Likwidacja fideikomisu Pszczyńskiego.

ROZPORZĄDZENIE
RADY MINISTRÓW
z dnia 13 lipca 1938 r.
o likwidacji fideikomisu Pszczyńskiego.

Na podstawie art. 2 ustawy z dnia 7 sierpnia 1937 r. o zniesieniu fideikomisu Pszczyńskiego (Dz. U. R. P. Nr 60, poz. 474) zarządza się co następuje:
§  1.
Wszelkie uprawnienia członków rodziny oparte na przepisach prawnych, normujących ustrój fideikomisu Pszczyńskiego lub na podstawie uchwał rodzinnych, wygasły z dniem 13 sierpnia 1937 r. jako w dniu rozwiązania fideikomisu. Wyjątek stanowią uprawnienia do świadczeń majątkowych nabyte przed tą datą w postaci: utrzymania, mieszkania, apanaży, wyprawy, pensji wdowiej, kosztów wychowania i kształcenia; ustają one ze śmiercią uprawnionego, o ile nie wygasły wcześniej w myśl przepisów o ustroju byłego fideikomisu, w myśl uchwał rodzinnych, lub umów szczególnych.
§  2.
Za zobowiązania obciążające majątek fideikomisowy lub samego dzierżyciela w dniu 13 sierpnia 1937 r., odpowiada osoba, która w tym dniu stała się pełnoprawnym właścicielem majątku fideikomisowego, względnie jej spadkobiercy, według zasad odpowiedzialności z tytułu spadkobrania.
§  3.
Wierzyciele posiadający roszczenia z tytułu zobowiązań, obciążających majątek fideikomisowy mogą żądać zabezpieczenia rzeczowego tych roszczeń, o ile w ciągu 6 miesięcy od wejścia w życie rozporządzenia niniejszego zgłoszą do sądu hipotecznego wniosek w trybie, odpowiadającym przepisom postępowania hipotecznego, o ujawnienie zabezpieczenia w księdze gruntowej choćby przez ostrzeżenie. Wierzytelnościom zgłoszonym w tym terminie służy równy stopień pierwszeństwa.
§  4.
(1)
Za nieujawnione w księdze gruntowej do dnia 13 sierpnia 1937 r. zobowiązania, które obciążały majątek fideikomisowy oraz za zobowiązania osobiste dzierżyciela tego majątku nie odpowiadają części majątku fideikomisowego, które zostały lub zostaną zbyte:
1)
Skarbowi Państwa na pokrycie podatków, opłat stemplowych i skapitalizowanych opłat górniczych;
2)
podmiotom prawnym według Programu Sanacyjnego z dnia 24 kwietnia 1937 r. przyjętego przez dzierżyciela majątku fideikomisowego, w szczególności:
a)
Państwowemu Bankowi Rolnemu na spłatę wierzycieli zagranicznych;
b)
spółkom akcyjnym tytułem wkładu rzeczowego;
c)
na zaspokojenie zobowiązań wobec Kasy Pensyjnej i Zapomogowej Urzędników Książęco - Pszczyńskich w Pszczynie z tytułu zobowiązań dopłat emerytalnych;
3)
na zaspokojenie zobowiązań patronackich oraz na zaspokojenie roszczeń Pszczyńskiego Bractwa Górniczego.
(2)
Hipoteki lub długi gruntowe ustanowione w myśl wymienionego Programu Sanacyjnego w związku z zabezpieczeniem lub zaspokojeniem zobowiązań wobec Kasy Pensyjnej i Zapomogowej Urzędników Książęco-Pszczyńskich w Pszczynie, korzystają z pierwszeństwa przed wszystkimi zobowiązaniami nieujawnionymi w księdze gruntowej do dnia 13 sierpnia 1937 r., które obciążały majątek fideikomisowy, oraz zobowiązaniami osobistymi dzierżyciela tego majątku.
§  5.
(1)
Sąd hipoteczny niezwłocznie zarządzi z urzędu wykreślenie w księgach gruntowych wpisów dotyczących węzła fideikomisowego.
(2)
Równocześnie sąd hipoteczny zarządzi z urzędu wpisanie w księgach gruntowych wzmianki, że nieruchomość podlega ograniczeniom określonym w rozporządzeniu niniejszym.
(3)
Po wykreśleniu wpisu dotyczącego węzła fideikomisowego a przed upływem dwóch lat od wejścia w życie rozporządzenia niniejszego, sąd hipoteczny może zarządzić wpis do ksiąg gruntowych jedynie zmian w tytule własności majątku byłego fideikomisu, wynikających ze spadkobrania, oraz wszelkich zmian, wynikających z umów zawartych w zakresie przewidzianym w paragrafie poprzedzającym. Wpisy mogą być dokonywane również w formie ostrzeżeń hipotecznych. W przypadku zbycia majątku fideikomisowego (§ 4) sąd hipoteczny wykreśli z urzędu wzmiankę, o której mowa w ust. (2) równocześnie z wpisem zmiany tytułu własności. Ograniczenia hipoteczne przewidziane w ustępie niniejszym nie dotyczą wpisów opartych na tytułach publicznoprawnych, w szczególności nie dotyczą one wpisów związanych z wykonaniem reformy rolnej.
(4)
Po dwóch latach od wejścia w życie rozporządzenia niniejszego, sąd hipoteczny załatwi przede wszystkim wnioski o wpis zabezpieczeń roszczeń wymienionych w § 3, po czym wykreśli wzmiankę, o której mowa w ust. (2) i przystąpi do rozpatrzenia wszelkich innych wniosków hipotecznych.
§  6.
Do czasu wykreślenia wzmianki, o której mowa w § 5 ust. (2), egzekucja z substancji majątku byłego fideikomisu jest niedopuszczalna.
§  7.
Wykonanie rozporządzenia niniejszego porucza się Ministrom: Sprawiedliwości i Skarbu.
§  8.
Rozporządzenie niniejsze wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.

