Poczty, telegrafy i telefony w czasie wojny lub grożącego Państwu niebezpieczeństwa.

USTAWA
z dnia 18 grudnia 1920 r.
o pocztach, telegrafach i telefonach w czasie wojny lub grożącego Państwu niebezpieczeństwa.

Art.  1.
(1)
Z chwilą wybuchu wojny lub z chwilą zarządzenia bądź ogólnej, bądź częściowej mobilizacji, albo gdy tego wymaga interes obrony Państwa, stwierdzony uchwałą Rady Ministrów, powziętą na wniosek Ministra Spraw Wojskowych - podporządkowuje się wszystkie władze i urzędy telegraficzne, telefoniczne oraz organa służby teletechnicznej interesom obrony Państwa.
(2)
Takiemu samemu podporządkowaniu w przypadkach, przewidzianych w ustępie pierwszym, podlegać mogą również władze i urzędy pocztowe, gdy potrzebę podporządkowania w interesie obrony Państwa stwierdzi uchwała Rady Ministrów, powzięta na wniosek Ministra Spraw Wojskowych.
(3)
We władzach i urzędach, w których dział służby telegraficznej lub telefonicznej tworzy z działem pocztowym jedną całość i podlega wspólnemu przełożonemu, interesom obrony Państwa zostaje podporządkowany przełożony tej władzy lub urzędu (jego zastępca) albo wyznaczony na kierownika jeden spośród pracowników poczt, telegrafów i telefonów oraz cały personel działu telegraficzno-telefonicznego.
(4)
W rozumieniu ustawy niniejszej wyrażenia: "telegraf i telefon" oznaczają również radjotelegraf, radjotelefon, radjofon i inne środki do porozumiewania się, przesyłania wiadomości, znaków, sygnałów, obrazów lub dźwięków na drodze elektrycznej.
Art.  2.
(1)
W przypadkach, przewidzianych w art. 1, przedsiębiorstwa telegrafów i telefonów prywatnych przechodzą pod zarząd Ministra Poczt i Telegrafów, a ich władze (zarządy) stają się organami wykonawczemi Ministra Poczt i Telegrafów. Przedsiębiorstwa te z tytułu poddania ich pod zarząd państwowy nie mogą sobie rościć żadnych pretensyj do Skarbu Państwa.
(2)
Władze i urzędy pocztowe, telegraficzne i telefoniczne oraz przedsiębiorstwa telegrafów i telefonów prywatnych obowiązane są do ścisłego współdziałania w czasie pokoju z władzami wojskowemi w pracach przygotowawczych, dotyczących wojennej sprawności poczt i urządzeń telegraficznych i telefonicznych.
Art.  3.

Władze i urzędy pocztowe, telegraficzne i telefoniczne, przedsiębiorstwa telegrafów i telefonów prywatnych, tudzież przedsiębiorstwa, pracujące w zakresie telegrafji i telefonji, obowiązane są w warunkach przewidzianych w art. 1:

a)
do wykonywania żądań właściwej władzy wojskowej w zakresie służby pocztowej, telegraficznej i telefonicznej,
b)
do dostarczania na żądanie Ministra Spraw Wojskowych lub upoważnionych przez niego organów posiadanych środków, materjałów i urządzeń, potrzebnych dla komunikacji i łączności wojsk.
Art.  4.

Władze i urzędy telegraficzne i telefoniczne, przedsiębiorstwa telegrafów i telefonów prywatnych, tudzież przedsiębiorstwa pracujące w zakresie telegrafji i telefonji, podporządkowane interesom obrony Państwa - zatrzymują całkowitą odpowiedzialność za fachowo - techniczne kierownictwo i sprawność podległych im sieci, urządzeń i przedsiębiorstw telegraficznych i telefonicznych.

Art.  5.

