróci do Sejmu.

Grażyna J. Leśniak 10.12.2025
Co się zmieni w podatkach w 2026 roku? Wciąż wiele niewiadomych

Mimo iż do 1 stycznia zostały trzy tygodnie, przedsiębiorcy wciąż nie mają pewności, które zmiany wejdą w życie w nowym roku. Brakuje m.in. rozporządzeń wykonawczych do KSeF i rozporządzenia w sprawie JPK VAT. Część ustaw nadal jest na etapie prac parlamentu lub czeka na podpis prezydenta. Wiadomo już jednak, że nie będzie dużej nowelizacji ustaw o PIT i CIT. W 2026 r. nadal będzie można korzystać na starych zasadach z ulgi mieszkaniowej i IP Box oraz sprzedać bez podatku poleasingowy samochód.

Monika Pogroszewska 10.12.2025
Maciej Berek: Do projektu MRPiPS o PIP wprowadziliśmy bardzo istotne zmiany

Komitet Stały Rady Ministrów wprowadził bardzo istotne zmiany do projektu ustawy przygotowanego przez Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej – poinformował minister Maciej Berek w czwartek wieczorem, w programie „Pytanie dnia” na antenie TVP Info. Jak poinformował, projekt nowelizacji ustawy o PIP powinien trafić do Sejmu w grudniu 2025 roku, aby prace nad nim w Parlamencie trwały w I kwartale 2026 r.

Grażyna J. Leśniak 05.12.2025
Lekarze i pielęgniarki na kontraktach „uratują” firmy przed przekształcaniem umów?

4 grudnia Komitet Stały Rady Ministrów przyjął projekt zmian w ustawie o PIP - przekazało w czwartek MRPiPS. Nie wiadomo jednak, jaki jest jego ostateczny kształt. Jeszcze w środę Ministerstwo Zdrowia informowało Komitet, że zgadza się na propozycję, by skutki rozstrzygnięć PIP i ich zakres działał na przyszłość, a skutkiem polecenia inspektora pracy nie było ustalenie istnienia stosunku pracy między stronami umowy B2B, ale ustalenie zgodności jej z prawem. Zdaniem prawników, to byłaby kontrrewolucja w stosunku do projektu resortu pracy.

Grażyna J. Leśniak 05.12.2025
Klub parlamentarny PSL-TD przeciwko projektowi ustawy o PIP

Przygotowany przez ministerstwo pracy projekt zmian w ustawie o PIP, przyznający inspektorom pracy uprawnienie do przekształcania umów cywilnoprawnych i B2B w umowy o pracę, łamie konstytucję i szkodzi polskiej gospodarce – ogłosili posłowie PSL na zorganizowanej w czwartek w Sejmie konferencji prasowej. I zażądali zdjęcia tego projektu z dzisiejszego porządku posiedzenia Komitetu Stałego Rady Ministrów.

Grażyna J. Leśniak 04.12.2025
Prezydent podpisał zakaz hodowli zwierząt na futra, ale tzw. ustawę łańcuchową zawetował

Prezydent Karol Nawrocki podpisał we wtorek ustawę z 7 listopada 2025 r. o zmianie ustawy o ochronie zwierząt. Jej celem jest wprowadzenie zakazu chowu i hodowli zwierząt futerkowych w celach komercyjnych, z wyjątkiem królika, w szczególności w celu pozyskania z nich futer lub innych części zwierząt. Zawetowana została jednak ustawa zakazująca trzymania psów na łańcuchach. Prezydent ma w tym zakresie złożyć własny projekt.

Krzysztof Koślicki 02.12.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.1938.68.500

Rodzaj: Zarządzenie
Tytuł: Nadanie koncesji na budowę i eksploatację kolei górskiej w Krynicy Zdroju.
Data aktu: 27/08/1938
Data ogłoszenia: 14/09/1938