Zmiany w prawie

Ważne zmiany w zakresie ZFŚS

W piątek, 19 grudnia 2025 roku, Senat przyjął bez poprawek uchwalone na początku grudnia przez Sejm bardzo istotne zmiany w przepisach dla pracodawców obowiązanych do tworzenia Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych. Odnoszą się one do tych podmiotów, w których nie działają organizacje związkowe. Ustawa trafi teraz na biurko prezydenta.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025
Wymiar urlopu wypoczynkowego po zmianach w stażu pracy

Nowe okresy wliczane do okresu zatrudnienia mogą wpłynąć na wymiar urlopów wypoczynkowych osób, które jeszcze nie mają prawa do 26 dni urlopu rocznie. Pracownicy nie nabywają jednak prawa do rozliczenia urlopu za okres sprzed dnia objęcia pracodawcy obowiązkiem stosowania art. 302(1) Kodeksu pracy, wprowadzającego zaliczalność m.in. okresów prowadzenia działalności gospodarczej czy wykonywania zleceń do stażu pracy.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025
To będzie rewolucja u każdego pracodawcy

Wszyscy pracodawcy, także ci zatrudniający choćby jednego pracownika, będą musieli dokonać wartościowania stanowisk pracy i określić kryteria służące ustaleniu wynagrodzeń pracowników, poziomów wynagrodzeń i wzrostu wynagrodzeń. Jeszcze więcej obowiązków będą mieli średni i duzi pracodawcy, którzy będą musieli raportować lukę płacową. Zdaniem prawników, dla mikro, małych i średnich firm dostosowanie się do wymogów w zakresie wartościowania pracy czy ustalenia kryteriów poziomu i wzrostu wynagrodzeń wymagać będzie zewnętrznego wsparcia.

Grażyna J. Leśniak 18.12.2025
Są rozporządzenia wykonawcze do KSeF

Minister finansów i gospodarki podpisał cztery rozporządzenia wykonawcze dotyczące funkcjonowania KSeF – potwierdził we wtorek resort finansów. Rozporządzenia określają m.in.: zasady korzystania z KSeF, w tym wzór zawiadomienia ZAW-FA, przypadki, w których nie ma obowiązku wystawiania faktur ustrukturyzowanych, a także zasady wystawiania faktur uproszczonych.

Krzysztof Koślicki 16.12.2025
Od stycznia nowe zasady prowadzenia PKPiR

Od 1 stycznia 2026 r. zasadą będzie prowadzenie podatkowej księgi przychodów i rozchodów przy użyciu programu komputerowego. Nie będzie już można dokumentować zakupów, np. środków czystości lub materiałów biurowych, za pomocą paragonów bez NIP nabywcy. Takie zmiany przewiduje nowe rozporządzenie w sprawie PKPiR.

Marcin Szymankiewicz 15.12.2025
Senat poprawia reformę orzecznictwa lekarskiego w ZUS

Senat zgłosił w środę poprawki do reformy orzecznictwa lekarskiego w ZUS. Zaproponował, aby w sprawach szczególnie skomplikowanych możliwe było orzekanie w drugiej instancji przez grupę trzech lekarzy orzeczników. W pozostałych sprawach, zgodnie z ustawą, orzekać będzie jeden. Teraz ustawa wróci do Sejmu.

Grażyna J. Leśniak 10.12.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.1938.51.398

Rodzaj: Rozporządzenie
Tytuł: Likwidacja fideikomisu Pszczyńskiego.
Data aktu: 13/07/1938
Data ogłoszenia: 22/07/1938
Data wejścia w życie: 22/07/1938