W wypadkach, w których sprawność władz i urzędów lub przedsiębiorstw pocztowych, telegraficznych i telefonicznych nie zaspakaja żądań Ministra Spraw Wojskowych lub upoważnionych przez niego organów, służy Ministrowi Spraw Wojskowych w porozumieniu z Ministrem Poczt i Telegrafów prawo wkraczania w zakres ich działania i wydawania zarządzeń we wszystkich sprawach, dotyczących komunikacji, łączności wojsk i interesów obrony Państwa.

Art.  6.
(1)
Funkcjonarjusz lub pracownik poczt, telegrafów i telefonów, który w warunkach, przewidzianych w art. 1, porzuca samowolnie służbę, albo umyślnie narusza lub zaniedbuje obowiązki służbowe, albo też umyślnie dopuszcza się innego działania lub zaniechania, obniżającego sprawność poczt, telegrafów i telefonów lub zagrażającego ruchowi komunikacji pocztowej, telegraficznej i telefonicznej, podlega karze więzienia do lat pięciu.
(2)
W warunkach, przewidzianych w art. 1, może Rada Ministrów w drodze rozporządzenia poddać funkcjonarjuszów i pracowników poczt, telegrafów i telefonów właściwości sądów wojskowych za przestępstwa, wymienione w ust. (1).
Art.  7.
(1)
W warunkach, przewidzianych w art. 1, każdy funkcjonarjusz lub pracownik poczt, telegrafów i telefonów aż do 60 roku życia włącznie może być odpowiednio do swych kwalifikacyj i w zakresie swojej specjalności powołany do wojskowej służby łączności w telegrafach i telefonach lub do wojskowej służby w pocztach - jeżeli w myśl obowiązujących ustaw nie podlega obowiązkowi wojskowej służby czynnej, służby w rezerwie lub w pospolitem ruszeniu.
(2)
Ponadto mogą być wówczas powołani do wojskowej służby łączności w telegrafach i telefonach lub do wojskowej służby w pocztach i ci obywatele Państwa Polskiego aż do 60 roku życia włącznie, którzy:
a)
byli funkcjonarjuszami lub pracownikami poczt, telegrafów i telefonów, albo
b)
pozostawali, choćby tylko czasowo, w służbie wojskowej w pocztach, telegrafach i telefonach, albo
c)
mają fachowe wykształcenie lub fachową praktykę w powyższej dziedzinie -

jeżeli w myśl obowiązujących ustaw nie podlegają obowiązkowi wojskowej służby czynnej, służby w rezerwie lub w pospolitem ruszeniu.

Art.  8.
(1)
Ilość i kategorje osób, które mają być powołane do służby w myśl art. 7, ustali Minister Spraw Wojskowych w porozumieniu z właściwymi ministrami.
(2)
Uposażenie i wynagrodzenie funkcjonarjuszów państwowych i pracowników przedsiębiorstwa "Polska Poczta, Telegraf i Telefon", na wypadek powołania do służby wojskowej, normują szczególne przepisy. Uposażenie innych osób, powołanych na mocy art. 7, ustali Minister Spraw Wojskowych w porozumieniu z właściwymi ministrami.
Art.  9.

Osoby, powołane w myśl art. 7 do wojskowej służby łączności w telegrafach i telefonach lub do wojskowej służby w pocztach, stają się osobami wojskowemi, podlegającemi narówni z innemi osobami wojskowemi władzom, ustawom i sądom wojskowym, i jako takie składają przysięgę wojskową.

Art.  10.

Przepisy art. 6 - 9 stosuje się tak do mężczyzn jak i do kobiet.

Art.  11.

Wykonanie ustawy niniejszej powierza się Ministrowi Spraw Wojskowych w porozumieniu z Ministrem Poczt i Telegrafów.

Art.  12.

Ustawa niniejsza wchodzi w życie z dniem jej ogłoszenia. Z tym dniem traci moc obowiązującą ustawa z dnia 2 sierpnia 1919 r. (Dz. Pr. Nr. 65, poz. 396), o ile dotyczy pracowników poczt, radjotelegrafów, telegrafów i telefonów, tudzież wszelkie inne ustawy, przepisy i zarządzenia, o ile są w sprzeczności z niniejszą ustawą.

Zmiany w prawie

Ważne zmiany w zakresie ZFŚS

W piątek, 19 grudnia 2025 roku, Senat przyjął bez poprawek uchwalone na początku grudnia przez Sejm bardzo istotne zmiany w przepisach dla pracodawców obowiązanych do tworzenia Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych. Odnoszą się one do tych podmiotów, w których nie działają organizacje związkowe. Ustawa trafi teraz na biurko prezydenta.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025
Wymiar urlopu wypoczynkowego po zmianach w stażu pracy

Nowe okresy wliczane do okresu zatrudnienia mogą wpłynąć na wymiar urlopów wypoczynkowych osób, które jeszcze nie mają prawa do 26 dni urlopu rocznie. Pracownicy nie nabywają jednak prawa do rozliczenia urlopu za okres sprzed dnia objęcia pracodawcy obowiązkiem stosowania art. 302(1) Kodeksu pracy, wprowadzającego zaliczalność m.in. okresów prowadzenia działalności gospodarczej czy wykonywania zleceń do stażu pracy.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025
To będzie rewolucja u każdego pracodawcy

Wszyscy pracodawcy, także ci zatrudniający choćby jednego pracownika, będą musieli dokonać wartościowania stanowisk pracy i określić kryteria służące ustaleniu wynagrodzeń pracowników, poziomów wynagrodzeń i wzrostu wynagrodzeń. Jeszcze więcej obowiązków będą mieli średni i duzi pracodawcy, którzy będą musieli raportować lukę płacową. Zdaniem prawników, dla mikro, małych i średnich firm dostosowanie się do wymogów w zakresie wartościowania pracy czy ustalenia kryteriów poziomu i wzrostu wynagrodzeń wymagać będzie zewnętrznego wsparcia.

Grażyna J. Leśniak 18.12.2025
Są rozporządzenia wykonawcze do KSeF

Minister finansów i gospodarki podpisał cztery rozporządzenia wykonawcze dotyczące funkcjonowania KSeF – potwierdził we wtorek resort finansów. Rozporządzenia określają m.in.: zasady korzystania z KSeF, w tym wzór zawiadomienia ZAW-FA, przypadki, w których nie ma obowiązku wystawiania faktur ustrukturyzowanych, a także zasady wystawiania faktur uproszczonych.

Krzysztof Koślicki 16.12.2025
Od stycznia nowe zasady prowadzenia PKPiR

Od 1 stycznia 2026 r. zasadą będzie prowadzenie podatkowej księgi przychodów i rozchodów przy użyciu programu komputerowego. Nie będzie już można dokumentować zakupów, np. środków czystości lub materiałów biurowych, za pomocą paragonów bez NIP nabywcy. Takie zmiany przewiduje nowe rozporządzenie w sprawie PKPiR.

Marcin Szymankiewicz 15.12.2025
Senat poprawia reformę orzecznictwa lekarskiego w ZUS

Senat zgłosił w środę poprawki do reformy orzecznictwa lekarskiego w ZUS. Zaproponował, aby w sprawach szczególnie skomplikowanych możliwe było orzekanie w drugiej instancji przez grupę trzech lekarzy orzeczników. W pozostałych sprawach, zgodnie z ustawą, orzekać będzie jeden. Teraz ustawa wróci do Sejmu.

Grażyna J. Leśniak 10.12.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.1936.51.367 t.j.

Rodzaj: Ustawa
Tytuł: Poczty, telegrafy i telefony w czasie wojny lub grożącego Państwu niebezpieczeństwa.
Data aktu: 18/12/1920
Data ogłoszenia: 06/07/1936
Data wejścia w życie: 15/01/1921